Για την Τουρκία η ανατροπή του Άσαντ είναι σημαντικότερη από την καταστροφή του «Ισλαμικού Κράτους»

Συνέντευξη του Αλέξανδρου Ιγνάτιενκο, (προέδρου του Ινστιτούτου Θρησκειών και Πολιτικής, μέλος του Συμβουλίου για τη Συνεργασία των Θρησκευτικών Οργανώσεων υπό τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και εγνωσμένου κύρους «Οριενταλιστή») στο Pravda.ru (9.10.14).

Το ζήτημα είναι ότι οι τουρκικές αρχές παρουσιάζουν στην παγκόσμια κοινή γνώμη μια λανθασμένη εικόνα για τις κουρδικές διαμαρτυρίες, που σήμερα γίνονται μέσα στο τουρκικό έδαφος, ότι δηλαδή οι Κούρδοι ξεσηκώνονται επειδή δήθεν η Τουρκία δεν πολεμά αρκετά δραστήρια με το επονομαζόμενο «Ισλαμικό Κράτος» (ΙΚ). Παρά το γεγονός ότι αντικειμενικοί παρατηρητές κάνουν λόγο για επιθέσεις Κούρδων σε γραφεία και κτίρια τα οποία θεωρούν, όχι αβάσιμα, ότι ανήκουν στο ΙΚ. Δηλαδή, εδώ υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση μεταξύ αυτών που λέει ο Ερντογάν και οι τουρκικές αρχές και αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Και ας αναλογιστούμε ότι πρόσφατα ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν κατηγόρησε τη Τουρκία ότι υποστηρίζει το ΙΚ με εξοπλισμό, και αποστολή μαχητών, που πέρασαν οργανωμένα από τουρκικό έδαφος, και με συμμετοχή των τουρκικών υπηρεσιών.  Δηλαδή, οι υπηρεσίες που έχουν άμεση σχέση με το τουρκικό κράτος, και ηγείται ο Ερντογάν. Κι αυτό είναι το πρόβλημα. 

 

Σήμερα, οι Κούρδοι όταν ξεσηκώνονται κατά της τουρκικής κυβέρνησης, στην ουσία ξεσηκώνονται και κατά του τουρκικού κράτους και κατά του «Ισλαμικού Κράτους».

Αυτό είναι το πρώτο σημείο και είναι πολύ σημαντικό. 

 

Το δεύτερο σημείο συνίσταται στο ότι η Τουρκία, κυρίως ο Ερντογάν, διατηρεί μια πολύ παράξενη στάση απέναντι στο ΙΚ και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγει το ΙΚ στην κουρδική ζώνη της Συρίας. 

Δηλαδή, η Τουρκία, από τη μία πλευρά, δεν επιθυμεί να χρησιμοποιήσει στο πόλεμο με το ΙΚ τους Κούρδους, που ζουν στη Συρία, και πολύ περισσότερο δεν προτίθεται να τους εξοπλίσει και να τους στείλει στη μάχη. Δεν προτίθενται, ώστε το ΙΚ να καταστρέψει το Κομπάνι, να το καταστρέψει εντελώς.

Το τρίτο σημείο είναι ότι στόχος της Τουρκίας είναι η δημιουργία νεκρής ζώνης, η οποία, σύμφωνα με τους Σύριους, σημαίνει κατοχή συριακού εδάφους έτσι ώστε να εγκατασταθούν εκεί οι πρόσφυγες.   

Εν προκειμένω, εντελώς ξεκάθαρα, βάζουν στόχο ανατροπής και εξολόθρευσης του καθεστώτος του Άσαντ. Δηλαδή, σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν επίθεση στο έδαφος της Συρίας. Και αυτό όχι για να καταστρέψει, νικήσει ή απωθήσει από τις κουρδικές περιοχές της Συρίας το ΙΚ, αλλά, όπως και ο ίδιος ο Ερντογάν λέει, να σαρώσει και να αντικαταστήσει το καθεστώς του Άσαντ. 

Δηλαδή, όλα αυτά τα προβλήματα είναι αλληλένδετα. Και ο κόμπος που δένει το σχοινί που ενώνει όλα αυτά τα ζητήματα βρίσκεται στη θέση του Ερντογάν, την οποία ήδη επαρκώς αναλύσαμε. Και το γεγονός ότι ο Μπάιντεν ζήτησε συγγνώμη στον Ερντογάν, δεν σημαίνει βέβαια ότι είχε στη διάθεσή του παραπλανητικές πληροφορίες. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι οι καλές σχέσεις του Ερντογάν και  των τουρκικών αρχών με το ΙΚ οφείλονται επειδή το ΙΚ πολεμά εναντίον των Κούρδων στο βόρειο Ιράκ και στη Συρία.  

