Ο "έχθρος" είναι μέσα μας...

Του Στέλιου Συρμόγλου

Ο πόνος είναι η διάστασή μας με το καθημερινό γεγονός. Βρισκόμαστε σε αδιάκοπη πάλη με τα προβήματα και τα εκβιαστικά διλήμματα της καθημερινότητας. Ξεχνάμε και υποτιμούμε, ωστόσο, ότι στην πραγματικότητα βρισκόμαστε και σε αδιάλειπτο αγώνα με τον εαυτό μας...

Δεν θα ασχοληθώ σήμερα, λοιπόν, με την επερχόμενη "συμφωνία" με τους δανειστές ή αν η Ελλάδα έχει ήδη διατρέξει τη διαδρομή προς το Grexit, αν και όλα δείχνουν ότι το νέο μνημόνιο θα "χαροποιήσει" τους νεοέλληνες...

Θα ασχοληθώ σήμερα με τον "εχθρό" που έχουμε μέσα μας, με απότοκο τις όποιες αντιδράσεις μας και τις όποιες ανασφάλειές μας. Ο δυισμός της σύγχρονης σκέψης περιορίστηκε να δέχεται ή να αρνείται την αναγκαιότητα ή την κατάργηση των ανθρώπων που κατέχουν ή των ανθρώπων που στερούνται. Οι αντιθέσεις κατέληξαν σ' αυτού του είδους τις διαφορές και οι προσπάθειες στράφηκαν να αποδείξουν διαφορές οικονομικού περιεχομένου.

Με τον ένα τρόπο υποστηρίχθηκε ότι η θεική υπόσταση υπαγόρευε κάτι παρόμοιο στη γη με άρχοντες και με την επιβολή ενός συστήματος πειθαρχίας, που θα πήγαζε από την κοινωνική ισχύ και την παράδοση, ενώ αντίθετα μια άλλη φιλοσοφία αρνούμενη τις ιδέες αυτές, δίδαξε το γκρέμισμα αυτού του καθεστώτος. Ενός καθεστώτος που επέτρεπε την εκμετάλλευση και φρόντισε για μια πολιτεία χωρίς πιέσεις και διακρίσεις, βασιζόμενη στην οικονομική ισότητα.

Το πόρισμα αυτών των σκέψεων είναι και για τις δύο περιπτώσεις απογοητευτικό. Οταν καταργηθεί επί παραδείγματι η ιδιοκτησία, τότε η μεν πρώτη φιλοσοφία πρέπει να θεωρηθεί σαν αποτυχημένη, ενώ η άλλη να θεωρήσει την αποστολή της σαν τελειωμένη καιπολύ πιθανόν να φροντίζει για τη διατήρηση αυτού του αποτελέσματος με το οποίο πρέπει προφανώς να κλείνει η πορεία της δημιουργίας.

Οι συνέπειες των φιλοσοφικών συστημάτων φτάνουν ασφαλώς και θίγουν τις μορφές των καθιερωμένων τρόπων διαβίωσης. Το μεγαλύτερο μέρος έχει καθιερωθεί από τη διδασκαλία των αιώνων. Σαν παρένθεση των συλλογισμών τούτων, θα διατυπώσουμε την άποψη ότι η κατάργηση της ιδιοκτησίας βρίσκεται στον κύκλο των μεγάλων μεταβολών, που έγιναν στο πέρασμα των χιλιετηρίδων, όπως η αποκήρυξη του φόνου, η κατάργηση της δουλείας, που συμπίπτουν με τη δημιουργία των αντίστοιχων πολιτισμών.

Και μιλώντας για το επίκεντρο των πολιτισμών, καταλήγουμε στο συμπερασμα ότι είναι η ιδέα του καλού. Ολα συγκλίνουν στη μείωση των συγκρούσεων, αλλά τα αίτια παρουσιάζονται με τη μορφή της Λερναίας Υδρας. Αποκόπτεται η μια κεφαλή και την ίδια στιγμή στη θέση της ξεπετιέται μια άλλη. Η ατομική ιδιοκτησία είναι πολύ πιο ήπιο κακό μπροστά στο κακό που δημιουργεί η ίδια η φύση με την υπεροχή μιας ατομικότητας απότην άλλη.

Πως θα εξαλειφθεί αυτή η υπεροχή που δηλητηριάζει τις ανθρώπινες ψυχές μέχρι θανάτου και γίνεται ανυπόφορη στις ανταγωνιζόμενες ατομικότητες;

Να, που δεν θα σταματήσει το καθεστώς των συγκρούσεων με την άρση των οικονομικών αιτίων και διαφορών, ακόμα και με την οικονομική ανάπτυξη των κοινωνιών, αν και δεν μπορούμε να αρνηθούμε την κοινωνική τους σημασία και επίδραση. Με τη διαφορά ότι πρέπει να θεωρούνται σαν αποτέλεσμα και όχι σαν αίτιο, όπως εκλαμβάνονται από τον Μάρξ

Η πορεία του κόσμου κατά τον Μάρξ πραγματοποιείται σύμφωνα με τη λογική, ενώ καθ' ημάς επηρεάζεται από το θυμικόν κατά κύριο λόγο, χωρίς τον έλεγχο της συνείδησης, είτε είναι αυτή της καπιταλιστικής, είτε της προλεταριακής κοινωνίας.

Τη λογική δεν την αποκρούει κανείς, Αποκρούεται αντίθετυα η δράση του θυμικού, σαν παράλογη και αντιπνευματική. Η απόκρουση αυτή θα διαρκέσει επί χιλιετηρίδες, γιατί ο εχθρός βρίσκεται μέσα μας, μέσα στον άνθρωπο, είναι κομμάτι του ίδιου του ανθρώπου.

Και η απάρνηση του εαυτού μας είναι πολύ δύσκολη. Το μίγμα που το αποτελούν το θυμικό και η λογική συνείδηση είναι ο χαμαιλέων της ανθρώπινης ζωής, είναι αυτή η μαγική εικόνα που δημιουργεί τη σύγχυση. Και εκλαμβάνονται και προβάλλονται σαν επιδιώξεις της λογικής, περιεχόμενα του θυμικού. Και περιεχόμενα της λογικής σαν επιδιώξεις του θυμικού...
Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail