(@SMazidis)
Μπορεί να έχουμε εισέλθει στην καρδιά του καλοκαιριού, μπορεί το πολιτικό προσωπικό της χώρας να ασχολείται είτε με τον εκλογικό νόμο είτε με το Plan X, ωστόσο οι εξελίξεις στην Ευρωζώνη είναι ραγδαίες και μας αφορούν άμεσα.
Ήδη ο Son Ofeon αρθρογράφησε για την κρίση που χτυπά την τραπεζική πόρτα της Γερμανίας μέσω της επικείμενης κατάρρευσης της Bremen Landesbank (άρθρο) αλλά και πριν πολύ καιρό προειδοποιούσε για τα άσχημα μαντάτα της Deutsche Bank.
Το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι η κρίση των ιταλικών τραπεζών, η οποία φυσικά προϋπήρχε και μεγενθυνόταν αφού κανείς δε φρόντισε να ασχοληθεί με τη ρίζα των προβλημάτων. Απλά μετά το Brexit, τα ξένα κεφάλαια έκριναν ότι πλέον δεν μπορούν να μείνουν άλλο στην Ιταλία.
Η κατάσταση των ιταλικών τραπεζών είναι σε άσχημη κατάσταση. Ο ιταλός πρωθυπουργός Ρέντσι επιδιώκει την ανακεφαλαιοποίησή τους μέσω του κράτους ώστε να αποφευχθεί, αυτό που έχει την υπογραφή του ως κοινή απόφαση της Ευρωζώνης, η διάσωση των τραπεζών πρώτα μέσω μετόχων, ομολογιούχων και καταθετών και ύστερα από το κράτος.
Η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ υποστηρίζει πως το ιταλικό πρόβλημα οφείλεται στους ιταλούς. Επιπλέον είναι γνωστή η τοπολατρεία του Βερολίνου στους κανόνες (που το ίδιο έχει θεσπίσει).
Ωστόσο ακόμη κι αν υπήρχε μια τέτοια χαραμάδα για τον ιταλό πρωθυπουργό, υπάρχουν ορισμένα δεδομένα που δεν μπορεί να παραβλέψει:
Α. Το ιταλικό χρέος κυμαίνεται στο 140% του ΑΕΠ
Β. Σε ποσό μεταφράζεται σε 2.184 τρις ευρώ
Γ. Χρειάζεται περί τα € 565 δις για να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και αυτό όπως σημειώνει το πάντα έγκυρο analyst.gr αν οι ομολογιούχοι δε θελήσουν να ξεφορτωθούν τα ομόλογα αξίας € 200 δις.
Ακόμη λοιπόν κι αν γινόταν η χάρη στο Ρέντσι, που θα έβρισκε τα χρήματα; Η μόνη δίοδος για αυτόν είναι η καταφυγή στο Μηχανισμό Στήριξης, όπερ σημαίνει ΜΝΗΜΟΝΙΟ.
Θα το δέχονταν αυτό οι ιταλοί;
Μέχρι στιγμής πάντως δεν το δέχεται η Γερμανία η οποία ζητά πρώτα να συνεισφέρουν όλοι οι άλλοι όπως έχει συμφωνηθεί και μετά να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα.
Το "όλοι οι άλλοι" όμως συνεπάγεται κούρεμα και των αξίας 200 δις ευρώ ομολόγων τα οποία κατέχουν σε μεγάλο βαθμό απλοί πολίτες.
Ο Economist σημείωσε πως κούρεμα σημαίνει αυτοκτονίες κάτι που ήδη έχει συμβεί μια φορά πριν λίγους μήνες.
Αντιγράφω από το πολύ καλό capital:
Ένας εβδομηντάχρονος Ιταλός συνταξιούχος αυτοκτόνησε στην πόλη Τσιβιταβέκια, βόρεια της Ρώμης, εξαιτίας της απώλειας του συνόλου των αποταμιεύσεών του που είχε καταθέσει σε λογαριασμό της τράπεζας Banca Etruria.
Πρόκειται για μια από τις τέσσερις ιταλικές τράπεζες οι οποίες ήταν έτοιμες να πτωχεύσουν και "διασώθηκαν" με ειδική απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης, και την οικονομική κάλυψη η οποία προσφέρεται από τις τρεις μεγάλες τράπεζες Unicredit, Ubi και Intesa San Paolo.
Σύμφωνα με τις ενώσεις καταναλωτών, η εισαγγελία της Τσιβιταβέκια θα πρέπει να αρχίσει έρευνα για να αποδώσει ακριβείς ευθύνες σχετικά με την αυτοκτονία του Ιταλού ηλικιωμένου.
Συνολικά, οι οικονομικές επιπτώσεις της όλης υπόθεσης αφορούν 130.000 άτομα. Η Τράπεζα της Ιταλίας, σε ανακοινωθέν της, τονίζει ότι είχε ταχθεί υπέρ της ενεργοποίησης του Ταμείου για την Προστασία των Αποταμιεύσεων, με την στήριξη άλλων τραπεζών, ώστε να τύχουν πλήρους κάλυψης οι καταθέσεις των πολιτών, υπό όλες τις μορφές τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ιταλίας, μπλόκαρε την δυνατότητα προσφυγής στο εν λόγω ταμείο και απαίτησε να πληρώσουν μέρος του κόστους της "διάσωσης" και οι πελάτες.
