Οσο η ιστορικότητα φθείρει και διαφθείρει τις εσώτατες πληροφορίες της συνείδησης, εξαιτίας του έγχρονου φυσιούμενου Εγώ, τόσο οι απλές υπομνήσεις του ισχύοντος είναι ικανές να οδηγήσουν στην Ανάβλεψη και στην Ανακαίνωση.
Καθώς δε αρχίζει η εβδομάδα των Παθών, με τη μύηση όσων πιστεύουν στα μυστικά των θρησκευτικών συγκινήσεων, για να καταλήξει στην Αναστάσιμη Μέρα και τη λειτουργική λαμπρότητα, υπό το φως της πάλλουσας φύσης και των έξοχων αποχρώσεων της άνοιξης, που αιωνίζουν το πνεύμα της παιδικότητας, πιστοί, ευλαβείς και ανευλαβείς, άθρησκοι και αρνησίθρησκοι, αγνωστικιστές και...όσοι με μακαρία άγνοια ή ανεπιγνώστως δηλώνουν "άθεοι", ετοιμάζονται παραδόξως για την Πασχαλινή πανδαισία...
Κι αυτό, γιατί στα ερεβώδη βάθη της δοκιμασμένης συνείδησης, εκεί όπου όλα τα συμβατικά προσωπεία τρέπονται σε άτακτη φυγή, διαμορφώνεται η θέληση του Ακαθόριστου. Γίνεται αντιληπτό ότι το Μηδέν ορέγεται το Κατι, ότι η πείνα είναι η επιθυμία υπο τη μορφή του πρώτου "Verbum Fiat" ή της πρώτης πράξης, γιατί η επιθυμία δεν έχει τίποτα που μπορεί να κάνει ή να συλλάβει.
Δεν κάνει τίποτα άλλο από το να αυτοσυλλαμβάνεται και να δίνει στον ευατό της το αποτύπωμά της. Συμπυκνώνεται, αυτομορφώνεται και μεταβαίνει από το Ακαθόριστο στο Καθορισμένο. Προβάλλει στον εαυτό της τη μαγνητική έλξη, ώστε το Μηδέν να πληρούται. Το Μηδέν στην πραγματικότητα έχει ως κυριότητα τη σκότη. Είναι η αιώνια καταφυγή του σκότους. Γιατί εκεί που υπάρχει μια ιδιότητα, υπάρχει ήδη Κάτι. Και το Κάτι δεν είναι όπως το Μηδέν...
Και σ' αυτό το "Κάτι" προσκρούει η φιλοσοφία του Υπαρξισμού, με αντικείμενο το συναίσθημα της οντολογικής αγωνίας, που διαποτίζει τον άνθρωπο και διακρίνεται σε δύο κατευθύνσεις:
- Την αθειστική ή μηδενιστική και
- Την χριστιανική ανθρωπιστική
Κυριότερος εκπρόσωπος της πρώτης κατεύθυνσης είναι ο Σάρτρ, ενώ της δεύτερης είναι οι Γιάσπερς, Μαρσέλ, Μπερντιάεφ, εν μέρει δε και ο Χάιντεγγερ.
Οι ολίγοι υποπτεύονται μια τραγική κατάληξη της ύπαρξής τους,ενώ οι πολλοί επαναπαύονται στην πολυθρόνα της οκνηρίας τους, της άγνοιας, του άκρατου εγωισμού, της μισαλλοδοξίας, του δογματικού φανατισμού και της ιδεοληψίας τους ή ακόμη και της εμπάθειας. Οι απάνθρωποι δε μαζικοί σχηματισμοί ξεδιψούν στα "κανάλια" της δημαγωγίας.
Υπό το προσωπείο της "προοδευτικότητας" και του "κοινωνικού μετασχηματισμού"
καταδυναστεύεται το πρόσωπο του ανθρώπου, ο οποίος προοδευτικά οδηγείται στην "έρημη χώρα".Η προπαγάνδα και ο κακώς εννοούμενος επιστημονισμός φέρουν στην εσωτερική ερήμωση, την απογοήτευση και την κρίση. Ο κοινωνικός οργανισμός σαρακώνετα ιαπό τη αμφισβήτηση των αξιών, τα αποσυνθετικά ιδεολογικοπολιτικά συνονθυλεύματα και την ανεπάρκεια των δογματικών αγυλώσεων.
