Του Αγη Βερούτη
Την περασμένη βδομάδα έγινε χαμός με την πρόταση της τρόικας να μπουν εισοδηματικά κριτήρια στις συντάξεις, και με την άρνηση της κυβέρνησης να συνεχίσει την κουβέντα.
Την περασμένη βδομάδα έγινε χαμός με την πρόταση της τρόικας να μπουν εισοδηματικά κριτήρια στις συντάξεις, και με την άρνηση της κυβέρνησης να συνεχίσει την κουβέντα.
Κακώς αρνήθηκε η κυβέρνηση τη μοναδική διέξοδο για να σωθεί η χώρα!
Όπως έχω επανειλημμένα αναφέρει σε προηγούμενα άρθρα μου, οι αποδόσεις των εισφορών των σημερινών συνταξιούχων, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, είναι πολλαπλάσιες των εισφορών που έχουν καταβάλλει στο σύστημα. Συχνά οι εισπράξεις ενός συνταξιούχου με το σημερινό προσδόκιμο, κυμαίνονται ανάμεσα στις 3 ως 10 φορές το ποσόν των εισφορών, προσομοιάζοντας ένα Ponzi Scheme (πυραμίδα επενδυτών).
Είναι επίσης ξεκάθαρο πλέον σε όποιον μπει στον κόπο να το ψάξει, ότι το ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα καταρρέει.
Σημειώστε κάποια από τα βασικά αίτια αυτής της κατάρρευσης:
Το ποσό της σύνταξης πλησιάζει το ύψος του μισθού που έπαιρνε ο συνταξιούχος.
Ο υπολογισμός του ποσού της σύνταξης είναι ανεξάρτητος από το άθροισμα των εισφορών του συνταξιούχου στην εργάσιμη ζωή του. Αντίθετα, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα 5 τελευταία χρόνια μισθού, ή τον βαθμό του συνταξιούχου στο δημόσιο όπου την τελευταία μέρα πριν τη σύνταξη όλοι παίρνουν προαγωγή για να εισπράττουν παραπάνω.
Οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις μεταφράζονται σε μικρές εισφορές. Όποιος βγαίνει στη σύνταξη με 20 χρόνια εργασίας καταβάλλει λιγότερα από τα μισά από εκείνα που καταβάλλει κάποιος που βγαίνει στα 35 χρόνια.
Τα χρόνια που θα παίρνει σύνταξη κάποιος που βγαίνει στα 53 του, είναι διπλάσια από εκείνα κάποιου που βγαίνει στα 65, σύμφωνα με το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων. Φανταστείτε το πρόβλημα που δημιουργούν στο σύστημα κάποιοι που βγήκαν στη σύνταξη στα 45 ή ακόμη και στα 39!
Μόνο στους κάτω των 55 ετών, οι συντάξεις που πληρώνει το ασφαλιστικό σύστημα ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ ετησίως! Κάτω των 60 ετών, οι συντάξεις ξεπερνούν τα 8 δισ. ευρώ ετησίως!
Εκτός από το κόστος της σύνταξης, ο πρόωρα συνταξιοδοτημένος λαμβάνει και δωρεάν υγεία για 20-30 χρόνια, που την πληρώνουν οι υπόλοιποι εργαζόμενοι και φορολογούμενοι.
Οι πληρωμές συντάξεων ήταν σχεδόν πάντοτε πάνω από τις εισφορές που εισπράττονταν, με αποτέλεσμα ποτέ να μην δημιουργήσει επαρκές κεφάλαιο το σύστημα.
Το ασφαλιστικό σύστημα ήταν πάντοτε αναδιανεμητικό στην Ελλάδα, που σημαίνει ότι ο συνταξιούχος πληρώνεται όχι με τις δικές του κεφαλαιοποιημένες εισφορές, αλλά με τις εισφορές όσων εργάζονται στη διάρκεια της συνταξιοδότησής του.
Η εκτόξευση της ανεργίας στο 30% σημαίνει ότι ο ίδιος ή και μεγαλύτερος αριθμός συνταξιούχων πρέπει να συντηρούνται από τις εισφορές πολύ λιγότερων εργαζόμενων, απ’ όσο υπολογίστηκε για το σημερινό ύψος των συντάξεών τους.
Πολλοί συνταξιούχοι σήμερα λαμβάνουν σύνταξη υψηλότερη από τους μισθούς εκείνων που εργάζονται και πληρώνουν με τις εισφορές τους και τους φόρους τους, τις συντάξεις των πρώτων.
Η αναδιανομή εισοδήματος από τους εργαζόμενους προς τους συνταξιούχους αγγίζει τα 27,5 δισ. ευρώ ετησίως, με ακραία παραδείγματα την ετήσια κρατική επιδότηση πάνω 10 χιλιάδες ευρώ ανά συνταξιούχο του ΟΤΕ και σχεδόν 16 χιλιάδες ανά συνταξιούχο της ΔΕΗ. Την ίδια στιγμή οι επιχορηγήσεις προς τα ταμεία του ιδιωτικού τομέα σχεδόν μηδενίζονται.
