Στο ειδυλλιακό τοπίο της ιδιαίτερα πράσινης πόλης του Κάρντιφ της Ουάλλίας και υπό τη σκιά του μεασαιωνικού κάστρου της, με μοναδικά στοιχεία γοτθικής αρχιτεκτονικής, συναντώνται οι ηγέτες των χωρών του NATO, μεταξύ των οποίων και ο Ελληνας πρωθυπουργός, στην πιο κρίσιμη Σύνοδο της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας της τελευταίας δεκαετίας.
Η κατάσταση στη Ουκρανία, η αυξανόμενη απειλή των τζιχαντιστών, οι μάχες σε Ιράκ και Συρία, οι αντιδράσεις χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, που θεωρούν ότι "απειλούνται"από την στάση Πούτιν και η αύξηση των δαπανών για τη Συμμαχία, καθιστούν τη συγκεκριμένη Σύνοδο του NATO ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, ενώ, σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, αναμένεται να συζητηθεί ένα "σχέδιο δράσης", που θα περιλαμβάνει διάφορα μέτρα και να συζητηθεί το θέμα του υβριδικού τρόπου επίθεσης ή ασύμετρης απειλής της Ρωσίας...
Στο Κάρντφ της Ουαλλίας ο Αντώνης Σαμαράς συνοδεύεται από τον αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών Βαγγέλη Βενιζέλο και τον απερχόμενο πλέον υπουργό Εθνικής Αμυνας Δημήτρη Αβραμόπουλο, ενώ αναμένεται να συναντηθεί, στο περιθώριο της Συνόδου, με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζίπ Ταγίπ Ερντογάν.
Και λοιπόν; Ποιος ο ρόλος της ελληνικής αποστολής υπό τον πρωθυπουργό στη Σύνοδο του NATO; Και με ποιο εύρος διπλωματικής δύναμης και αντοχής θα συζητήσει με τον Τούρκο πρόεδρο; Με ποιο εθνικό στρατηγικό σχέδιο προσέρχεται στη Σύνοδο του NATO η Ελλάδα; Και ποια εθνική πολιτκή θα εκδιπλώσουν ενώπιον των συμμάχων οι εν πολλοίς αδαείς και επικεντρωμένοι στην "μπακαλίστικη λογική" άσκηση της εξωτερικής πολιτικής Αντώνης Σαμαράς, Βαγγέλης Βενιζέλος και Δημήτρης Αβραμόπουλος;
Πότε είχε στόχους η ελληνική διπλωματία, της οποίας οι πρακτικές απεδείχθησαν διάτρητες τις τελευταιες δεκαετίες, θυμίζοντας περισσότερο τυρί έμενταλ; Και η απόφαση των κυβερνήσεων κατά καιρούς να "σηκώσουν τους τόνους" τόσο στο θέμα της Κύπρου, όπου τα λάθη που έγιναν ηταν ολέθρια, όσο και στο Σκοπιανό, δεν σήμαιναν ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις είχαν αντεληφθεί ότι οδηγούμασταν ίσως σε νέα εθνικά αδιέξοδα. Γιατί αν το είχαν αντιληφθεί και καταλήγαμε στα αποτελέσματα, που ήδη διαμορφώνουν το πλέγμα των εθνικών μας προβλημάτων, τότε θα μιλούσαμε για "εθνική προδοσία".
Από την ούτω πως καλούμενη "εθνική πολιτική" των τότε κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της ΝΔ, τι συμπέρασμα εξάγεται; Οτι δυστυχώς αυτά που για την Ελλάδα είναι δικαιώματα, για τους Τούρκους εξακολουθούν να είναι διμερή προβλήματα. Και είναι νωπή η επίμαχη δήλωση Ερντογάν για το θέμα της Κύπρου κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στα κατεχόμενα...Δεν ξεχνάει η Τουρκία ότι κατακτητικά είχε κτυπήσει και την πόρτα της Βιέννης. Και ενώ η Οθωμανική αυτοκρατορία επί τρείς αιώνες εμφανιζόταν ως ετοιμοθάνατη ασθενής, ο Βενιζέλος το 1920 την έφερε στο ψυχορράγημα.
Δεν μπορούμε να ασκούμε "εθνική πολιτική" και διπλωματία χωρίς ιστορική μνήμη. Ο ρεαλισμός και η ιστορία δεν μπορεί να συνοδεύονται από άγνοια και παρερμηνείες. Η Τουρκία θέλει όλο και περισσότερα. Της είναι απαραίτητη, αναμφίβολα, η περίοδος απραγίας και λήθης. Της ήταν απαραίτητη η "επίθεση φιλίας" των πρώην πρωθυπουργών Κώστα Σημίτη και Γιώργου Παπανδρέου. Λήθης για ό,τι έκανε, ώστε να πετύχει τους στόχους της. Απραγίας για όσα δεν πρέπει να κάνουν οι Ελληνες. Μετά την περίοδο ειρήνης, φιλίας, λήθης και αδράνειας, η Τουρκία βγαίνει στην επίθεση αξιώσεων, από τις οποίες επί της ουσίας ουδέποτε παραιτείται.
Και σε δεδομένη χρονική περίοδο, ιδιαίτερα σε περίοδο εθνικής αναξιοπιστίας και οικονομικής καχεξίας, είναι βέβαιο ότι θα μας κατηγορήσουν ότι μετά από τόσους ευαγγελισμούς ειρήνης και φιλίας, μιλάμε για δίκαια!.. Εκεί μας παρασύρουν οι Τούρκοι διπλωματες με σύμμαχό τους την πολιτική μας αβελτηρία και τη διπλωματική μας αδαημοσύνη. Δεν χρειάζεται να θυμούμαστε τα λάθη μας από τα πάθη μας. Και δυστυχώς τα λάθη μας πάντα γονιμοποιούνται στη γη της ιστορίας, στην Ελλάδα. Με βερμπαλιστές και φανφαρόνους, με ανιστόρητους και ανερμάτιστους πολιτικούς και διπλωμάτες, γίναμε επανειλημμένως αποδέκτες συνεπειών εσφαλμένων χειρισμών.
Η ελληνική εξωτερική πολιτική ήταν ανέκαθεν μια συνθηματολογική άρνηση, που ικανοποιούσε συναισθηματισμούς και πολιτικά ένστικτα. Το δε "συνομιλούμε" ήταν άγονη πολιτική. Το λένε οι δυνατοί. Αυτοί που έχουν την πολυτέλειανα αναβάλουν και αναβάλλοντες να κερδίσουν. Το "συνομιλούμε" απαιτεί σχεδιασμό και συγκεκριμένο εθνικό παλίσιο. Επιβάλλει την εξασφάλιση προυποθέσεων, για να αναδειχθεί σε γόνιμη πολιτική. Χωρίς προσεκτικό σχεδιασμό δεν κάνεις πολιτική. Σου κάνουν πολιτική!..
Η Ευρωπαική Ενωση απεδείχθη εξάλλου ότι δεν αποτελεί "πανάκεια" για την προώθηση των εθνικών μας θεμάτων. Οπως οι παλαιότερες διεθνοποιητικές προσπάθειες για το Κυπριακό απέδειξαν ότι την κρίση δεν συνοδεύει κατ' ανάγκη η λήψη μέτρων και συνεπώς η "συναινετική" ή καταναγκαστική διευθέτηση. Οι νομικές ιδιαιτερότητες της διεθνούς δικαιοταξίας, έτσι όπως τουλάχιστον εκφρράζονται μέσα από τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, καθιστούν τη λήψη προληπτικών και ιδίως κατασταλτικών μέτρων, αν όχι αδύνατη, πάντως εξαιρετικά δύσκολη.
Αυτό αποτελεί αξιωματική αλήθεια αναφορικά με τα δικαστικά ή διαιτητικά διεθνή θέματα. Κι αυτό, γιατί ο κίνδυνος να παρεισφρύσουν σκοπιμότητες για την εξυπηρλετηση συμφερόντων, σε βάρος του δικαίου, όχι μόνο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά όπως η διεθνής πρακτική αποδεικνύει, αποτελεί σχεδόν κανόνα. Η διπλωματική πρακτική απέδειξε επίσης ότι, αν η διμερής διαπραγμάτευση στο χώρο της κλειστής διπλωματίας, εγκλωβίζει τα προς επίλυση θέματα σε καταθλιπτικά και εξουθενωτικά κυκλώματα, η "μονομερής" επιδίωξη λύσης, ιδιαίτερα με τον τρόπο που μέχρι σήμερα από τις ελληνικές κυβερνήσεις έχει υιοθετηθεί, αποκόπτει από δυνητικά χρήσιμες και ουσιαστικές διεξόδους.
Αν οι πιέσεις, που ασκούνται στο ασφυκτικό πλαίσιο της μυστικής διπλωματίας, εξυπηρετούν τον κυνισμό της επικαιρικής σκοπιμότητας, οι παραπλανητικές αυταπάτες, που συνεπάγεται η μονομερής επιδίωξη με επιπόλαια τεχνάσματα ή λεκτικές κορώνες ή και συναισθηματισμό, δεσμεύουν γενικά την ευφυία και τη διακριτικότητα στο χειρισμό των εξωτερικών μας σχέσεων.
Στις εκπτωχευτικές μονομέρειες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, οι μέχρι σήμερα πρωθυπουργοί, αντί να ζητούν το αυτονόητο της "εθνικής ομοψυχίας" , έπρεπε να αντιτάξουν τις πολυμέρειες και τις δυνατότητες που εγκλείουν οι διπλωματικές πρακτικές. Οχι δογματική εμμονή σε ανώφελη πολιτική, αλλά πραγματισμός. Οχι "σταυροφορική" εξωτερική πολιτική, αλλά διπλωματία ρεαλιστική και ευέλικτη. Διαφορετικά όλες οι πολιτικές δηλώσεις είναι ψευδεπίγραφες και απλώς πομφολυγώδεις...