Του Στέλιου Συρμόγλου
Προφανώς πολλοί από εμάς αναπτύξαμε τη ψευδαίσθηση ότι οι "παράδεισοι κτίζονται στην κόλαση". Υπάρχει, ωστόσο, μια αγγλική παροιμία που λέει: "βάλε έναν άσχετο καβάλα στο άλογο και θα καλπάσει στην κόλαση".
Εμείς το κάναμε. Από αφέλεια και ευπιστία; Από τον Μιθριδατισμό μας στην ανασφάλεια και στην απάθεια; Από την έλλειψη πολιτικής αγωγής; Από την απουσία του κοινωνικού χρέους, που ανεβάζει την αισθητική παιδεία και ευαισθητοποιεί τη σκέψη και το στοχασμό;
Πάντως το κάναμε!..
Αναθέσαμε να μας "σώσουν" όχι απλώς σε άσχετους, αλλά και σε άτομα που διεκδικούν πιστοποιητικό αμοραλισμού και καιροσκοπισμού. Σε ποιους αλήθεια αναθέσαμε να μας βγάλουν από την πολύπλευρη κρίση; Σ' αυτούς που για χρόνια "καταπίνουμε" με απληστία κάθε ψέμα που μας σερβίρουν και μας "κολακεύει". Σ' αυτούς που έχουν διαρρήξει κάθε σχέση τους με τον αυτοσεβασμό, την αυτεπίγνωση και την κοινωνική ευαισθησία. Και το "πρόβλημά" μας μ' όλους αυτούς είναι ότι καθώς αυξάνονται ασχετοσύνη και άγνοια, συσσωρεύουν αυτοπεποίθηση και αλαζονεία!
Αναθέσαμε την "τύχη" μας ως κοινωνία και ως έθνος σ' αυτούς που πολλοί είναι σαν τα...παπούτσια. Οσο πιο φτηνά είναι, τόσο πιο πολύ θόρυβο κάνουν. Και στην πρώτη βροχή, τα πόδια μας "τσαλαβουτάνε" στη λάσπη της βροχής.
Αναθέσαμε την πορεία της χώρας στους ίδιους πολιτικούς, οι οποίοι με άνεση επαγγελματία δημοπρατούν για χρόνια τις ελπίδες μας και δραπετεύουν σε διάφορες περιοχές εξαγορασμένης πολιτικής επιβίωσης, με την εξουσιαστική πλεονεξία τους να παίρνει τη μορφή του ακόρεστου και του ανικανοποίητου.
Εμπιστευτήκαμε τη "σωτηρία" μας στους ίδιους που η όλη τους πολιτική δράση θυμίζει τη δραστηριότητα του κώνωπος επί κεράτου βοός.
Το αποτέλεσμα είναι εύγλωττο. Μια κοινωνία ήδη εξαθλιωμένη και καταπονημένη από ανερμάτιστες φοροεισπρακτικές πολιτικές, που βαφτίζονται "μεταρρυθμίσεις", από τον αποδεκατισμό του Δημοσίου εν ονόματι της "εξυγιάνσης", από τον εργασιακό Μεσσαίωνα στον ιδιωτικό τομέα, με κατακερματισμένα όλα τα χαρακτηριστικά της εθνικής αξιοπρέπειας, με την εθνική κυριαρχία να έχει προ πολλού φυλλορροηθεί, μια ολόκληρη κοινωνία "καλπάζει" προς την κόλαση, ακολουθώντας τον καλπασμό των πολιτικών επιβητόρων της εξουσίας.
Πάντα βρίσκουμε "επιχειρήματα" για να δικαιολογήσουμε την αφροσύνη μας. Και πάντα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε "πολιτική ανάλυση", συρράπτοντας απόψεις διάσπαρτες στο Διαδίκτυο, αν και θα ήταν καλύτερα να κάνουμε "ανάλυση ούρων", όπου και θα είχαμε απτά αποτελέσματα, χρήσιμα για την υγεία μας.
Η λύση του προβλήματος "φωλιάζει" στη συνειδητοποίηση της αποδοχής μας ως κοινωνία των εσφαλμένων επιλογών μας. Ας μη φοβόμαστε την αυτοκριτική, τη θετική κριτική γενικώς. Οσο κι αν προσκρούει στον εγωισμό μας και στον παραδεδειγμένο εθισμό μας σε πρακτικές προσδιορισμένες για την αναποτελεσματικότητα τους.
Και θετική είναι η κριτική που αφυπνίζει συνειδήσεις και επιτυγχάνει την εξυγίανση νοσηρών καταστάσεων ή αποκαθιστά την παραποιημένη αλήθεια. Τότε και μόνο τότε μπορούμε να επιζητήσουμε "προτάσεις" και "ιδέες", αλλά και "πρόσωπα" που θα κάνουν τη διαφορά. Διαφορετικά, οι κοινότοπες λεκτικές αντιδράσεις "τι προτείνεις;" , "ποιος;" "Πως;" είναι άγονες και απλώς χρησιμοποιούνται ως προσχηματικές δικαολογίες για την κατάντια μας.
Η δημοκρατία είναι ευθύγραμμη, απλή, κινείται σ' ένα ορισμένο επίπεδο και καλύπτει ένα συγκεκριμένο πεδίο. Τα όρια της πολιτικής δημοκρατίας δεν είναι ρευστά και ασαφή, όπως φρόντισαν οι επιτήδειοι να το εμπεδώσουμε. Μ' αυτή την παραπλάνηση είμαστε επιρρεπείς στη σύγχυση που προκαλεί επιπόλαια εντύπωση.
Εθιζόμαστε στο σύνδρομο του Τιτανικού!
Μας εγκλωβίζουν στην απελπισία και στις ενοχές με εκβιαστικά διλήμματα και το φόβο. Μας στέλνουν στην κόλαση και στο διάβολο με τέτοιο τρόπο, που πολλοί εξ' ημών αδημονούμε ν' αρχίσει το ταξείδι, για να θυμηθώ έναν εύστοχο κανόνα της διπλωματικής πρακτικής και...αβροφροσύνης!
Μας κάνουν να νιώθουμε αδύναμοι και "κατώτεροι" μπροστά στα μεγέθη των συμφερόντων και όποιοι τα εκπροσωπούν, μπροστά στους δανειστές και στα προβλήματα μας.κανείς όμως δεν μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε κατώτεροι χωρίς τη συγκατάθεση μας!..
Το σφάλειν είναι ανθρώπινο, ακόμη και σε επίπεδο κοινωνίας. Η άλλη κοινότοπη ρήση ότι ο "λαός είναι σοφός", μπορεί να μας κολακεύει και να αποτελεί λεκτικό άλλοθι των πολιτικών της φυγής,αλλά δεν απηχεί την πραγματικότητα.Πολλοί παράγοντες επενεργούν για να "σμιλεύεται" κατά το δοκούν η "σοφία του λαού". Ο παράγων της ψυχοτροπίας του λαού, άλλωστε, δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Εξάλλου, όλοι αυτοί οι πολιτικοί "σωτήρες" μας μοιάζουν με τα...κάρβουνα. Αν δεν μας κάψουν, στην καλύτερη περίπτωση θα μας μουτζουρώσουν! Και είναι γνωστό ότι ως κοινωνία μας χαρακτηρίζει η επιλησμοσύνη. Ξεχνάμε εύκολα. Και μπορεί να μη θυμόμαστε τι είπε ή τι έκανε ο κάθε πολιτικός της εγχώριας γελοιότητας, αλλά τουλάχιστον να θυμόμαστε πως μας έκανε να αισθανθούμε. Είναι μια καλή αρχή!