Δημοσιεύω εδώ ένα παλαιότερο άρθρο μου, σε εποχές που όσοι μιλούσαν για τη διαφθορά μπαίνανε στο στόχαστρο του συστήματος που την ανακάλυψε σήμερα. Ήταν τότε που κυριαρχούσε ο Σημιτισμός της ψευτοισχυρής Ελλάδας της αρπαχτής. Τότε που κυριαρχούσαν αυτοί που τολμούν σήμερα να μιλάνε για τη "συμμορία της δραχμής". Είναι επιτέλους καιρός να ψαχθούν σε βάθος τα πόθεν έσχες και το αίσχος όσων και σήμερα παριστάνουν τις καλές παρθένες, ενώ ήταν και είναι βουτηγμένοι στη διαφθορά. Είναι καιρός να μετρηθεί σε βάθος η περιουσιακή κατάσταση όλων όσων έχουν εμπλακεί στην πολιτική πριν και μετά την ένταξή τους σ' αυτήν. Τότε θα μπει ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του και θα ανακτήσει η πολιτική και οι εναπομένοντες πολιτικοί το ηθικό τους ανάστημα. Γιατί όταν λέμε ότι όλοι πολιτικοί τα πιάνουν, τότε δικαιώνουμε αυτούς που πραγματικά τα πιάνουν. Γιατί υπάρχουν πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί που δούλεψαν έντιμα και αποτελεσματικά υπηρετώντας με αφοσίωση το δημόσιο συμφέρον.
"Όταν πέρυσι μέσα στη Βουλή και όχι σε τηλεοπτικά παράθυρα, αναφέρθηκα στο θέμα της διαφθοράς, δέχτηκα μύριους όσους κεραυνούς και λοιδορίες από φιλοκυβερνητικά έντυπα και εντεταλμένους κονδυλοφόρους. Γιατί άραγε; Γιατί όπως είχα χρέος ως βουλευτής επί σειρά ετών, κατήγγειλα κάτι που αποτελεί πλέον κοινό μυστικό και για το οποίο οι πάντες μας εγκαλούν όλους ως δημόσια πρόσωπα. Σα να έχω κι εγώ και οι συνάδελφοί μου βουλευτές, από τους οποίους έχει αφαιρεθεί η δυνατότητα ουσιαστικής πολιτικής παρέμβασης, μέρος της ευθύνης για τα σημεία και τέρατα που συμβαίνουν στο μέτωπο της διαφθοράς. Όπως νοιώθω το θέμα και ως “συλλεκτήρας” δεκάδων χιλιάδων ψήφων για το ΠΑΣΟΚ, ευθύνη έχω όταν σιωπώ. Γιατί πάνω στην ανοχή και τη σιωπή ανθίζει η διαφθορά και η κακοδιοίκηση.Στην παρέμβασή μου στη Βουλή, στις 12 Σεπτεμβρίου του 2002 αναφέρθηκα ακροθιγώς στις κατά διαστήματα εκθέσεις της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International), οι οποίες στηρίζονται σε επαναλαμβανόμενες και προφανώς αδέκαστες έρευνες για τους δείκτες διαφθοράς σε 91 χώρες. Η Διεθνής Διαφάνεια, μία διεθνής μη Κυβερνητική Οργάνωση που εδρεύει στη Γερμανία με 77 εθνικά τμήματα σε αντίστοιχο αριθμό κρατών, διεξάγει κάθε χρόνο μία έρευνα για την αντίληψη που υπάρχει σε κάθε χώρα σχετικά με την έκταση της διαφθοράς. Στόχος της έρευνας είναι η διερεύνηση του βαθμού διαφθοράς δημόσιων λειτουργών (αιρετών και μη) κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους. Στην έρευνα συλλέγεται η γνώμη επιχειρηματιών, οικονομολόγων και ακαδημαϊκών για το ίδιο ζήτημα. Πρόκειται για το πιο έγκυρο εγχείρημα αυτού του τύπου, στο οποίο συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο οικονομικός οίκος PricewaterhouseCoopers, το Διεθνές Οικονομικό Forum και το περιοδικό Economist ενώ η ανάλυση γίνεται από το πανεπιστήμιο του Γκέτεμπουργκ της Σουηδίας.
Ας δούμε κάπως αναλυτικά τι περιέχει η τελευταία έκθεση του σημαντικού αυτού διεθνούς φορέα, όπου δεν επιτρέπεται η συμμετοχή εν ενεργεία πολιτικών και όπου για την Ελλάδα επικεφαλής είναι η πρώην Υπουργός και εκλεκτή συνάδελφος κα Βιργινία Τσουδερού.
Στην τελευταία έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας για την έκταση της διαφθοράς σε 91 χώρες, το 2002, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 42 θέση με βαθμολογία 4,2 στα 10. Η χώρα μας κατάφερε να πάρει το «χρυσό μετάλλιο» της διαφθοράς μεταξύ των 15 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με μεγάλη απόσταση από την προτελευταία χώρα της ΕΕ που είναι η Ιταλία η οποία βρίσκεται στην 31 θέση. Είμαστε η μόνη χώρα της ΕΕ, που η βαθμολογία της πέφτει κάτω από το μέσο όρο των 5 μονάδων, λίγο παραπάνω από τα επίπεδα διαφθοράς της Βραζιλίας, της Βουλγαρίας, της Τζαμάικα, του Περού και της Πολωνίας που ακολουθούν και κλίνουν το θλιβερό πίνακα με βαθμολογία τις 4 μονάδες έναντι 4,2 της δικής μας. Σε καλύτερη θέση από την Ελλάδα μεταξύ άλλων, βρίσκονται χώρες όπως η Ιορδανία, η Κόστα Ρίκα, η Τυνησία, η Λιθουανία, το Τρινιντάντ, η Μαλαισία, η Ουγγαρία, η Ουρουγουάη και σε πολύ καλύτερη θέση η Ταϊβάν (5,6), η Εσθονία (5,6), η Ναμίμπια (5,7), η Σλοβενία (6) και η Μποτσουάνα (6,4).
Το χειρότερο απ΄ όλα στην περίπτωσή μας είναι ότι, τα τελευταία χρόνια βρισκόμαστε σε διαδικασία ελεύθερης πτώσης, ξεκινώντας από την 25η θέση το 1997 και φτάνοντας στη 42 το 2002. Από την έρευνα διαπιστώνεται ότι η πλειοψηφία των πολιτών στην Ελλάδα θεωρεί τη διαφθορά, που είναι συνδεδεμένη με το γνωστό μας «λαδόσημο», ως ένα φαινόμενο βαθιά ριζωμένο στη χώρα μας που δεν ανατρέπεται και για το οποίο τίποτα δεν μπορεί να γίνει, γι΄ αυτό και το αποδέχονται ως δεδομένο. Και ακόμη χειρότερο: σ΄ αυτή την αντίληψη εθίζεται η νεολαία, κάτι το οποίο προδικάζει ένα πολύ δυσοίωνο μέλλον. Στην τρυφερή ηλικία της εφηβείας, πολλοί νέοι της χώρας μας διδάσκονται στο «άθλημα της συναλλαγής» μέσα και από τις δυνατότητες που παρέχει ο προφορικός βαθμός στα Γυμνάσια και Λύκεια, στις περιπτώσεις εκείνες που προσφεύγουν σε καθηγητές τους στα σχολεία για να κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα αμειβόμενης διδασκαλίας.
Η διαφθορά είναι η ντροπή της σύγχρονης κοινωνίας. Υποσκάπτει τα θεμέλια της, εισάγοντας μεθόδους υποκόσμου στην καθημερινή ζωή. Καλλιεργεί κλίμα παρακμής, ανηθικότητας, σήψης, διάλυσης, παράλυσης και υπονομεύει κάθε έννοια αξιοκρατίας, υγιούς προσπάθειας, αξιοσύνης, και ηθικής. Δικαιώνει τον ανήθικο, τον καιροσκόπο, τον ανεπρόκοπο, τον φανφαρόνο και τιμωρεί τον άξιο, τον ευθύ, τον εργατικό, τον παραγωγικό και τίμιο άνθρωπο. Έχει μέγιστες αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική ηθική, στον πολιτισμό, στην κουλτούρα της χώρας, τελματώνει την υγιή δημιουργία και επιβάλει την ηγεμονία των μετρίων και των αθλίων. Για την οικονομία είναι κατ΄ εξοχήν αντιπαραγωγική, αποτρέπει τις επενδύσεις μειώνει κατακόρυφα την ανταγωνιστικότητα με οδυνηρές συνέπειες στο μέτωπο της ανεργίας.
