Του Στέλιου Συρμόγλου
Οι "συστροφές της ψυχής" είναι απροσμέτρητες και επιστρέφουν καταιγιστικά στη γυμνή συνείδηση, για να την πληροφορήσουν και να την αποπληροφορήσουν.
Ο ούριος άνεμος της αισιοδοξίας,της αλήθειας και της αίθριας προοπτικής συχνά ατονεί, για να αφήσει τη γραφίδα και το λόγο να πτερωθούν ιδιότυπα χωρίς σπουδή. Κι αυτή η γραφίδα "βλέπει" τα πράγματα σε τόσο βάθος, ώστε επιχειρεί και να τα εξηγεί. Οπλο του δημοσιογράφου, άλλωστε, είναι αποκλειστικά οι αποδείξεις, όσο όμως και το όρομα. Μας αποδείχνει τι υπάρχει και πως χαλκεύεται η αλήθεια από τους επιτήδειους της πολιτικής αθλιότητας του τόπου τούτου.
Ο δημοσιογράφος οφείλει να συναισθάνεται τον κόσμο. Και επειδή τα συναισθήματα δεν είναι κάτι το αφηρημένο, γι' αυτό η όποια γραφίδα ή ο όποιος δημοσιογραφικός λόγος δεν πρέπει να "νοιάζεται" για τη μοίρα των εννοιών, αλλά για τη μοίρα των ανθρώπων. Ο Πλάτων αναρωτιέται με αγωνία για το τι είναι δικαιοσύνη.Ο Σοφοκλής όμως νιώθει πάνω στο πετσί του την αγωνία της Αντιγόνης. Και ενώ ο φιλόσοφος μας κάνει να κατανοήσουμε, ο δημοσιογράφος, ο "γραφιάς" θέλει να μας κάνει να νιώσουμε και να αντιληφθούμε την αλήθεια των πραγμάτων.
Οφείλει να μπαίνει στην ψυχή των ανθρώπων και να την εκφράζει. Γι' αυτό και η ιστορία της αληθινής αρθρογραφίας και δοκιμιογραφίας είναι μια απέραντη πινακοθήκη προσωπικοτήτων και μια συνεχής ψυχοστασία. Αυτό ωστόσο που μονίμως διαπιστώνεται στον ελλαδικό χώρο, είναι ότι εν πολλοίς ο δημοσιογραφικός λόγος θυμίζει τις ακριβές ή φτηνές εταίρες που ικανοποιούν πρόσκαιρα τις καθημερινές ανάγκες των πάσης φύσεως "ερωτιδέων" του πολιτικού κατεστημένου, τις κομματικές σκοπιμότητες και τα "μαγειρέματα", που εξυπηρετούν συγκυριακές πολιτικές καταστάσεις.
Και αντί οι λέξεις που εκστομίζονται από δημοσιογραφικά χείλη ή αποτυπώνονται στα δημοσιογραφικά κείμενα να γίνονται η φωνή των μυρίων μουγγών πολιτών, που αδυνατούν να εκφραστούν, αντί να "τρυπάνε" τα αυτιά των διοικούντων ελέγχοντας και στηλιτεύοντας,μετατρέπονται με αγοραία κυνικότητα σε "όργανα" στρέβλωσης και παραχάραξης της αλήθειας.
Αυτό επιβάλλει η "προκάτ" λογική στο χώρο των ΜΜΕ. Ολίγιστοι οι ρομαντικοί διαδρομιστές της ουτοπίας. Οι πολλοί, και μεταξύ των οποίων ένας ικανοποιητικός αριθμός αριβιστών με ευρεία αναγνωρισιμότητα δημοσιογράφων της παχυλώς αμειβόμενης δημοσιογραφικής ντεκαντέντσιας και αγραμματοσύνης, ιδίως των τηλεοπτικών παραθύρων και των "στημένων" πάνελ της εξαχρειωμένης πληροφόρησης, όσο και της αποβλακωτικής ενημέρωσης, μετατρέπονται σε κήνσορες και εισαγγελείς, χωρίς στοιχεία και χωρίς καμία προσπάθεια στοιχειώδους προσέγγισης της αλήθειας των πραγμάτων.
