Γράφει
ο Νίκος Αναγνωστάτος
Τα
εκλογικά αποτελέσματα
στην Ελλάδα. ως αφορμή, ενδέχεται να
πυροδοτήσει τις αναγκαίες αλλαγές στην
Ευρωζώνη τουλάχιστον. Επί το ακριβέστερο
έπεσε το φύλλο συκής και αποκαλύφθηκε
ότι ο Βασιλιάς είναι γυμνός.
Αποδείχθηκε
ότι η Ε.Ε. και ειδικότερα η Ευρωζώνη, δεν
έχει δημιουργήσει εκείνα τα μέσα και
τους τρόπους αποτροπής ή αντιμετώπισης
κρίσεων. Η βραδυπορούσα αν όχι στάσιμη
πορεία προς την ολοκλήρωση της οικονομικής
και δημοσιονομικής ένωσης, είναι η αιτία
για την οποία δεν προσφέρεται η εφαρμογή
ενιαίων μέτρων και αποφάσεων για όλα
τα κράτη μέλη. Η καρκινοβατούσα αυτή
πορεία,
δεν
εξυπηρετεί κανέναν μακροπρόθεσμα παρά
μόνο ορισμένους και εκείνους βραχυπρόθεσμα.
Η πρώτη καίρια αιτία ασφαλώς που έθιξε
οικονομικά τι αδύναμες χώρες του νότου,
είναι το Ευρώ, δηλαδή η νομισματική
ένωση χωρίς την οικονομική και
δημοσιονομική, έτσι ώστε κάθε κράτος
μέλος, να μην έχει την ευχέρεια να
προβαίνει στις αναγκαίες ρυθμίσεις.
Αυτά ως πλαίσιο της πολιτικοοικονομικής
ανάλυσης. Τώρα.
Όταν
τα μισά κράτη της Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν
δεινή οικονομική κρίση και οι λαοί τους
υποφέρουν από τα εξουθενωτικά μέτρα
λιτότητας, πολλοί των οποίων λιμοκτονούν,
αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Υπάρχει
ο κίνδυνος οι λαοί αυτοί δικαιολογημένα
να ξεσηκωθούν. Η Ευρωζώνη δεν στέκει
καλά. Η πλέον λανθασμένη αντιμετώπιση
θα είναι αυτή που κυκλοφορεί στο
διαδίκτυο, ότι για να νουθετηθούν οι
«απείθαρχοι» ξεσηκωμένοι λαοί, να
καθυποτάξουν τους «πολλά αιτούντες»
Έλληνες, ως παράδειγμα προς αποφυγή. Θα
είναι η εσχάτη πλάνη χείρων της πρώτης.
Ελλοχεύει ο κίνδυνος η λανθασμένη αυτή
πορεία να καταστήσει δύσκολο, αν όχι
αδύνατο, να επανέλθει. Φίλοι και εταίροι
ιθύνοντες
της
Ευρωζώνης, δεν πάει άλλο. Ο κόμπος έφθασε
στο χτένι, που λέμε εμείς εδώ, και κάτι
πρέπει να γίνει πριν σπάσει.
Ασχέτως
αν τα κινήματα διαμαρτυρίας
έχουν εφικτούς στόχους και αν η οικονομική
δυσχέρεια των πολιτών δεν θα διορθωθεί
με ουτοπικές εν πολλοίς επιδιώξεις,
κάτι καινούργιο πρέπει να γίνει. Όταν
οι μισοί ευρωπαίοι υποφέρουν, δεν μπορεί
να γίνει ανεκτό σε μια πολιτισμένη
κοινωνία και πρέπει στο στάδιο αυτό να
ληφθούν μέτρα για την ανακούφισή τους,
έστω και αν έχουν αυτοί και οι κυβερνήσεις
τους μεγάλη ευθύνη για το πρόβλημά τους.
Όταν πλέον θα έχει βγεί το κεφάλι έξω
από το νερό και θα μπορούμε να αναπνέουμε,
να βρεθούν αμοιβαίες λύσεις για την
οριστικότερη επίλυση του θέματος.
Όλοι
συμφωνούμε ότι από
μια κατεστραμμένη οικονομικά η χώρα
μας, η οποία με αιματηρές κυριολεκτικά
θυσίες και πολλές φορές ακόμη και με
απάνθρωπες στιγμές και διαδικασίες,
κατόρθωσε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό
του κράτους, με σωστό ή λάθος τρόπο, δεν
έχει σημασία αφού ό,τι έγινε έγινε, είναι
τεράστιο λάθος, όχι μόνο από εταίρους
και φίλους από τους οποίους αναμένουμε
περισσότερη κατανόηση και συμπαράσταση,
αλλά ακόμη και από τους πλέον στυγνούς
δανειστές, να ζητούν αποπληρωμή των
όποιων μικρών ή μεγάλων υποχρεώσεών
μας με πρωτογενή ματωμένα πλεονάσματα,
για τον απλό λόγο ότι και το αίμα τελειώνει
και τότε … πάπαλα! Επομένως
μόνο
με ανάπτυξη θα αντιμετωπιστεί ουσιαστικά
το πρόβλημα, για να πετύχουμε υγιή και
μόνιμα πλεονάσματα.
