του Γιώργου Τσακίρη
Η διαπίστωση ότι στο υπέδαφος της δημόσιας γης, των τεράστιων εκτάσεων καλύτερα, που έχουν ή πρόκειται να παραχωρηθούν στο ΤΑΙΠΕΔ προς … αξιοποίηση, υπάρχει σπάνιος, στρατηγικός και πανάκριβος ορυκτός πλούτος, πιθανόν να μην είναι κάτι νέο.
Η δημοσίευση όμως πρόσφατα κάποιων καταλόγων με δημόσιες εκτάσεις στην ιστοσελίδα του εν λόγω Ταμείου, με φωτογραφίες και χάρτες που απεικονίζουν τη θέση τους, κάνει πιο εύκολο τον εντοπισμό των περιοχών που μας ενδιαφέρουν.
Αφορμή του άρθρου στάθηκε κατ’ αρχήν η διαπίστωση ότι τα γεωγραφικά δεδομένα, οι χάρτες του ΤΑΙΠΕΔ, για τρεις εκτάσεις στο Νομό Καβάλας και συγκεκριμένα στο Δήμο Παγγαίου, συμπίπτουν σχεδόν απόλυτα με δημοσιευμένη μελέτη που υπάρχει εδώ και μία δεκαετία σχεδόν, από τρεις γεωλόγους (Φ.Περγαμάλη-Δ.Καραγεωργίου, Α.Κουκούλη) στη Δ/νση Ενεργειακών Πρώτων Υλών του (πρώην) ΙΓΜΕΑ, σύμφωνα με την οποία πρόκειται για πολυμεταλλική περιοχή στην οποία υπάρχουν συγκεντρώσεις (παράκτια και υποθαλάσσια) σπάνιων γαιών, όπως Τιτάνιου, Θόριου, Ουράνιου κ.α., συνολικής αξίας άνω των … 639 δις δολαρίων!
Οι χάρτες και ο πίνακας που δημοσιεύονται, πιστεύω ότι αποδεικνύουν τα γραφόμενα.
Λίγο περισσότερο «διαδικτυακό» ψάξιμο όμως, έφερε στην επιφάνεια και μία πρόσφατη μελέτη – άρθρο 46 σελίδων των καθηγητών Ορυκτολογίας-Πετρολογίας κ.Α.Τσιραμπίδη και Ορυκτολογίας-Κοιτασματολογίας κ.Α.Φιλιππίδη του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, σύμφωνα με την οποία «το 2010, η ΕΕ υιοθέτησε την πρωτοβουλία της βιώσιμης παραγωγής εγχώριων πρώτων υλών, της βιώσιμης κατανάλωσης και της ανακύκλωσης. Στο περιεχόμενο αυτής της πρωτοβουλίας, 14 ορυκτά χαρακτηρίστηκαν ως κρίσιμα και στρατηγικής σπουδαιότητας για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στην Ελλάδα, αλλά χρειάζονται επιπλέον έρευνες για να προσδιοριστούν τα βέβαια αποθέματα». Αποτελεί ίσως σύμπτωση ότι το 2010 ήταν η χρονιά που η χώρα μας υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο και την αντίστοιχη δανειακή σύμβαση.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη – άρθρο «η συνολική ακαθάριστη αξία των πιθανών και ενδεικτικών αποθεμάτων των Βιομηχανικών Ορυκτών & Πετρωμάτων είναι 60 δισεκ. € και των αντίστοιχων των Μεταλλικών Ορυκτών (με το βωξίτη) είναι 79 δισεκ. €. Η συνολική ακαθάριστη αξία των πιθανών και ενδεικτικών αποθεμάτων των Ενεργειακών Ορυκτών Πρώτων Υλών είναι 1.362 δισεκ. € από τα οποία τα 268 δισεκ. € ανήκουν στους λιγνίτες. Τα υποθετικά αποθέματα πετρελαίου είναι 10 δισεκ. βαρέλια με ακαθάριστη αξία 685 δισεκ. € και τα αντίστοιχα του φυσικού αερίου 3,5 τρισεκ. m3 με ακαθάριστη αξία 409 δισεκ. €».
Ποιος λοιπόν θα πιστοποιήσει εάν όλα τα ανωτέρω όντως ισχύουν και σε ποιο βαθμό, εάν η δημόσια γη στην οποία υπάρχουν πουληθεί σε ιδιώτες επενδυτές;
Μήπως αυτοί οι ίδιοι επενδυτές αγοράσουν τις συγκεκριμένες εκτάσεις υπό το πρόσχημα επενδύσεων… τουριστικού χαρακτήρα τις οποίες αργότερα και όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες τις μετατρέψουν (οι ίδιοι ή άλλοι επενδυτές) σε… μεταλλευτικές;
Και εάν ναι, ποιος θα εμποδίσει ή θα επωφεληθεί από κάτι τέτοιο;
Γιατί, ναι μεν η διαδικασία της διαπίστωσης των βέβαιων αποθεμάτων του ορυκτού πλούτου της χώρας, όσο και η εκμετάλλευσή του, είναι μία … πολυδάπανη επένδυση, η οποία σήμερα (εάν εξαιρέσει κανείς –ως ένα βαθμό– τους υδρογονάνθρακες) δεν αποκλείει και τις καταστροφικές επιπτώσεις που η εκμετάλλευση αυτή (ειδικά των σπάνιων γαιών) μπορεί να φέρει τόσο στην υγεία όσο και στο περιβάλλον, εν τούτοις, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι στο μέλλον (άμεσο ή όχι) δεν θα υπάρξουν μέθοδοι εξόρυξης που θα περιορίζουν στο ελάχιστο ή και θα εξαλείφουν τους κινδύνους αυτούς.
Και σε ποιον θα ανήκουν τότε οι εκτάσεις αυτές;
Οι εκτάσεις που είναι πιθανό να περιλαμβάνουν τα περισσότερα από τα 14 ορυκτά που χαρακτηρίσθηκαν από την ΕΕ ως «κρίσιμα και στρατηγικής σπουδαιότητας για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία»;
Ποιος θα ωφεληθεί από την εκμετάλλευση αυτών των σπάνιων γαιών;
Μήπως η επισήμανση στην ανωτέρω μελέτη ότι «ακόμη και μόνη της η ορθολογιστική εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου μας μπορεί, σε χρονικό ορίζοντα μόλις 20-25 ετών, να αποσβέσει πλήρως το δημόσιο χρέος της χώρας», αποτελεί ακριβώς τον λόγο για τον οποίο η γη αυτή ΔΕΝ πρέπει να ανήκει σε Έλληνες κι έναν από τους σημαντικότερους για τον οποίο η χώρας μας οδηγήθηκε στην οικονομική (και όχι μόνο) υποδούλωση;
Και τι επιβάλλεται εμείς, ως ελεύθεροι πολίτες αυτής της χώρας, να κάνουμε γι’ αυτό;
Η διαπίστωση ότι στο υπέδαφος της δημόσιας γης, των τεράστιων εκτάσεων καλύτερα, που έχουν ή πρόκειται να παραχωρηθούν στο ΤΑΙΠΕΔ προς … αξιοποίηση, υπάρχει σπάνιος, στρατηγικός και πανάκριβος ορυκτός πλούτος, πιθανόν να μην είναι κάτι νέο.
Η δημοσίευση όμως πρόσφατα κάποιων καταλόγων με δημόσιες εκτάσεις στην ιστοσελίδα του εν λόγω Ταμείου, με φωτογραφίες και χάρτες που απεικονίζουν τη θέση τους, κάνει πιο εύκολο τον εντοπισμό των περιοχών που μας ενδιαφέρουν.
Αφορμή του άρθρου στάθηκε κατ’ αρχήν η διαπίστωση ότι τα γεωγραφικά δεδομένα, οι χάρτες του ΤΑΙΠΕΔ, για τρεις εκτάσεις στο Νομό Καβάλας και συγκεκριμένα στο Δήμο Παγγαίου, συμπίπτουν σχεδόν απόλυτα με δημοσιευμένη μελέτη που υπάρχει εδώ και μία δεκαετία σχεδόν, από τρεις γεωλόγους (Φ.Περγαμάλη-Δ.Καραγεωργίου, Α.Κουκούλη) στη Δ/νση Ενεργειακών Πρώτων Υλών του (πρώην) ΙΓΜΕΑ, σύμφωνα με την οποία πρόκειται για πολυμεταλλική περιοχή στην οποία υπάρχουν συγκεντρώσεις (παράκτια και υποθαλάσσια) σπάνιων γαιών, όπως Τιτάνιου, Θόριου, Ουράνιου κ.α., συνολικής αξίας άνω των … 639 δις δολαρίων!
Οι χάρτες και ο πίνακας που δημοσιεύονται, πιστεύω ότι αποδεικνύουν τα γραφόμενα.
