Πρώτη μέρα του νέου χρόνου...Και ανεξάρτητα της ευωχίας και της ευθυμίας της ημέρας ή μάλλον της εθισμένης συμπεριφοράς μας να "παραγκωνίζουμε" τις αρνητικές σκέψεις με μια εξωτερικευμένη χαρωπή διάθεση, ευδαίμονες για λίγες ώρες εν τη αγνοία μας ή προσβλέποντες στο "ευτυχές τέλος" των όποιων προβλημάτων μας, δείχνουμε να αδιαφορούμε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας...
του Στέλιου Συρμόγλου
Τέτοια χρονιάρα μέρα, τέτοιες βαρύθυμες και κακόθυμες σκέψεις, θα αντιτάξετε, δεν συνάδουν με την...ασκίαστο για πολλούς χαρά και την ανταλλαγή αισιόδοξων ευχών και γενικότερα με την εορταστική ατμόσφαιρα...Δεν θα ευθυγραμμιστώ μ' αυτή την "πανηγυριώτική" λογική. Και δεν μπορώ να αποδεκτώ την ιλαρότητα της ημέρας, όταν όλα γύρω μας μοιάζουν σκοτεινιασμένα κι αξεδιάλυτα. Όταν δεν παύουμε να ζούμε καθημερινά τον "πολιτισμένο" βιασμό του Προσώπου. Κι αυτή τη φαντασμαγορική απόρριψη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας... Μια απόρριψη αμείλικτη, λες και περίσσεψαν οι δυστυχούντες συνάνθρωποί μας απ' όλες τις διαστάσεις της ζωής κι έμειναν απ' έξω σ' ένα περιθώριο λύπης και ανημποριάς...
Χρονιάρα μέρα η σημερινή, αλλά δεν μπορεί να ταυτίζεται μόνο με το γλεντοκόπι και τη φαιδρότητα, όταν χιλιάδες συνάνθρωποί μας βιώνουν την απαξία, βρίσκονται σ' έναν διαρκή αγώνα επιβίωσης, έξω από τον πολιτισμό του πνεύματος, κουρασμένοι να τους εμπαίζουν και να τους λένε, να μας λένε, πως για μας "διαμελίζονται" για τη...σωτηρία μας!
Και η σημερινή πρώτη μέρα του χρόνου προσφέρεται και για σκέψεις για το σπαραγμό του τόπου. Αυτή η σπαράζουσα αναμέτρηση με το τίποτα και το ψέμμα. Για το γεγονός ότι φτάσαμε σε μια στάση ζωής "πούπουλου και φελού". Το πρώτο πετάει κατά τους ανέμους. Ο δεύτερος επιπλέει κατά τον κυματισμό. Μια αβουλία, μια φθορά ανελέητη, χωρίς επιστροφή ίσως. Η ευαισθησία των Ελλήνων έχει υποστεί φθορά θανάτου. Μετατράπηκε η Ελλάδα σε κονίστρα ταπεινών αντιπαλιών και επιστρατεύτηκαν οι κροκόδειλοι απ' όλα τα έλη γρυλίζοντες και κλαυθμηρίζοντες για να μας πείσουν ότι με ...εργώδεις προσπάθειες μας οδηγούν στην έξοδο από την κρίση. Είναι θέμα χρόνου...Αυτό μας είπε στο πρωτοχρονιάτικο μήμυμά του, με το γνωστό "υφάκι" της "μαγκιάς" και της θρασύδειλης οσφυοκαμψίας του ο αρχιερέας των ψεμμάτων, ο Αντώνης Σαμαράς. Πρόκειται για εθνική εξαχρείωση!..
Για χρόνια τώρα και ειδικά τους τελευταίους μήνες επιχειρούν να ξεριζώσουν τη σκέψη, τη συνείδηση και τον ψυχισμό του Έλληνα. Μας ξετινάξανε. Ούτε οι Τούρκοι δεν έφθειραν τόσο τον Έλληνα σε 400 χρόνια σκλαβιάς, όσο οι πολιτικοί της απάτης και της αθλιότητας...
