Του Στέλιου Συρμόγλου
Γεγονός είναι, κι ας μη μας ενθουσιάζει καθόλου η ιδέα του δούρειου ίππου, τούτο το αντίκρυσμα του φαινομένου της άλωσης της Τροίας των αξιών μας και της αξιοπρέπειάς μας, πως η έννοιά του, αν θέλουμε να τη βλέπουμε συζευγμένη με τη δυσβάστακτη κοινωνική πραγματικότητα, δεν μπορεί να αποχωριστεί από το περιεχόμενο της πολιτικής αθλιότητας.
Γιατί με την πολιτική, όπως ασκείται σήμερα, επιστρατεύοντας κάθε μέσον για να παραπειστεί ο πολίτης, η κοινωνική πρόοδος εκτροχιάζεται από την αληθινή της κατεύθυνση. Γίνεται δηλαδή η αρνητική όψη της ίδιας της έννοιάς της, από τη στιγμή που λείπει ο συνεκτικός δεσμός της ευθύνης στην πολιτική, που καθιστά τους πολίτες ενιαίο σώμα στην επιδίωξη της ευημερίας τους.
Η πολιτική ευθύνη....Αλλά ποια ευθύνη; Αυτή που καλλιέργησε το σαπρόφυτο του πιο νοσηρού κλίματος στην κοινωνία για δεκαετίες, όταν οι πολίτες "διδάσκονταν" πως να λησμονούν την έννοια ευθύνη, έχοντας κραυγαλέα παραδείγματα τα έργα των πολιτικών τους; Οταν βίωναν την απαλλοτρίωση της ατομικής τους ανεξαρτησίας και τη μετατροπή τους σε μια απαθή "προβατοποιημένη" μάζα , έτοιμη να κινηθεί κάτω από τη βέργα του πιο απίθανου και ανερμάτιστου γελαδάρη;
Τα χρόνια που πέρασαν ήταν βαρύφορτα από τον κοινωνικό πόνο και την πολιτική αυθαιρεσία. Η αναζήτηση της ευθύνης δεν υπήρξε ποτέ. Το αποκτηνωτικό συναίσθημα κυριάρχησε στην πολιτική με διάφορες "μορφές" και συχνά ως πολιτικός δούρειος ίππος άλωσε την ελληνική ψυχή. Καμία περιφρούρηση της αλήθειας από τους διατεταγμένους να προστατεύουν το κοινωνικό συμφέρον.
Ετσι δημιουργήθηκε ο Ελληνας της τωρινής αγωνίας. Αντιμέτωπος με μια μεγάλη και οδυνηρή πραγματικότητα. Με υποχρεώσεις άμεσες και βάναυσες ως πολίτης. Μπροστά σ' ένα δράμα ολοκληρωτικό και συνάμα δράμα προσωπικό.Και με όσους θα μπορούσαν να αρθρώσουν μεστό λόγο και άποψη να σιωπούν, δραπετεύοντας από το καθήκον τους και βρίσκοντας καταφύγιο στην εφήμερη χυδαία τέρψη τους.
Ολοι αυτοί οι άνθρωποι του πνεύματος και της τέχνης υποτίθεται, οι οποίοι αντί να ζωγραφίσουν δημόσια ολόκληρη την πραγματικότητα, χωρίς να αφήνουν καμία ουσιώδη πλευρά της στη σκιά, φόρεσαν τη μάσκα της υποκρισίας και συμπορεύτηκαν ή στην καλύτερη περίπτωση κράτησαν αρποκράτεια σιγή...
Ο λαός δεν είχε και δεν έχει παραδείγματα δημοσίων προσώπων, που να έχουν συναίσθηση της σύγχρονης αναταραχής, να έχουν αντίληψη του δράματος του κοινωνικού. Αντίθετα, έχει πάμπολλα παραδείγμτα ανθρώπων περιζωσμένα και σιδερόφρακτα από την ατομικότητά τους. Εχει εκλείψει η καθαρή, η αθόλωτη όραση. Και η τόλμη της όρασης...
