Το φάντασμα μιας εξορκισμένης λέξης που βαραίνει στην αίθουσα τελετών του Βελιδείου φαίνεται να μεταβάλλει σε έκθεση αερολογίας τα φετεινά εγκαίνια της ΄Εκθεσης της Θεσσαλονίκης. Και να έχει μιαν καταφανή επίδραση στη συμπεριφορά ομιλητών και ακροατών.
Το φαινόμενο ήταν έκδηλο και στην ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας και σ’ αυτή του τέως πρωθυπουργού. Η εξορκισμένη λέξη στους λόγους αμφοτέρων ήταν φυσικά η επάρατη λέξη ΜΝΗΜΟΝΙΟ. Το ακροατήριο πυκνό –πλήρης η αίθουσα και στις δυο περιπτώσεις- αλλά σαν αφηρημένο, μαρμάρινο.
Στην ομιλία του κ. Παυλόπουλου, ευεξήγητο το φαινόμενο. Επρόκειτο για τον πανηγυρικό της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης! Κείμενο που έλεγες πως είχε ανασυρθεί από πολυχρονισμένα αρχεία (πανεπιστημιακά ή της προεδρίας) και μιλούσε για την άρρηκτη σχέση, πνεύματος και αίματος, Ελλάδος και Ευρώπης: Του πόσο η Ελλάδα ανήκει στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης, του πως Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα είναι αδιανόητη, πως η Ευρώπη, ο πολιτισμός της, είναι το πνεύμα της κλασσικής Ελλάδος συν ο χριστιανικός ανθρωπισμός και λοιπά ηχηρά παρόμοια, γνωστά από την φθαρμένη ανθολογία της ρητορικής εγκαινίων και τελετών υποδοχής Ευρωπαίων αξιωματούχων.
Λόγια χιλιοειπωμένα , αλλά στο στόμα του κ. Παυλόπουλου προικισμένα με ένα λυρικό παφλασμό – παράφωνο και εκτός τόπου και χρόνου, στην χώρα που στενάζει κάτω από την μπότα του 4ου Ράιχ, στην Ευρώπη που κλείνει την πόρτα στους τραγικούς πρόσφυγες από χώρες που έχει ισοπεδώσει με βομβαρδισμούς… Ακούγοντάς τον –όχι βέβαια για πολύ- έλεγες πως ο άνθρωπος έρχεται από αλλού, από κάποια σελίδα βιβλίου παραμυθιών. ΄Η ότι μπήκε ανοικτά στην προεκλογική μάχη εναντίον της «Λαϊκής Ενότητας»! Το ακροατήριο (από επιχειρηματίες καμένους από Ντράγκι, Μέρκελ, Ντάϊσελμπλουμ) χειροκρότησε το τέλος της ομιλίας. Για την οποία ο γράφων δεν είδε ρεπορτάζ ή σχόλιο την επομένη.
Στην ομιλία του κ. Τσίπρα η ατμόσφαιρα στην αίθουσα φαινόταν βαριά. Το έβλεπες στην τηλοψία, πως σαν κάτι να βαραίνει τον ομιλητή και το ακροατήριο. Σαν μια σκιά τιμωρός, ανάμνηση εγκλήματος, ταραγμένη συνείδηση;
Εδώ ο ομιλητής δε θύμιζε σε τίποτα τον άνετο, φτερωτό νέο, που έβγαζε σπίθες και ηλέκτριζε τα πλήθη, σε αυθόρμητες συγκεντρώσεις στην Θεσσαλονίκη, πριν ένα χρόνο. ΄
Ένας άνδρας, με μαύρο κοστούμι, άσπρο πουκάμισο -αμφίεση υπαλλήλου γραφείου «τελετών» - με μάγουλα ευτραφή και σαν κρεμασμένα, διάβαζε μηχανικά ένα κείμενο γραμμένο από τον νέο λογογράφο του.( Ο προηγούμενος αρνήθηκε να γράφει ψευτιές και αηδιασμένος για τις επικύψεις του αρχηγού, τα πέταξε και έφυγε γι’ αλλού.)
