Του Χρήστου Βαγενά
Όπως όλοι οι Έλληνες (εκτός ίσως από κάποιους που πρόσφατα έχασαν παχυλές καρέκλες, προνόμια και τεθωρακισμένα αυτοκίνητα), εύχομαι να μπει η χώρα σε ένα δρόμο που να βγάζει κάπου αλλού από την σίγουρη κόλαση.
Η δική μου πείρα και έρευνα όμως δείχνουν ότι, δυστυχώς, οι πιστωτές δεν πρόκειται να υποχωρήσουν στο ελάχιστο, απλά διότι οι πιστωτές ποτέ δεν υποχωρούν ποτέ, ούτε στο ελάχιστο. Οπότε, ας προετοιμαστούμε για τα χειρότερα, των οποίων τα βασικά είναι τα εξής δύο:
Το πρώτο (το χειρότερο από τα δύο): Η κυβέρνηση να φάει κάποια ηχηρά χαστούκια και να υποκύψει, αρκούμενη σε κάποια ψίχουλα που θα πετάξουν οι δανειστές, χρωματισμένα κατάλληλα για να μπορούν να παρουσιαστούν στους Έλληνες πολίτες σαν θριαμβευτικές διαπραγματευτικές επιτυχίες. Σε τέτοια περίπτωση, να περιμένουμε πάλι νέες, δημιουργικές και επίπονες φοροεπιδρομές, και το αστυνομικό κράτος να επανέρχεται για να τρομοκρατεί και να φυλακίζει, όποιον διαμαρτύρεται και δημιουργεί οπαδούς. Και εάν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να τρομοκρατήσει τον κόσμο αρκετά, και οι πολίτες συνεχίζουν να διαμαρτύρονται, θα ξαναπάμε πάλι σύντομα σε νέες εκλογές.
Το δεύτερο (το λιγότερο κακό) που θα μπορούσε να συμβεί, είναι να κηρύξουμε στάση πληρωμών, και να πάμε στο δικό μας νόμισμα. Δεν θα είναι το τέλος του κόσμου, όπως φωνάζει σχεδόν όλο το πολιτικό και Μηντιακό κατεστημένο. Με λίγη τύχη (πολύ λιγότερη από ότι χρειαζόμαστε για να καταφέρουμε να αποπληρώσουμε το απίστευτο χρέος μας),η χώρα αμέσως θα αρχίσει να αναπνέει, και σε λιγότερο από ένα χρόνο θα είναι ολοφάνερο ότι αυτή ήταν εξ αρχής η σωστή λύση.
Αλλά, ακόμα και αν η κυβέρνηση τα καταφέρει με τη γραμμή στην οποία κινείται, αυτή δηλαδή της ενωμένης Ευρώπης, ναρκοπέδιο μας περιμένει στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, και είναι καλό να του ρίξουμε μια ματιά πριν αποφασίσουμε ότι αξίζει κάθε θυσία να μονιμοποιηθούμε επάνω του. Ας δούμε λίγο την κατάσταση:
Αυτή τη στιγμή, το Αμερικανικό δολάριο είναι το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα του πλανήτη. Ο πλανήτης κυριολεκτικά πλέει σε Αμερικάνικα δολάρια, και όμως, το δολάριο, παρά το ξέφρενο τύπωμα χρήματος που η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα έχει βάλει μπροστά εδώ και καιρό, το δολάριο δεν λέει να χάσει την αξία του με τίποτα.
Αυτό που κρατάει το δολάριο είναι η Αμερικάνικη στρατιωτική δύναμη. Τίποτα άλλο. Οι Αμερικανοί έχουν στρατό σε 130 χώρες και 700-1000 στρατιωτικές βάσεις σκορπισμένες σε όλο τον πλανήτη.
Το 1972 αποφάσισαν να καταργήσουν την αναλογία χρυσός-δολάριο. Μέχρι τότε μπορούσες να τους δώσει τα χάρτινα δολάρια τους που είχες στην κατοχή σου, και να πάρεις χρυσό. Ο λόγος για την κατάργηση ήταν διότι, με τον τότε Γάλλο Πρόεδρο Ντε Γκωλ να ξεκινάει τη «μόδα» ανταλλαγής χάρτινων δολαρίων με χρυσό θα έβγαινε στη φόρα ότι οι ΗΠΑ είχαν τυπώσει δισεκατομμύρια χάρτινα δολάρια χωρίς αντίκρισμα σε χρυσό, και δεν υπήρχε ούτε το ένα εκατοστό σε χρυσό για όλα τα δολάρια που κυκλοφορούσαν στο εξωτερικό αν όλα ζητούσαν να ανταλλαχθούν με χρυσό.
