Τού Μιχαήλ Στυλιανού
Στα λάθη φραστικής παραδρομής, ακόμη και τα εκρηκτικά, ακόμη και πολιτικών ηγετών, δεν αποδίδεται συνήθως προσοχή και δημοσιογραφικός χώρος και χρόνος , σε χώρες όπου πολιτική, λόγος και γλώσσα έχουν φθαρεί, διαφθαρεί και ευτελισθεί σαν το τσαρικό ρούβλι ή την κατοχική δραχμή.
Υπάρχουν όμως εξαιρέσεις που διαπερνούν και το «τεφάλ» του κυνισμού της εποχής και αξιώνουν επιτακτικά την προσοχή και την καταγραφή τους. ΄Οπως, λόγου χάριν, αυτή που εξερράγη προχθές από το βήμα τού γερμανικού κοινοβουλίου...
Εδώ ο χώρος, ο χρόνος και η ταυτότητα του ομιλητή είναι ακριβώς τα συστατικά που καθιστούν το μίγμα εκρηκτικό και αναδεικνύουν μια παραδρομή της γλώσσας σε φροϋδικό παράδειγμα.
Ο χρόνος, με την έννοια της σημερινής συγκυρίας, κυριαρχείται στην ειδησεογραφία από εκδηλώσεις μιας τρομο-ψύχωσης που σαρρώνει την Ευρώπη, ιδιαίτερα έκδηλες στο εβραϊκό στοιχείο, μετά την επίθεση «τζιχαντιστών» σε κατάστημα τροφίμων «κασσέρ» του Παρισιού:
[Τα δελτία ειδήσεων αναφέρονται σε πολλαπλασιασμό του μεταναστευτικού ρεύματος προς το Ισραήλ, στο προσκλητήριο Νετανιάχου για καταφυγή στο εθνικό άσυλο, στις δηλώσεις του Ραββίνου Μεναχέμ Μαργκολίν, Γεν.Διευθυντή της Ευρωπαϊκής Εβραϊκής ΄Ενωσης, ότι στους Ισραηλίτες στο θρήσευμα πρέπει να επιτραπεί η οπλοφορία για την προστασία τους (!) και σε πλήθος άλλων δηλώσεων και σχολίων.]
Στον χρόνο, υπό την ευρύτερη έννοια, ως συντελεστή αξιολόγησης, ενυπάρχει βέβαια και το στοιχείο του ιστορικού χρόνου, στον συγκεκριμένο χώρο, το Βερολίνο.
Η ταυτότητα του ομιλητή.
Στο βήμα της Μπούντεσταγκ ήταν η Καγκελάριος ΄Ανγκελα Μέρκελ, η οποία, απευθυνόμενη στη κατάμεστη γερμανική βουλή, διακήρυξε την θέση της κυβέρνησής της απέναντι στο κυρίαρχο θέμα, με την εξής πολύκροτη φράση:
« Ο αντισημιτισμός είναι η κρατική μας πολιτική και το καθήκον μας ως πολιτών!...»
΄Οτι επρόκειτο περί λάθους εκ παραδρομής έγινε ίσως αντιληπτό από το γεγονός ότι δεν εσείσθηκαν οι τοίχοι του μεγάρου πού έχει αντικαταστήσει τη προπολεμική Μπούντεσταγκ -για την πυρπόληση της οποίας κατηγορήθηκε ο Βούλγαρος κομμουνιστής Δημητρώφ από τους Ναζί, σε μια μνημειώδη επιχείρηση «ψευδούς σημαίας», ή προβοκάτσιας, όπως λεγόταν τότε.
Για το άν σημειώθηκε και σχολιάσθηκε, ή καλύφθηκε με διακριτικότητα, το Μερκελικό απόφθεγμα από τον γερμανικό Τύπο, ο γράφων δεν είναι ενήμερος. Μπορεί όμως να καταθέσει για την ιπποτική ευπρέπεια, με την οποία αντιμετωπίσθηκε το βροντώδες φραστικό ολίσθημα, από το ρωσικό κανάλι διεθνούς εμβέλειας R.T. Ο παρουσιαστής του οποίου εξήγησε ότι η φράση που άκουσαν οι γερμανομαθείς ακροατές της κ.Μέρκελ, σε ζωντανή αναμετάδοση, οφείλεται σε παραδρομή.
Ωστόσο, παρά την προφανή εξήγηση του φραστικού αμαρτήματος ( που μπορεί να οφείλεται και σε ταραχή για τις γερμανικές απώλειες από την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου, ή από τις μελλοντικές συνέπειες του ελλαδικού“GREXIT”…), πολλοί ξένοι ή και Γερμανο-εβραίοι ακροατές της Φράου Μέρκελ δεν θα μπορέσουν να αποσπάσουν την ένοχη φράση από το οπτικό πρίσμα, κάτω από το οποίο τη σπρώχνουν μοιραία: ο χώρος, ο ιστορικός χρόνος, η συγκυρία και το αξίωμα Καγκελάριος...
Και οι συμπίπτουσες διαπιστώσεις: του Φρόϋδ, περί «lapsus» και της ελληνικής παράδοσης, περί «γλώσσας λανθάνουσας...»
