Αλλά τώρα πια είναι ώρα να φύγουμε, εγώ για να πεθάνω, κι εσείς για να ζήσετε. Ποιο από τα δύο είναι το καλύτερο, είναι άγνωστο σε μας. Μόνο ο Θεός το γνωρίζει.
Του Στρατή Μαζίδη
Με αυτά τα λόγια κλείνει τη μνημειώδη απολογία του ο Σωκράτης όταν πια του έχει ανακοινωθεί η ποινή του. Ο θάνατος.
Είχα χρόνια να βρεθώ στο θέατρο για να παρακολουθήσω αυτό που αποκαλούμε ένα βαρύ έργο. Όμως η Γιούλη Ζίκου μου έκανε την εξαιρετική τιμή να με καλέσει στην “απολογία του Σωκράτη” στο θέατρο 4 Εποχές στην Κυψέλη.
Το έργο είναι μια θεατρική προσαρμογή της γνωστής ηθοποιού, βασισμένη στα έργα «Απολογία» και «Κρίτων» του Πλάτωνα και στην «Αληθινή Απολογία του Σωκράτη» του Κώστα Βάρναλη με πρωταγωνιστές το Γιάννη Μόρτζο και τον Πέτρο Πέτρου στο ρόλο του μαθητή Κρίτωνα.
Η αλήθεια είναι πως η τελευταία φορά που είχα δει το Γιάννη Μόρτζο ήταν πολλά χρόνια πίσω, όταν πρωταγωνιστούσε στην εξαιρετική τηλεοπτική σειρά “Χαίρε Τάσο Καρατάσο”. Ποιος δεν τη θυμάται;
Χθες τον παρακολούθησα σε κάτι διαφορετικό. Όμως ο καλός ηθοποιός είναι αυτός που δοκιμάζει τις ικανότητές του σε όλα τα επίπεδα. Δεν είμαι λοιπόν κριτικός θεάτρου αλλά θα ήθελα να καταθέσω την άποψή μου ως θεατής. Άλλωστε έχω την αίσθηση πως σε αυτές τις περιπτώσεις τα πάντα είναι υποκειμενικά.
Εκτιμώ ότι έργα όπως “η απολογία του Σωκράτη” ξεχωρίζουν όχι μόνο για το περιεχόμενό τους αλλά και για το “ρίσκο” του ηθοποιού. Με μόνο δύο ηθοποιούς, λιτό σκηνικό και όχι εναλλαγές όλο το βάρος της παράστασης και της διατήρησης του ενδιαφέροντος των θεατών εναπόκειται αποκλειστικά στους πρωταγωνιστές όπως και στο συγγραφέα του θεατρικού έργου.
Ο Μόρτζος όμως έχοντας ταυτιστεί με το Σωκράτη καθώς είναι η τρίτη σεζόν του έργου, μπορεί να πει κανείς πως ζει το ρόλο. Αρκεί να τον προσέξει κανείς στο χρώμα / ένταση της φωνής αλλά και τις κινήσεις του σώματός του. Αλλά και ο Πέτρου ως Κρίτωνας τον ακολουθεί κατά πόδας στην ερμηνεία.
Η απολογία του Σωκράτη αποτελεί μια ιστορική πνευματική κληρονομιά που μας άφησε ο κορυφαίος αρχαίος έλληνας φιλόσοφος. Μπορεί να μην κατάφερε να πείσει τους δικαστές του αλλά κέρδισε θα λέγαμε ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Όσοι λοιπόν είναι φίλοι του θεατρού (αλλά και αυτοί που δεν είναι) καλά θα κάνουν να σπεύσουν να παρακολουθήσουν την παράσταση καθώς κατεβαίνει (ελπίζουμε μόνο για το καλοκαίρι) σε λίγες ημέρες.
Η σημερινή συγκυρία που βιώνουμε στην πατρίδα μας καθιστά επίκαιρη όσο ποτέ την απολογία του Σωκράτη καθώς αποτελεί πηγή έμπνευσης, ελπίδας και αγώνα στα ιδανικά και τα πιστεύω μας.
Ο κορυφαίος φιλόσοφος έφτασε ως το θάνατο για αυτά. Εμείς; Η παράσταση αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να τα συλλογιστούμε όλα αυτά μέσα μας.