Του Στέλιου Συρμόγλου
Κατά την πορεία μας ως κοινωνία προς το τέρμα -ποιο τέρμα άραγε; - ζούμε τις "οριακές καταστάσεις" της ελπίδας, της ανοχής, της ενοχής, ενίοτε του αγώνα και αναμφίβολα του πόνου, το τελευταίο όριο μεταξύ αξιοπρεπούς ζωής και κοινωνικού θανάτου.
Και όταν τις πρόσκαιρες προσδοκίες μιας κοινωνίας διαδέχεται ο "απελπισμός", τότε όψιμα διαπιστώνεται πως στον κοινωνικό αγώνα, αλλά και γενικότερα στον αγώνα της ύπαρξης, ουδεμία πλέον ελπίδα απομένει..
Και η διαδοχή των "οριακών καταστάσεων" από την "αγωνία" και τη "μέριμνα", που ζει η κοινωνία και ο άνθρωπος μεταξύ κατάπτωσης και εξύψωσης της ύπαρξής του, κατά τον Χάιντεγγερ, ολοκληρώνεται με τη "ναυτία" κατά τον Σάρτρ, με τον μηδενισμό της ύπαρξης και κατ' επέκταση της κοινωνίας, που οι διαστρεβλώσεις της πολιτικής την οδηγούν σε παράλυση...
Οσο οι πολιτικοί δεν διακατέχονται από το συναίσθημα της κοινωνικής αγωνίας, όσο καταφεύγουν σε "μεθοδεύσεις" και "τεχνάσματα" για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, τόσο η κοινωνική ζωή καταφρονείται και η επερχόμενη θύελλα φοβίζει. Και είναι, δυστυχώς, οι ολίγοι που μόνιμα υποπτεύονται την τραγική κατάληξη μιας κοινωνίας σε δοκιμασία, ενώ οι πολλοί επαναπαύονται στην πολυθρόνα της οκνηρίας τους, των συμφερόντων και της επιπολαιότητας τους.
Οι απάνθρωποι μαζικοί σχηματισμοί ξεδιψούν συνήθως στα "κανάλια" της δημαγωγίας.Υπό το προσωπείο της "προοδευτικότητας" και των "μεταρυθμίσεων", του "εκσυγχρονιμού" και των "συμβιβασμών", εν ονόματι πάντα της δημοκρατίας, της κοινωνίας και της αδυσώπητης πραγματικότητας, υφίσταται την κοροιδία και καταδυναστεύεται το πρόσωπο της ίδιας της κοινωνίας..
Μεταξίωση, κατάργηση κάθε είδους πολιτικών υποσχέσεων, συνθηκολόγηση με τη διαπλοκή, αναβίωση ποικιλώνυμων -ισμών και τα παρόμοια, είναι από τις κατακτήσεις του όποιου πολιτικάντη, ο οποίος ευνοεί τη διαμόρφωση του μαζανθρώπου, ο οποίος με τη σειρά του και με μαθητική ακρίβεια, οδηγεί στην "Ερημη Χώρα" του Τ. Ελιοτ, την "καμμένη γη", όπου:
"...να πεις ή να μαντέψεις,
δεν μπορείς, γιατί γνωρίζεις μόνο
μια στοίβα σπασμένες εικόνες,
όπου χτυπάει ο ήλιος,
και δεν σου δίνει σκέπη το πεθαμένο δένδρο..."
Η προπαγάνδα και τα επικοινωνιακά "τερτίπια", φέρουν στην εσωτερική ερήμωση, την απογοήτευση και την κρίση. Η αναζήτηση της αλήθειας των πραγμάτων είναι προνόμιο των ολίγων, οι οποίοι άλλωστε περιθωριοποιούνται. Και ο κοινωνικός οργανισμός σαρακώνεται από την αμφισβήτηση του αυτονόητου, τις αρνητικές πλευρές των προσδοκιών, τα αποσυνθετικά ψευδοιδεολογικοπολιτικά ρεύματα και την ανεπάρκεια των πολιτικών.
Ετσι,οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και τα πράγματα αλλάζουν όνομα. Και όλα μένουν στατικά. Τίποτα δεν φαίνεται να αλλάζει, μολονότι στην αφετηρία της όποιας νέας προσπάθειας φαινόταν έστω ισχνές ελπίδες για κάποιες αλλαγές. Η κατά τον Σάρτρ "άρνηση της στατικότητας" δεν αποτυπώνεται στην επιφάνεια της ελληνικής κοινωμίας.
Αλλωστε, για χρόνια τώρα στον τόπο τούτο, οι αρλεκίνοι της πολιτκής πυκνώνουν τις εμπροσθοφυλακές, πρόθυμοι για την οχλοβοή, σίγουροι για την κοινωνική ανοχή κια την ευπιστία. Και όλες οι ωραίες λέξεις που έχουν αγιαστεί από αγώνες και θυσίες, ακόμα και ολοκαυτώματα, έχουν τριβεί. Ολες οι μεγάλες έννοιες έχουν φθαρεί.
Νιώθει κάποιος μέσα του την ανάγκη κάποιας ξαστεριάς, για να καθαρίσει τούτος ο....φιδότοπος από τα ερπετά, που πάντα σωρεύει η δίνη της όποιας εθνικής περιπέτειας. Γιατί μέσα σε τούτο το συρφετό που συνωθείται γύρω από τις έννοιες της αλήθειας και της ειλικρίνειας και τις ψευτίζει με τη βούλα της ακάθαρτης επαφής του, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα το ζαχάρωμα" των σκατών προς τέρψιν των πολλών οφθαλμών, πως να πείσει ο έντιμος λόγος και να καρπίσει;..
Ανεπίκαιρες σκέψεις, θα μου πείτε...Αφήνω την "επικαιρότητα" να τη διαχειριστούν οι εκφραστές της ελπίδας και της προσμονής, στην νέα εποχή που υποτίθεται πως διατρέχουμε...