Στα λάθη φραστικής παραδρομής, ακόμη και τα εκρηκτικά, ακόμη και πολιτικών ηγετών, δεν αποδίδεται συνήθως προσοχή και δημοσιογραφικός χώρος και χρόνος , σε χώρες όπου πολιτική, λόγος και γλώσσα έχουν φθαρεί, διαφθαρεί και ευτελισθεί σαν το τσαρικό ρούβλι ή την κατοχική δραχμή.
Υπάρχουν όμως εξαιρέσεις που διαπερνούν και το «τεφάλ» του κυνισμού της εποχής και αξιώνουν επιτακτικά την προσοχή και την καταγραφή τους. ΄Οπως, λόγου χάριν, αυτή που εξερράγη προχθές από το βήμα τού γερμανικού κοινοβουλίου...
Εδώ ο χώρος, ο χρόνος και η ταυτότητα του ομιλητή είναι ακριβώς τα συστατικά που καθιστούν το μίγμα εκρηκτικό και αναδεικνύουν μια παραδρομή της γλώσσας σε φροϋδικό παράδειγμα.
Ο χρόνος, με την έννοια της σημερινής συγκυρίας, κυριαρχείται στην ειδησεογραφία από εκδηλώσεις μιας τρομο-ψύχωσης που σαρρώνει την Ευρώπη, ιδιαίτερα έκδηλες στο εβραϊκό στοιχείο, μετά την επίθεση «τζιχαντιστών» σε κατάστημα τροφίμων «κασσέρ» του Παρισιού:
[Τα δελτία ειδήσεων αναφέρονται σε πολλαπλασιασμό του μεταναστευτικού ρεύματος προς το Ισραήλ, στο προσκλητήριο Νετανιάχου για καταφυγή στο εθνικό άσυλο, στις δηλώσεις του Ραββίνου Μεναχέμ Μαργκολίν, Γεν.Διευθυντή της Ευρωπαϊκής Εβραϊκής ΄Ενωσης, ότι στους Ισραηλίτες στο θρήσευμα πρέπει να επιτραπεί η οπλοφορία για την προστασία τους (!) και σε πλήθος άλλων δηλώσεων και σχολίων.]
Στον χρόνο, υπό την ευρύτερη έννοια, ως συντελεστή αξιολόγησης, ενυπάρχει βέβαια και το στοιχείο του ιστορικού χρόνου, στον συγκεκριμένο χώρο, το Βερολίνο.
Η ταυτότητα του ομιλητή.
Στο βήμα της Μπούντεσταγκ ήταν η Καγκελάριος ΄Ανγκελα Μέρκελ, η οποία, απευθυνόμενη στη κατάμεστη γερμανική βουλή, διακήρυξε την θέση της κυβέρνησής της απέναντι στο κυρίαρχο θέμα, με την εξής πολύκροτη φράση:
« Ο αντισημιτισμός είναι η κρατική μας πολιτική και το καθήκον μας ως πολιτών!...»
΄Οτι επρόκειτο περί λάθους εκ παραδρομής έγινε ίσως αντιληπτό από το γεγονός ότι δεν εσείσθηκαν οι τοίχοι του μεγάρου πού έχει αντικαταστήσει τη προπολεμική Μπούντεσταγκ -για την πυρπόληση της οποίας κατηγορήθηκε ο Βούλγαρος κομμουνιστής Δημητρώφ από τους Ναζί, σε μια μνημειώδη επιχείρηση «ψευδούς σημαίας», ή προβοκάτσιας, όπως λεγόταν τότε.
Για το άν σημειώθηκε και σχολιάσθηκε, ή καλύφθηκε με διακριτικότητα, το Μερκελικό απόφθεγμα από τον γερμανικό Τύπο, ο γράφων δεν είναι ενήμερος. Μπορεί όμως να καταθέσει για την ιπποτική ευπρέπεια, με την οποία αντιμετωπίσθηκε το βροντώδες φραστικό ολίσθημα, από το ρωσικό κανάλι διεθνούς εμβέλειας R.T. Ο παρουσιαστής του οποίου εξήγησε ότι η φράση που άκουσαν οι γερμανομαθείς ακροατές της κ.Μέρκελ, σε ζωντανή αναμετάδοση, οφείλεται σε παραδρομή.
Ωστόσο, παρά την προφανή εξήγηση του φραστικού αμαρτήματος ( που μπορεί να οφείλεται και σε ταραχή για τις γερμανικές απώλειες από την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου, ή από τις μελλοντικές συνέπειες του ελλαδικού“GREXIT”…), πολλοί ξένοι ή και Γερμανο-εβραίοι ακροατές της Φράου Μέρκελ δεν θα μπορέσουν να αποσπάσουν την ένοχη φράση από το οπτικό πρίσμα, κάτω από το οποίο τη σπρώχνουν μοιραία: ο χώρος, ο ιστορικός χρόνος, η συγκυρία και το αξίωμα Καγκελάριος...
Και οι συμπίπτουσες διαπιστώσεις: του Φρόϋδ, περί «lapsus» και της ελληνικής παράδοσης, περί «γλώσσας λανθάνουσας...»