Οι ίδιες δασκαλεμένες διακυμάνσεις της φωνής σε ορισμένα σημεία, οι γκριμάτσες έμφασης, το σήκωμα των χεριών, το κάθε τόσο περιττό ίσιωμα των δυο μικροφώνων, ( γνωστά ρητορικά τρικ), αλλά πλήρης απουσία όχι πάθους, αλλά έστω απλής ταύτισης με το γραπτό κείμενο: Μια προδιδόμενη αίσθηση βαρεμάρας, δυσφορία για την υποχρεωτική αγγαρεία, εσωτερική ίσως γεύση ματαιότητας;
Το περιεχόμενο είναι λίγο πολύ γνωστό, από τσόντες ψευδολογίας που μεταδίδουν ολημερίς τα προεκλογικά δελτία των καναλιών. Ο άχαρος ρόλος υποχρέωνε τον πρωταγωνιστή να μιλά για πρόγραμμα Σύριζα -πρόγραμμα «κυβέρνησης τετραετίας και ,γιατί όχι, οκταετίας»- την επέτειο και στον τόπο του εγκλήματος, στην έκθεση της Θεσσαλονίκης! Και ο βαρόνος Μινχάουζεν ή ακόμη και ο Πινόκιο δεν θα αισθάνονταν άνετα στη θέση του κ. Αλέξη Τσίπρα.
Διάβασε ευανάγνωστα το «πρόγραμμά του», απαριθμώντας «πυλώνες» και «άξονες» και «τομείς» και παρόμοια σχήματα προορισμένα να εξάψουν και να στεγάσουν τα όνειρα του αδιόρθωτα εύπιστου και αφελούς ψηφοφόρου. Μα πιο κυβερνητικό πρόγραμμα, Σινιόρε Πινόκιο;
Το Μνημόνιο Τσίπρα- Σόϊμπλε έχει προβλέψει και έχετε δεσμευθεί με την υπογραφή σας ότι η πολιτική της κυβέρνησης σας θα αξιολογείται και θα επικαιροποιείται από την τρόικα σε «τριμηνιαία βάση», ότι η κυβέρνησή σας «θα παίρνει οποιαδήποτε μέτρα» της υποδεικνύονται από τους «θεσμούς», ότι « δεσμεύεται να διαβουλεύεται και να συμφωνεί με τους «θεσμούς» για όλες τις ενέργειες που αφορούν στους στόχους του Μνημονίου και δεσμεύεται ότι η εφαρμογή της πολιτικής του Μνημονίου «θα είναι συνεχής» και θα διαρκέσει «επί πολλά έτη».
΄Αρθρα του κ. Νίκου Μποτόπουλου, του επιμελέστερου των δημοσιογράφων, αλλά και του κ. Στρατούλη, στελέχους της Λαϊκής Ενότητας, που έχουν κοσκινίσει το Μνημόνιο Τσίπρα-Σόϊμπλε, δίνουν το μέτρο της αδίστακτης τερατολογίας του « κυβερνητικού προγράμματος της τετραετίας και γιατί όχι οκταετίας» Τσίπρα.
Αλλά η λέξη Μνημόνιο ήταν εξορκισμένη από την αίθουσα του Βελιδείου, ή επιτρεπόμενη μόνο σε σύνδεση με την στιγματισμένη πολιτεία των προκατόχων. Ο κ. Τσίπρας είχε υπογράψει -με τους «θεσμούς»- μια «συμφωνία». Που κανένας προκάτοχός του δεν ήταν σε θέση να υπογράψει. Και της οποίας την βελτίωση μόνον αυτός μπορεί να πετύχει, με τις ικανότητες σκληρού διαπραγματευτή που απέδειξε…
Διάσπαρτοι στη γεμάτη μεγάλη αίθουσα του Βελιδείου κάποιοι συριζαίοι αβανταδόροι επιχειρούσαν να υποκινήσουν το ακροατήριο, από ανθρώπους ώριμης ηλικίας, σε μίμηση χειροκροτήματος. Πολύ αραιά ανταπόκριση. Από κάποιες θείες και γειτόνισσες υποψηφίων; Ναι, του ασθενούς φύλου στη συντριπτική πλειοψηφία. Το δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις. Να είναι η αντίσταση του μητρικού ενστίκτου στην τραγική διάψευση; Θα δούμε αν αντέξει στην πορεία μέχρι την κάλπη…