Όλα τάχαμε πρόωρες εκλογές μας έλειπαν...
Η Άνοιξη του 2016 είναι μακριά για να βρεθεί άλλη συγκυρία ευνοϊκότερη από αυτή της Άνοιξης του 2014 για εκλογές.
Η Άνοιξη του 2014 έχει τα πλεονεκτήματα ενός πρωτογενούς πλεονάσματος, μιας επικείμενης εντός μηνών αναδιάρθρωσης χρέους, το τέλος του δευτέρου μνημονίου εντός μηνών (μια ανάπαυλα πριν το τρίτο).
Προκειμένου να διέθετε το 2016 προσδοκίες βιωσιμότητας θα έπρεπε οι μεταρρυθμίσεις, φορολογικές και μη, να είχαν ξεκινήσει από την επομένη των εκλογών του 2012. Μόνο έτσι θα υπήρχαν αποτελέσματα.
Επιπλέον το πιθανότερο ενδεχόμενο είναι μετά τις ευρωεκλογές η άνοδος των ευρωσκεπτικιστών να αλλάξει βασικές παραμέτρους στις προτεραιότητες της Ευρωζώνης. Αλλαγές οι οποίες θα επιβάλουν αλλαγές στάσης που θα επιβάλλουν την αναβάπτιση στη λαϊκή εντολή.
Υπάρχουν ενδείξεις πως η κυβέρνηση αναπροσαρμόζει τη στάση της με γνώμονα τα παραπάνω δεδομένα.
Η ελληνική ανταρσία
Πριν από λίγες μέρες η ελληνική Βουλή ψήφισε τον προϋπολογισμό του ελληνικού κράτους, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τρόικας. Από το 2014 τίθεται σε ισχύ το σύμφωνο σταθερότητας και όλες οι χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει, πριν υποβάλουν (από φέτος) τους εθνικούς προϋπολογισμούς στα κοινοβούλια, να έχουν λάβει σχετική έγκριση από τις αρμόδιες κοινοτικές αρχές.
Οι χώρες που βρίσκονται σε προγράμματα ούτως ή άλλως θα πρέπει να λάβουν έγκριση από την Τρόικα που επιτηρεί τα προγράμματα στήριξής τους. Η κυβέρνηση διαφωνεί με τις εκτιμήσεις της Τρόικας για τα μέτρα του 2014 και καταθέτει προϋπολογισμό χωρίς την έγκρισή της.
Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως η κυβέρνηση εφαρμόζει όψιμα την ανεύθυνη και επικίνδυνη στρατηγική και τακτική του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί σκληρής διαπραγμάτευσης η οποία δεν αποκλείει τις έστω ελεγχόμενες μονομερείς κινήσεις. Τη στρατηγική δηλαδή για την οποία ο ελληνικός λαός έστειλε την αντιπολίτευση στα έδρανα και όχι στην εξουσία...
Δυο ενδεχόμενα
Η στάση της κυβέρνησης θα μπορούσε να σηματοδοτεί δυο ενδεχόμενα: Το ένα είναι η κυβέρνηση να έχει επιλέξει την γραμμή Λαφαζάνη, Αλαβάνου και Χρυσής Αυγής. Ήτοι, της απεξάρτησης από την Ευρωζώνη και την Ε.Ε.
Το άλλο είναι, η κυβέρνηση να παγώνει τις ούτως ή άλλως σε «χειμερία νάρκη» μεταρρυθμίσεις και με την ελεγχόμενη ανταρσία να προσπαθεί να προσεταιριστεί δυνάμεις του αντιμνημονιακού μετώπου γιατί βλέπει την πιθανότητα εκλογών στον ορίζοντα.
Η συγκυρία της εμφάνισης πρωτογενούς πλεονάσματος και της προοπτικής αναδιάρθρωσης του χρέους ενισχύει το δεύτερο σενάριο καθώς τυπικά βάζει τέλος στο μνημόνιο περί τα μέσα του επόμενου έτους.
Το πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 φαίνεται πως αυξάνει τη διαπραγματευτική δυνατότητα της ελληνικής πλευράς καθώς (θεωρητικά) για να συνεχίσει να πληρώνει μισθούς το ελληνικό δημόσιο δεν χρειάζεται δανεικά.
