Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και ένας ήλιος ανοιξιάτικης μέρας που δεν
καταδέχεται να αφήσει σκιές, παρά τη χθεσινή βροχόπτωση, πέφτει
κατακόρυφα.
Και το μάτι του θανάτου που αμηχανεί το πνεύμα παραμονεύει αμετάθετο στην κοσμική αφάνεια. Ο θάνατος είναι η "κατάσταση" για την οποία δεν έχουμε εμπειρική ανακοίνωση.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Και μόνο η γλώσσα και οι λέξεις οδηγούν πέρα από τα πραγματικά φαινόμενα. Οπου στο θάνατο, κατά τη φυσική επιστήμη, απουσιάζει η ενέργεια και ο χρόνος. Αυτή η "εξ' αντικειμένου" αποκάλυψη οδηγεί και στη διαπίστωση ότι δηλαδή ο θάνατος διαθέτει μέσα του "εν σπέρματι" ζωή...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και η αναπαράσταση του θείου Πάθους μας θυμίζει πως με τη θυσία του ο Χριστός αδέλφωσε τους ταπεινούς με τους σπουδαίους, τους έντιμους και τους απατεώνες, τους πόρνους και τους φιλάρετους, τους νοσταλγούς και τους απογοητευμένους στον ίδιο παράλληλο της αγάπης και της αποζήτησης της πίστης. Ετσι, καταδείχνεται το αδιανόητο σ' όλη την κλίμακα που δεν τη μηδενίζει ο θάνατος, αλλά η ζωή.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και ο θάνατος για όλα πέρασε από τη σάρκα στη μνήμη και στο πνεύμα. Πουθενά ωστόσο δεν βρίσκουμε το θρήνο. Κι αυτός ο αθρήνητος θάνατος, που αφορά την ελληνική πραγματικότητα, είναι και ο χειρότερος. Ο θάνατος των αξιών και των ελπίδων της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας. Η ισοπέδωση, η κατεδάφιση που συνοδεύεται με ίση αδιαφορία. Τα ποσά παραμένουν "ευθέως ανάλογα" πάντα. Υπάρχουν φορές που το ποσόν της αδιαφορίας ξεπερνάει την αναλογία του όγκου της ισοπέδωσης θεσμών και ιδεών. Τότε η ανισότητα μεγαλώνει μέσα μας και μας συντρίβει ανεπανόρθωτα. Το μόνο αντίδοτο που κρατάμε και σ' αυτή τη συντριβή είναι πάλι η ισόποση αδιαφορία μας, για μας πια προσωπικά. Από τον ανέλεο κόσμο, περνάμε στον ανέλεο εαυτό μας.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και το "κοινωνικό μέρισμα" από το υποτιθέμενο πρωτογενές πλεόνασμα ως απόρροια των "αιματόβρεκτων" μνημονίων, αντί για βοήθεια προς τους δεινοπαθούντες πολίτες, στα όρια πάντα της ελεημοσύνης, γίνεται αντικείμενο κομματικής καιροσκοπίας και υπολογισμού, με εμφανή ταυτόχρονα τα συμπτώματα της ανικανότητας των αρμοδίων. Και με τους ανήμπορους συμπολίτες μας, για μια ακόμη φορά, να διαπιστώνουν το "θάνατο της αξιοπρέπειάς" τους.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Με την πολιτική ηγεσία να ετοιμάζεται για την ακολουθία του Επιταφίου, ώστε να γίνει αισθητή η "ευσέβεια" της ενσαρκωμένης εξουσίας, με το αλαζονικό ύφος βέβαια που απορρέει από το εύρος της. Ολοι αυτοί οι πολιτικοί διαστροφείς της αλήθειας, της απληστίας και της ματαιοδοξίας θηρευτές, οι οποίοι ωστόσο αδυνατούν να διανοηθούν ότι τα όριά τους περιορίζονται σε μια τεφροδόχο. Και οι πολλοί Ελληνες άλλοι ευαπάτητοι και καταπονημένοι κι άλλοι αδιάφοροι και απαθείς, να κρατάμε στην αγκαλιά μας ένα κομμένο χέρι αρχαίου αγάλματος που μας μουτζώνει, καθώς η οδύνη κατάσαρκα γλείφει τα κόκαλά μας...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και πόσων Ελλήνων το στόμα δεν μιλάει για το μέλλον σε πέντε στρέμματα ουρανού, που ποτέ δεν αγόρασαν; Και πόσοι Ελληνες τα τελευταία χρόνια δεν έγιναν ένα παλιό χαρτονόμισμα που το τσαλάκωσαν χιλιάδες χέρια; Και πόσων Ελλήνων τα μάτια είχανε δει το τέλος του Θεού και τώρα βλέπουν το τέλος του ανθρώπου; Πότε οι Ελληνες θα καταλάβουμε ότι έχουμε ένα μεγάλο παρελθόν, αλλά με την απάθειά μας και τις πρόσκαιρες διαδρομές ευπιστίας μας ή και εορταστικής βακχείας μας, αυτό είναι δίχως μέλλον;