Οπότε δεν πρέπει να εντυπωσιάζουν τους όποιους σκεπτόμενους του τόπου τούτου οι μεθοδεύσεις των πολιτικών της ανικανότητας και της πονηρίας. Και σύγχρονοι δούρειοι ίπποι "κατασκευάζονται" για να αλώσουν συνειδήσεις των πολιτών. Και νέα κόμματα ή κινήματα ανακοινώνται από αβδηρίτες και αβέλτερους της πολιτικής με τη συμμετοχή μάλιστα εκατοντάδων οπαδών, οι οποίοι άβουλοι και μαζοποιημένοι επιδοκιμάζουν τους ανερμάτιστους της πολιτικής...
Η αυτοανάλυση που πέτυχε να διευκρινήσει και τα πιο απόκρυφα ελατήρια του ψυχικού μηχανισμού, σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας, μπορεί να φτάσει σ' ένα οριακό σημείο, που αντιπροσώπευε το non plus ultra στην εσωτερική τούτη αναζήτηση. Το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών δεν πρέπει να αναμένεται αποδεσμευμένο από αυτή την πραγματικότητα, που είναι ταυτισμένη με τον ψυχισμό του νεοέλληνα.
Ενός νεοέλληνα που τον διακρίνει η έξαψη και το πάθος για όνου σκιά, αλλά που επιδεικνύει και διαρκή κατάφαση στην ανήθικη επιταγή της δουλικής πειθαρχίας, στη διαφαινόμενη ίσως δύναμη. Εθισμένος σε μια "περιρρέουσα ατμόσφαιρα", για να θυμηθούμε τον Ροίδη, που είναι συντεθειμένη από τα νοσηρά στοιχεία της πολιτικής, κοινωνικής και πνευματικής παρακμής. Μιας παρακμής που ενεργεί σαν ανασταλτική δύναμη σε κάθε μορφή ανανέωσης της πολιτικής ζωής. Προς το παρόν, τουλάχιστον!..
Γεγονός είναι, κι ας μη μας ενθουσιάζει καθόλου η ιδέα του δούρειου ίππου, τούτο το αντίκρυσμα του φαινομένου της άλωσης της Τροίας των αξιών μας και της αξιοπρέπειάς μας, πως η έννοιά του, αν θέλουμε να τη βλέπουμε συζευγμένη με τη δυσβάστακτη κοινωνική πραγματικότητα, δεν μπορεί να αποχωριστεί από το περιεχόμενο της πολιτικής αθλιότητας.
Γιατί με την πολιτική, όπως ασκείται σήμερα, επιστρατεύοντας κάθε μέσον για να παραπειστεί ο πολίτης, η κοινωνική πρόοδος εκτροχιάζεται από την αληθινή της κατεύθυνση. Γίνεται δηλαδή η αρνητική όψη της ίδιας της έννοιάς της, από τη στιγμή που λείπει ο συνεκτικός δεσμός της ευθύνης στην πολιτική, που καθιστά τους πολίτες ενιαίο σώμα στην επιδίωξη της ευημερίας τους.
Η πολιτική ευθύνη....Αλλά ποια ευθύνη; Αυτή που καλλιέργησε το σαπρόφυτο του πιο νοσηρού κλίματος στην κοινωνία για δεκαετίες, όταν οι πολίτες "διδάσκονταν" πως να λησμονούν την έννοια ευθύνη, έχοντας κραυγαλέα παραδείγματα τα έργα των πολιτικών τους; Οταν βίωναν την απαλλοτρίωση της ατομικής τους ανεξαρτησίας και τη μετατροπή τους σε μια απαθή "προβατοποιημένη" μάζα , έτοιμη να κινηθεί κάτω από τη βέργα του πιο απίθανου και ανερμάτιστου γελαδάρη;
Τα χρόνια που πέρασαν ήταν βαρύφορτα από τον κοινωνικό πόνο και την πολιτική αυθαιρεσία. Η αναζήτηση της ευθύνης δεν υπήρξε ποτέ. Το αποκτηνωτικό συναίσθημα κυριάρχησε στην πολιτική με διάφορες "μορφές" και συχνά ως πολιτικός δούρειος ίππος άλωσε την ελληνική ψυχή. Καμία περιφρούρηση της αλήθειας από τους διατεταγμένους να προστατεύουν το κοινωνικό συμφέρον.