Ετσι, οι λέξεις χάνουν το νόημά τους και αλλάζουν όνομα.
Ποιο είναι το κύριο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης; Κατά τον Σάρτρ, η άρνηση κάθε στατικότητας. Αυτή είναι και η διαφορά του ανθρώπου από τον άψυχο κόσμο. Η ανθρώπινη συνείδηση βρίσκεται σε μια διαρκή μετάβαση από τη μία χρονική στιγμή στην άλλη. Αυτή η άλλη, εξαφανίζει την προηγούμενη. Αυτό σημαίνει ότι η ανθρώπινη ύπαρξη αυτομηδενίζεται μέσα της. Αρα, γι' αυτό δεν μπορεί να έχει επαφή με το ον, δηλαδή τον Θεό. Ετσι, η ανθρώπινη ύπαρξη είναι "όν προς εαυτό", ενώ ο Θεός είναι το "καθαυτό όν".
Αυτός είναι ο λόγος, που το "καθαυτό όν" δεν υπάρχει για τον άνθρωπο, είναι νεκρό, είναι μηδέν. Αυτός είναι ο υπαρξιακός μηδενισμός ή αθειστικός υπαρξισμός.
Αφού δεν υπάρχει θεός, ο άνθρωπος είναι, από ηθικής άποψης, ελεύθερος. Η ελευθερία όμως αυτή είναι και η καταδίκη του. Διότι, όταν είμαι ελεύθερος από κάτι ή η ελευθερία μου δεν έχει κανέναν δημιουργικό σκοπό, οπότε ο προορισμός της είναι μια προσχώρηση με διαρκείς αρνήσεις, που καμία τελική επιδίωξη δεν εξυπηρετεί.
Αυτή είναι μια βιωματική κατάσταση, που είναι τελείως διάφορη και από την "ενόραση" των ιδεών του Πλάτωνος και από την "αμφιβολία" του καρτέσιου και από την "αγωνία" του Χάιντεγγερ. Είναι μια βιωματική κατάσταση "ναυτίας", συνέπεια ενός συναισθήματος απόλυτου κορεσμού. Επειδή δε ο Θεός, το Σύμπαν, είναι κάτι το απολύτως πλήρες, όποιος έχει το προνόμιο να το ζήσει, θα βρεθεί στη συναισθηματική κατάσταση της ναυτίας, της υπερπλήρωσης.
Ιδού, γιατί δεν υπάρχει Θεός, για τον άνθρωπο, και μαζί, γιατί δεν θεάται, ούτε ακροάται ο άνθρωπος, κάποιας θείας φωνής. Και επειδή δεν υπάρχει Θεός, δεν υπάρχουν και αντικειμενικές αξίες. Συμπερασμα: Για τον αθειστικό υπαρξισμό και η ύπαρξη και η ελευθερία του ανθρώπου καταλήγουν στο μηδέν.
Υπό την έννοια αυτή, όμως, ο αθειστικός υπαρξισμός αποτελεί την ισχυρότερη απόδειξη της ύπαρξης του Θεού, του Θεού του καθενός. Διότι, ουδείς δύναται να αρνηθεί κάτι, αν δεν γνωρίζει, ότι αυτό το κάτι υπάρχει. Η αρνηση του Θεού, της Συμπαντικής δύναμης, υπάρχει μόνον στις λέξεις. Στο βάθος του ανθρώπου υπάρχει ο Θεός, αυτή η δύναμη του Ακαθόριστου, την οποία επικαλείται σε κάθε κρίσιμη περίοδο της ζωής του και ο πλέον άθεος!
Α-θεος, υπό την εννοια αυτή, είναι ο άνθρωπος που αρνείται τον Θεό. Για να αρνηθεί όμως τον θεό, ομιλεί κατ' ανάγκην, πάρα πολύ για τον Θεό. Διότι είναι αδύνατον να κοιτάζει ψηλά στον ουρανό και να λέγει: "Δεν υπάρχει θεός...".
Αν άλλως συμβαίνει, τότε πρόκειται περί ασθένειας της ψυχής, η οποία εκδηλώνεται ως πλάνη του λογικού, που επισκοτίζει τη διάνοια και κάνει τον άνθρωπο πάραλογο...