Όλοι οι άνθρωποι είναι φιλόσοφοι. Είναι; Για να δούμε...

Του Στέλιου Συρμόγλου

Στη χώρα, που εγεννήθη η Φιλοσοφία και η Γλώσσα των θεών, στην "ανθρωπογεννήτρα" Ελλάδα, οι άνθρωποι σήμερα και η "ποιότητά" τους πίπτει ραγδαίως, εν ονόματι πάντοτε της "προόδου", της "δημοκρατίας" και των "μνημονιακών μεταρρυθμίσεων".
Κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, και ιδίως τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στην ελληνική κοινωνία συσσωρευμένες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές "δομήσεις" και "ανα-δομήσεις", της επέφεραν ριζικές αλλοιώσεις στη συμπεριφορά του νεοέλληνα, σε σημείο ώστε:

- Να μην υπάρχουν πλέον ηθικά ανασταλτικά και αντανακλαστικά
- Να αναχθεί ο παρασιτισμός σε ιδεολογία
- Να θεωρείται πνευματική ανωτερότητα ο κυνισμός και η χυδααιότητα
- Να ανακηρύσσεται από τη Πολιτεία ως "δημοκρατική αρετή" ο άτιμος και άνανδρος χαφιεδισμός.
- Να ανοίξουν από το Κράτος οι ασκοί της ευτέλειας και της ανηθικότητας.
- Να εξαφανοσθεί η έννοια της ερρύθμου εργασίας, αλλά και η προοπτική της.
- Να αμφισβητείται η ακεραιότητα και η επάρκεια της Δικαιοσύνης.
- Να έχει παραλύσει ο τομέας της Υγείας
- Να αναρριχώνται οι επιτηδειότεροι δίκην "γυμνοσιάλαγκος".
- Να έχει σημάνει για την Παιδεία η ώρα κάτω του μηδενός.
- Να κινδυνεύει το Εθνος από την ευτελή δημοσιογράφια και την πλύση εγκεφάλου από τα ΜΜΕ.
- Να εισέρχεται ο ελληνικός λαός, με βήμα ταχύ, στη φοβερή "οδό της δουλείας".

Αυτή η θλιβερή διαπίστωση της ελληνικής πραγματικότητας υποχρεώνει σε προσφυγή στη φιλοσοφία της ζωής, προς πορισμόν ορθού προσανατολισμού. Η φιλοσοφία στην πραγματικότητα είναι φαινόμενο υπερβατικό. Είναι αυτό, που αποτελεί το κεντρικό πρόβλημα της φιλοσοφίας του Καντίου, το "Πως, δηλαδή, είναι δυνατόν στον άνθρωπο να υπερβαίνει τα προσιτά δεδομένα της εμπειρίας και να προχωρεί πέραν αυτών". Η υπέρβαση αυτή σχετίζεται με την όλη διαβίωση του φιλοσοφούντος, ηθικώς και πρακτικώς.

Από το σημείο αυτό, η φιλοσοφία, αν και παρουσιάζεται ως Ανθρωπολογία, εντούτοις, σε τελευταία ανάλυση, είναι Θεολογία. Αν και φαίνεται, ότι είναι "μελέτη θανάτου", ωστόσο είναι μύχιος πόθος ενατένισης της αιωνιότητας και εισόδου στην αιώνια ζωή, δια της απαλλαγής από το σώμα. Με την απαλλαγή της ψυχής από τη σωματική δέσμευση, αποκτάται η ειλικρινής θέα των όντων. Ετσι η φιλοσοφία ως "μελέτη θανάτου" στην πραγματικότητα είναι "μελέτη ζωής", κάθαρση της ψυχής.

Αυτά όλα δεν σημαίνουν φυγή από την πραγματικότητα, αλλά αντιθέτως εξασφαλίζουν γνήσια επαφή με αυτή. Με την αναζήτηση της αληθινής πραγματικότητας, ο φιλόσοφος αναδεικνύεται σε προσωπικότητα, η οποία μπορεί να ρυθμίσει ορθώς όχι μόνο την προσωπική του ζωή, αλλά και τη διαβίωση, πολιτική και κοινωνική, των συνανθρώπων του. Γι' αυτό οι διοικούντες πρέπει να είναι φιλόσοφοι. Τα δεινά της ανθρωπότητας, όπως πιστεύει ο Πλάτων, θα τερματιστούν μόνον, αν οι φιλόσοφοι γίνουν βασιλείς ή οι βασιλείς γίνουν φιλόσοφοι. Και τούτο, διότι μόνον η φιλοσοφία αναδεικνύει τον άνθρωπο σε πραγματικό πολιτικό άρχοντα.

