Χρήστος Βαγενάς
Όσοι καταλαβαίνουν τι γίνεται, παρακολουθούν την Ελληνική πορεία «διαπραγμάτευσης» κουνώντας απογοητευμένα το κεφάλι. Ο αρχικός ορμητικός αέρας της καινούριας κυβέρνησης λιγοστεύει με κάθε νέα επαφή στο εξωτερικό, και τα πανιά της χαλαρώνουν ολοένα. Σε λίγο θα αρχίσουν να αυτοπλαταγίζονται, και όπως φαίνεται, θα κρεμάσουν τελικά, άδοξα και ξεφουσκωμένα.
Η πάλαι-ποτέ κραταιά αλεπού της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ επί Νίξον και Φορντ, και για πολλά χρόνια τώρα μείζον νηματοχειριστής καταστάσεων από τα παρασκήνια, Ο Χένρυ Κίσσινγκερ, έλεγε πάντα ότι μπορείς να διαπραγματευτείς μόνον από θέση ισχύος.
Δηλαδή, πρέπει να έχεις κάτι που να μπορεί να φοβίσει τον αντίπαλό σου, να μπορείς δηλαδή να τον βλάψεις αν δεν «συμπεριφερθεί.» Αλλιώς δεν θα ασχοληθεί ποτέ στα σοβαρά με τις απόψεις και τις διεκδικήσεις σου.
Αν δεν έχεις τίποτα τέτοιο, δεν μπορείς να πάς να κάνεις διαπραγμάτευση μέσα στο μακιαβελικό πλαίσιο που λειτουργούν τα κράτη. Το να μιλάς για το κοινό καλό, την κοινή λογική, τα ανθρώπινα δικαιώματα και να λες, «ο λαός μας πεινάει», «είμαστε εξαθλιωμένοι», «ο κόσμος αυτοκτονεί», και άλλα παρόμοια τέτοια, δεν είναι διαπραγμάτευση. Είναι παράκληση. Και οι παρακλήσεις ανήκουν στο θρησκευτικό χώρο, όχι στην πολιτική.
Όταν λες πως έχεις σχέδιο να βγάλεις τη χώρα από την άδικη και καταστροφική δίνη που την καταδίκασαν ηλίθιες κινήσεις προηγούμενων ηγετών, αυτό σημαίνει ότι έχεις προετοιμάσει κάτι, όχι μόνο αποτελεσματικό και ελέγξιμο, αλλά επίσης πρακτικό και άμεσα εφαρμόσιμο. Οι προτάσεις επί χάρτου, που «θα τις ρίξουμε και θα δούμε» δεν είναι σχέδιο, αλλά αφέλεια.
Η οξυδέρκεια και υψηλή νοημοσύνη του μαθητή με την κομψότερη λύση, που θαμπώνει, θαυμάζεται και βαθμολογείται με άριστα είναι συμπεριφορά χώρου διδασκαλίας και όχι χώρου κρατικών διαπραγματεύσεων.
Τι έχει απομείνει τώρα για την Ελλάδα που θα μπορούσε να θορυβήσει τους Γερμανούς;
Δυστυχώς, το μόνο που υπάρχει είναι η απειλή να κηρύξουμε στάση πληρωμών και να δηλώσουμε έξοδο από την Ευρωζώνη. Αλλά καμία προετοιμασία δεν έχει γίνει σχετικά με κάτι τέτοιο. Δεν έχει γίνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση, έστω κάποια κίνηση, που θα μπορούσε να κεντρίσει τους Γερμανούς να μας πάρουν στα σοβαρά.
Αυτή η κατάσταση, έτσι, δεν θα πάει πουθενά. Απλά θα ξανα-ανακατευτεί η φορολογική τράπουλα ακόμα μια φορά, θα ακούσουμε δημαγωγικά λόγια περί ανύπαρκτων θριάμβων α-λα Σαμαρά και Παπανδρέου, και νέοι φόροι θα πέφτουν στα κεφάλια μας κάθε τρείς και δεκαπέντε. Η νέα κυβέρνηση θα τα παρατήσει, θα κολοκάτσει στις καρέκλες της και θα σταματήσει τα άσκοπα στριφογυρίσματα. Μετά βέβαια, όπως έγινε με τις δύο προηγούμενες κυβερνήσεις, θα πηγαίνουμε από μήνα σε μήνα, μπατίρηδες, άφραγκοι και χωρίς δουλειά, αγωνιώντας και περιμένοντας να ακούσουμε τι θα πουν οι ελεγκτές των δανειστών.
Να αναγνωρίσουμε όμως εδώ, ότι η νέα κυβέρνηση, αντίθετα με τις δύο προηγούμενες έχει κάνει αρκετή προσπάθεια να φερθεί έντιμα. Αλλά, εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί, το έντιμο για τη νέα κυβέρνηση θα είναι να παραδεχθεί ότι απέτυχε, να παραιτηθεί και να κηρύξει αμέσως εκλογές.
Αν δεν το κάνει, σε τίποτα δεν θα διαφέρει από τις δύο προηγούμενες κυβερνήσεις, που αποδοκιμάστηκαν παταγωδώς στις κάλπες.
Κι άλλες εκλογές; Γιατί όχι; Δεν μπορεί. Κάποιος θα υπάρχει σε ολόκληρη την Ελληνική πολιτική επικράτεια που θα έχει τα κότσια να κόψει επιτέλους αυτόν τον στραγγαλιστικό γόρδιο δεσμό.