Γράφω θεωρητικά, γιατί είμαι πεπεισμένος πως το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι βιώσιμο καθώς στηρίζεται στην αφαίμαξη καταθέσεων μέσω της απειλής δήμευσης ακινήτων και κινητών περιουσιακών στοιχείων. Επιπλέον το όποιο ΑΕΠ παράγεται στην Ελλάδα, άρα και ανάλογα κρατικά έσοδα, είναι σε ευθεία συνάρτηση με την λειτουργία των τραπεζών οι οποίες εξαρτώνται άμεσα από την ΕΚΤ.
Κατά συνέπεια η όποια αυτονομία της ελληνικής πλευράς είναι φαινομενική. Τούτο δεν εμποδίζει όμως την κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί την ευνοϊκή συγκυρία που δημιουργεί το πρωτογενές το 2013, η προοπτική αναδιάρθρωσης του χρέους το 2014, η λήξη του μνημονίου (πριν την υπογραφή του επόμενου που θα χρειαστούμε σίγουρα).
Ο φόβος της χαλαρής ψήφου
Το σενάριο λοιπόν τον πρόωρων βουλευτικών εκλογών φαίνεται να έχει βάση. Ο χρόνος των Ευρωεκλογών και των εκλογών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης φαίνεται να προσφέρεται προς τούτο.
Το σενάριο αυτό ενισχύει και το γεγονός πως πάντα οι ευρωεκλογές προσφέρονταν για περισσότερο «χαλαρή» ψήφο κάτι που σημαίνει πως σε μια περίοδο φορολογικής εξόντωσης οι ψήφοι διαμαρτυρίας και καταδίκης του πολιτικού συστήματος θα εμφάνιζαν έκρηξη...
Η ήδη ισχνή κυβερνητική πλειοψηφία θα αντιμετώπιζε πρόβλημα αν καταποντιζόταν στις ευρωεκλογές και αν αδυναμία διακυβέρνησης θα λάμβανε διαστάσεις ολικής παράλυσης.
Η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως θα οδηγούσε σε εκλογές αργότερα με δυσμενέστερους όρους.
Το αποτέλεσμα των εκλογών
Οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν σαφή μηνύματα για τον νικητή των εκλογών αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά όταν προκύψουν τα ανάλογα διλήμματα.
Δυο παράμετροι ξεχωρίζουν στις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις. Το ένα είναι πως τα δυο τρίτα του εκλογικού σώματος πιστεύει πως η παραμονή στο ευρώ είναι μονόδρομος και περίπου το ένα τρίτο θεωρεί πως την χώρα μπορεί να κυβερνήσει καλύτερα ο Κανένας...
Τι θα συμβεί στην πραγματική οικονομία και το χρηματιστήριο ανάλογα με κάθε ένα από τα πιθανά αποτελέσματα θα το εξετάσουμε προσεχώς αναλυτικά στο βαθμό που το σενάριο αυτό (των πρόωρων τριπλών) συνεχίσει να ενισχύεται.
Μια παράμετρος που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη είναι οι συνέπειες για το ελληνικό πρόβλημα της ανόδου των ευρωσκεπτικιστών και μέσω ακροδεξιών σχηματισμών που διαφαίνεται σε πολλές χώρες...
Επίσης στο βαθμό που κάποιος θα βγει κερδισμένος και κάποιος χαμένος στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, θα δρομολογηθούν κατ’ αρχήν εξελίξεις στον ηττημένο οι οποίες θα μεταλαμπαδευτούν σε όλους.
Αν μετά την μεταπολίτευση η βασική πολιτική αντίθεση πάνω στην οποία στήθηκε το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα ήταν το δίπολο αριστερά δεξιά. Αυτό δεν φαίνεται πως α επιβιώσει και αύριο...
Το δίπολο όπως που σχηματίζεται είναι από τη μια πλευρά Ευρώπη, Δύση, ανοιχτή κοινωνία πολιτικών, δημοκρατία, οικονομία της αγοράς έστω με κάποιες παρεμβάσεις και από την άλλη πλευρά: Ανατολή, Ρωσία, Κίνα, ξενοφοβία, αυταρχικά δημοκρατικά ή κατ΄ επίφαση δημοκρατικά καθεστώτα, περισσότερο κράτος στη οικονομία έως πλήρη κρατικό σχεδιασμό.
capital.gr