"Μια χελιδών έαρ ου ποιεί", Αριστοτέλης.
Ο λόγος του αρχαίου φιλοσόφου είναι διαχρονικός. Γιατί ζει από το θάνατο, από τον πόνο και τη θλίψη, όπως έλεγε ο μεγάλος της Αναγέννησης Μιχαήλ Αγγελος.
Ζει από τη θλίψη των Ημερών και τον πόνο της Ζωής, που είναι αγωνία και αγώνας, δηλαδή πραγματικότητα αιώνων. Γι αυτό ο λόγος του Αριστοτέλη έγινε παροιμιακός του έθνους φθόγγος. Τους λόγους γεννούν οι μεγάλες στιγμές και τρέφουν διαιώνια οι "ώρες" που ξαναγίνονται "πέτρινες περιστέρες" και "ακούν με προσοχή".
Του Στέλιου Συρμόγλου
Υπάρχουν ωστόσο βρήκοες ώρες και αδιάφορες εποχές, που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να ενωτιστούν τα προφητικά ρήματα. Οι άνθρωποι μένουν απαθείς μπροστά στα συμβαίνοντα και είναι σαν να οδηγούνται στο πουθενά. Οι καιροί μας θυμίζουν τέτοιες ακριβώς εποχές, αφού έχουμε πέσει σε μια ατελεύτητη χειμέρια νάρκη. Η ζωή μας αποδυναμώθηκε. Προχωρεί ράθυμα. Επαναλαμβάνεται, χωρίς να βιώνεται σαν ριζική πραγματικότητα. Απονευρώνεται μάλλον και μεταμορφώνεται σ' ένα δίχως προβληματισμούς και ορμή προόδου γεγονός.
Τούτο φαίνεται καθαρότερα στη δημόσια ζωή μιας χώρας, όπου τα συμπτώματα αυτά είναι έντονα και αγγέλλουν βαριά κοινωνική και πολιτική αρρώστια. πως λέγεται αυτή η αρρώστια; Και το όνομα αυτής Απάθεια ή Μιθριδατισμός.Την πολιτική απάθεια ονομάσαμε χειμερινή νάρκη. Οποιος λαός οποιασδήποτε χώρας πάσχει από πολιτική απάθεια είναι καταδικασμένος να υποφέρει καταμεσής του ιστορικού του χειμώνα. να δοκιμάζεται και να χειμ'άζεται, χωρίς μάλιστα να οραματίζεται ένα "γλυκύ έαρ" Γιατί δεν εννοεί πόσο "ακριβή" είναι, όπως τραγουδάει ο Ελύτης, η Ανοιξη ή το χειρότερο. Επειδή ακριβώς κατανοεί ο λαός αυτός ότι "για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή". Ετσι, αντί για δουλειά πολλή και θυσίες, προκρίνει τον εύκολο, κατωφερή δρόμο της Απάθειας.
Δεν αντιδρά. Δεν ομιλεί. Δεν διαμαρτύρεται. Φέρεται "ωσεί νεκρός". Γιατί του είναι ύψιστα βολικό το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει, έστω και με το φόβο και την ανασφάλεια. Ενα πλαίσιο κοινωνικής, πολιτικής και εθνικής ζωής ασφυκτικά δηλητηριασμένο και τοξινωμένο, γεμάτο από τις πνιγηρές αναθυμιάσεις των σκανδάλων, των ασχημιών, του ψεύδους, της απάτης, του μεθοδευμένου αποπροσανατολισμού, της στρέβλωσης της αλήθειας, της έλλειψης σωστής πληροφόρησης, της χονδρής δημαγωγίας, της φτηνής συνθηματολογίας, του στείρου κομματισμού, της πολιτικής τυμβωρυχίας, της έξαψης ακόμη και των παθών.
Οποιος λαός έχει πάθει ή έχει συστηματικά εθιστεί σε τόση ανοσία δεν είναι ικανός, όχι βέβαια, να ζήσει δημιουργικά και αξιοπρεπώς, αλλά ούτε και να πεθάνει. Αυτός είναι ο Μιθριδατισμός: Απάθεια, ανοσία, εθισμός απέναντι στη δυσοσμία και τη σήψη, προσαρμογή. Το χείριστο δηλαδή στο νοσηρό κλίαμ της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Ενα κλίμα που ανάγκασε κάποτε τον φιλόσοφο και ρήτορα Κικέρωνα να κραυγάσει με όργή : " O tempora, O mores". Ηταν μια συγκλονιστική κραυγή εναντίον του Μιθριδατισμού της εποχής του, που είχε διαβρώσει τους αρμούς της κοινωνίας και της πολιτείας.
Το χρέος των ηγετών κάθε χώρας σήμερα δεν εξαντλείται σε στοχασμούς επάνω στην πολιτική ουτοπία, ούτε περιορίζεται μόνο στην πολιτική πράξη ή στην άσκηση ορισμένων λειτουργιών που προβλέπονται από μια συγκεκριμένη πολιτειακή τάξη. Το χρέος είναι να διαμορφώσουν μια δίκαιη και ελεύθερη, έννομη και υπεύθυνη πολιτειακή τάξη, μέσα στην οποία ο λαός να διατηρεί ευαίσθητα τα δημοκρατικά του αντανακλαστικά και αυστηρά τα ηθικά του κριτήρια, απαλλαγμένος από κάθε Μιθριδατισμό. Για να μη βρεθεί ποτέ ο λαός στην αποτρόπαια θέση να εκλιπαρεί ένα δολοφόνο της δημοκρατικής του ζωής!...
Ο λόγος του αρχαίου φιλοσόφου είναι διαχρονικός. Γιατί ζει από το θάνατο, από τον πόνο και τη θλίψη, όπως έλεγε ο μεγάλος της Αναγέννησης Μιχαήλ Αγγελος.
Ζει από τη θλίψη των Ημερών και τον πόνο της Ζωής, που είναι αγωνία και αγώνας, δηλαδή πραγματικότητα αιώνων. Γι αυτό ο λόγος του Αριστοτέλη έγινε παροιμιακός του έθνους φθόγγος. Τους λόγους γεννούν οι μεγάλες στιγμές και τρέφουν διαιώνια οι "ώρες" που ξαναγίνονται "πέτρινες περιστέρες" και "ακούν με προσοχή".
Του Στέλιου Συρμόγλου
Υπάρχουν ωστόσο βρήκοες ώρες και αδιάφορες εποχές, που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να ενωτιστούν τα προφητικά ρήματα. Οι άνθρωποι μένουν απαθείς μπροστά στα συμβαίνοντα και είναι σαν να οδηγούνται στο πουθενά. Οι καιροί μας θυμίζουν τέτοιες ακριβώς εποχές, αφού έχουμε πέσει σε μια ατελεύτητη χειμέρια νάρκη. Η ζωή μας αποδυναμώθηκε. Προχωρεί ράθυμα. Επαναλαμβάνεται, χωρίς να βιώνεται σαν ριζική πραγματικότητα. Απονευρώνεται μάλλον και μεταμορφώνεται σ' ένα δίχως προβληματισμούς και ορμή προόδου γεγονός.
Τούτο φαίνεται καθαρότερα στη δημόσια ζωή μιας χώρας, όπου τα συμπτώματα αυτά είναι έντονα και αγγέλλουν βαριά κοινωνική και πολιτική αρρώστια. πως λέγεται αυτή η αρρώστια; Και το όνομα αυτής Απάθεια ή Μιθριδατισμός.Την πολιτική απάθεια ονομάσαμε χειμερινή νάρκη. Οποιος λαός οποιασδήποτε χώρας πάσχει από πολιτική απάθεια είναι καταδικασμένος να υποφέρει καταμεσής του ιστορικού του χειμώνα. να δοκιμάζεται και να χειμ'άζεται, χωρίς μάλιστα να οραματίζεται ένα "γλυκύ έαρ" Γιατί δεν εννοεί πόσο "ακριβή" είναι, όπως τραγουδάει ο Ελύτης, η Ανοιξη ή το χειρότερο. Επειδή ακριβώς κατανοεί ο λαός αυτός ότι "για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή". Ετσι, αντί για δουλειά πολλή και θυσίες, προκρίνει τον εύκολο, κατωφερή δρόμο της Απάθειας.
Δεν αντιδρά. Δεν ομιλεί. Δεν διαμαρτύρεται. Φέρεται "ωσεί νεκρός". Γιατί του είναι ύψιστα βολικό το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζει, έστω και με το φόβο και την ανασφάλεια. Ενα πλαίσιο κοινωνικής, πολιτικής και εθνικής ζωής ασφυκτικά δηλητηριασμένο και τοξινωμένο, γεμάτο από τις πνιγηρές αναθυμιάσεις των σκανδάλων, των ασχημιών, του ψεύδους, της απάτης, του μεθοδευμένου αποπροσανατολισμού, της στρέβλωσης της αλήθειας, της έλλειψης σωστής πληροφόρησης, της χονδρής δημαγωγίας, της φτηνής συνθηματολογίας, του στείρου κομματισμού, της πολιτικής τυμβωρυχίας, της έξαψης ακόμη και των παθών.
Οποιος λαός έχει πάθει ή έχει συστηματικά εθιστεί σε τόση ανοσία δεν είναι ικανός, όχι βέβαια, να ζήσει δημιουργικά και αξιοπρεπώς, αλλά ούτε και να πεθάνει. Αυτός είναι ο Μιθριδατισμός: Απάθεια, ανοσία, εθισμός απέναντι στη δυσοσμία και τη σήψη, προσαρμογή. Το χείριστο δηλαδή στο νοσηρό κλίαμ της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Ενα κλίμα που ανάγκασε κάποτε τον φιλόσοφο και ρήτορα Κικέρωνα να κραυγάσει με όργή : " O tempora, O mores". Ηταν μια συγκλονιστική κραυγή εναντίον του Μιθριδατισμού της εποχής του, που είχε διαβρώσει τους αρμούς της κοινωνίας και της πολιτείας.
Το χρέος των ηγετών κάθε χώρας σήμερα δεν εξαντλείται σε στοχασμούς επάνω στην πολιτική ουτοπία, ούτε περιορίζεται μόνο στην πολιτική πράξη ή στην άσκηση ορισμένων λειτουργιών που προβλέπονται από μια συγκεκριμένη πολιτειακή τάξη. Το χρέος είναι να διαμορφώσουν μια δίκαιη και ελεύθερη, έννομη και υπεύθυνη πολιτειακή τάξη, μέσα στην οποία ο λαός να διατηρεί ευαίσθητα τα δημοκρατικά του αντανακλαστικά και αυστηρά τα ηθικά του κριτήρια, απαλλαγμένος από κάθε Μιθριδατισμό. Για να μη βρεθεί ποτέ ο λαός στην αποτρόπαια θέση να εκλιπαρεί ένα δολοφόνο της δημοκρατικής του ζωής!...