Μετάφραση από τα ρωσικά Σ.Δ.

Μπορεί το PKK να μετατρέψει τη στρατιωτική του ισχύ και σε πολιτική δύναμη;

του Fehim Tastekin* (6.10.14)

Κατά τη συνομιλία μας στην Ερμπίλ, στην έδρα της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν, ο Sadi Ahmed Pire, υπεύθυνος διεθνών σχέσεων της Πατριωτικής Ένωσης του Κουρδιστάν (PUK), μας έκανε μερικά ασυνήθιστα σχόλια για τη στάση της Τουρκίας.

 

Ο Pire είπε στο Al-Monitor: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έρχονται από την άλλη άκρη του ωκεανού, η Βρετανία και η Γερμανία από την Ευρώπη, αλλά η γειτονική μας Τουρκία δεν μπορεί να καταφθάσει; Η Τουρκία είναι μια καλή μουσαφίρισα στο τραπέζι των συνομιλιών. Αλλά όταν ο φίλος της δέχεται επίθεση παρατηρεί από απόσταση. Συνεχώς κάνει λόγο για την ασφάλεια των συνόρων της. Τι γίνεται όμως με την ασφάλεια των δικών μας συνόρων;». Όταν τον ρωτήσαμε αν υπαινίσσεται ότι η Τουρκία δεν παρεμποδίζει τη διέλευση του Ισλαμικού Κράτους (IS), ο Pire απάντησε: «Ναι, η Τουρκία δεν τους εμπόδισε», προσθέτοντας  ότι «ο ρόλος της Τουρκίας είναι επονείδιστος. Αν δεν βοηθήσει τώρα, πότε θα το κάνει; Είναι εμπορικός μας εταίρος. Το να μένει απαθής εναντίον του ISIS δεν συνάδει με τη φιλία και τη συνεργασία. Η γνώμη του ιρακινού λαού για την Τουρκία άλλαξε κατά 80%. Οι άνθρωποι θεωρούν πλέον ότι η Τουρκία τους εξαπατά και ότι τους έχει εγκαταλείψει».

Καλώς. Αν η Τουρκία χάνει έδαφος στο βόρειο Ιράκ, και οι πεσμεργκά, η στρατιωτική δύναμη του Νοτίου Κουρδιστάν, απέτυχε παταγωδώς να υπερασπιστεί του Γεζίδι στο Shengal, τότε ποιος κερδίζει; Η απάντηση έρχεται από έναν Κούρδο επιχειρηματία από την Τουρκία, που έδωσε μια περιγραφή των γεγονότων για την νύχτα που το Ισλαμικό Κράτος στράφηκε, μετά την κατάληψη της Shengal, προς την Ερμπίλ «Όταν έφθασαν οι αναφορές ότι το ΙΚ προσέγγιζε την Ερμπίλ, η πόλη εκκενώνετο. Ο κόσμος συνωστιζόταν στα σούπερ μάρκετ και στα πρατήρια βενζίνης. Τότε ήλθαν οι μαχητές του PΚΚ, παρέλασαν στους δρόμους της πόλης για να τονώσουν το ηθικό του λαού. Ο κόσμος άρχισε να επευφημεί το ΠKK».

Δεν θα ήταν υπερβολή να διατυπώσουμε πλέον την άποψη ότι η ιστορία του κουρδικού κινήματος χωρίζεται σε πριν και μετά τη Shengal. Η περιπέτεια του ΠΚΚ, που ξεκίνησε στη Shengal, εκδηλώθηκε σε στενή συνεργασία με τους πεσμεργκά, πρώτα στο Μαχμούρ και μετά στο Κιρκούκ, ενώ στη συνέχεια προχώρησε στη μεγάλη λωρίδα γης που ζουν οι Τουρκμένοι στο Tuz Hurmatu, στο Beshir και στο Taze Hurmatu.

 

Κανείς δεν εξεπλάγη βλέποντας τις Δυνάμεις της Λαϊκής Άμυνας (HPG), τη στρατιωτική πτέρυγα του PΚΚ, στο στρατόπεδο του Μαχμούρ, όπου είχαν βρει καταφύγιο οι Κούρδοι είχαν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα χωριά τους στη Τουρκία το 1993-94. Αυτό, όμως, που φάνηκε ασυνήθιστο ήταν ο ρόλος των μαχητών του PΚΚ στην υπεράσπιση των Τουρκμένων, που τρέφουν ιδιαίτερες συμπάθειες προς τη Τουρκία. Επισκεπτόμενος τη στρατιωτική μονάδα των Τουρκμένων, που είχε αναπτυχθεί για την ανακατάληψη του Μπεσίρ από το ΙΚ, ο διοικητής τους, στενοχωρημένα, παραδέχθηκε ότι το πλησιέστερο κρίσιμο στρατιωτικά σημείο ελεγχόταν από το PΚΚ και τους πεσμεργκά. Ήταν πολύ δύσκολο γι’ αυτόν να παραδεχθεί την πραγματικότητα. 

