Του Στέλιου Συρμόγλου
Μην διατρέχετε καν το κείμενο αν νομίζετε ότι πρόκειται να αναφερθώ στη "μοδάτη" εθιστική πλέον λειτουργία της "αυτοαπεικόνισής" μας στα κοινωνικά δίκτυα, κοινώς "Selfie", που συχνά προσλαμβάνει το χαρακτήρα της βλακείας και της φαιδρότητας.
Πρόκειται να αναφερθώ ωστόσο στο σχήμα εκείνο που ακριβώς περιγράφει την κίνηση της σκέψης μας, που άλλοτε γίνεται συνείδηση και άλλοτε διαφεύγει την προσοχή ακόμη και αιώνων. Είναι δε τόσο υπεύθυνο για τη δραματική μοίρα μας...
Η πρόοδος σ' αυτή τη θέση που θίγω τώρα είναι να αποκτούμε συνείδηση της πορείας μας και να αποφεύγουμε τους μεσαίωνες στη ζωή μας!..
Η δύναμη και η κίνηση είναι δύο έννοιες που ισχύουν με την ίδια βαρύτητα και στο πεδίο της ανθρώπινης υπόστασης. Η έννοιά της αποτελείται από μικρές μονάδες, που η παρουσία τους και η θέση τους - που την εκπροσωπεί η έννοια της κίνησης - κάνουν αυτό μετά την εμφάνισή τους, όπως και στα ποίμνια που δεν τα δίδαξε κανείς να συσσωματώνονται σε αγέλες, σε ομάδες.
Στην Αφία Γραφή ανακινείται το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού "Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρωσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής". Στη φιλοσοφία η ίδια έννοια προβάλλεται με τη γνώση του Bacon "Knowledge is power", αλλά ακόμη και σ' άλλα είδη φιλοσοφικών αντιλήψεων, όπως του Νίτσε και στη Χριστιανική αντίληψη, που προβάλλεται με τη διδασκαλία για συνεργασία, αλληλεγγύη, αλληλοβοήθεια και προπαντός με την κοινωνική ανάπτυξη. Αυτή την πιο αναπτυγμένη σύγχρονη έννοια που στηρίζεται στην έκφραση αυτής της ψυχικής διάθεσης, για τη θέλησή της να αποκτήσει δύναμη.
Η επιστήμη και κυρίως η τεχνολογία υπηρετούν αυτό το ιδεώδες του τωρινού πολιτισμού, που η δύναμη είναι βίωμά του και μοναδική σχεδόν επιδίωξη. Η προπαρασκυή της στροφής προς αυτό το ιδεώδες, που ωθεί τον άνθρωπο, οφείλεται στο Εγελειανό σχήμα της διαδοχής των αντιθέτων ύστερα από κάθε σύγκρουση και στην προκύπτουσσα σύνθεση, που δίδει το χαρακτήρα της πορείας στις διάφορες εποχές.
Η Εγελειανή διαλεκτική είναι το αποτελεσματικότερο μέσο, για την παρακολούθηση αυτών των πορειών και διακυμάνσεων, που θα μπορούσε σαν τους δείκτες της οικονομίας να μας διαφωτλιζει ακόμη και με ποσοτικούς κανόνες, σε ποιο στάδιο βρίσκεται μια κοινωνία και προς τα που κατευθύνεται. Η κοινωνική πορεία μοιάζει τώρα με την πορεία των οικονομικών πραγμάτων, που συνέβαινε παλαιότερα και δεν είχαν χαράξει οι άνθρωποι κανόνες και αγνούσαν να χειρισθούν μια κατάσταση, που ξεφεύγοντας από τον έλεγχο δημιουργούσε δυσαρμονίες, συγκρούσεις και καταστροφές.