Η λύση βρέθηκε σχετικά εύκολα. Έγινε μια άτυπη συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και των βασικών χωρών που είχαν πετρέλαιο (OPEC), με τον πιο σημαντικό ρόλο να παίζεται από τη Σαουδική Αραβία.
Το χαρτί που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ για να επιβάλλουν τη συμφωνία ήταν η στρατιωτική τους υπεροχή.
ΟΙ ΗΠΑ εγγυήθηκαν προστασία για τα καθεστώτα των χωρών του πετρελαίου. Το εμπόριο του πετρελαίου θα γινόταν μόνο σε Αμερικάνικα δολάρια, και στις ΗΠΑ το πετρέλαιο θα πουλιόταν σε ελεγχόμενες τιμές. Τα δολάρια που θα εισέπρατταν οι χώρες παραγωγής πετρελαίου από την πώληση του πετρελαίου, θα τα χρησιμοποιούσαν μετά για την αγορά ομολόγων των ΗΠΑ.
Αυτό δημιούργησε την άμεση εξάρτηση όλων των χωρών από τις ΗΠΑ, διότι όλες οι χώρες ξαφνικά είχαν ανάγκη και κόψιμο για Αμερικάνικα δολάρια για να μπορέσουν να αγοράσουν βενζίνη και πετρέλαιο.
Οι ΗΠΑ φυσικά προσφέρθηκαν να βοηθήσουν αμέσως. «Δάνεια θέλετε ρε παιδιά; Κανένα πρόβλημα. Πέστε μόνο πόσα και θα τα έχετε αμέσως.» Βέβαια, τα δάνεια έχουν την τάση να δημιουργούν άβολες εξαρτήσεις, προβληματικές αποπληρωμές και απαιτήσεις για κάθε είδους ανταλλάγματα. Όπως και να έχει το πράγμα όμως, είναι γεγονός ότι οι ΗΠΑ κατάφεραν με αυτή την ιστορία να κάτσουν στο σβέρκο σχεδόν κάθε χώρας.
Τώρα, το ευρώ καλή ιδέα ήταν, αλλά τελικά οι αρχιτέκτονές του δεν άντεξαν στον πειρασμό του πλιάτσικου, και γρήγορα το τροποποίησαν για να μπορούν οι ισχυρές χώρες να δυναστεύουν τις αδύναμες. Αυτό φαίνεται ολοκάθαρα στα μετοχικά ποσοστά της ΕΚΤ που κατέχουν οι Κεντρικές Τράπεζες των χωρών-μελών (Γερμανία 17,99%, Γαλλία 14,17%, Αγγλία 13,67%, αλλά Ελλάδα 2,03%).
Παρόλο που η Ευρωζώνη έχει αριθμητικά παρόμοιο πληθυσμό με των ΗΠΑ (ΗΠΑ περίπου 320 εκατομμύρια, Ευρωζώνη 334) και ανάλογα επίπεδα μόρφωσης και κουλτούρας, το ευρώ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη αγορά πετρελαίου. Ούτε μπορεί η Ευρώπη να επιβληθεί σε κάποια χώρα πετρελαίου να σπάσει τον Αμερικανικό «κλοιό» και να δεχτεί ευρώ αντί για δολάρια, διότι η Ευρώπη, απλά δεν έχει τη στρατιωτική δύναμη να πάει κόντρα στην Αμερικάνικη στρατιωτική υπεροχή.
Ο τρόπος λοιπόν που μένει για να ενδυναμωθεί το ευρώ είναι να τυπώνεται όσο το δυνατόν λιγότερο. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται αφαίμαξη των αδύναμων χωρών, κυρίως προς όφελος της Γερμανίας, ενώ ταυτόχρονα αναμένεται το αναπόφευκτο μείζον στραβοπάτημα των ΗΠΑ, που θα περιορίσει την στρατιωτική τους κυριαρχία στον πλανήτη και το δολάριό τους.