Για όλα τα παραπάνω, δεν πρέπει να αρκεστούμε πλέον στον εξορκισμό της. Χρειάζεται επειγόντως η κατάλληλη στρατηγική και πολιτική βούληση για την αντιμετώπισή της με την προώθηση των αναγκαίων θεσμών διαφάνειας και ελέγχων. Η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, οι διάφοροι εκπροσωπευτικοί φορείς της κοινωνίας, η ΓΣΕΕ, ο ΣΕΒ, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, οφείλουν να κινητοποιηθούν και να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα. Για το ίδιο θέμα, προτείνεται να συσταθεί διακομματική επιτροπή της Βουλής που θα το μελετήσει και θα καταλήξει σε συγκεκριμένες προτάσεις. Το ζήτημα της διαφθοράς σκόπιμο είναι επίσης να συμπεριληφθεί στις αρμοδιότητες του Συνήγορου του Πολίτη, ο οποίος όταν εξακριβώσει ότι οι όποιες σχετικές καταγγελίες ευσταθούν, θα τις παραπέμπει στον Εισαγγελέα. Το όλο νομοθετικό πλαίσιο ελέγχων και κυρώσεων, πρέπει να ισχυροποιηθεί και να γίνει πιο αποτελεσματικό στην πράξη. Ακόμη, προτείνεται η αναβάθμιση, ενίσχυση και ισχυροποίηση του Σώματος Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης που θα αναφέρονται στο Συνήγορο του Πολίτη και θα στελεχώνονται από εναλλασσόμενους ανά τριετία ανώτερους δημόσιους λειτουργούς ή κατ΄ ανάθεση εναλλασσόμενα στελέχη που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα, δικηγόρους, φοροτεχνικούς, μηχανικούς, χημικούς, περιβαλλοντολόγους, κλπ.
Η εναλλαγή των διευθυντικών στελεχών σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και φορείς ανά τριετία, αποτελεί ένα απόλυτα αναγκαίο διοικητικό μέτρο ενάντια στην κακοδιαχείριση και κακοδιοίκηση. Τέλος, το πόθεν έσχες όλων των δημόσιων υπαλλήλων, δικαστικών, στρατιωτικών, αστυνομικών, πανεπιστημιακών, είναι αυτονόητο πως πρέπει να αποτελεί κοινή πρακτική. Γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των υγιών δημόσιων υπαλλήλων και λειτουργών δεν μπορεί να είναι υπόλογοι για τους ελάχιστους επίορκους οι οποίοι όμως δανείζουν το γκρίζο χρώμα τους στη δημόσια διοίκηση της χώρας, που όλοι θέλουμε και αναμένουμε να είναι αλλιώτικη απ΄ αυτή που είναι. Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι Μπανανία".
Κατάταξη | Χώρα | Βαθμολογία | Κατάταξη | Χώρα | Βαθμολογία |
1 | Φινλανδία | 9.7 | 26 | Πορτογαλία | 6.3 |
2 | Δανία | 9.5 | 27 | Σλοβενία | 6.0 |
3 | Νέα Ζηλανδία | 9.5 | 28 | Ναμίμπια | 5.7 |
4 | Ισλανδία | 9.4 | 29 | Εσθονία | 5.6 |
5 | Σιγκαπούρη | 9.3 | 30 | Ταϊβάν | 5.6 |
6 | Σουηδία | 9.3 | 31 | Ιταλία | 5.2 |
7 | Καναδάς | 9.0 | 32 | Ουρουγουάη | 5.1 |
8 | Λουξεμβούργο | 9.0 | 33 | Ουγγαρία | 4.9 |
9 | Κάτω Χώρες | 9.0 | 34 | Μαλαισία | 4.9 |
10 | Ηνωμένο Βασίλειο | 8.7 | 35 | Τρινιντάντ & Τομπάγκο | 4.9 |
11 | Αυστραλία | 8.6 | 36 | Μπέλαρους | 4.8 |
12 | Νορβηγία | 8.5 | 37 | Λιθουανία | 4.8 |
13 | Ελβετία | 8.5 | 38 | Νότια Αφρική | 4.8 |
14 | Χονγκ Κονγκ | 8.2 | 39 | Τυνησία | 4.8 |
15 | Αυστρία | 7.8 | 40 | Κόστα Ρίκα | 4.5 |
16 | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής | 7.7 | 41 | Ιορδανία | 4.5 |
17 | Χιλή | 7.5 | 42 | Μαυριτανία | 4.5 |
18 | Γερμανία | 7.3 | 43 | Νότια Κορέα | 4.5 |
19 | Ισραήλ | 7.3 | 44 | Ελλάδα | 4.2 |
20 | Βέλγιο | 7.1 | 45 | Βραζιλία | 4.0 |
21 | Ιαπωνία | 7.1 | 46 | Βουλγαρία | 4.0 |
22 | Ισπανία | 7.1 | 47 | Τζαμάικα | 4.0 |
23 | Ιρλανδία | 6.9 | 48 | Περού | 4.0 |
24 | Μποτσουάνα | 6.4 | 49 | Πολωνία | 4.0 |
25 | Γαλλία | 6.3 |