Οι περισσότεροι εξ' αυτών ανίδεοι, αλαζόνες, ημιμαθείς ή και παντελώς ακαλλιέργητοι, με την εμπάθεια και τα απωθημένα που σώρευσαν από τις μόνιμες επικύψεις τους στην εργοδοσία και στα συμφέροντα που απαρεγκλίτως υπηρετούν, μεταλλάσσονται σε αθύρματα και καταγέλαστα ανθρωπάκια, θλιβερά ένσαρκα εξαμβλώματα της ηθικής γυμνότητας...
Και στην απέναντι όχθη η διαλυτική φαιδρότητα των ψευδομανών της πολοτικής. Η "ολιγαρχία" των υποκριτών της πολιτικής.Ολοι αυτοί που έχουν ανατρέψει την προοπτική του αύριο. Με τους πολίτες να βιώνουν την ασυνέπεια, την αναισχυντία και τη γελοιότητα της πολιτικής. με ψέματα και μόνο ψέματα και πάλι ψέματα, απλώς για να εξυπηρετηθούν ευκαιριακής λογικής κομματικές σκοπιμότητες. Η αυτογνωσία και η αυτοσυνειδησία δεν τους χαρακτηρίζει.
Θα διερωτηθείτε ίσως τι σχέση μπορεί να έχουν με την αυτογνωσία και την αυτοσυνειδησία οι πλουτίσαντες με την υποκρισία και το αχαλίνωτο ψέμα πολιτικοί και τα "παπαγαλάκια" τους με την μικροαστική νοοτροπία δημοσιογράφοι. Θα έπρεπε όμως να έχουν απόλυτη σχέση όλοι αυτοί οι μεγαλόσχημοι και μικρόσχημοι του πολιτικού και δημοσιογραφικού χώρου. Γιατί η αυτοσυνειδησία είναι μια "κοφτερή" επίγνωση έλλειψης ενός "ούπω οίδα" και ένα κριτήριο για τη ποιότητα του ανθρώπινου Είναι.
Ο δε βαθμός της γνώσης μετρείται σε αναλογία με το βαθμό της αυτογνωσίας. Και η άσκηση της πολιτικής, αλλά και της δημοσιογραφίας, είναι δυνατόν να ορισθεί και ως Αυτοκριτική, στοιχείο ανύπαρκτο για τα ελληνικά πολιτικοδημοσιογραφικά δεδομένα. Και ως Αυτοστοχασμός, παράμετρος παντελώς άγνωστη για τον μέσο Ελληνα πολιτικό και δημοσιογράφο.
Και ως Αυτοέλεγχος, έννοια ασυμβίβαστη με την κυνική λαιμαργία για σπίλωση και κριτική όσων μας ενοχλούν, όσων μας υπενθυμίζουν ότι η δραστηριότητά μας θυμίζει δραστηριότητα κώνωπα επί κέρατος βοός. Και ως κοπιώδης και καταπονούσα Αποστολή, που για το ελλαδικό πολιτικό και δημοσιογραφικό περιβάλλον εντοπίζεται στον αδυσώπητο και ανθρωποφαγικό ανταγωσνισμό, στην ακόρεστη διάθεση για περισσότερα και περισσότερα ψέματα!
Ερχεται όμως κάποια δεδομένη στιγμή που τα ψέματα τελειώνουν. Και τότε υποκριτές και ψεύτες βρίσκονται ενώπιον της "αφτιασίδωτης" αλήθειας, ως ενδεείς και θρασύδειλοι επαίτες μιας μεγαλόθυμης αντιμετώπισής τους. Είναι να θλίβεται κανείς και πολύ περισσότερο να σιχαίνεται με όλα αυτά τα θλιβερά και εμετικά ανθρωποειδή του πολιτικοδημοσιογραφικού χώρου.
Οταν όλα περάσουν από τη μυθοπλασία στο παρανοικό, αρχίζει η αναρρίχηση στο ακαταλόγιστο. Οταν όλα περάσουν στη μεθοδευμένη διαστρέβλωση της πραγματικότητας, η επίρριψη ευθυνών καταντάει παρανοική πολυτέλεια!..