Η είσπραξη από την παραγωγική οικονομία €27,5 δισεκατομμυρίων ετησίως, ανεβάζει το κόστος της εργασίας και πυροδοτεί την ανεργία σε δυσθεώρητα επίπεδα, πάνω ακόμη και από την ανεργία του Great Depression στις ΗΠΑ το 1929.
Το πιο σημαντικό όμως που είδε η τρόικα, είναι ότι πολλοί συνταξιούχοι έχουν πρόσθετα εισοδήματα, που καθιστούν μη-σημαντική την είσπραξη της σύνταξής τους από τα αναδιανεμόμενα εισοδήματα των εργαζόμενων. Δηλαδή κάποιοι μπορούν να βιοπορίσουν ανετότατα χωρίς να εισπράττουν τη σύνταξη αυτή.
Γι’ αυτό η τρόικα πρότεινε να μπουν εισοδηματικά κριτήρια στην απόδοση των συντάξεων, όπως από φέτος ήδη ισχύουν για τις συντάξεις των άγαμων θυγατέρων, βάσει του νόμου 4039/2012. Αυτό θα μειώσει δραστικά τις χρηματοδοτικές ανάγκες του κράτους, που θα επιτρέψουν την μείωση των φόρων και των εισφορών, ώστε να πάρει ανάσα η οικονομία, και να ξεκινήσει να μειώνεται η ανεργία, να αποφευχθούν οι δημεύσεις περιουσιών των ήδη εξαθλιωμένων Ελλήνων μικρομεσαίων της αποδεκατισμένης παραγωγικής μεσαίας τάξης.
Η τρόικα λέει με απλά λόγια το εξής: “Σταματήστε να πληρώνετε συντάξεις σε όσους δεν τις χρειάζονται, εξαθλιώνοντας όσους ακόμη επιζούν της τεράστιας ύφεσης και υπερφορολόγησης.”
Είναι βέβαιο ότι αν συνεχιστεί η σημερινή πρακτική αναδιανομής εισοδημάτων από τους πενόμενους προς τους έχοντες, η οικονομία σύντομα θα φτάσει σε καταστροφικό Κραχ.
Φανταστείτε το σουρεαλισμό του να εργάζεται κάποιος οκτάωρο στα 66 του χρόνια για 700 ευρώ καθαρά το μήνα, προκειμένου να πληρώνει με τις εισφορές του σύνταξη 980 ευρώ το μήνα, και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σε μια 42χρονη συνταξιούχο του ΟΤΕ. Το μόνο σουρεαλιστικότερο από αυτό, είναι οι τεκμαρτοί φόροι στους άνεργους για να πληρώσουν την ίδια σύνταξη της 42χρονης.
Η πρόταση της τρόικας είναι η μόνη λογική λύση του ασφαλιστικού στην παρούσα, και το μόνο που χρειάζεται για να υλοποιηθεί είναι να επεκταθεί η εφαρμογή του 4039/2012 σε όλους τους συνταξιούχους σήμερα.
Έστω και την τελευταία στιγμή ίσως προλάβουμε να αποφύγουμε την συνολική κατάρρευση της οικονομίας, λόγω της τερατώδους αναδιανομής που στήσαμε στα προηγούμενα χρόνια.
Μιλάμε για 27,5 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο αναδιανομή!
Το ποσό δεν είναι απλά δυσθεώρητο, αλλά πλησιάζει το 15% της συνολικής οικονομίας, και δεδομένου ότι τα εισοδήματα είναι το 33% του ΑΕΠ, κοντεύει το μισό όλων των εισοδημάτων, όλων των Ελλήνων, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Θα είναι ιστορικό λάθος για την κυβέρνηση να μην πάρει στα σοβαρά αυτή την πρόταση της τρόικας για τα εισοδηματικά κριτήρια σε όλες τις συντάξεις σύμφωνα με το νόμο 4039/2012, τροποποιώντας σιγά-σιγά το ελληνικό σύστημα ώστε να ομοιάζει το Βρετανικό ή το Αυστραλιανό μοντέλο. Δεν χρειάζεται καν ψήφιση νέου νόμου, αλλά απλά η επέκταση του υπάρχοντος.
Όποιος έχει ανάγκη θα εισπράττει. Όποιος δεν έχει ανάγκη, δεν θα εισπράττει. Κάθε 1-2 χρόνια θα γίνεται επαναξιολόγηση των δικαιούχων.
Ίσως η συμβουλή αυτή της τρόικας για τα εισοδηματικά κριτήρια σε όλες τις συντάξεις, να είναι η ουσιαστικότερη συμβολή της στη βιωσιμότητα της Ελληνικής οικονομίας, και τελικά τη βιωσιμότητα της χώρας της ίδιας!
Ακούει κανείς;