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και ανεξάρτητα της "εικόνας" της άδειας Αθήνας, με τους εκδρομείς του Πάσχα να συνωστίζονται στους σταθμούς των τρένων και των λεωφορείων, στα λιμάνια ή στο "μποτιλιάρισμα" των εθνικών οδών, στο βάθος της καρδιάς του λαού, ας ανοίξει κάποια ρωγμή, μια διόδευση στο φόβο. Ισως αυτός ο φόβος να είναι το τελευταίο κράτημα στο κατρακύλισμα του Ελληνισμού. Το ζωώδες ίσως ξυπνήσει το αδιάφορο πνεύμα. Και οι αυτεπάγγελτοι γυρολόγοι των ιδεών και οι αυτόκλητοι "σωτήρες" της χώρας, που έκαναν τη μηδανισμένη αναζήτηση αναγκαιότητα των λιμασμένων για άρτον και θεάματα, ας βρεθούν μπροστά στην νέα πραγματικότητα του φόβου του λαού. Στον ήχο του καταρράχτη που χύνεται σε ανθρωποθαλάμια και καθαρίζει την χρυσωμένη κοπριά, καταργώντας ταυτόχρονα και το μύθο με το μύθο...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και τα ελληνικά χέρια που κρατούσαν απ' τα γένια τους αιώνες δεν έχουν πια τη δύναμη ούτε για την αποκαθήλωση...
Και το μάτι του θανάτου που αμηχανεί το πνεύμα παραμονεύει αμετάθετο στην κοσμική αφάνεια. Ο θάνατος είναι η "κατάσταση" για την οποία δεν έχουμε εμπειρική ανακοίνωση.
Του Στέλιου Συρμόγλου
Και μόνο η γλώσσα και οι λέξεις οδηγούν πέρα από τα πραγματικά φαινόμενα. Οπου στο θάνατο, κατά τη φυσική επιστήμη, απουσιάζει η ενέργεια και ο χρόνος. Αυτή η "εξ' αντικειμένου" αποκάλυψη οδηγεί και στη διαπίστωση ότι δηλαδή ο θάνατος διαθέτει μέσα του "εν σπέρματι" ζωή...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και η αναπαράσταση του θείου Πάθους μας θυμίζει πως με τη θυσία του ο Χριστός αδέλφωσε τους ταπεινούς με τους σπουδαίους, τους έντιμους και τους απατεώνες, τους πόρνους και τους φιλάρετους, τους νοσταλγούς και τους απογοητευμένους στον ίδιο παράλληλο της αγάπης και της αποζήτησης της πίστης. Ετσι, καταδείχνεται το αδιανόητο σ' όλη την κλίμακα που δεν τη μηδενίζει ο θάνατος, αλλά η ζωή.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και ο θάνατος για όλα πέρασε από τη σάρκα στη μνήμη και στο πνεύμα. Πουθενά ωστόσο δεν βρίσκουμε το θρήνο. Κι αυτός ο αθρήνητος θάνατος, που αφορά την ελληνική πραγματικότητα, είναι και ο χειρότερος. Ο θάνατος των αξιών και των ελπίδων της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας. Η ισοπέδωση, η κατεδάφιση που συνοδεύεται με ίση αδιαφορία. Τα ποσά παραμένουν "ευθέως ανάλογα" πάντα. Υπάρχουν φορές που το ποσόν της αδιαφορίας ξεπερνάει την αναλογία του όγκου της ισοπέδωσης θεσμών και ιδεών. Τότε η ανισότητα μεγαλώνει μέσα μας και μας συντρίβει ανεπανόρθωτα. Το μόνο αντίδοτο που κρατάμε και σ' αυτή τη συντριβή είναι πάλι η ισόποση αδιαφορία μας, για μας πια προσωπικά. Από τον ανέλεο κόσμο, περνάμε στον ανέλεο εαυτό μας.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και το "κοινωνικό μέρισμα" από το υποτιθέμενο πρωτογενές πλεόνασμα ως απόρροια των "αιματόβρεκτων" μνημονίων, αντί για βοήθεια προς τους δεινοπαθούντες πολίτες, στα όρια πάντα της ελεημοσύνης, γίνεται αντικείμενο κομματικής καιροσκοπίας και υπολογισμού, με εμφανή ταυτόχρονα τα συμπτώματα της ανικανότητας των αρμοδίων. Και με τους ανήμπορους συμπολίτες μας, για μια ακόμη φορά, να διαπιστώνουν το "θάνατο της αξιοπρέπειάς" τους.