Οι "συστροφές της ψυχής" είναι απροσμέτρητες και επιστρέφουν καταιγιστικά στη γυμνή συνείδηση, για να την πληροφορήσουν και να την αποπληροφορήσουν.
Ο ούριος άνεμος της αισιοδοξίας,της αλήθειας και της αίθριας προοπτικής συχνά ατονεί, για να αφήσει τη γραφίδα και το λόγο να πτερωθούν ιδιότυπα χωρίς σπουδή. Κι αυτή η γραφίδα "βλέπει" τα πράγματα σε τόσο βάθος, ώστε επιχειρεί και να τα εξηγεί. Οπλο του δημοσιογράφου, άλλωστε, είναι αποκλειστικά οι αποδείξεις, όσο όμως και το όρομα. Μας αποδείχνει τι υπάρχει και πως χαλκεύεται η αλήθεια από τους επιτήδειους της πολιτικής αθλιότητας του τόπου τούτου.
Ο δημοσιογράφος οφείλει να συναισθάνεται τον κόσμο. Και επειδή τα συναισθήματα δεν είναι κάτι το αφηρημένο, γι' αυτό η όποια γραφίδα ή ο όποιος δημοσιογραφικός λόγος δεν πρέπει να "νοιάζεται" για τη μοίρα των εννοιών, αλλά για τη μοίρα των ανθρώπων. Ο Πλάτων αναρωτιέται με αγωνία για το τι είναι δικαιοσύνη.Ο Σοφοκλής όμως νιώθει πάνω στο πετσί του την αγωνία της Αντιγόνης. Και ενώ ο φιλόσοφος μας κάνει να κατανοήσουμε, ο δημοσιογράφος, ο "γραφιάς" θέλει να μας κάνει να νιώσουμε και να αντιληφθούμε την αλήθεια των πραγμάτων.
Οφείλει να μπαίνει στην ψυχή των ανθρώπων και να την εκφράζει. Γι' αυτό και η ιστορία της αληθινής αρθρογραφίας και δοκιμιογραφίας είναι μια απέραντη πινακοθήκη προσωπικοτήτων και μια συνεχής ψυχοστασία. Αυτό ωστόσο που μονίμως διαπιστώνεται στον ελλαδικό χώρο, είναι ότι εν πολλοίς ο δημοσιογραφικός λόγος θυμίζει τις ακριβές ή φτηνές εταίρες που ικανοποιούν πρόσκαιρα τις καθημερινές ανάγκες των πάσης φύσεως "ερωτιδέων" του πολιτικού κατεστημένου, τις κομματικές σκοπιμότητες και τα "μαγειρέματα", που εξυπηρετούν συγκυριακές πολιτικές καταστάσεις.
Και αντί οι λέξεις που εκστομίζονται από δημοσιογραφικά χείλη ή αποτυπώνονται στα δημοσιογραφικά κείμενα να γίνονται η φωνή των μυρίων μουγγών πολιτών, που αδυνατούν να εκφραστούν, αντί να "τρυπάνε" τα αυτιά των διοικούντων ελέγχοντας και στηλιτεύοντας,μετατρέπονται με αγοραία κυνικότητα σε "όργανα" στρέβλωσης και παραχάραξης της αλήθειας.
Αυτό επιβάλλει η "προκάτ" λογική στο χώρο των ΜΜΕ. Ολίγιστοι οι ρομαντικοί διαδρομιστές της ουτοπίας. Οι πολλοί, και μεταξύ των οποίων ένας ικανοποιητικός αριθμός αριβιστών με ευρεία αναγνωρισιμότητα δημοσιογράφων της παχυλώς αμειβόμενης δημοσιογραφικής ντεκαντέντσιας και αγραμματοσύνης, ιδίως των τηλεοπτικών παραθύρων και των "στημένων" πάνελ της εξαχρειωμένης πληροφόρησης, όσο και της αποβλακωτικής ενημέρωσης, μετατρέπονται σε κήνσορες και εισαγγελείς, χωρίς στοιχεία και χωρίς καμία προσπάθεια στοιχειώδους προσέγγισης της αλήθειας των πραγμάτων.