Ετσι, ενώ στην φιλοσοφία εχει σαν αφετηρία της τον Κόσμο, τη Φύση, με κατευθυνση προς το Σύμπαν, τώρα ανακαλύπτεται ότι η πραγματική της αρχή είναι ο άνθρωπος, αυτό το "μικροσύμπαν". Η πορεία της, δηλαδή, είναι: από τον άνθρωπο, δια του ανθρώπου και με τον άνθρωπο, δια της φύσεως στο Σύμπαν-Θεό, με τον διαχωρισμό της γνώσης από τον μύθο αφ' ενός, και τον συνδυασμό της με την πίστη αφ' ετέρου.

Τώρα αποσαφηνίζεται η πορεία της φιλοσοφίας από την αρχή της. Στους ανατολικούς λαούς ήταν περιβεβλημένη με τον μυθικό μανδύα. Το ελληνικό πνεύμα όμως, αφορμάται από τα πράγματα. Οπως η επιφάνεια της Γης κατεκλύζετο αρχικώς από ύδατα, τα οποία υποχωρούν ολίγον κατ' ολίγον και σχηματίστηκε η ξηρά και τα νησιά, έτσι εξελίχθηκε και η ανθρώπινη σκέψη από τον μύθο προς τον λόγο. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον του ελληνικού πνεύματος υπέρ μιας ακριβούς γνώσης της ουσίας των πραγμάτων και υπέρ μιας κριτικής ερμηνείας των διαφόρων φαινομένων, αποτελεί και το κύριο χαρακτηριστικό του. Οταν τέθηκε το πρόβλημα της αναζήτησης της αλήθειας, από τότε άρχισε και ο διαχωρισμός μεταξύ μύθου και λόγου.

Από τότε διέσχισε ο λόγος τον μανδύα με τον οποίο περιέβαλε η ανθρώπινη φαντασία τα πράγματα και ανεζήτησε την αλήθεια μέχρι της πρώτης αρχής τους. Στη ζωή του ο άνθρωπος, ως γνωστό, όσο κατακαίεται από τον έρωτα προς τη σοφία, τόσο κατατρύχεται από την αίσθηση της ελλείψεως. Είναι ά-πορος και πόρος. Ζει και κινείται μεταξύ πενίας και πλούτου. Μεταξύ σοφίας και αμαθείας, όπως παρατηρεί ο Πλάτων και πάλι: "Ειναι ερωτευμέμος με τη γνώση, γιατί η γνώση, η σοφία είναι από τα ωραιότερα πράγματα".

Η ψυχή του "επορέγεται της ουσίας". Διψά για μάθηση και προχωρεί , αν και γνωρίζει, ότι στην πορεία του αυτή τέρμα δεν υπάρχει. Και όσο γνωρίζει πιο πολύ, τόσο αγαπά πιο πλέρια, αλλά και όσο και πιο πολύ αγαπά, τόσο και πιο πολύ γνωρίζει. Αυτό το γεγονός της προχωρήσεως "ολο και πιο πέρα", η ανικανοποίητη αυτή δίψα, είναι αισθητή στη συνείδηση κάθε ανθρώπου. Είναι ένα βίωμα "ατελεύτητου προχωρήσεως", που διαδραματίζεται στην ψυχή του κάθε ανθρώπου.

Γι' αυτό, τηρουμένων τνω αναλογιών, όλοι οι άνθρωποι είναι φιλόσοφοι! Διότι, όλοι οι άνθρωποι, διακατέχονται από διαρκή εγρήγορση της ψυχής, ασίγαστη ενεργητικότητα και ακατάπαυστη ζήτηση, με αντικειμενικό σκοπό τη λύτρωση από την αμάθεια και την άγνοια και έσχατο σκοπό την "ομοίωσιν Θεώ"
Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail