Του Στέλιου Συρμόγλου
Στην Ελλάδα του 2015 όλα είναι ρευστά. Δεν πτώχευσε απλώς η χώρα, με τους πολιτικούς και τις πολιτικές πρακτικές τους να την κάνουν ρεζίλι του...διεθνούς σκυλοτροφείου, αλλά χρεοκόπησαν και εγκαταλείφθησαν μια σειρά από μύθοι, που καλλιέργησαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών.
Στην περίοδο των μνημονιακών χρόνων κατρακύλησε στα Τάρταρα η αξιοπιστία της χώρας, η ποιότητα της ζωής του Ελληνα υποβαθμίστηκε, η ακρίβεια συμπιέζει τα λαικά βαλάντια, η ανεργία αθροίζεται στον πληθωρισμό και στο δημόσιο χρέος, που δεν δείχνει να κατέχεται από...υψοφοβία, με τις γραφικές πολιτικές φιγούρες να κυριαρχούν και να συμπορεύονται με τις διαπλεκόμενες μίξεις των ανομολόγητων συμφερόντων. Προσπαθώντας πάντα να μας παραπείσουν με πομπώδεις και "ηρωικές" φράσεις, που εκστομίζομται από πρωθυπουργικά χείλη, του τύπου: "...αγωνιζόμαστε και διαπραγματευόμαστε".
Η απροκάλυπτη αναξιοπιστία κυβερνώντων και αντιπολίτευσης έχει μετατραπεί σε θεσμό του πολιτεύματος, με τη δημοσιογραφική αμετροέπεια να παρέχει θέαμα
αθλιότητας, που ωστόσο εξυπηρετεί τα μέγιστα το ασύστολο "πολιτικό ψέμα".
Οι μεγάλες σε κλίμακα θελήσεις της κοινωνίας εκφράζονται από τους πολιτικούς της ευκαιριακής λογικής με κενόλογες απόψεις και πομφολυγώδεις εκτιμήσεις, με τις κομματικές μονοχρωμίες να εξοβελίζουν μόνιμα τις πολιτικές αποχρώσεις και την πολιτική συναίνεση σε καίρια εθνικά θέματα, με αποτέλεσμα όχι μόνο να ευτελίζονται δοκιμασμένες αξίες και να φυλλορροεί η έννοια της σοβαρότητας, αλλά και να αδυνατίζει σε κατάσταση "καχεξίας" η κρηπίδα της αλήθειας.
Με δεξιά ή "αριστεροδεξιά" κυβέρνηση, με πολλούς φωνασκούντες, αλλά μονίμως αδρανούντες και ανεπερκείς πολιτικούς, οι οποίοι εντούτοις προιόντος του χρόνου "κατάφεραν" να διαμορφώσουν το ψυχικό και κοινωνικό μοντέλο του εθισμένου στο πολιτικό ψέμα και στο "πολιτικό παραμύθι" Ελληνα πολίτη, η καθίζηση επέρχεται.
Με τον μέσο Ελληνα να φοβάται και να "αποστρέφεται" την αλήθεια, παραμένοντας εύπιστος και ευαπάτητος, με επιρρέπεια στην αβουλία και τη μαζοποιημένη νοοτροπία, έτοιμος όμως να "δραστηριοποιηθεί" και να ακολουθήσει κάθε κατεστημένη κομματική λογική, αρκεί να εμπεριέχει το στοιχείο της προσδοκίας.
Ο Ελληνας θέλει να ανήκει κάπου. Μπορεί στη συνείδησή του να έχει απαξιώσει εν πολλοίς το πολιτικό σύστημα, όμως με τη τάση του να διαστρέφει το πολιτικό νόημα των καιρών, αιχμάλωτος των αναγκών του, μετατρέπεται σε άσκεφτο κεκράκτη κάθε κυβερνητικής αποτυχίας. Αργεί να παραδεχθεί την επιπολαιότητα των πολιτικών επιλογών του ή ακόμη κι όταν βλέπει τις συνέπειες της να διαπλώνονται στην κοινωνία, εξακολουθεί να επιζητεί προσχηματικές δικαολογίες και να είναι συχνά έντονα επικριτικός και απορριπτικός σ' όσους του θυμίζουν τη "διαστροφική" του φοβία για την απογυμνωμένη αλήθεια του!..
Αυτό το ψυχικό και κοινωνικό μοντέλο του Ελληνα, που επίσης διαπρέπει ως σοφιστής και συμπλέει με τα ρεύματα του συρμού κατά τον ήχο των μικροσυμφερόντων του, εκμεταλλεύεται η κρατούσα πολιτική αυθαιρεσία με δεξιό ή αριστερό προσωπείο. Η αλήθεια είναι ότι η σοφιστεία αυτή του Ελληνα εκφράζει ισχυρή διαλεκτική διάθεση, αλλά προσκρούει στους δογματισμούς της κακής πίστης και του a priori ματεριαλισμού.
Και επειδή φοβόμαστε την απογυμνωμένη αλήθεια, προτιμούμε το ρόλο του "οπτασιατή", ενώ μας ελκύει να αποφαινόμαστε expontium και να ενυπνιαζόμαστε μεσούσης της ημέρας, φορώντας τις παρωπίδες που μισοτιμής αγοράσαμε στο Γιουσουρούμ, επιδεικνύοντας συχνά ένα "ετσιθελισμό", που εκφράζει υποτίθεται τη δική μας βούληση, αλλά παρουσιαζόμαστε ως εθελοτυφλούντες Μανιχαίοι...
Μας φοβίζει η αλήθεια μας. Οπως μας φοβίζει η πρόσκρυση της σκέψης μας στις δύσβατες ακτές του προβληματισμού. Προτιμούμε την...προσφυγή στους παροξυσμούς της ευκαιριακής εντύπωσης, κάτι που συνέβαλε ώστε οι πολιτικοί που επιλέγουμε να είναι του "θεαθήναι και της μόστρας".
Και αφού "φοβόμαστε" την αλήθεια, απομακρυνόμαστε και από την λογικά τεκμηριωμέμνη άποψη ότι θεμέλιο της δημοκρατικής πολιτείας είναι η αλήθεια. Οπότε και δεχόμαστε τους πολλούς "χαρισματικούς" της εγχώριας πολιτικής, οι οποίοι με έμφυτη ικανότητα μεθοδευμένης κάλυψης της αλήθειας και στρέβλωσης της πραγματικότητας, με αναξιοκρατική λογική και πληθωρική ανικανότητα, μας οδηγούν "στα βράχια", για να χρησιμοποιήσω μια πολιτικά "μοδάτη" φράση...
Η "φοβία" μας για την αλήθεια αποτελεί κύριο νοσηρό σύμπτωμα της πολιτικής δημοκρατίας. Μια πολιτική δημοκρατία που ενδιαφέρεται μόνο για τον οικονομικό παράγοντα και τους ψυχρούς αριθμούς, όπως βέβαια το ευκαιριακό συμφέρον επιβάλλει. Ομως, ο οικονομικός παράγοντας είναι ανίκανος να λυτρωθεί από τον κοινωνικό.
Και ο κοινωνικός παράγοντας, συναρτώμενος με τα ψυχολογικά υπόβαθρα της κοινωνικής ζωής και με τα βαθύτερα ρεύματα που τελικά κινούν τις μάζες, επαναφέρει τον ποταμό της δημοκρατίας στην πολιτική.
Οσο "φοβόμαστε" πάγιες αλήθειες, τη δική μας αλήθεια, όσο αγνοούμε τους αντικειμενικούς παράγοντες, τις κοινωνικές συνιστώσες, τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και την ιστορική πορεία μας ως λαού, τόσο δεν θα προσδιορίζουμε το στίγμα του ήθους, το οποίο εκτός από πολιτικό, έχει κατ' εξοχήν χαρακτήρα κοινωνικό. Γιατί, για το εξωκοινωνικό άτομο, το ήθος δεν έχει νόημα και υπόσταση.