Λίγο περισσότερο «διαδικτυακό» ψάξιμο όμως, έφερε στην επιφάνεια και μία πρόσφατη μελέτη – άρθρο 46 σελίδων των καθηγητών Ορυκτολογίας-Πετρολογίας κ.Α.Τσιραμπίδη και Ορυκτολογίας-Κοιτασματολογίας κ.Α.Φιλιππίδη του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, σύμφωνα με την οποία «το 2010, η ΕΕ υιοθέτησε την πρωτοβουλία της βιώσιμης παραγωγής εγχώριων πρώτων υλών, της βιώσιμης κατανάλωσης και της ανακύκλωσης. Στο περιεχόμενο αυτής της πρωτοβουλίας, 14 ορυκτά χαρακτηρίστηκαν ως κρίσιμα και στρατηγικής σπουδαιότητας για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στην Ελλάδα, αλλά χρειάζονται επιπλέον έρευνες για να προσδιοριστούν τα βέβαια αποθέματα». Αποτελεί ίσως σύμπτωση ότι το 2010 ήταν η χρονιά που η χώρα μας υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο και την αντίστοιχη δανειακή σύμβαση.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη – άρθρο «η συνολική ακαθάριστη αξία των πιθανών και ενδεικτικών αποθεμάτων των Βιομηχανικών Ορυκτών & Πετρωμάτων είναι 60 δισεκ. € και των αντίστοιχων των Μεταλλικών Ορυκτών (με το βωξίτη) είναι 79 δισεκ. €. Η συνολική ακαθάριστη αξία των πιθανών και ενδεικτικών αποθεμάτων των Ενεργειακών Ορυκτών Πρώτων Υλών είναι 1.362 δισεκ. € από τα οποία τα 268 δισεκ. € ανήκουν στους λιγνίτες. Τα υποθετικά αποθέματα πετρελαίου είναι 10 δισεκ. βαρέλια με ακαθάριστη αξία 685 δισεκ. € και τα αντίστοιχα του φυσικού αερίου 3,5 τρισεκ. m3 με ακαθάριστη αξία 409 δισεκ. €».
Ποιος λοιπόν θα πιστοποιήσει εάν όλα τα ανωτέρω όντως ισχύουν και σε ποιο βαθμό, εάν η δημόσια γη στην οποία υπάρχουν πουληθεί σε ιδιώτες επενδυτές;
Μήπως αυτοί οι ίδιοι επενδυτές αγοράσουν τις συγκεκριμένες εκτάσεις υπό το πρόσχημα επενδύσεων… τουριστικού χαρακτήρα τις οποίες αργότερα και όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες τις μετατρέψουν (οι ίδιοι ή άλλοι επενδυτές) σε… μεταλλευτικές;
Και εάν ναι, ποιος θα εμποδίσει ή θα επωφεληθεί από κάτι τέτοιο;
Γιατί, ναι μεν η διαδικασία της διαπίστωσης των βέβαιων αποθεμάτων του ορυκτού πλούτου της χώρας, όσο και η εκμετάλλευσή του, είναι μία … πολυδάπανη επένδυση, η οποία σήμερα (εάν εξαιρέσει κανείς –ως ένα βαθμό– τους υδρογονάνθρακες) δεν αποκλείει και τις καταστροφικές επιπτώσεις που η εκμετάλλευση αυτή (ειδικά των σπάνιων γαιών) μπορεί να φέρει τόσο στην υγεία όσο και στο περιβάλλον, εν τούτοις, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι στο μέλλον (άμεσο ή όχι) δεν θα υπάρξουν μέθοδοι εξόρυξης που θα περιορίζουν στο ελάχιστο ή και θα εξαλείφουν τους κινδύνους αυτούς.
Και σε ποιον θα ανήκουν τότε οι εκτάσεις αυτές;
Οι εκτάσεις που είναι πιθανό να περιλαμβάνουν τα περισσότερα από τα 14 ορυκτά που χαρακτηρίσθηκαν από την ΕΕ ως «κρίσιμα και στρατηγικής σπουδαιότητας για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία»;
Ποιος θα ωφεληθεί από την εκμετάλλευση αυτών των σπάνιων γαιών;
Μήπως η επισήμανση στην ανωτέρω μελέτη ότι «ακόμη και μόνη της η ορθολογιστική εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου μας μπορεί, σε χρονικό ορίζοντα μόλις 20-25 ετών, να αποσβέσει πλήρως το δημόσιο χρέος της χώρας», αποτελεί ακριβώς τον λόγο για τον οποίο η γη αυτή ΔΕΝ πρέπει να ανήκει σε Έλληνες κι έναν από τους σημαντικότερους για τον οποίο η χώρας μας οδηγήθηκε στην οικονομική (και όχι μόνο) υποδούλωση;
Και τι επιβάλλεται εμείς, ως ελεύθεροι πολίτες αυτής της χώρας, να κάνουμε γι’ αυτό;