Μερικές ώρες μετά τη συμφωνία Τουρκίας με Λιβύη τοποθετήθηκα δημόσια, ότι ήταν πολύ αισιόδοξες οι βιαστικές δηλώσεις και οι καθησυχαστικές παραινέσεις από κυβερνητικούς και μη, περί ακυρότητας της συμφωνίας - ότι αυτή δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Επίσης ήταν φανερό ότι αιφνιδιαστήκαμε αφού δεν είχαμε προετοιμαστεί για μία τέτοια εξέλιξη.
υποναυάρχου ε.α.
προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Μάλιστα αναφέρθηκα στις προβλέψεις της πολιτικής συμφωνίας (εν είδει συντάγματος), που υπογράφηκε στο Skhirat του Μαροκου, αλλά και στις προβλέψεις της Συνθήκης της Βιέννης περί διεθνών συμφωνιών και επισήμανα τα δύσκολα σημεία που υπάρχουν.
Ότι δηλαδή η Τουρκία κινείται στις γκρίζες περιοχές του Διεθνούς Δικαίου, όπου υπάρχουν ασάφειες και αδυναμίες και ότι η ακύρωση στη πράξη της συνθήκης είναι μία δύσκολη και χρονοβόρα υπόθεση.
Παρακίνησα μάλιστα την κυβέρνηση να προχωρήσει σε άμεση Αναγγελία/Διακήρυξη της περιοχής που θεωρούμε εμείς ως δική μας ΑΟΖ και σε συμφωνία με το χάρτη της ενσωματωμενης μελέτης της ΕΕ για την αλιεία (οριοθετεί τις ευρωπαϊκές ζώνες αλιείας) (όπως άλλωστε έχουν κάνει πολλά κράτη και οι ΗΠΑ), και ότι είμαστε αναγκασμένοι πλέον να το κάνουμε, ώστε να δείξουμε την αποφασιστική μας βούληση για να προστατεύσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα έναντι των Τουρκικών διεκδικήσεων.
Πριν λίγες μόλις ώρες, η συνθήκη πέρασε από το Προεδρικό Συμβούλιο (Presidency Council of the Council of Ministers) της αναγνωρισμένης κυβέρνησης (και από τον ΟΗΕ) της Λιβύης, και επικυρώθηκε.
Η πολιτική συμφωνία στη Skhirat αναφέρει για το συγκεκριμένο ζήτημα:
«the Presidency Council of the Council of Ministers ….. 8.1.a. Represent the State in its foreign relations., 8.2.f. Conclude international agreements and conventions provided that they are endorsed by the House of Representatives».
Αυτό που γίνεται αντιληπτό είναι ότι υποχρεούται το Προεδρικό Συμβούλιο να παραπέμψει τη Συμφωνία στην Βουλή των Αντιπροσώπων.
Όμως η διαδικασία αυτή το πιθανότερο ήταν ότι θα καθυστερήσει (ή να μην γίνει καθόλου), αφετέρου σύμφωνα με ερμηνείες έγκριτων διεθνολόγων για την Συνθήκη της Βιέννης, είναι άλλο πράγμα η επικύρωση μίας Συνθήκης στο Διεθνές πεδίο (που υπογράφηκε από Αρχηγό κράτους είτε επίσημο εκπρόσωπο) και άλλο πράγμα η εσωτερική επικύρωση (εσωτερική νομοθετική πράξη).
Και σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν υπάρξουν σύννομες πράξεις για ακύρωση της στο διεθνές πεδίο, αυτό θα πάρει καιρό, με δεδομένη και την πρόβλεψη της Τουρκο-Λιβυκής συνθήκης, για επίλυση τυχόν προβλημάτων επικύρωσης/ακύρωσης με βάση το άρθρο 33 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ με διαπραγματεύσεις (που κι αυτές θα πάρουν χρόνο).
Παρά το γεγονός ότι γνωρίζαμε εδώ και χρόνια τις προσπάθειες της Τουρκίας για την μεθόδευση αυτή, εν τούτοις δεν κάναμε τα δέοντα (σε πολλούς τομείς αλλά και για έγκαιρη οριοθέτηση των ζωνών, ακόμη και μονομερώς), αδρανώντας, στην λογική του μη θίγεις τα κακώς "ευ" κείμενα.
Λόγω της αδράνειας αυτής είμαστε αναγκασμένοι όχι μόνο να επιταχύνουμε τις προσπάθειες μας για να διακηρύξουμε ΑΟΖ στη περιοχή, αλλά και να προστατεύσουμε το κυριαρχικό αυτό δικαίωμα έναντι των οιωνδήποτε κινήσεων της Τουρκίας (η Τουρκία έχει επιλογή από μεγάλη γκάμα κλιμακούμενων δράσεων, εικονικών-NAVTEX και συναφών ασκησεων-τυπικών-αλιείας-απαγόρευσης- ερευνητικών δράσεων κλπ). Φυσικά οι δράσεις αυτές μπορούν να αντιμετωπισθούν με διαφορετικά μέσα, πλην όμως η πρωτοβουλία είναι στα χέρια της Τουρκίας.
Το Διεθνές Δίκαιο αναγνωρίζει στα κράτη την ευθύνη προστασίας των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων και φυσικά εάν ένα κράτος αφίσταται αυτής της ευθύνης, τότε απλά το κυριαρχικό δικαίωμα αποδυναμώνεται και τότε η Τουρκο-Λιβυκή Συνθήκη θα είναι de facto ενεργή.