Συναγερμός στο Οσλο και τις νορβηγικές αρχές που είναι σοβαρά αναστατωμένες καθώς μια μυστική ναυτική βάση που πωλήθηκε πριν από δύο χρόνια φαίνεται πως έχει περιέλθει στα χέρια ρωσικής εταιρείας ερευνητικών σκαφών που συνεργάζεται άμεσα με το Κρεμλίνο ενώ οι ειδικοί λένε πως το «ζήτημα δεν είναι καθόλου αστείο».
Αυτό μάλιστα που ξενίζει περισσότερο είναι το ξερό ρεπορτάζ του ρωσικού πρακτορείου Σπούτνικ που μας αφήνει την υπόνοια ότι πράγματι είναι πολύ πιθανό η Μόσχα να βρήκε την ευκαιρία και την άδραξε.
Το Olavsvern, ήταν μια ναυτική βάση του Νορβηγικού Βασιλικού Ναυτικού σκαλισμένη σε ένα βουνό λίγο έξω από την πόλη του Τρόμσο.
Ωστόσο σταδιακά η βάση έπαψε να είναι χρήσιμη και έμοιαζε πιο πολύ με λημέρι ενός κακοποιού σε James Bond: εκτός από τις λιμενικές εγκαταστάσεις, έχει μια εγκατάσταση στο βουνό 25.000 τετραγωνικών μέτρων το οποίο διαθέτει σήραγγες με άμεση πρόσβαση στη θάλασσα και τα σκάφη. Διαθέτει μια αποβάθρα για υποβρύχια και ένα ελικοδρόμιο.
Η βάση έκλεισε το 2009 και βγήκε προς πώληση το 2011. Η βάση πωλήθηκε τελικά το 2013 στον επιχειρηματία Gunnar Wilhelmsen.
Ωστόσο δόθηκε στο ένα τρίτο της αρχικής τιμής που ζητούσε η κυβέρνηση: 38,1 εκατομμύρια νορβηγικές κορώνες (€ 4,4 εκ), αντί των αρχικά ζητηθέντων 105 εκατ νορβηγικές κορώνες (€ 12.1mln).
Η πώληση της μονάδας στον επενδυτικό του όμιλο Triko AS στη συνέχεια εγκρίθηκε από το Υπουργείο Άμυνας και το ΝΑΤΟ, καθώς κανένας από αυτούς δεν είχε ανάγκη τη βάση.
Μάλιστα ο τότε πρωθυπουργός Jens Stoltenberg, είναι τώρα γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Οι αγοραστές στη συνέχεια θέλησαν να χρησιμοποιήσουν την πρώην ναυτική βάση ως κέντρο συντήρησης εξεδρών και υποθαλάσσιου εξοπλισμού, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τις γεωτρήσεις στην Αρκτική. Ωστόσο, τα σχέδια άλλαξαν και η βάση εκμισθώθηκε στη ρωσική εταιρεία Sevmorneftegeofizika που διαθέτει στόλο των ρωσικών ερευνητικών σκαφών.
Σύμφωνα με το περιοδικό Newsweek, ένα από τα πλοία της Sevmorneftegeofizika, το Akademik Nemchinov προσέγγισε πρόσφατα στο Olavsvern.
«Οι σεισμικές έρευνες είναι κάτι συνηθισμένο στο διεθνη χώρο όπως και ο ελλιμενισμός αντίστοιχων ερευνητικών σκαφών σε άλλη χώρα» γράφει το περιοδικό και σχολιάζει:
«Αλλά η Sevmorneftegeofizika δεν είναι μια οποιοδήποτε σεισμική εταιρεία ερευνών: μεταξύ των πελατών της, είναι τόσο η Gazprom όσο και μια σειρά από άλλες επιχειρήσεις που ανήκουν πλήρως ή εν μέρει στο Κρεμλίνο»
«Τα ρωσική ερευνητικά σκάφη αποτελούν μέρος της ναυτικής ρωσικής δύναμης στη θάλασσα» δηλώνει στο περιοδικό ο Göran Frisk, απόστρατος αξιωματικός του σουηδικού ναυτικού που σχολιάζει ότι:
«Το σημαντικό για τη Ρωσία είναι να διασφαλίσει ότι τα πυρηνικά υποβρύχια της χώρας μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στους ωκεανούς του κόσμου. Τα ρωσικά ερευνητικά σκάφη δεν είναι παίξε-γέλασε. Είναι ακατανόητο το γεγονός ότι η νορβηγική κυβέρνηση θα μπορούσε να κάνει μια τέτοια γκάφα»
Ο Frisk ισχυρίζεται επίσης ότι τα ρωσικά ερευνητικά σκάφη στα ανοικτά της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Νορβηγίας μπορούν να απασχολήσουν μίνι-υποβρύχια των χωρών αυτών για την επιτήρηση και τις πολεμικές προετοιμασίες, και να διερευνήσουν παράλληλα το βυθό της θάλασσας και τις υδρογραφικές συνθήκες.
Για να κάνει ο Frisk τα πράγματα χειρότερα για το Βασιλικό Ναυτικό Νορβηγικά συμπληρώνει πως το θέμα είναι «ζωτικής σημασίας για την προστασία της κυριαρχίας της Νορβηγίας».
«Το Olavsvern ήταν στρατηγικής σημασίας για μια ισχυρή αμυντικά Νορβηγία και το ΝΑΤΟ στο βορρά», δήλωσε ο νορβηγός βουλευτής Oyvind Korsberg.
Ωστόσο οι κάτοικοι του Τρόμσο δε συμμερίζονται τις ανησύχιες και δηλώνουν:
«Ελπίζουμε ότι ο νέος ιδιοκτήτης θα φέρει όσο το δυνατόν περισσότερα σκάφη στο Olavsvern, ώστε να ωφεληθεί η τοπική οικονομία».
Εν τω μεταξύ, η μόνη λύση για τις νορβηγικές αρχές είναι η επαναγορά της βάσης. Όμως δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Wilhelmsen θέλει να πουλήσει. Ο Wilhelmsen ή ο Πούτιν;