Όσοι καταλαβαίνουν τι γίνεται, παρακολουθούν την Ελληνική πορεία «διαπραγμάτευσης» κουνώντας απογοητευμένα το κεφάλι. Ο αρχικός ορμητικός αέρας της καινούριας κυβέρνησης λιγοστεύει με κάθε νέα επαφή στο εξωτερικό, και τα πανιά της χαλαρώνουν ολοένα. Σε λίγο θα αρχίσουν να αυτοπλαταγίζονται, και όπως φαίνεται, θα κρεμάσουν τελικά, άδοξα και ξεφουσκωμένα.
Η πάλαι-ποτέ κραταιά αλεπού της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ επί Νίξον και Φορντ, και για πολλά χρόνια τώρα μείζον νηματοχειριστής καταστάσεων από τα παρασκήνια, Ο Χένρυ Κίσσινγκερ, έλεγε πάντα ότι μπορείς να διαπραγματευτείς μόνον από θέση ισχύος.
Δηλαδή, πρέπει να έχεις κάτι που να μπορεί να φοβίσει τον αντίπαλό σου, να μπορείς δηλαδή να τον βλάψεις αν δεν «συμπεριφερθεί.» Αλλιώς δεν θα ασχοληθεί ποτέ στα σοβαρά με τις απόψεις και τις διεκδικήσεις σου.
Αν δεν έχεις τίποτα τέτοιο, δεν μπορείς να πάς να κάνεις διαπραγμάτευση μέσα στο μακιαβελικό πλαίσιο που λειτουργούν τα κράτη. Το να μιλάς για το κοινό καλό, την κοινή λογική, τα ανθρώπινα δικαιώματα και να λες, «ο λαός μας πεινάει», «είμαστε εξαθλιωμένοι», «ο κόσμος αυτοκτονεί», και άλλα παρόμοια τέτοια, δεν είναι διαπραγμάτευση. Είναι παράκληση. Και οι παρακλήσεις ανήκουν στο θρησκευτικό χώρο, όχι στην πολιτική.
Όταν λες πως έχεις σχέδιο να βγάλεις τη χώρα από την άδικη και καταστροφική δίνη που την καταδίκασαν ηλίθιες κινήσεις προηγούμενων ηγετών, αυτό σημαίνει ότι έχεις προετοιμάσει κάτι, όχι μόνο αποτελεσματικό και ελέγξιμο, αλλά επίσης πρακτικό και άμεσα εφαρμόσιμο. Οι προτάσεις επί χάρτου, που «θα τις ρίξουμε και θα δούμε» δεν είναι σχέδιο, αλλά αφέλεια.
Η οξυδέρκεια και υψηλή νοημοσύνη του μαθητή με την κομψότερη λύση, που θαμπώνει, θαυμάζεται και βαθμολογείται με άριστα είναι συμπεριφορά χώρου διδασκαλίας και όχι χώρου κρατικών διαπραγματεύσεων.
Τι έχει απομείνει τώρα για την Ελλάδα που θα μπορούσε να θορυβήσει τους Γερμανούς;
Δυστυχώς, το μόνο που υπάρχει είναι η απειλή να κηρύξουμε στάση πληρωμών και να δηλώσουμε έξοδο από την Ευρωζώνη. Αλλά καμία προετοιμασία δεν έχει γίνει σχετικά με κάτι τέτοιο. Δεν έχει γίνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση, έστω κάποια κίνηση, που θα μπορούσε να κεντρίσει τους Γερμανούς να μας πάρουν στα σοβαρά.
Αυτή η κατάσταση, έτσι, δεν θα πάει πουθενά. Απλά θα ξανα-ανακατευτεί η φορολογική τράπουλα ακόμα μια φορά, θα ακούσουμε δημαγωγικά λόγια περί ανύπαρκτων θριάμβων α-λα Σαμαρά και Παπανδρέου, και νέοι φόροι θα πέφτουν στα κεφάλια μας κάθε τρείς και δεκαπέντε. Η νέα κυβέρνηση θα τα παρατήσει, θα κολοκάτσει στις καρέκλες της και θα σταματήσει τα άσκοπα στριφογυρίσματα. Μετά βέβαια, όπως έγινε με τις δύο προηγούμενες κυβερνήσεις, θα πηγαίνουμε από μήνα σε μήνα, μπατίρηδες, άφραγκοι και χωρίς δουλειά, αγωνιώντας και περιμένοντας να ακούσουμε τι θα πουν οι ελεγκτές των δανειστών.
Να αναγνωρίσουμε όμως εδώ, ότι η νέα κυβέρνηση, αντίθετα με τις δύο προηγούμενες έχει κάνει αρκετή προσπάθεια να φερθεί έντιμα. Αλλά, εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί, το έντιμο για τη νέα κυβέρνηση θα είναι να παραδεχθεί ότι απέτυχε, να παραιτηθεί και να κηρύξει αμέσως εκλογές.
Αν δεν το κάνει, σε τίποτα δεν θα διαφέρει από τις δύο προηγούμενες κυβερνήσεις, που αποδοκιμάστηκαν παταγωδώς στις κάλπες.
Κι άλλες εκλογές; Γιατί όχι; Δεν μπορεί. Κάποιος θα υπάρχει σε ολόκληρη την Ελληνική πολιτική επικράτεια που θα έχει τα κότσια να κόψει επιτέλους αυτόν τον στραγγαλιστικό γόρδιο δεσμό.