Του Στέλιου Συρμόγλου
Και πως να τις περάσουν χωρίς "Αργώ"; Ούτε ένας από τους σημερινούς αυτοπροσδιοριζόμενους "ηγέτες" μπορεί να κάνει το χθές του αιωνιότητα. Η ανικανότητά τους λειτουργεί, όπως ο άνεμος που αφαίρεσε τη δορά τους, αφήνοντας τους γυμνούς, μπροστά στην αμείλικτη κρίση της πολιτικής ιστορίας. Το νανοειδές πολιτικό τους ανάστημα δεν επαρκεί για να σκεπάσει, έστω με τον ίσκιο του, τα ανονήματά και τις αβλεψίες τους...
Πόσοι από τους πολιτικούς, τους αναντίρρητα υπαίτιους για τα επαναλαμβανόμενα δεινά της κοινωνίας και της χώρας, έχουν να επιδείξουν κοινωνική ευαισθησία υπέρανω του στενοού κομματικού ή προσωπικού συμφέροντος; Πόσοι ζούν το σπαραγμό των αξιών και του πνεύματος γενικότερα στον ιστορικό χρόνο, ερήμην του εγώ τους;
Πόσοι πολιτικοί μας διαθέτουν φωνή "ερημική", βαθιά ανθρώπινη, που προσπαθεί να συμβιβάσει έστω το κακό με το καλό,την άρνηση με τη θέση, την οδύνη με την ελπίδα; Και λέω να "συμβιβάσει", γιατί η αξίωσή μου θα ήταν μεγάλη αν επέμενα στην αυτονόητη επιλογή του "καλού", της "θέσης" και της "ελπίδας" εκ μέρους των πολιτικών. Αλλωστε, έναυσμα είναι πάντα ο εαυτός μας, ο καταλύτης, ο "εχθρός" μας, ο ξένος εαυτός μας. Ο "χώρος" δηλαδή, στον οποίο επιτελείται η ιερή αναμέτρηση του χθόνιου με το ουράνιο...
Πόσοι πολιτικοί μας βιώνουν τη γnώση της γνώσης, τη γνώση της άγνοιας; Kαι γνώση της γνώσης και της άγνοιας είναι τα στάδια, οι βαθμίδες που ανεβαίνει το "εγώ" για να επιτύχει την αυτογνωσία του. Γιατί, για τους πολιτικούς, η αυτογνωσία και η αυτοσυνειδησία, πρέπει να έιναι μια μορφή εσωτερικής πληρότητας, πολύ ανήσυχη και σκληρή. Η αυτογνωσία ή αυτοσυνειδησία εξολοθρεύεται μόλις ο αγώνας για τη διαρκή κατοχή της σταματήσει. Την κατέχουμε μόνον υπό την έννοια της ατελεύτητης προσπάθειας.
Πόσοι πολιτικοί μας εκλαμβάνουν τη πολιτική ως κοπιώδη καταπονούσα αποστολή, ως καθήκον, ως μια αυτοκριτική, ως ένα αυτοέλεγχο, ως έγνοια για το κοινωνικό καλό και τη διαμόρφωση της κοινωνικής ζωής; Η πολιτική όπως ασκείται σήμερα, είναι σαν να "κρατά" το σφυρί και να θέλει να θρυματίσει μ' αυτό κάθε δεσμό, κάθε αξία, κάθε αρετή, κάθε είδος ορθής επικοινωνίας των πολιτών. Η πολιτική στην Ελλάδα, όπως διαμορφώθηκε τις τελευταίαες δεκαετίες, συνέβαλε σημαντικά στη ψυχοτροπία των μελών της κοινωνίας, ώστε να βρίσκονται σε σύγχυση, να μη συνεννοούνται, να μην ανταποκρίνονται ουσιαστικά στα ερεθίσματα της εποχής, να μην συνυπάρχουν, αλλά απλώς να γετνιάζουν, έρημες παρουσίες ανάμεσα στο άπειρο πλήθος. Και δεμόρφωσε μια αισθητική στα όρια του κιτς, που εκτείνεται από τις απλές πτυχές της καθημερινότητας μέχρι τις σύνθετες αποχρώσεις της υποτιθεμένης διανόησης.
Ετσι δικαιολογείται η "μη αντίδραση" και εν πολλοίς η αδιαφορία των κοινωνικών ομάδων στα τεκταινόμενα. Ετσι βρίσκει πρόσφορο και γόνιμο έδαφος η διασπορά του κοινωνικού φόβου. Ετσι αδιαφορία και φόβος μετατρέπονται σε απάθεια. Και η απάθεια εκτρέφει την πολιτική οκνηρία και την ερίζουσα πολιτική φλυαρία, που είναι γνωρίσματα και της πολιτικής απάτης. Ετσι ο πολίτης ενταγμένος μέσα στα πλέγματα αυτά απειλείται με αποχαύνωση, με βιασμό της ελευθερίας του και αποτροπή του εξανθρωπισμού του. Να αγωνισθεί δηλαδή για την Πολιτεία, που θα έχει ως πρωταρχικό αγαθό τον άνθρωπο και τα δικαιώματά του και που η ισχύς της θα υπηρετεί το κοινό καλό.
Πόσοι από τους επιλήσμοnες ή με διαλείψεις μνήμης ερωτύλους της εξουσίας υπηρετούν το κοινό καλό; Πόσοι από τους Σαρδανάπαλους της εξουσίας ως εκκλίνοντες της ευθείας και αντιβαίνοντες τον ηθικό νόμο, είτε με οπερετικές και μελοδραματικές αντιδράσεις, είτε με αστόχαστες και ψυχονευρωτικές αποφάσεις, οδήγησαν τούτο το λαό στην απόγνωση; Πόσων πολιτικών παρασιωπημένα πάθη, αντιδράσεις αισθητές ή αδιάγνωστες του περίγυρου έχουν αναχωνευτεί σε γραμμές πορείας σκοπιμοτήτων και σανδάλων, άκαρδου υπολογισμού, ψυχρού λογισμού και πολιτικής πλεονεξίας;
Των πολλών πολιτικών είναι η αβίαστη απάντηση. Και οι πολλοί φροντίζουν να δημιουργήσουν παράλληλα ένα αντικαθρέπτισμα, κατάλληλα στιλβωμένο, έτσι που να μοιάζει δυνατό και να επιτρέπει ελπίδες. Και πόσοι τελικά Ελληνες έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ο Ελληνισμός ενσαρκώνει ό,τι είναι αιώνια σύμφυτο με την ανθρώπινη φύση, ώστε οι αντιδράσεις μας να νοηματοδοτούν την ιστορία;