Η παχυδερμία τους συνοδεύει παντού. Οχι απλώς δεν επηρεάζονται από την αθλιότητα της κοινωνίας, αλλά για μερικούς ούτε το φοβερό μυστήριο του θανάτου, τα απογυμνωμένα οστά και η δυσωδία των σκωλικιών, δεν τους εδραίωσαν την πίστη στη ματαιότητα των ανθρωπίνων επιτηδευμάτων.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Με όσα κυριαρχούν στο πολιτικοκοινωνικό προσκήνιο, το λόγο πρέπει να πάρει πλέον η ψυχολογία του βάθους. Με τόσες πολιτικές συνειδήσεις στοιχειωμένες, στρατευμένες στο καθολικό δόγμα της υποκριτικής ευλάβειας, η όποια αυθαίρετη συνομιλία μου με τους αναγνώστες εδώ καταντάει κοινοτοπική. Και παράλληλα με την πολιτική αυθαιρεσία και αναλγησία, ζούμε το "μεγαλείο" μιας εποχής με φραγμένους τους ορίζοντες. Με την όρασή μας να είναι πιο κοντή από τη φορά μας. Πρόκειται μήπως για οντολογική κατάρα; Πρόκειται για εξευτελιστική αναπηρία κάποιων έστω κοινωνικών ομάδων, που ακόμη έχουν και κατέχουν;
Τα συμπτώματα της φθοράς της κοινωνίας εμφανή. Τη βάση των διαπιστώσεων δεν υποστυλώνουν μόνο η πολιτική ανεντιμότητα και η διαφθορά μ' όλες τις εκδηλώσεις τους, ενίοτε φαιδρές όσο και δραματικές. Καθώς τα αδιέξοδα της κοινωνίας πολλαπλασιάζονται, με την πείρα και τη γνώση παρελθόντων χρόνων να μην αποφέρει, πολλοί νεοέλληνες εξακολουθούν να βρίσκουν νοσηρή διέξοδο των ενστίκτων τους σε υποπροιόντα διασκέδασης. Μιας διασκέδασης ταυτισμένης με τη μπουζουκοιδεοληψία και διάφορα κακόηχα παιστανοτουρκικής αισθητικής λαικά ακούσματα, βαρύφορτα από τη συνοικιακή λογική ψυχαγωγίας, που αντί να αναπτερώνουν την ψυχή, αναδύουν τα άγρια ένστικτα των θαμώνων.
Ετσι η έννοια της διασκέδασης χάνει το ειδικό της βάρος, τυποποιείται και φτηναίνει. Ευνοεί τον αυτονόητο πλέον ακαλαίσθητο μιμητισμό, διαμορφώνει την κιτς αισθητική στη ψυχαγωγία και ενθαρρύνει τις ακρότητες με τα καλάθια των λουλουδιών να γεμίζουν τις πίστες των βραχνολαρυγγόφωνων λαικών αοιδών, όπως τις προάλλες με τον γλεντοκόπο, άφρονα και ανεπάγγελτο υπουργό, γόνο απανθρακωμένου πολιτικού τζακιού, που "μερακλωμένος" μετέτρεψε τρείς χιλιάδες ευρώ σε λουλούδια, για να εντυπωσιάσει την έκτονη και κακόφωνη αοιδό που ακούει στο όνομα Πάολα...
Αυτή την εκτρωματική διάσταση της διασκέδασης δεν τη γνωρίζω. Οπως δεν γνωρίζω την "απόληξη" αυτής εκτρωματικής διάστασης που λέγεται Πάολα ή όπως αλλιώς θα μπορούσε να λέγεται. Αυτό που γνωρίζω όμως είναι ότι η όλη εικόνα είναι θλιβερή. Κι όταν μια τέτοια εκτρωματική απόληξη "γεμίζει" ένα χώρο υποτιθέμενης ψυχαγωγίας με εθισμένους στην κιτς διασκέδαση νεοέλληνες, εν μέσω μάλιστα κρίσης και με εκατοντάδες χιλιάδες πολιτών να προσπαθούν να επιβιώσουν, με τα πρώτα τραπέζια στο εν λόγω "μαγαζί" των εκκωφαντικών θορύβων να καταλαμβάνονται από πολιτικούς της συμφοράς, κρατικοδίαιτους μέχρι και σήμερα επιχειρηματίες και διάφορους πεφυσημένους ασκούς της φθίνουσας και παρακμικαής λογικής του life-style, τότε η διασκέδαση γίνεται συνώνυμη με την εκπτώχευση των κοινωνικών αξιών και "γεννιέται" ως Σιαμαία αδελφή της καντάντιας ορισμένων κοινωνικών ομάδων...
Για πολλά χρόνια οι Ελληνες ζούσαμε μια εποχή της παντί σθένει ευδαιμονίας, με δανεικά και δανεικές σκέψεις, του περιορισμένου αυτού χώρου, απ' όπου κανείς δεν ήθελε να απουσιάζει. Εθιστήκαμε στο πνεύμα αυτής της εποχής που ήταν η επικούρεια λογική, που δεν έχει προοπτικές και που στην παραζάλη της παρακμής δεν προφτάνει να κάνει υπολογισμούς, ούτε για το αύριο και πολύ περισσότερο φυσικά για το μέλλον.
Ετσι οδηγηθήκαμε πρός την χρεωκοπία όχι μόνο της χώρας, αλλά και των θεσμών και των αξιών. Οδηγηθήκαμε μαζί με την απώλεια της εθνικής μας αξιοπρέπειας, στον ελεύθερο πρωτογονικό συλλογισμό μιας μακάριας θέσης και στον αντικοσμικό λογισμό κάποιας ευδαιμονίας φανταστικής, που δεν υπάρχει και κατασκευάζεται με την εκτροπή των συναισθημάτων, που στο βάθος της δεν είναι παρά η ίδια, η ιδέα της φθοράς και της σπατάλης δυνάμεων που εκδηλώνονται με άλλες μορφές και άλλους τύπους.
Αγνοούσαμε και εν πολλοίς αγνοούμε πως η φειδώ και ο περιορισμός μέσα στο μεγάλο πλαίσιο της απλότητας, που η λογική λειτουργία διδάσκει και προσπαθεί στις μακρυνές της προοπτικές να επιβάλει για την ασφάλεια και τη γαλήνη της ανθρώπινης ψυχής, είναι το περιεχόμενο του πολιτισμού, εκεί που το είχε αφήσει η ελληική κλασική παίδευση. Και που μπορεί να ισορροπήσει και να κάνει συνείδηση τη αισθητική, φέρνοντας στην επιφάνεια την προοπτική που θα καταργήσει τη σύγκρουση και τις αντιθέσεις, αλλά και τη δεσποτεία της δύναμης που σπαταλιέται σε καταστρεπτικές επιδιώξεις και σε γελοίες, όσο και προκλητικές εκδηλώσεις...