Του Στέλιου Συρμόγλου
Και υπάρχουν περίοδοι της πολιτικής ιστορίας σε τούτη τη χώρα της σημερινής κοινωνικής αθλιότητας και των πολλών αθλίων της πολιτικής, που η εξουσία τη δύναμη αυτή τη στρέφει ενάντια στον ίδιο το λαό, για τα συμφέροντα του οποίου υποτίθεται αναδίχνεται...
Και δυστυχώς η συνήθεια και η προσαρμογή, η προκατάληψη και η ευπιστία, η πολιτική δημαγωγία, οδηγούν το λαό στο να αποδεχθεί αυτή την κατάσταση ενίοτε και ως δεδομένη. Ας μη γελιόμαστε: Η πολιτική αλλοτρίωση έχει αποκτήσει απειλητικές διαστάσεις. Ο λαός αντιπροσωπεύεται μεν στη Βουλή, αλλά επί της ουσίας αποξενώνεται όλο και περισσότερο και αλλοτριώνεται. Καταπατούνται εργασιακά του δικαιώματα και περιορίζεται η ελευθερία του, ιδίως η οικονομική ελευθερία του. Ο πολίτης είναι ελέυθερος οικονομικά, όταν μπορεί να αναπτύξει τις δραστηριότητές του και τις ικανότητές του.
Πόσο οικονομικά ελεύθερος είναι ο ο πολίτης μέσα σ' ένα σύστημα, κατ' επίφαση δημοκρατικό, όταν συρρικνώνεται βάναυσα το εισόδημά του και ανατρέπεται άρδην η ποιότητα της ζωής του; Πόσο ελεύθερος είναι όταν μαστίζεται από την ανεργία ή όταν νιώθει την "ανάσα" του κινδύνου ότι μπορεί να βρεθεί στις "ουρές" του ΟΑΕΔ, ενδεής και καταφρονημένος; Πόσο ελεύθερος είναι ο πολίτης, όταν ο πληθωρισμός του αφαιρεί καθημερινά την αγοραστική δύναμη του του ήδη πεχνιχρού εισοδήματός του;
Πόσο αλήθεια ελεύθερος είναι, όταν "συνθλίβεται" από τη δυσβάστακτη και αντισυνταγματική φορολογία εν ονόματι της "σωτηρίας" της χώρας; Πόσο ελεύθερος είναι όταν καθημερινά οι ανάγκες του πολλαπλασιάζονται και δεν έχει τη δυνατότητα να τις καλύψει; Πόσο ελεύθερος είναι ο πολίτης, όταν οι ασύνετες πολιτικές πρακτικές τον καθηλώνουν σε μακρόχρονη "δουλεία" και υποτέλεια έναντι των δανειστών και κονιορτοποιούν την εθνική του περηφάνεια; Πόσο ελεύθερος είναι όταν οι οικονομικές του ανάγκες δημιουργούν συνεχώς και νέες εξαρτήσεις;
Καλείται ο πολίτης να καταβάλει ακριβό αντίτιμο. Αντίτιμο όχι μόνο χρηματικό, αλλά και "ψυχικό" και "σωματικό". Αλλωστε, εξάρτηση και ανεξαρτησία-ελευθερία, δεν είναι δυνατόν να συμβιβαστούν. Και όσο θα πορευόμαστε με ψευδαισθήσεις ελευθερίας, όσο θα αποσυντίθεται η πολιτική κοινότητα και θα αναπτύσσεται η "κουλτούρα της ανοχής" στην κοινωνία, τόσο θα υποχωρεί η Δημοκρατία και θα κάνει προκλητικά την εμφάνισή της η "αλογοκρατία", δηλαδή θα εξοστρακίζεται η λογική θεώρηση των πραγμάτων.
Οσο οι διαλυτικοί παράγοντες θα διαβρώνουν τη Δημοκρατία, τόσο θα καταφαίνεται η παθολογία του Συντάγματος, η οποία έχει την αιτία της και στην παθολογία της ατομικής ψυχής. Και θα εκδηλώνεται ως ασθάνεια της δημοκρατίας, η οποία από σύμπτωμα εξελίσσεται σε κατάσταση. Το παράδοξο είναι ότι της κατάστασης αυτής έχουν σχεδόν όλοι οι πολιτικοί συναίσθηση, πλήν όμως, ουδείς εμφανίζεται διατεθειμένος να την αλλάξει.
Κι αυτό βιώνουμε στην ελληνική πραγματικότητα, όπου διατάξεις του Συντάγματος "ερμηνεύονται" κατά "το δοκούν" της πλειοψηφίας δια της "ψηφοφορίας". Ολοι ή σχεδόν όλοι προτιμούν την παρούσα υποβάθμιση της πολιτικής ζωής, ανεξάρτητα των πομφολυγωδών δηλώσεών τους, από ένα υγιές Σύνταγμα στα μέτρα της ελληνικής ιστορίας, παράδοσης και νοοτροπίας, αλλά και της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, που κατήντησε να είναι μονοφωνική κατάχρηση των δυνατοτήτων μιας αριθμητικής πλειοψηφίας.
Εκείνο που επιβάλλεται στη Δημοκρατία, είναι να εξευρεθεί τρόπος "θωράκισης" της ατομικής ελευθερίας καιεξασφάλισης των κοινωνικών ελευθεριών. Ποιο είναι το ατάλληλο μέσον πρός τούτο; Η απάντηση είναι μία: Η αγωγή. Απαιτείται κοινωνική αγωγή, που να αρμόζει στις δημοκρατικές αρχές και αγωγή κοινωνικής συμπεριφοράς έναντι των εκάστοτε κυβερνήσεων. Η παιδεία, η μέθοδος διδασκαλίας, η διδασκαλική αυθεντία, ο διάλογος σφυριλατούν και λαξεύουν τη συνείδηση της αξιοπρέπειας και την ανθρωπιά, το δημοκρατικό και πολιτικό ήθος, το αίσθημα της αρμονίας, την κοινωνική αλληλεγγύη και αδελφική συνυπευθυνότητα, την ισότητα και την ισονομία. Ιδανικά που περιείχε το σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης: " Ελευθερία, ισότητα και αδελφότητα".