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Με την πολιτική ηγεσία να ετοιμάζεται για την ακολουθία του Επιταφίου, ώστε να γίνει αισθητή η "ευσέβεια" της ενσαρκωμένης εξουσίας, με το αλαζονικό ύφος βέβαια που απορρέει από το εύρος της. Ολοι αυτοί οι πολιτικοί διαστροφείς της αλήθειας, της απληστίας και της ματαιοδοξίας θηρευτές, οι οποίοι ωστόσο αδυνατούν να διανοηθούν ότι τα όριά τους περιορίζονται σε μια τεφροδόχο. Και οι πολλοί Ελληνες άλλοι ευαπάτητοι και καταπονημένοι κι άλλοι αδιάφοροι και απαθείς, να κρατάμε στην αγκαλιά μας ένα κομμένο χέρι αρχαίου αγάλματος που μας μουτζώνει, καθώς η οδύνη κατάσαρκα γλείφει τα κόκαλά μας...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και πόσων Ελλήνων το στόμα δεν μιλάει για το μέλλον σε πέντε στρέμματα ουρανού, που ποτέ δεν αγόρασαν; Και πόσοι Ελληνες τα τελευταία χρόνια δεν έγιναν ένα παλιό χαρτονόμισμα που το τσαλάκωσαν χιλιάδες χέρια; Και πόσων Ελλήνων τα μάτια είχανε δει το τέλος του Θεού και τώρα βλέπουν το τέλος του ανθρώπου; Πότε οι Ελληνες θα καταλάβουμε ότι έχουμε ένα μεγάλο παρελθόν, αλλά με την απάθειά μας και τις πρόσκαιρες διαδρομές ευπιστίας μας ή και εορταστικής βακχείας μας, αυτό είναι δίχως μέλλον;
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και ανεξάρτητα της "εικόνας" της άδειας Αθήνας, με τους εκδρομείς του Πάσχα να συνωστίζονται στους σταθμούς των τρένων και των λεωφορείων, στα λιμάνια ή στο "μποτιλιάρισμα" των εθνικών οδών, στο βάθος της καρδιάς του λαού, ας ανοίξει κάποια ρωγμή, μια διόδευση στο φόβο. Ισως αυτός ο φόβος να είναι το τελευταίο κράτημα στο κατρακύλισμα του Ελληνισμού. Το ζωώδες ίσως ξυπνήσει το αδιάφορο πνεύμα. Και οι αυτεπάγγελτοι γυρολόγοι των ιδεών και οι αυτόκλητοι "σωτήρες" της χώρας, που έκαναν τη μηδανισμένη αναζήτηση αναγκαιότητα των λιμασμένων για άρτον και θεάματα, ας βρεθούν μπροστά στην νέα πραγματικότητα του φόβου του λαού. Στον ήχο του καταρράχτη που χύνεται σε ανθρωποθαλάμια και καθαρίζει την χρυσωμένη κοπριά, καταργώντας ταυτόχρονα και το μύθο με το μύθο...
Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Και τα ελληνικά χέρια που κρατούσαν απ' τα γένια τους αιώνες δεν έχουν πια τη δύναμη ούτε για την αποκαθήλωση...