Κατά συνέπεια, όσοι είχαν επενδύσει τις οικονομίες τους σε μετοχές και ομόλογα των τραπεζών Banca Εtruria, Carife, Carichieti και Banca Marche, είδαν να εξανεμίζονται τα χρήματά τους
Φανταστείτε λοιπόν τι έχει να γίνει αν κουρευθούν ομόλογα αλλά και καταθέσεις.
Ο Ματέο Ρέντσι βρίσκεται κυριολεκτικά με την πλάτη στον τοίχο. Ας δούμε γιατί:
- Αν κάνει πίσω σε αυτό που ζητά, να δώσει το κράτος τα χρήματα της ανακεφαλαιοποίησης, όπου θα πρέπει να εξηγήσει με βάση τα παραπάνω μεγέθη το που θα τα βρει, θα έχει υποστεί μια μεγάλη πολιτική ήττα από τη Γερμανία. Θα είναι ένας ακόμη Τσίπρας αλλά σε χειρότερη έκδοση καθώς ο τελευταίος εκπροσωπούσε το 2% της οικονομίας της Ευρωζώνης (κι άραγε παραμένει τόσο;) ενώ ο Ρέντσι μια χώρα με μεγάλη οικονομία και βαριά βιομηχανία.
- Αν πράξει αυτό το οποίο επιθυμεί, λογικά μεταφράζεται σε μνημόνιο. Θα το καταπιούν αυτοί οι ιταλοί; Θα ανεχθούν τη γερμανική επικυριαρχία;
- Αν πάει σε κούρεμα τότε οι ιταλοί θα χάσουν την όποια εμπιστοσύνη τους στο ευρωνόμισμα.
Στο δίπολο εξευτελισμός-οπισθοχώρηση-κούρεμα ή επικράτηση-μνημόνιο, ο Ρέντσι θα βγει χαμένος. Ωστόσο δείχνει να προτιμά τη δεύτερη λύση στη λογική του να σύρει το κάρο λίγο παρακάτω και να σκάσει στον επόμενο ή ίσως ελπίζει πως η κατάσταση θα διορθωθεί.
Στο σημείο αυτό σας παραθέτω μια μίνι-συζήτησή μου με τον οικονομολόγο Βασίλη Βιλιάρδο του analyst.gr:
- καλημέρα κ. Βιλιάρδο, δυστυχώς έστειλα με καθυστέρηση το ερώτημα στον κ. Σαχίνη στον Νέα Κρήτη 9,84. Θεωρείτε εφικτό το ενδεχόμενο επιβολής capital controls στην Ιταλία και αν ναι, τι θα σημάνει αυτό, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά
- Θεωρώ πως δεν θα το δεχτεί ποτέ η Ιταλία, επειδή θα της προκαλούσε μεγάλα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα. Τ'ιποτα όμως δεν μπορεί να αποκλεισθεί, εάν αυξηθούν σημαντικά οι εκροές καταθέσεων.
- Θα μπορούσε να το επιβάλλει από μόνη η Ιταλία σε περίπτωση αυξησης των εκροών; Ή πως θα μπορούσε να τις αντιμετωπίσει;
- Θα μπορούσε να το επιβάλλει, όπως έκανε η Ελλάδα - αν και πολύ αργά, οπότε ήταν δώρο άδωρο.
- Συνεπώς εκτιμάτε ότι έχει δύο επιλογές ο Ρέντσι, είτε να πάει σε σύγκρουση και έξοδο από το ευρώ ώστε να "λύσει" τα προβλήματα όπως αυτός επιθυμεί είτε να εναρμονιστεί με την υπογραφή του και την επιταγή του Βερολίνου κουρεύοντας μετόχους, ομολογιούχους και καταθέτες;
- Πολύ σωστά.
Σε όλα τα παραπάνω λοιπόν που αντιμετώπιζει ο Ρέντσι, αχνοφαίνεται στον ορίζοντα και το ενδεχόμενο των capital controls αν η εκροή των καταθέσεων λάβει δραματικές διαστάσεις. Αν μάλιστα πάει σε κούρεμα καταθέσεων, τότε λογικά θα επιβληθούν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι όπως συνέβη και στην Κύπρο ώστε να μην πεθάνει ο ασθενής που θα βρίσκεται στην πρίζα. Επίσης ποιος μπορεί να αποκλείσει να του επιβληθεί κάτι τέτοιο από τους δανειστές αν καταφύγει σε αυτούς;
Μια τέτοια εξέλιξη όσο δύσκολη και αν είναι, λόγω των μεγάλων και απρόβλεπτων προεκτάσεών της, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Την ίδια στιγμή ο Μπέπε Γκρίλο έρχεται.
Για να μπορέσει η Ιταλία να αποφύγει το κούρεμα ή το μνημόνιο (αν της κάνουν τη χάρη), τα πιθανά capital controls και να ανακεφαλαιοποιήσει μόνη της τις τράπεζές της, μια μόνο λύση υπάρχει.
Λέγεται Λιρέτα.
Κλείνουμε λοιπόν όπως ξεκινήσαμε:
Το σπασμένο τακούνι της Ιταλικής Μπότας γκρεμοτσακίζει και δίνει τη χαριστική βολή στην Ευρωζώνη;