Η χειροπιαστή κατάσταση είναι το παρελθόν. Από την παρατήρηση της πορείας μας βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα, ότι η πιο μεγάλη δύναμη που δημιουργεί την κίνηση της σκέψης, προέρχεται από τη δράση του ψυχικού υποστρώματος, της αυτόματης πηγής που παρόμοια με την κοσμική κίνηση, παρουσιάζει όπως και το Σύμπαν, χωρίς βέβαια να ελέγχεται για την τάξη, τονρυθμό και την οικονομία.
Το κύριο φαινόμενο που εκδηλώνεται σ' όλη την πορεία μας, όπως τη μελετούμε από την ιστορική μας εμφάνιση είναι, παρ' όλες τις αντιθέσεις και τις καταστροφές, η καταπολέμηση του κακού και η καλλιέργεια της ιδέας του καλού, που έχει αποκρυσταλλωθεί σαν απολιθωμένη και αμετάθετη αντίληψη σ' όλες τις θρησκείες και στα θρησκευτικά δόγματα. Οι ιδέες αυτές κινούνται στο Εγελειανό δυαδικό σχήμα και εκπροσωπούν στη λογική τους άποψη τις έννοιες της δημιουργίας και της καταστροφής. Από τις δύο αντίθετες ιδέες εκπορεύονται τα κίνητρα της ζωής των ατόμων και των κοινωνιών.
Είναι δε τόσο εκτεταμένο το περιεχόμενο των ιδεών αυτών, ώστε ο άνθρωπος βρέθηκε σε αδυναμία να το προσδιορίσει. Και τούτο έχει προκαλέσει τη σύγχυση, το χάος στη συνείδησή του, που ζημίωσαν την ιδέα της ελευθερίας, της συνείδησης και την αναγνώριση της αλήθειας.
Με το Selfie της φαιδρότητητας μας, ενίοτε στις παρυφές της βλακείας, δεν αποφεύγουμε τους μεσαίωνες στη ζωή μας. Τους αποφεύγουμε μόνο με την ενεργοποίηση της σκέψης μας, την οποία επιμένουμε να "απεικονίζουμε" με την ελαφρότητα του χαμόγελου της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις αντιδράσεις μας και τις αποφάσεις μας....
Μην διατρέχετε καν το κείμενο αν νομίζετε ότι πρόκειται να αναφερθώ στη "μοδάτη" εθιστική πλέον λειτουργία της "αυτοαπεικόνισής" μας στα κοινωνικά δίκτυα, κοινώς "Selfie", που συχνά προσλαμβάνει το χαρακτήρα της βλακείας και της φαιδρότητας.
Πρόκειται να αναφερθώ ωστόσο στο σχήμα εκείνο που ακριβώς περιγράφει την κίνηση της σκέψης μας, που άλλοτε γίνεται συνείδηση και άλλοτε διαφεύγει την προσοχή ακόμη και αιώνων. Είναι δε τόσο υπεύθυνο για τη δραματική μοίρα μας...
Η πρόοδος σ' αυτή τη θέση που θίγω τώρα είναι να αποκτούμε συνείδηση της πορείας μας και να αποφεύγουμε τους μεσαίωνες στη ζωή μας!..
Η δύναμη και η κίνηση είναι δύο έννοιες που ισχύουν με την ίδια βαρύτητα και στο πεδίο της ανθρώπινης υπόστασης. Η έννοιά της αποτελείται από μικρές μονάδες, που η παρουσία τους και η θέση τους - που την εκπροσωπεί η έννοια της κίνησης - κάνουν αυτό μετά την εμφάνισή τους, όπως και στα ποίμνια που δεν τα δίδαξε κανείς να συσσωματώνονται σε αγέλες, σε ομάδες.
Στην Αφία Γραφή ανακινείται το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού "Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρωσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής". Στη φιλοσοφία η ίδια έννοια προβάλλεται με τη γνώση του Bacon "Knowledge is power", αλλά ακόμη και σ' άλλα είδη φιλοσοφικών αντιλήψεων, όπως του Νίτσε και στη Χριστιανική αντίληψη, που προβάλλεται με τη διδασκαλία για συνεργασία, αλληλεγγύη, αλληλοβοήθεια και προπαντός με την κοινωνική ανάπτυξη. Αυτή την πιο αναπτυγμένη σύγχρονη έννοια που στηρίζεται στην έκφραση αυτής της ψυχικής διάθεσης, για τη θέλησή της να αποκτήσει δύναμη.
