Υπήρξε ευτυχής συγκυρία η άνθιση της δημοκρατικής ιδέας, μαζί με τη θετική σκέψη, αλλά η δημοκρατική ιδέα στάθηκε όπως εμφανίστηκε στους τελευταίους αιώνες, ενώ η θέση του θετικισμού εξήρθη με υπερβολικό τρόπο.
Η θετική σκέψη απορροφημένη από τον εξωτερικό κόμο ξέχασε να κοιτάξει τις τομές των επαφών με τον άλλον κόσμο, που τον αποτελούν κατ' εξοχήν ο άνθρωπος και οι λοιποί άνθρωποι, που ολες μαζί οι σχέσεις οικοδομούν την ανθρώπινη υπόσταση. Εχι οδηγηθεί τώρα στο αδιέξοδο και κινδυνεύει από την κατάρρευση του ίδιου οικοδομήματος.
Η θέληση του ανθρώπου να κατανικήσει την αδυναμία του μπροστά στο Σύμπαν, του χάρισε μεν τη νίκη εναντίον των τυφλών δυνάμεων του φυσικού κόσμου, αλλά τείνει τώρα να τον καταστήσει δούλο, οχι βέβαια των φεουδαρχών και της αρχαιότητας, αλλά των υλικών του επιδιώξεων. Σε μια εξάρτηση, μάλιστα, κάθε άλλο παρά αξιοπρεπή για οιαδήποτε μορφή κι' αν μιλούμε απ' αυτές που ισχύουν στον κόσμο.
Ο θετικισμός δεν είναι πλέον ανεκτός σαν ηγετική σκέψη, γιατί η λογική που τον κατευθύνει δεν διαφέρει από εκείνη που κατηύθυνε τον άνθρωπο του Μεσαίωνα με τη σχολαστική αντίληψη και προπαντός με την ισχύ, που αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό των μεσαιωνικών νοοτροπιών και αντιλήψεων.
Η θετική σκέψη υπηρέτησε και υπηρετεί το Νιτσεικό δόγμα, γιατί συνθλίβει την ανθρώπινη υπόσταση με επιδράσεις ανεξέλεγκτων δυνάμεων και εξωφρενικών επηρειών, που δεν φωτίζουν την αλήθεια και κυρίως δεν απηχούν τη γνήσια και ειλικρινή έκφραση της ανθρώπινης υπόστασης.
Η πιο κραυγαλέα αντινομία μεταξύ θετικής σκέψης και ανθρώπινης υπόστασης είναι η έννοια της αγάπης, που ενώ αποτελεί παράγοντα και υπόστρωμα κοσμικής διάστασης, από τη θετική σκέψη κρίθηκε σαν σπατάλη. Και αγνοήθηκε, εάν δεν καταπολεμήθηκε,σαν περιττή και βλαβερή έννοια...
Να και μια άλλη διαφορά που ξεχωρίζει τη θετική σκέψη από τη φιλοσοφία της ανθρώπινης υπόστασης. Με την καταστροφή ενός αντικειμένου ή με την άμεση αχρήστευση ενός ανθρώπου μπορεί να προσεγγίσει κανείς άμεσα το σκοπό. Η ψυχή όμως ακολουθεί την τεθλασμένη αντίθετα προς τη λογική της φυσικής και των μαθηματικών.
Το καινούργιο πρόβλημα που προστίθεται σε τόσα άλλα είναι τώρα ο... ναός που θα αναγερθεί. Πως θα είναι, κατά ποιο τρόπο πως θα τον οικοδομήσουμε και πως θα ιερουργούν οι άνθρωποι μέσα σ' αυτόν, αφού αυτός που υπήρχε γκρεμίζεται η θα γκρεμιστεί από την ίδια τη δημιουργό σκέψη, όπως γκρεμίστηκαν τόσα άλλα στην ιστορία του ανθρώπου;
Το τελευταίο στάδιο των συλλογισμών στη γραμμή που βαδίζει η διατυπούμενη σκέψη είναι η ανακάλυψη των πηγών της έμπνευσης της, ο σχηματισμός της λογικής των κοσμικών επηρειών, που ωθούν την ανθρώπινη βούληση και δημιουργούν την πνευματική διαβίωσή του. Η σύνδεση αυτή απαιτεί τη συσσώρευση υλικών, που θα εξηγήσουν τις καταστάσεις και θα χρησιμεύσουν σαν κρίκοι για την ερμηνεία αυτής της μετάβασης και της ενοποίησης της ίδιας λογικής, για τον εξωτερικό κόσμο και τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου.
Προκαταβολικά θα είχε κανείς να πει ότι η σκέψη περνάει πολλά στάδια και δεν εμφανίζεται αυτόματα. Μπορούμε να τη θεωρήσουμε σαν προιόν εξέλιξης και ότι η παραγωγή και η δημιουργία της αποτελεί τώρα σκοπό. Μετά το φυσιολογικό στάδιο η λειτουργία της διαφορίζεται έτσι, που να διαμορφώνονται ποικιλίες αντιλήψεων και ιδεών.
Μάταια θα κοπιάζουμε να βρούμε τις ίνες που συνδέονται και ανταποκρίνονται στην ποικιλία των αισθημάτων, στις ηθικές αντιδράσεις, στους συλλογισμούς. Από την παρατήρηση προκύπτει η γενικότερη θέση της διαφοροποίησης των ανθρώπων, που ενώ μοιάζει με τις λοιπές οργανικές λειτουργίες, εκτός από τη σκέψη, διαφέρει σαν πνευματική μονάδα ξεχωρίζοντας από τις αλλες μονάδες.
Η διαφορά αυξάνεται και από άλλα αίτια, όπως είναι η ηλικία, ή μεταβάλλεται με τις ιστορικές περιόδους και με την ποικιλία των τόπων, ώστε να διαπιστώνουμε τη διαμόρφωση ενός καθεστώτος που το χαρακτηρίζει η αστάθεια και η ανομοιομορφία.
Η ζωή του ανθρώπου αρχίζει από τη στιγμή που εκδηλώνει τις σκέψεις του, παίρνει τις αποφάσεις του, εκφράζει τα αισθήματα και τα συναισθήματά του, δεν φοβάται να διαχύσει την αγάπη του. Και η αγάπη, χωρίς να αντικρούεται με τη θετική σκέψη, όπως έχει περιγραφεί παραπάνω, μπορεί να γίνει η γενεσιουργός δύναμη της κοινωνικής δημιουργίας και της εξέλιξης...
Κυριακή των Βαΐων σήμερα, με τις παραπάνω "άναρχες" σκέψεις, απόμακρες μεν από την επικαιροποιημένη... βιαιότητα της καθημερινότητας, αλλά ταυτισμένες με το πνεύμα των ημερών, την ευαισθησία του ανθρωπου, όση απέμεινε τέλος πάντων, με τις εσωτερικές του καταλληλότητες, στην άγρυπνη απαρχή τους, στο άφθαρτο δηλαδή στοιχείο της αμεσότητας τους, το οποίο καλείται και ανακαλείται στη θέα και στη θεωρία του συμβαίνοντος...