φωτο pexels |
Στην κατεχομενη από τους Ενετούς Κρήτη μέσω της εκκλησίας προσπάθησαν να εκλατινήσουν τον πληθυσμό όμως το δέσιμο των Κρητών με την ορθόδοξη πίστη δεν ήταν μόνο θεμα θρησκείας αλλά κι εθνικής συνείδησης. Μένοντας πιστοί στην Ορθοδοξία έμεναν πιστοί στην Κωσταντινούπολη και την εθνική τους ταυτοτητα.
Μελίνα Κονταξή
Ιστορικός - Δρ Βαλκανικού Πολιτισμού
Στην κατεχόμενη Μακεδονία όντας Πατριαρχικός φώναζες την ελληνική σου καταγωγή καθώς οι Οθωμανοί δεν αναγνώριζαν έθνη αλλά θρησκευτικές κοινότητες. Η εκκλησία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της εθνικής συνείδησης κατά την τουρκοκρατία.
Ο Κοσμάς ο Αιτωλός παρότρυνε τους γονείς να φροντίζουν ώστε τα παιδιά τους να μαθαίνουν ελληνικά που είναι η γλώσσα της Ορθοδοξίας ενώ συμμετείχε στις επαναστάσεις πριν το 1821. Ενδεικτικό παράδειγμα ο μητροπολίτης Διονύσιος που οργάνωσε δυο εξεγέρσεις εναντίον των Τούρκων βρίσκοντας μαρτυρικό θάνατο μετα την αποτυχία της δεύτερης το 1611.
Η Εκκλησία ήταν παρούσα τόσο το 1821 όσο και το 1940 αλλά και στην Αντίσταση. Φυσικά και υπήρξαν ιερείς φιλοχρήματοι, προδότες, εγκληματίες, δογματικοί. Σε ποια κοινωνική ομάδα δεν υπήρξαν τέτοιοι άνθρωποι διαχρονικά; Το αν πιστεύει ή δεν πιστεύει κάποιος είναι δικαίωμα του. Κανένας δεν υποχρεώνεται να διδαχθεί θρησκευτικά αφού υπάρχουν τρόποι απαλλαγής.
Η επιβολή των απόψεων της μειοψηφίας στην πλειοψηφία είναι ο ορισμός του φασισμού και τα άκρα νομοτελειακα πάντα φέρνουν άκρα. Το μόνο που μπορεί να τα σταματησει είναι η γνώση της ταυτότητας μας που περιλαμβάνει και τη θρησκεία μας.