Ετσι δημιουργήθηκε ο Ελληνας της τωρινής αγωνίας. Αντιμέτωπος με μια μεγάλη και οδυνηρή πραγματικότητα. Με υποχρεώσεις άμεσες και βάναυσες ως πολίτης. Μπροστά σ' ένα δράμα ολοκληρωτικό και συνάμα δράμα προσωπικό.Και με όσους θα μπορούσαν να αρθρώσουν μεστό λόγο και άποψη να σιωπούν, δραπετεύοντας από το καθήκον τους και βρίσκοντας καταφύγιο στην εφήμερη χυδαία τέρψη τους.
Ολοι αυτοί οι άνθρωποι του πνεύματος και της τέχνης υποτίθεται, οι οποίοι αντί να ζωγραφίσουν δημόσια ολόκληρη την πραγματικότητα, χωρίς να αφήνουν καμία ουσιώδη πλευρά της στη σκιά, φόρεσαν τη μάσκα της υποκρισίας και συμπορεύτηκαν ή στην καλύτερη περίπτωση κράτησαν αρποκράτεια σιγή...
Ο λαός δεν είχε και δεν έχει παραδείγματα δημοσίων προσώπων, που να έχουν συναίσθηση της σύγχρονης αναταραχής, να έχουν αντίληψη του δράματος του κοινωνικού. Αντίθετα, έχει πάμπολλα παραδείγμτα ανθρώπων περιζωσμένα και σιδερόφρακτα από την ατομικότητά τους. Εχει εκλείψει η καθαρή, η αθόλωτη όραση. Και η τόλμη της όρασης...
Οπότε δεν πρέπει να εντυπωσιάζουν τους όποιους σκεπτόμενους του τόπου τούτου οι μεθοδεύσεις των πολιτικών της ανικανότητας και της πονηρίας. Και σύγχρονοι δούρειοι ίπποι "κατασκευάζονται" για να αλώσουν συνειδήσεις των πολιτών. Και νέα κόμματα ή κινήματα ανακοινώνται από αβδηρίτες και αβέλτερους της πολιτικής με τη συμμετοχή μάλιστα εκατοντάδων οπαδών, οι οποίοι άβουλοι και μαζοποιημένοι επιδοκιμάζουν τους ανερμάτιστους της πολιτικής...
Η αυτοανάλυση που πέτυχε να διευκρινήσει και τα πιο απόκρυφα ελατήρια του ψυχικού μηχανισμού, σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας, μπορεί να φτάσει σ' ένα οριακό σημείο, που αντιπροσώπευε το non plus ultra στην εσωτερική τούτη αναζήτηση. Το αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών δεν πρέπει να αναμένεται αποδεσμευμένο από αυτή την πραγματικότητα, που είναι ταυτισμένη με τον ψυχισμό του νεοέλληνα.
Ενός νεοέλληνα που τον διακρίνει η έξαψη και το πάθος για όνου σκιά, αλλά που επιδεικνύει και διαρκή κατάφαση στην ανήθικη επιταγή της δουλικής πειθαρχίας, στη διαφαινόμενη ίσως δύναμη. Εθισμένος σε μια "περιρρέουσα ατμόσφαιρα", για να θυμηθούμε τον Ροίδη, που είναι συντεθειμένη από τα νοσηρά στοιχεία της πολιτικής, κοινωνικής και πνευματικής παρακμής. Μιας παρακμής που ενεργεί σαν ανασταλτική δύναμη σε κάθε μορφή ανανέωσης της πολιτικής ζωής. Προς το παρόν, τουλάχιστον!..