Αυτό όμως μπορεί να πάρει, ποιός ξέρει, και δέκα και είκοσι και περισσότερα χρόνια να συμβεί, κι εμείς στην Ελλάδα τώρα ψυχορραγούμε από μήνα σε μήνα.
Ας πούμε όμως ότι η κυβέρνηση πετυχαίνει να βρει τρόπο να λυθεί το οικονομικό μας πρόβλημα μέσα στα Ευρωπαϊκά πλαίσια. Αυτό, μεταξύ άλλων θα σημαίνει και ισοσκελισμένο αναγκαστικά προϋπολογισμό. Για όποιον καταλαβαίνει λίγο γεωπολιτικά, αυτό σημαίνει περιορισμό στρατιωτικών δαπανών και συνεπώς μείωση της εθνικής δυνατότητας της χώρας να αμυνθεί.
Στις ΗΠΑ οι πολιτείες είναι εξαναγκασμένες με νόμο να ισοσκελίζουν τους προϋπολογισμούς τους, αλλά εννοείται ότι αυτό είναι δυνατόν, διότι τους απαγορεύεται να έχουν δικό τους ξεχωριστό στρατό. Η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση ΔΕΝ μπορεί να έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, διότι είναι πάντα στη μέση οι στρατιωτικές δαπάνες, η άμυνα της χώρας κτλ.
Αν η Ευρωζώνη κρατηθεί τελικά άρτια, θα κρατηθεί με τους ισχυρούς να γίνονται συνέχεια ισχυρότεροι εις βάρος των αδύναμων που θα εξασθενούν συνέχεια. Μια επιτυχία διάσωσης της δικής μας κατάστασης μέσα στα Ευρωπαϊκά πλαίσια, στην καλύτερη περίπτωση θα εξομαλύνει τα οικονομικά μας προβλήματα, αλλά δεν θα αποτρέψει την συνεχή εξασθένηση της χώρας σαν εθνικά κυρίαρχη χώρα.
Κι όταν θα είμαστε όλοι οι αδύναμοι εξουθενωμένοι στον τομέα της εθνικής κυριαρχίας, η Γερμανία θα προωθήσει την πολιτική ένωση και δεν θα βρει καμία αντίσταση.
«Και τι πρόβλημα υπάρχει;» Θα πει κάποιος. «Δεν θα είναι καλύτερα;»
Όχι, δεν θα είναι καθόλου καλύτερα. Εκτός αν δεν έχουμε πρόβλημα να πάθουμε αυτά που έπαθαν οι χώρες-δορυφόροι της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Οι Ρώσοι εγκατέστησαν Ρώσους στα σημαντικά πόστα, και επιπλέον, μεταξύ άλλων δυσάρεστων, επέβαλαν και τα ρωσικά σαν την πρωταρχική γλώσσα.
Αλλά, το επόμενο που θα συμβεί σε μια πολιτική ένωση είναι ακόμα πιο σοβαρό:
Η Ευρώπη (με τη Γερμανία μπροστά) θα αρχίσει αμέσως να οπλίζεται, με βλέψεις να καταλύσει την κυριαρχία του Αμερικάνικου δολαρίου στο εμπόριο του πετρελαίου, και να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ στην παγκόσμια σκακιέρα.
Αυτό θα κοστίσει πολλά δισεκατομμύρια και θα μονιμοποιηθεί (όπως στις ΗΠΑ) σαν μια μαύρη τρύπα στην καρδιά του προϋπολογισμού, περαιτέρω οδηγώντας στη κατάλυση του κοινωνικού κράτους για να αποφευχθεί ο πληθωρισμός στο ευρώ. ‘Η όπλα θα έχεις, ή κοινωνικές παροχές. Και τα δύο μαζί, δεν γίνεται.
Μπορεί, για πολλούς, μια τέτοια κατάληξη να είναι επιθυμητή. Στα σίγουρα όμως, μια τέτοια μελλοντική Ελλάδα και οι κάτοικοί της, πολύ λίγο θα θυμίζουν την Ελλάδα και τους Έλληνες που ξέρουμε.