Είναι
επομένως αδήριτη ανάγκη να
συμφωνήσουμε με την Ευρωζώνη, πέραν της
τόσο σημαντικής βοήθειας που μας έχει
προσφέρει μέχρι τώρα, για την οποία
είμαστε ευγνώμονες, πρώτον
να χρησιμοποιούμε το όποιο πρωτογενές
πλεόνασμα για ανακούφιση των μάλα
δεινοπαθούντων πολιτών μας και για
αναπτυξιακούς σκοπούς, σε συνδυασμό με
τα κεφάλαια των «πακέτων» Γιούνγκερ
και Ντράγκι, αναστέλλοντας τις όποιες
υποχρεώσεις μας για μια πενταετία
τουλάχιστον, δίδοντάς μας την βεβαιότητα
ανάπτυξης και δεύτερον
να
ελαφρυνθούν οι δανειακές μας υποχρεώσεις
για μια 50ετή ή ακόμη και 70ετή επιμήκυνση,
με ένα σταθερό επιτόκιο χαμηλό στα
πλαίσια της ΕΚΤ, ώστε να δυνηθούμε
ευκολότερα και ταχύτερα να το
εξυπηρετήσουμε.
Οίκοθεν
νοείται και οφείλει η κυβέρνησή
μας να αποδεκτεί ότι, με δεδομένο ότι
φθάσαμε σε αυτό το οδυνηρό σημείο με
δική μας ευθύνη, και πρέπει να
εκσυγχρονίσουμε το κράτος μας, τις
υπηρεσίες του και τις τακτικές του,
ταυτίζοντάς τες με αυτές των ευρωπαϊκών
κρατών, ώστε να είμαστε έτοιμοι για τη
μεγάλη στιγμή της ενοποίησης, όπως θα
το αναλύσουμε πιο κάτω, στη μεγάλη
οικογένεια της Ενωμένης Ευρώπης. Η
κυβέρνηση πρέπει να αντιληφθεί ότι με
παλικαρισμούς και εντυπωσιακές κινήσεις,
δεν λύνονται τα προβλήματα. Η πολιτική
άλλωστε, είναι η τέχνη του εφικτού κατά
Μαξ Βέμπερ και να γνωρίζουμε ότι «δεν
μπορούμε να αλλάξουμε την κατεύθυνση
του ανέμου, αλλά μπορούμε να προσαρμόσουμε
τα πανιά μας».
Διαφαίνεται
όμως ότι η ενοποιημένη
οικονομικά Ευρωζώνη, ως μία ισχυρή
οικονομική οντότητα, δημιουργεί
αντιδράσεις από τις πανίσχυρες οικονομικές
δυνάμεις, οι οποίες προτιμούν τα κράτη
διηρημένα και αποσκοπούν
στη
διάλυση της Ευρωζώνης. Πολλοί αποδίδουν
σε μια τέτοια επιδίωξη την γενικότερη
οικονομική κρίση, ως μοχλό και μέσο να
αναγκαστούν τα αδύναμα οικονομικά κράτη
να προτιμήσουν να επανέλθουν στα εθνικά
τους νομίσματα.
Αν
κάτι τέτοιο συμβαίνει, έστω
και ως υπόθεση, σε συνδυασμό με την
πραγματικότητα των μεγάλων οικονομικών
προβλημάτων των μισών κρατών μελών της
Ευρωζώνης, τα οποία πολύ δύσκολα θα
επιλυθούν με την ακολουθούμενη οικονομική
πολιτική εξουθενωτικής λιτότητας, τότε
η Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα η
Ευρωζώνη, βρίσκεται σε ένα κρίσιμο
σταυροδρόμι και οφείλει να αποφασίσει
γρήγορα ποιον από τους δύο δρόμους θα
ακολουθήσει.
Ο
ένας δρόμος είναι, να
δεχθούμε ότι η Ευρωζώνη δεν έχει σταθερό
μέλλον και να αποφασιστεί η εκούσια,
μελετημένη και προγραμματισμένη διάλυσή
της, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι
αρνητικές συνέπειες, ιδιαίτερα επίσης
των αδύναμων κρατών μελών. Έτσι κάθε
κράτος μέλος να προγραμματίσει έναν
νέον στρατηγικό σχεδιασμό της οικονομίας
της, με δική του ευθύνη και πρωτοβουλία,
ώστε να λήξουν οι προστριβές όπως αυτή
που διαφαίνεται ότι θα υπάρξει με την
ελληνική κυβέρνηση και κάθε κράτος να
ακολουθήσει τη δική του οικονομική
πορεία.
Ο
δεύτερος δρόμος είναι, να
θωρακίσουμε την Ευρωζώνη με την ολοκλήρωση
της ενοποίησης. Τούτο πρέπει να γίνει
αντιληπτό από όλους το γρηγορότερο και
να επισπευτούν όλες οι αναγκαίες
διαδικασίες και αποφάσεις για την
ολοκλήρωση της Ένωσης για το συμφέρον
όλων. Θα υπάρχει έτσι μια ενιαία οικονομική
και δημοσιονομική πολιτική, σε συνδυασμό
με κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα
σε όλα τα κράτη μέλη και θα έχουμε ενιαία
κοινή αντιμετώπιση του όποιου προβλήματος,
ακόμη και τους «φίλους» γείτονές μας,
άρα ισορροπία, ηρεμία και εξοικονόμηση
αμυντικών δαπανών, χωρίς τα φαινόμενα
που παρατηρούνται τώρα.
Η
κυβέρνηση θα πρέπει να
έχει πάντα υπόψη της, για να παίρνει
δύναμη και προ πάντων σύνεση, τη ρήση
του αρχαίου τραγωδού μας Ευριπίδη, ότι
«δεν είναι
δική μου γνώμη, αλλά γνώμη σοφών, πως
δεν υπάρχει τίποτε δυνατότερο από την
ανάγκη».
Νίκος
Αναγνωστάτος
e-mail: nanagnostatos@gmail.com
Thiakos.blogspot.com