Στην Ελλάδα του 2015 όλα είναι ρευστά. Δεν πτώχευσε απλώς η χώρα, με τους πολιτικούς και τις πολιτικές πρακτικές τους να την κάνουν ρεζίλι του...διεθνούς σκυλοτροφείου, αλλά χρεοκόπησαν και εγκαταλείφθησαν μια σειρά από μύθοι, που καλλιέργησαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών.
Στην περίοδο των μνημονιακών χρόνων κατρακύλησε στα Τάρταρα η αξιοπιστία της χώρας, η ποιότητα της ζωής του Ελληνα υποβαθμίστηκε, η ακρίβεια συμπιέζει τα λαικά βαλάντια, η ανεργία αθροίζεται στον πληθωρισμό και στο δημόσιο χρέος, που δεν δείχνει να κατέχεται από...υψοφοβία, με τις γραφικές πολιτικές φιγούρες να κυριαρχούν και να συμπορεύονται με τις διαπλεκόμενες μίξεις των ανομολόγητων συμφερόντων. Προσπαθώντας πάντα να μας παραπείσουν με πομπώδεις και "ηρωικές" φράσεις, που εκστομίζομται από πρωθυπουργικά χείλη, του τύπου: "...αγωνιζόμαστε και διαπραγματευόμαστε".
Η απροκάλυπτη αναξιοπιστία κυβερνώντων και αντιπολίτευσης έχει μετατραπεί σε θεσμό του πολιτεύματος, με τη δημοσιογραφική αμετροέπεια να παρέχει θέαμα
αθλιότητας, που ωστόσο εξυπηρετεί τα μέγιστα το ασύστολο "πολιτικό ψέμα".
Οι μεγάλες σε κλίμακα θελήσεις της κοινωνίας εκφράζονται από τους πολιτικούς της ευκαιριακής λογικής με κενόλογες απόψεις και πομφολυγώδεις εκτιμήσεις, με τις κομματικές μονοχρωμίες να εξοβελίζουν μόνιμα τις πολιτικές αποχρώσεις και την πολιτική συναίνεση σε καίρια εθνικά θέματα, με αποτέλεσμα όχι μόνο να ευτελίζονται δοκιμασμένες αξίες και να φυλλορροεί η έννοια της σοβαρότητας, αλλά και να αδυνατίζει σε κατάσταση "καχεξίας" η κρηπίδα της αλήθειας.
Με δεξιά ή "αριστεροδεξιά" κυβέρνηση, με πολλούς φωνασκούντες, αλλά μονίμως αδρανούντες και ανεπερκείς πολιτικούς, οι οποίοι εντούτοις προιόντος του χρόνου "κατάφεραν" να διαμορφώσουν το ψυχικό και κοινωνικό μοντέλο του εθισμένου στο πολιτικό ψέμα και στο "πολιτικό παραμύθι" Ελληνα πολίτη, η καθίζηση επέρχεται.
Με τον μέσο Ελληνα να φοβάται και να "αποστρέφεται" την αλήθεια, παραμένοντας εύπιστος και ευαπάτητος, με επιρρέπεια στην αβουλία και τη μαζοποιημένη νοοτροπία, έτοιμος όμως να "δραστηριοποιηθεί" και να ακολουθήσει κάθε κατεστημένη κομματική λογική, αρκεί να εμπεριέχει το στοιχείο της προσδοκίας.
Ο Ελληνας θέλει να ανήκει κάπου. Μπορεί στη συνείδησή του να έχει απαξιώσει εν πολλοίς το πολιτικό σύστημα, όμως με τη τάση του να διαστρέφει το πολιτικό νόημα των καιρών, αιχμάλωτος των αναγκών του, μετατρέπεται σε άσκεφτο κεκράκτη κάθε κυβερνητικής αποτυχίας. Αργεί να παραδεχθεί την επιπολαιότητα των πολιτικών επιλογών του ή ακόμη κι όταν βλέπει τις συνέπειες της να διαπλώνονται στην κοινωνία, εξακολουθεί να επιζητεί προσχηματικές δικαολογίες και να είναι συχνά έντονα επικριτικός και απορριπτικός σ' όσους του θυμίζουν τη "διαστροφική" του φοβία για την απογυμνωμένη αλήθεια του!..