Η επιστήμη και κυρίως η τεχνολογία υπηρετούν αυτό το ιδεώδες του τωρινού πολιτισμού, που η δύναμη είναι βίωμά του και μοναδική σχεδόν επιδίωξη. Η προπαρασκυή της στροφής προς αυτό το ιδεώδες, που ωθεί τον άνθρωπο, οφείλεται στο Εγελειανό σχήμα της διαδοχής των αντιθέτων ύστερα από κάθε σύγκρουση και στην προκύπτουσσα σύνθεση, που δίδει το χαρακτήρα της πορείας στις διάφορες εποχές.
Η Εγελειανή διαλεκτική είναι το αποτελεσματικότερο μέσο, για την παρακολούθηση αυτών των πορειών και διακυμάνσεων, που θα μπορούσε σαν τους δείκτες της οικονομίας να μας διαφωτλιζει ακόμη και με ποσοτικούς κανόνες, σε ποιο στάδιο βρίσκεται μια κοινωνία και προς τα που κατευθύνεται. Η κοινωνική πορεία μοιάζει τώρα με την πορεία των οικονομικών πραγμάτων, που συνέβαινε παλαιότερα και δεν είχαν χαράξει οι άνθρωποι κανόνες και αγνούσαν να χειρισθούν μια κατάσταση, που ξεφεύγοντας από τον έλεγχο δημιουργούσε δυσαρμονίες, συγκρούσεις και καταστροφές.
Η χειροπιαστή κατάσταση είναι το παρελθόν. Από την παρατήρηση της πορείας μας βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα, ότι η πιο μεγάλη δύναμη που δημιουργεί την κίνηση της σκέψης, προέρχεται από τη δράση του ψυχικού υποστρώματος, της αυτόματης πηγής που παρόμοια με την κοσμική κίνηση, παρουσιάζει όπως και το Σύμπαν, χωρίς βέβαια να ελέγχεται για την τάξη, τονρυθμό και την οικονομία.
Το κύριο φαινόμενο που εκδηλώνεται σ' όλη την πορεία μας, όπως τη μελετούμε από την ιστορική μας εμφάνιση είναι, παρ' όλες τις αντιθέσεις και τις καταστροφές, η καταπολέμηση του κακού και η καλλιέργεια της ιδέας του καλού, που έχει αποκρυσταλλωθεί σαν απολιθωμένη και αμετάθετη αντίληψη σ' όλες τις θρησκείες και στα θρησκευτικά δόγματα. Οι ιδέες αυτές κινούνται στο Εγελειανό δυαδικό σχήμα και εκπροσωπούν στη λογική τους άποψη τις έννοιες της δημιουργίας και της καταστροφής. Από τις δύο αντίθετες ιδέες εκπορεύονται τα κίνητρα της ζωής των ατόμων και των κοινωνιών.
Είναι δε τόσο εκτεταμένο το περιεχόμενο των ιδεών αυτών, ώστε ο άνθρωπος βρέθηκε σε αδυναμία να το προσδιορίσει. Και τούτο έχει προκαλέσει τη σύγχυση, το χάος στη συνείδησή του, που ζημίωσαν την ιδέα της ελευθερίας, της συνείδησης και την αναγνώριση της αλήθειας.
Με το Selfie της φαιδρότητητας μας, ενίοτε στις παρυφές της βλακείας, δεν αποφεύγουμε τους μεσαίωνες στη ζωή μας. Τους αποφεύγουμε μόνο με την ενεργοποίηση της σκέψης μας, την οποία επιμένουμε να "απεικονίζουμε" με την ελαφρότητα του χαμόγελου της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις αντιδράσεις μας και τις αποφάσεις μας....