Οι περισσότεροι εξ' αυτών ανίδεοι, αλαζόνες, ημιμαθείς ή και παντελώς ακαλλιέργητοι, με την εμπάθεια και τα απωθημένα που σώρευσαν από τις μόνιμες επικύψεις τους στην εργοδοσία και στα συμφέροντα που απαρεγκλίτως υπηρετούν, μεταλλάσσονται σε αθύρματα και καταγέλαστα ανθρωπάκια, θλιβερά ένσαρκα εξαμβλώματα της ηθικής γυμνότητας...
Και στην απέναντι όχθη η διαλυτική φαιδρότητα των ψευδομανών της πολοτικής. Η "ολιγαρχία" των υποκριτών της πολιτικής.Ολοι αυτοί που έχουν ανατρέψει την προοπτική του αύριο. Με τους πολίτες να βιώνουν την ασυνέπεια, την αναισχυντία και τη γελοιότητα της πολιτικής. με ψέματα και μόνο ψέματα και πάλι ψέματα, απλώς για να εξυπηρετηθούν ευκαιριακής λογικής κομματικές σκοπιμότητες. Η αυτογνωσία και η αυτοσυνειδησία δεν τους χαρακτηρίζει.
Θα διερωτηθείτε ίσως τι σχέση μπορεί να έχουν με την αυτογνωσία και την αυτοσυνειδησία οι πλουτίσαντες με την υποκρισία και το αχαλίνωτο ψέμα πολιτικοί και τα "παπαγαλάκια" τους με την μικροαστική νοοτροπία δημοσιογράφοι. Θα έπρεπε όμως να έχουν απόλυτη σχέση όλοι αυτοί οι μεγαλόσχημοι και μικρόσχημοι του πολιτικού και δημοσιογραφικού χώρου. Γιατί η αυτοσυνειδησία είναι μια "κοφτερή" επίγνωση έλλειψης ενός "ούπω οίδα" και ένα κριτήριο για τη ποιότητα του ανθρώπινου Είναι.
Ο δε βαθμός της γνώσης μετρείται σε αναλογία με το βαθμό της αυτογνωσίας. Και η άσκηση της πολιτικής, αλλά και της δημοσιογραφίας, είναι δυνατόν να ορισθεί και ως Αυτοκριτική, στοιχείο ανύπαρκτο για τα ελληνικά πολιτικοδημοσιογραφικά δεδομένα. Και ως Αυτοστοχασμός, παράμετρος παντελώς άγνωστη για τον μέσο Ελληνα πολιτικό και δημοσιογράφο.
Και ως Αυτοέλεγχος, έννοια ασυμβίβαστη με την κυνική λαιμαργία για σπίλωση και κριτική όσων μας ενοχλούν, όσων μας υπενθυμίζουν ότι η δραστηριότητά μας θυμίζει δραστηριότητα κώνωπα επί κέρατος βοός. Και ως κοπιώδης και καταπονούσα Αποστολή, που για το ελλαδικό πολιτικό και δημοσιογραφικό περιβάλλον εντοπίζεται στον αδυσώπητο και ανθρωποφαγικό ανταγωσνισμό, στην ακόρεστη διάθεση για περισσότερα και περισσότερα ψέματα!
Ερχεται όμως κάποια δεδομένη στιγμή που τα ψέματα τελειώνουν. Και τότε υποκριτές και ψεύτες βρίσκονται ενώπιον της "αφτιασίδωτης" αλήθειας, ως ενδεείς και θρασύδειλοι επαίτες μιας μεγαλόθυμης αντιμετώπισής τους. Είναι να θλίβεται κανείς και πολύ περισσότερο να σιχαίνεται με όλα αυτά τα θλιβερά και εμετικά ανθρωποειδή του πολιτικοδημοσιογραφικού χώρου.
Οταν όλα περάσουν από τη μυθοπλασία στο παρανοικό, αρχίζει η αναρρίχηση στο ακαταλόγιστο. Οταν όλα περάσουν στη μεθοδευμένη διαστρέβλωση της πραγματικότητας, η επίρριψη ευθυνών καταντάει παρανοική πολυτέλεια!..