 

Πλέον, όλοι αναρωτιούνται: το PΚΚ θα κρατά χαμηλό προφίλ στα πολιτικά πράγματα του νότιου Κουρδιστάν, παρά την ισχυρή στρατιωτική του παρουσία στο Καντίλ και στο Ζαπ του βορείου Ιράκ, και δεν θα μετατρέψει το κύρος που έχει κερδίσει στις μάχες εναντίον του ΙΚ, σε ένα διαρκές κεφάλαιο. 

Όταν ρώτησα τον Cemil Bayik, τον συμπρόεδρο της Ένωσης των Κουρδικών Κοινοτήτων (KCK), εάν η δημιουργηθείσα κατάσταση ανοίγει νέους πολιτικούς και στρατιωτικούς ορίζοντες για το κουρδικό κίνημα, δεν δίστασε να μας δώσει κάποιες εντυπωσιακές απόψεις για τη νέα θέση του PΚΚ στη Μέση Ανατολή. Στη συνάντησή μας στο οχυρό του στο βουνό Καντίλ, ο Bayik είπε ότι «στόχος μας είναι όχι μόνον να λύσουμε το κουρδικό ζήτημα. Θέλουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα δημοκρατίας και ελευθερίας των λαών της Μέσης Ανατολής».

Το PΚΚ φυσιολογικά επιχειρεί σε τέσσερις τομείς του Κουρδιστάν: στο Bakur (βόρια), στο Rojhilat (ανατολικά), στο Bashur (νότια) και στη Rojava (δυτικά). Η πολιτική του για τον κάθε έναν από αυτούς τους τομείς έχει διακυμάνσεις. Σύμφωνα με τον Bayik, γίνεται κατανοητό ότι ακόμη και αν συνεχιστεί η ειρηνευτική διαδικασία στη Τουρκία (στμ. το άρθρο γράφτηκε πριν την εξέγερση των Κούρδων στη Τουρκία), τα ένοπλα στελέχη του PΚΚ δεν προτίθενται να παραδώσουν εύκολα στους νέους τομείς επιρροής τους. Ουσιαστικά, η κοινή δράση κατά του ΙΚ στο νότιο Κουρδιστάν έχει δώσει στο PΚΚ την ευκαιρία να έχει λόγο στην περιφερειακή πολιτική.

 

Ο Bayik μιλώντας για τη στρατιωτική ανάπτυξη του PΚΚ στο Bashur εξήγησε: «Ήλθαμε επειδή τα συμφέροντα του Νότιου Κουρδιστάν βρέθηκαν σε κίνδυνο. Δεν ήλθαμε να επιβάλουμε το δικό μας έλεγχο. Όσο επιμένει ο κίνδυνος του ΙΚ, εμείς θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε μαζί με οποιονδήποτε θέλει να αντισταθεί».  Αναφερόμενος στις πολιτικές συνέπειες της κατάστασης είπε: «Η κατάσταση στον νότο έχει αλλάξει μετά την επίθεση στη Shengal. Η πολιτική στο νότο θα πρέπει να αναθεωρηθεί».

 

Αν και ο Πρόεδρος της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης Μασσούντ Μπαρζανί επισκέφθηκε τη διοίκηση της HPG στο Μαχμούρ για να εκφράσει την εκτίμησή του, πολλοί στη περιοχή αναμένουν ότι η ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (KDP), που βλέπει το PΚΚ ως πολιτικό ανταγωνιστή, θα είναι σε επιφυλακή, και ότι θα υπάρξουν σοβαρές τριβές όταν πάψει η απειλή του ΙΚ. 

 

Ωστόσο, το PUK, με πιο αριστερή κουλτούρα, έχει και πιο θετική οπτική. Ερωτώμενος ο Sadi Pire πώς το αυξημένο κύρος του PΚΚ θα επηρεάσει τις πολιτικές ισορροπίες στην περιοχή, απάντησε: «οι πολίτες στη Μπασούρ είναι σε πολιτική εγρήγορση. Βλέπουν το PΚΚ ως πολιτικό κίνημα».

[…]

*Ο Fehim Tastekin είναι αρχισυντάκτης στη Radikal, υπεύθυνος των διεθνών ειδήσεων. 

Δημοσιεύθηκε στις 7 Οκτωβρίου στο al-monitor

Απόδοση από τα αγγλικά Σ.Δ.

sotiriosdemopoulos.blogspot.gr