Ναι, είναι χρονιάρα μέρα η σημερινή, αλλά θέλω να φωνάξω, να φωνάξουν πολλοί άνθρωποι μαζί, ότι η Ελλάδα είναι και δική μας, είμαστε με τα λουλούδια, με την ελπίδα, με το αύριο. Και δεν δέχομαι, δεν δεχόμαστε, την ισορροπία του τρόμου με τα διάφορα διλήμματα των τελευταίων μηνών, που μας καταργεί και μας απορρίπτει. Κλείνουν τις πόρτες των σπιτιών μας και ο φόβος είναι μέσα, πάνω στην καρέκλα που κάθομαστε, μέσα στο πιάτο που τρώμε. Δεν θέλουμε πλέον να τρομάζουμε που υπάρχουμε ή πως θα συνεχίσουμε να υπάρχουμε σ' ένα πλέγμα ανισιρροπιών της λογικής των πραγμάτων. Και να τίθεται το ερώτημα, πόσο ο σεβασμός στον άνθρωπο θεμελιώνει τον νόμο της ζωής...
Κι ο χρόνος που ανατέλλει, ο καινούργιος χρόνος, δεν μπορεί να είναι μια ακόμα αγωνία από ρυτίδες, από χαμένα όνειρα, από τρεμάμενες προσδοκίες. Προσδοκία! Τι γλυκιά λέξη! Ακουμπώ απάνω της και ξεκουράζομαι. Και η φωνή του ποιητή γαληνεύει τη σκέψη μου: "δεν είναι πάντα πιο μικρό το σπίτι από το βουνό, δεν είναι πάντα πιο μεγάλος από το λουλούδι ο άνθρωπος".
Το 2013 πρέπει να πιστέψουμε πως είμαστε πιο μικροί και πιο ασήμαντοι από ένα λουλούδι. Και πως είμαστε ταυτόχρονα τόσο μεγάλοι όσο ο κόσμος. Πως μέσα μας πραγματοποιείται ο κόσμος, το παρελθόν του και το μέλλον του, η δική μου ιστορία, η δική σου...
Το 2013 ας είναι η απαρχή της...κούρασή μας από το καταθλιπτικό συναίσθημα, το οποίο γεννά βίο χωρίς νόημα, χωρίς ψυχική ασφάλεια, χωρίς κεντρική αξία, χωρίς αντίδραση και μαχητικότητα, όπως είναι κατ' ανάγκην κάθε μορφή βίου χωρίς Θεό. Χωρίς την πίστη στη Συμπαντική δύναμη...
Ο Rilke συνιστά την επιστροφή στον εαυτό μας. Διότι το πνεύμα, το υπεραισθητό, το ιδεώδες δεν βιώνεται παρά μόνο με την απομάκρυνση από τους θορύβους της ζωής. Και η συνείδησή μας πρέπει να παύσει να είναι ένας απλός θεατής συμβάντων και να αποβεί ενεργός υποκινητής και πρωταγωνσιτής δρώμενων. Αυτή μεταβάλλει τη νύχτα σε "νυχτιά", τον χρόνο σε "χρονιά" κι αυτή μετατρέπει την πράξη σε δημιουργία. Αυτή "δακρύζει" για ό,τι συμβαίνει γύρω μας κι αυτή μας αφυπνίζει από τη μακαριότητά μας. Και επιβάλλεται ως υπέρτατη πραγματικότητα, αφού ερμηνεύει τον κόσμο χρωματίζοντας, με τη σειρά της, την αισθητή πραγματικότητα...
Με τη συνείδησή μας αφυπνισμένη θα ορθώσουμε το δικό μας ΟΧΙ στην αθλιότητα που βιώνουμε και σε όσους επιμένουν να κρατούν τη μοίρα μας στα χέρια τους. Θα γίνουμε αναβιωτές του πολιτισμού που φέρει την ταυτότητά μας, για να μπορέσουμε να υπερβούμε την ασημαντότητά μας. Γιατί πρέπει να υπάρξουμε, όσοι τουλάχιστον είμαστε σκεπτόμενοι. Σε όσους δόθηκε η επώδυνη δωρεά να σκέπτονται και να διεκδικούν μιαν άλλη ποιότητα δημοσίου βίου. Δεν ανήκουμε σε κανέναν.Σε ποιον και που ανήκεις, σου λέει ο άλλος. Στον εαυτό μου ανήκω. Τι θα πει σε ποιον. Επιλέγω εκείνον που με διαψεύδει λιγότερο, που με καταργεί λιγότερο, γιατί είμαι ελεύθερος!..
Ας επιστρέψουμε στον εαυτό μας το 2013!...Ας θέσουμε στο περιθώριο τη "συνοικιακή λογική" του "δεν βαριέσε αδελφέ..". Κι ας καταργήσουμε το Κτήνος μέσα μας, που θέλει να ανθίσταται στην ελευθερία της θέλησής μας,στην ευαισθησία του ανθρώπου, στις εσωτερικές του καταλληλότητες...
του Στέλιου Συρμόγλου
Τέτοια χρονιάρα μέρα, τέτοιες βαρύθυμες και κακόθυμες σκέψεις, θα αντιτάξετε, δεν συνάδουν με την...ασκίαστο για πολλούς χαρά και την ανταλλαγή αισιόδοξων ευχών και γενικότερα με την εορταστική ατμόσφαιρα...Δεν θα ευθυγραμμιστώ μ' αυτή την "πανηγυριώτική" λογική. Και δεν μπορώ να αποδεκτώ την ιλαρότητα της ημέρας, όταν όλα γύρω μας μοιάζουν σκοτεινιασμένα κι αξεδιάλυτα. Όταν δεν παύουμε να ζούμε καθημερινά τον "πολιτισμένο" βιασμό του Προσώπου. Κι αυτή τη φαντασμαγορική απόρριψη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας... Μια απόρριψη αμείλικτη, λες και περίσσεψαν οι δυστυχούντες συνάνθρωποί μας απ' όλες τις διαστάσεις της ζωής κι έμειναν απ' έξω σ' ένα περιθώριο λύπης και ανημποριάς...Χρονιάρα μέρα η σημερινή, αλλά δεν μπορεί να ταυτίζεται μόνο με το γλεντοκόπι και τη φαιδρότητα, όταν χιλιάδες συνάνθρωποί μας βιώνουν την απαξία, βρίσκονται σ' έναν διαρκή αγώνα επιβίωσης, έξω από τον πολιτισμό του πνεύματος, κουρασμένοι να τους εμπαίζουν και να τους λένε, να μας λένε, πως για μας "διαμελίζονται" για τη...σωτηρία μας!
Και η σημερινή πρώτη μέρα του χρόνου προσφέρεται και για σκέψεις για το σπαραγμό του τόπου. Αυτή η σπαράζουσα αναμέτρηση με το τίποτα και το ψέμμα. Για το γεγονός ότι φτάσαμε σε μια στάση ζωής "πούπουλου και φελού". Το πρώτο πετάει κατά τους ανέμους. Ο δεύτερος επιπλέει κατά τον κυματισμό. Μια αβουλία, μια φθορά ανελέητη, χωρίς επιστροφή ίσως. Η ευαισθησία των Ελλήνων έχει υποστεί φθορά θανάτου. Μετατράπηκε η Ελλάδα σε κονίστρα ταπεινών αντιπαλιών και επιστρατεύτηκαν οι κροκόδειλοι απ' όλα τα έλη γρυλίζοντες και κλαυθμηρίζοντες για να μας πείσουν ότι με ...εργώδεις προσπάθειες μας οδηγούν στην έξοδο από την κρίση. Είναι θέμα χρόνου...Αυτό μας είπε στο πρωτοχρονιάτικο μήμυμά του, με το γνωστό "υφάκι" της "μαγκιάς" και της θρασύδειλης οσφυοκαμψίας του ο αρχιερέας των ψεμμάτων, ο Αντώνης Σαμαράς. Πρόκειται για εθνική εξαχρείωση!..Για χρόνια τώρα και ειδικά τους τελευταίους μήνες επιχειρούν να ξεριζώσουν τη σκέψη, τη συνείδηση και τον ψυχισμό του Έλληνα. Μας ξετινάξανε. Ούτε οι Τούρκοι δεν έφθειραν τόσο τον Έλληνα σε 400 χρόνια σκλαβιάς, όσο οι πολιτικοί της απάτης και της αθλιότητας...
Ναι, είναι χρονιάρα μέρα η σημερινή, αλλά θέλω να φωνάξω, να φωνάξουν πολλοί άνθρωποι μαζί, ότι η Ελλάδα είναι και δική μας, είμαστε με τα λουλούδια, με την ελπίδα, με το αύριο. Και δεν δέχομαι, δεν δεχόμαστε, την ισορροπία του τρόμου με τα διάφορα διλήμματα των τελευταίων μηνών, που μας καταργεί και μας απορρίπτει. Κλείνουν τις πόρτες των σπιτιών μας και ο φόβος είναι μέσα, πάνω στην καρέκλα που κάθομαστε, μέσα στο πιάτο που τρώμε. Δεν θέλουμε πλέον να τρομάζουμε που υπάρχουμε ή πως θα συνεχίσουμε να υπάρχουμε σ' ένα πλέγμα ανισιρροπιών της λογικής των πραγμάτων. Και να τίθεται το ερώτημα, πόσο ο σεβασμός στον άνθρωπο θεμελιώνει τον νόμο της ζωής...
