Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης
Σε μια προεκλογική ομιλία τού σημερινού πρωθυπουργού στο Ηράκλειο (13/12/14) αγανακτισμένη κυρία σηκώθηκε πάνω και φώναξε «oι κλέφτες είναι εδώ μέσα, έναν έναν τους ξέρουμε».
Η απάντηση που πήρε ήταν, «Θα σε χρειαστούμε να κυβερνήσουμε μαζί να μάς τους υποδείξεις»(sic). Οι «κλέφτες» δεν είναι οι βιοπαλαιστές με τις οφειλές των λιγοστών χιλιάδων ευρώ, για τους οποίους καλώς γίνονται σήμερα φορολογικές διευκολύνσεις και ελαφρύνσεις. Είναι άλλοι που εξακολουθούν, όπως φαίνεται, ανενόχλητοι τη δουλειά τους.
Θα περίμενε κανείς από μια αριστερή κυβέρνηση να «στριμώξει» τους οφειλέτες των εκατομμυρίων ευρώ. Λόγω της φορολογικής τους ασυνέπειας επιβαρύνονται βαριά και ανελέητα οι συνεπείς φορολογούμενοι (τα συνήθη υποζύγια), ό, τι αναπόφευκτα οδηγεί στην εξαθλίωσή τους. Φαίνεται πως o ΣΥΡΙΖΑ, που ως αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορούσε τη «διεφθαρμένη» κυβέρνηση τής «πλουτοκρατίας» και τελικά ανέτρεψε, όχι μόνο δεν διαθέτει πολιτική βούληση να εισπράξει τα μεγάλα χρέη, αλλά και χαρίζεται στους μεγαλοφειλέτες επιχειρώντας οριζόντιες (και άδικες για το κοινωνικό σύνολο) ρυθμίσεις. Γιατί οριζόντιες; Στην ίδια μοίρα βρίσκονται οι οφειλέτες των πέντε χιλιάδων ευρώ και των πέντε εκατομμυρίων;
Ας δούμε για παράδειγμα την περίπτωση οφειλέτη ενός εκατομμυρίου ευρώ. Οφειλή δε σημαίνει αναγκαστικά αδυναμία πληρωμής. Απόδειξη τα 162 δισ. ευρώ καταθέσεις επιχειρήσεων και ιδιωτών στις ελληνικές τράπεζες (αφήνουμε τις ξένες). Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Αναπληρώτρια Υπουργός Οικονομικών, 2.500 φυσικά πρόσωπα οφείλουν πάνω από 1.000.000 ευρώ, συνολικά 17.1 δισ. ευρώ, καθώς και 4.000 επιχειρήσεις, με συνολική οφειλή 43.3 δισ. ευρώ.
Με τις νέες ρυθμίσεις λοιπόν οι δόσεις αποπληρωμής αυξάνονται από 72 που προέβλεπε ο Ν. 4152/2013 σε 100 (ό, τι επιτρέπει στον μεγαλοφειλέτη να νέμεται τα χρήματα του δημοσίου περισσότερο χρόνο). Επιπλέον, το επιτόκιο από 4.56% μειώνεται σε 3% (ό, τι πάλι του επιτρέπει να κερδίζει περισσότερα τοκίζοντας τα οφειλόμενα χρήματα). Αφήνουμε τα άλλα πλεονεκτήματα (μείωση του ποσού της μηνιαίας δόσης, διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων).
Γιατί να ρυθμίσει ο οφειλέτης του ενός εκατομμυρίου το χρέος του αφού τον συμφέρει να δίνει 3% στο κράτος και να εισπράττει τουλάχιστο 5% -7% από μια προθεσμιακή κατάθεση; Θα μιλήσουν τα πατριωτικά τους αισθήματα; Έχουμε λοιπόν μια κυβέρνηση που δανείζεται με 6% και «δανείζει» τους εκατομμυριούχους οφειλέτες της με 3%.
Λογικά, θα έπρεπε οι μεγαλοφειλέτες, επειδή κωφεύουν στην κατακραυγή για κοινωνική αλληλεγγύη, να πληρώνουν επιτόκιο τουλάχιστο ίσο με εκείνο του εθνικού δανεισμού, αν όχι με το τριπλάσιο. Επιπλέον να τεθεί χρονικό όριο αποπληρωμής του χρέους. Διαφορετικά δεν θα έχουν ουσιαστικό λόγο να ρυθμίσουν ή τα πληρώσουν τις οφειλές τους.
Το δυσβάστακτο δημόσιο χρέος το έχει επωμιστεί αναγκαστικά ο λαός που υποφέρει. Φαίνεται ωστόσο πως η νέα κυβέρνηση δεν έχει σκοπό να αλλάξει ρότα στα δύσκολα. Αποφεύγοντας τη σύγκρουση με τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα ακολουθεί την πεπατημένη. Τουλάχιστο προς το παρόν και το μέλλον αόρατο.
Είναι πάντως απορίας άξιο πώς η νέα («αριστερή») κυβέρνηση κάνει αγώνα για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση τής χώρας με υψηλό επιτόκιο και την ίδια στιγμή να μην εννοεί να εισπράξει (με τον έναν ή τον άλλο τρόπο) τουλάχιστο το 10/% από τα μεγάλα χρέη ιδιωτών, που είναι ασφαλώς εισπράξιμο και επείγει η είσπραξη, με τον κρατικό κορβανά να αδειάζει επικίνδυνα . Και επιπλέον να επιτρέπει (με τις νέες ρυθμίσεις) στους μεγαλοφειλέτες της να τοκίζουν ή να επενδύουν, προς ίδιον όφελος, χρήματα που ανήκουν στο δημόσιο. Δικαιολογημένα ίσως προσδοκούν να εισπράξουν κάτι από τους μικροφειλέτες.