Αυτό το ψυχικό και κοινωνικό μοντέλο του Ελληνα, που επίσης διαπρέπει ως σοφιστής και συμπλέει με τα ρεύματα του συρμού κατά τον ήχο των μικροσυμφερόντων του, εκμεταλλεύεται η κρατούσα πολιτική αυθαιρεσία με δεξιό ή αριστερό προσωπείο. Η αλήθεια είναι ότι η σοφιστεία αυτή του Ελληνα εκφράζει ισχυρή διαλεκτική διάθεση, αλλά προσκρούει στους δογματισμούς της κακής πίστης και του a priori ματεριαλισμού.
Και επειδή φοβόμαστε την απογυμνωμένη αλήθεια, προτιμούμε το ρόλο του "οπτασιατή", ενώ μας ελκύει να αποφαινόμαστε expontium και να ενυπνιαζόμαστε μεσούσης της ημέρας, φορώντας τις παρωπίδες που μισοτιμής αγοράσαμε στο Γιουσουρούμ, επιδεικνύοντας συχνά ένα "ετσιθελισμό", που εκφράζει υποτίθεται τη δική μας βούληση, αλλά παρουσιαζόμαστε ως εθελοτυφλούντες Μανιχαίοι...
Μας φοβίζει η αλήθεια μας. Οπως μας φοβίζει η πρόσκρυση της σκέψης μας στις δύσβατες ακτές του προβληματισμού. Προτιμούμε την...προσφυγή στους παροξυσμούς της ευκαιριακής εντύπωσης, κάτι που συνέβαλε ώστε οι πολιτικοί που επιλέγουμε να είναι του "θεαθήναι και της μόστρας".
Και αφού "φοβόμαστε" την αλήθεια, απομακρυνόμαστε και από την λογικά τεκμηριωμέμνη άποψη ότι θεμέλιο της δημοκρατικής πολιτείας είναι η αλήθεια. Οπότε και δεχόμαστε τους πολλούς "χαρισματικούς" της εγχώριας πολιτικής, οι οποίοι με έμφυτη ικανότητα μεθοδευμένης κάλυψης της αλήθειας και στρέβλωσης της πραγματικότητας, με αναξιοκρατική λογική και πληθωρική ανικανότητα, μας οδηγούν "στα βράχια", για να χρησιμοποιήσω μια πολιτικά "μοδάτη" φράση...
Η "φοβία" μας για την αλήθεια αποτελεί κύριο νοσηρό σύμπτωμα της πολιτικής δημοκρατίας. Μια πολιτική δημοκρατία που ενδιαφέρεται μόνο για τον οικονομικό παράγοντα και τους ψυχρούς αριθμούς, όπως βέβαια το ευκαιριακό συμφέρον επιβάλλει. Ομως, ο οικονομικός παράγοντας είναι ανίκανος να λυτρωθεί από τον κοινωνικό.
Και ο κοινωνικός παράγοντας, συναρτώμενος με τα ψυχολογικά υπόβαθρα της κοινωνικής ζωής και με τα βαθύτερα ρεύματα που τελικά κινούν τις μάζες, επαναφέρει τον ποταμό της δημοκρατίας στην πολιτική.
Οσο "φοβόμαστε" πάγιες αλήθειες, τη δική μας αλήθεια, όσο αγνοούμε τους αντικειμενικούς παράγοντες, τις κοινωνικές συνιστώσες, τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και την ιστορική πορεία μας ως λαού, τόσο δεν θα προσδιορίζουμε το στίγμα του ήθους, το οποίο εκτός από πολιτικό, έχει κατ' εξοχήν χαρακτήρα κοινωνικό. Γιατί, για το εξωκοινωνικό άτομο, το ήθος δεν έχει νόημα και υπόσταση.