Κι ο χρόνος που ανατέλλει, ο καινούργιος χρόνος, δεν μπορεί να είναι μια ακόμα αγωνία από ρυτίδες, από χαμένα όνειρα, από τρεμάμενες προσδοκίες. Προσδοκία! Τι γλυκιά λέξη! Ακουμπώ απάνω της και ξεκουράζομαι. Και η φωνή του ποιητή γαληνεύει τη σκέψη μου: "δεν είναι πάντα πιο μικρό το σπίτι από το βουνό, δεν είναι πάντα πιο μεγάλος από το λουλούδι ο άνθρωπος".
Το 2013 πρέπει να πιστέψουμε πως είμαστε πιο μικροί και πιο ασήμαντοι από ένα λουλούδι. Και πως είμαστε ταυτόχρονα τόσο μεγάλοι όσο ο κόσμος. Πως μέσα μας πραγματοποιείται ο κόσμος, το παρελθόν του και το μέλλον του, η δική μου ιστορία, η δική σου...
Το 2013 ας είναι η απαρχή της...κούρασή μας από το καταθλιπτικό συναίσθημα, το οποίο γεννά βίο χωρίς νόημα, χωρίς ψυχική ασφάλεια, χωρίς κεντρική αξία, χωρίς αντίδραση και μαχητικότητα, όπως είναι κατ' ανάγκην κάθε μορφή βίου χωρίς Θεό. Χωρίς την πίστη στη Συμπαντική δύναμη...
Ο Rilke συνιστά την επιστροφή στον εαυτό μας. Διότι το πνεύμα, το υπεραισθητό, το ιδεώδες δεν βιώνεται παρά μόνο με την απομάκρυνση από τους θορύβους της ζωής. Και η συνείδησή μας πρέπει να παύσει να είναι ένας απλός θεατής συμβάντων και να αποβεί ενεργός υποκινητής και πρωταγωνσιτής δρώμενων. Αυτή μεταβάλλει τη νύχτα σε "νυχτιά", τον χρόνο σε "χρονιά" κι αυτή μετατρέπει την πράξη σε δημιουργία. Αυτή "δακρύζει" για ό,τι συμβαίνει γύρω μας κι αυτή μας αφυπνίζει από τη μακαριότητά μας. Και επιβάλλεται ως υπέρτατη πραγματικότητα, αφού ερμηνεύει τον κόσμο χρωματίζοντας, με τη σειρά της, την αισθητή πραγματικότητα...
Με τη συνείδησή μας αφυπνισμένη θα ορθώσουμε το δικό μας ΟΧΙ στην αθλιότητα που βιώνουμε και σε όσους επιμένουν να κρατούν τη μοίρα μας στα χέρια τους. Θα γίνουμε αναβιωτές του πολιτισμού που φέρει την ταυτότητά μας, για να μπορέσουμε να υπερβούμε την ασημαντότητά μας. Γιατί πρέπει να υπάρξουμε, όσοι τουλάχιστον είμαστε σκεπτόμενοι. Σε όσους δόθηκε η επώδυνη δωρεά να σκέπτονται και να διεκδικούν μιαν άλλη ποιότητα δημοσίου βίου. Δεν ανήκουμε σε κανέναν.Σε ποιον και που ανήκεις, σου λέει ο άλλος. Στον εαυτό μου ανήκω. Τι θα πει σε ποιον. Επιλέγω εκείνον που με διαψεύδει λιγότερο, που με καταργεί λιγότερο, γιατί είμαι ελεύθερος!..
Ας επιστρέψουμε στον εαυτό μας το 2013!...Ας θέσουμε στο περιθώριο τη "συνοικιακή λογική" του "δεν βαριέσε αδελφέ..". Κι ας καταργήσουμε το Κτήνος μέσα μας, που θέλει να ανθίσταται στην ελευθερία της θέλησής μας,στην ευαισθησία του ανθρώπου, στις εσωτερικές του καταλληλότητες...