Του Αγη Βερούτη
Όταν λέμε "μεταναστευτικό" όμως, σχεδόν πάντοτε βάζουμε μαζί στο ίδιο τσουβάλι διαφορετικά προφίλ μεταναστών, χωρίς πραγματικά να διαφοροποιούμε την προσέγγισή μας προς αυτούς.
α) Ένας μικρός αριθμός μεταναστών είναι ουσιαστικά πρόσφυγες πολέμου. Βάσει διεθνών συνθηκών αυτοί δικαιούνται άμεση έκδοσή ταξιδιωτικών εγγράφων σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου έχει υπογράψει τις σχετικές διεθνείς συνθήκες. Θα μπορούσαν κάλλιστα να βγάλουν τα ταξιδιωτικά έγγραφα στην Τουρκία, αλλά για άγνωστους λόγους έρχονται στην Ελλάδα κινδυνεύοντας να θαλασσοπνιγούν. Ταξιδεύουν σε οικογένειες.
β) Ένας μη ευκαταφρόνητος αριθμός προέρχεται από γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία και η Αίγυπτος, και συνήθως είναι πιο εύκολο να αφομοιωθούν στην κοινωνία. Έρχονται ως οικογένειες, και μεγαλώνουν τα παιδιά τους σαν Ελληνόπουλα και οι συντριπτικά πιο πολλοί είναι νοικοκύρηδες άνθρωποι, προκομμένοι και δουλευταράδες.
Έρχονται για να μείνουν εδώ για πάντα, και συμβάλλουν θετικά στην άμβλυνση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας. Αρκετοί που έρχονταν σε μεγάλες ηλικίες είχαν μια τέχνη ή μια επιστήμη. Συχνά είναι αδύνατον να τους ξεχωρίσει κάποιος από τους γηγενείς Έλληνες. Τα ήθη και έθιμά τους συχνά διαφέρουν ελάχιστα από τα Ελληνικά, και αφομοιώνονται γρήγορα και αποτελεσματικά.
γ) Ο σημαντικότερος αριθμός και η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών είναι άνδρες 20-30 ετών, οι οποίοι προέρχονται από φτωχές ασιατικές και αφρικανικές χώρες, με άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Αφγανιστάν, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Νιγηρία, Αιθιοπία, Ερυθραία κλπ. είναι συνήθως η προέλευσή τους.
Έρχονται στην Ελλάδα γιατί πιστεύουν ότι αποτελεί εύκολο προορισμό εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την περιοχή Σένγκεν, προσδοκώντας να φύγουν από τη χώρα μας άμεσα, για μια καλύτερη ζωή στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, όπου θα αμείβονται μηνιαίως όσα στη χώρα τους θα αμείβονταν σε 2-3 χρόνια, αν είχαν μόνιμη εργασία.
Αυτή είναι η οικονομική μετανάστευση, και οι μετανάστες αυτοί καμία προσφιλή διάθεση δεν έχουν προς την Ελλάδα, την οποία βλέπουν ως έναν ενδιάμεσο σταθμό. Συνήθως τα ήθη και τα έθιμά τους διαφέρουν σημαντικά από τα Ελληνικά, κάνοντας σχεδόν αδύνατη την ενσωμάτωση και αφομοίωση όποιων έχουν την ατυχία να παγιδευτούν στην Ελληνική γραφειοκρατία, συνήθως διότι δηλώνουν ψευδώς ότι προέρχονται από εμπόλεμη περιοχή.
Η παραπληροφόρηση για τις συνθήκες στην Ελλάδα είναι βασικό εργαλείο προώθησης στους δουλεμπόρους που τους διακινούν έναντι αδρών αμοιβών που ενίοτε φτάνουν και τα 5.000-7.000 ανά μετανάστη.
Αρκετοί παγιδεύονται στην Ελλάδα λόγω γραφειοκρατίας, και ξεμένουν για χρόνια, ώσπου να απορριφθεί η αίτησή τους για άσυλο. Αυτή η κατηγορία των μεταναστών είναι και ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την Ευρώπη, και περισσότερο για την Ελλάδα. Εισέρχονται παρανόμως στη χώρα και είναι οι Λαθρομετανάστες. Δεν κάνουν κάποια παρατυπία για να λέγονται παράτυποι. Έρχονται καταστρέφοντας τα διαβατήριά τους και τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα, ώστε οι Ελληνικές Αρχές να μην μπορούν να τους επαναπατρίσουν, καθώς λένε ότι προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές προσπαθώντας να εξαπατήσουν το σύστημα..
Όταν καταλάβουμε αυτές τις 3 διαφορετικές κατηγορίες μεταναστευτικών ροών χρειάζονται τρεις διαφορετικές στρατηγικές διαχείρισης, θα αρχίσουμε να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να τις διαχειριστούμε με τον σωστό τρόπο.
Όταν λέμε "μεταναστευτικό" όμως, σχεδόν πάντοτε βάζουμε μαζί στο ίδιο τσουβάλι διαφορετικά προφίλ μεταναστών, χωρίς πραγματικά να διαφοροποιούμε την προσέγγισή μας προς αυτούς.
α) Ένας μικρός αριθμός μεταναστών είναι ουσιαστικά πρόσφυγες πολέμου. Βάσει διεθνών συνθηκών αυτοί δικαιούνται άμεση έκδοσή ταξιδιωτικών εγγράφων σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου έχει υπογράψει τις σχετικές διεθνείς συνθήκες. Θα μπορούσαν κάλλιστα να βγάλουν τα ταξιδιωτικά έγγραφα στην Τουρκία, αλλά για άγνωστους λόγους έρχονται στην Ελλάδα κινδυνεύοντας να θαλασσοπνιγούν. Ταξιδεύουν σε οικογένειες.
β) Ένας μη ευκαταφρόνητος αριθμός προέρχεται από γειτονικές χώρες, όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία και η Αίγυπτος, και συνήθως είναι πιο εύκολο να αφομοιωθούν στην κοινωνία. Έρχονται ως οικογένειες, και μεγαλώνουν τα παιδιά τους σαν Ελληνόπουλα και οι συντριπτικά πιο πολλοί είναι νοικοκύρηδες άνθρωποι, προκομμένοι και δουλευταράδες.
Έρχονται για να μείνουν εδώ για πάντα, και συμβάλλουν θετικά στην άμβλυνση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας. Αρκετοί που έρχονταν σε μεγάλες ηλικίες είχαν μια τέχνη ή μια επιστήμη. Συχνά είναι αδύνατον να τους ξεχωρίσει κάποιος από τους γηγενείς Έλληνες. Τα ήθη και έθιμά τους συχνά διαφέρουν ελάχιστα από τα Ελληνικά, και αφομοιώνονται γρήγορα και αποτελεσματικά.
γ) Ο σημαντικότερος αριθμός και η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών είναι άνδρες 20-30 ετών, οι οποίοι προέρχονται από φτωχές ασιατικές και αφρικανικές χώρες, με άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Αφγανιστάν, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Νιγηρία, Αιθιοπία, Ερυθραία κλπ. είναι συνήθως η προέλευσή τους.
Έρχονται στην Ελλάδα γιατί πιστεύουν ότι αποτελεί εύκολο προορισμό εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την περιοχή Σένγκεν, προσδοκώντας να φύγουν από τη χώρα μας άμεσα, για μια καλύτερη ζωή στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, όπου θα αμείβονται μηνιαίως όσα στη χώρα τους θα αμείβονταν σε 2-3 χρόνια, αν είχαν μόνιμη εργασία.
Αυτή είναι η οικονομική μετανάστευση, και οι μετανάστες αυτοί καμία προσφιλή διάθεση δεν έχουν προς την Ελλάδα, την οποία βλέπουν ως έναν ενδιάμεσο σταθμό. Συνήθως τα ήθη και τα έθιμά τους διαφέρουν σημαντικά από τα Ελληνικά, κάνοντας σχεδόν αδύνατη την ενσωμάτωση και αφομοίωση όποιων έχουν την ατυχία να παγιδευτούν στην Ελληνική γραφειοκρατία, συνήθως διότι δηλώνουν ψευδώς ότι προέρχονται από εμπόλεμη περιοχή.
Η παραπληροφόρηση για τις συνθήκες στην Ελλάδα είναι βασικό εργαλείο προώθησης στους δουλεμπόρους που τους διακινούν έναντι αδρών αμοιβών που ενίοτε φτάνουν και τα 5.000-7.000 ανά μετανάστη.
Αρκετοί παγιδεύονται στην Ελλάδα λόγω γραφειοκρατίας, και ξεμένουν για χρόνια, ώσπου να απορριφθεί η αίτησή τους για άσυλο. Αυτή η κατηγορία των μεταναστών είναι και ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για την Ευρώπη, και περισσότερο για την Ελλάδα. Εισέρχονται παρανόμως στη χώρα και είναι οι Λαθρομετανάστες. Δεν κάνουν κάποια παρατυπία για να λέγονται παράτυποι. Έρχονται καταστρέφοντας τα διαβατήριά τους και τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα, ώστε οι Ελληνικές Αρχές να μην μπορούν να τους επαναπατρίσουν, καθώς λένε ότι προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές προσπαθώντας να εξαπατήσουν το σύστημα..
Όταν καταλάβουμε αυτές τις 3 διαφορετικές κατηγορίες μεταναστευτικών ροών χρειάζονται τρεις διαφορετικές στρατηγικές διαχείρισης, θα αρχίσουμε να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να τις διαχειριστούμε με τον σωστό τρόπο.