Μέσο πίεσης για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και όχι γενικευμένη πρακτική των τραπεζών, θα αποτελέσουν οι πλειστηριασμοί το 2016. Οι πρώτοι πλειστηριασμοί για τη νέα χρονιά – 46 πανελλαδικά – είναι προγραμματισμένοι για αύριο Τετάρτη 13 Ιανουαρίου, ενώ υπό διαπραγμάτευση παραμένει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου - στο πλαίσιο του νέου Κώδικα Δεοντολογίας -, η δυνατότητα πωλήσεων στεγαστικών δανείων σε ξένα funds.
Η έναρξη των πλειστηριασμών για το 2016 και η κινητικότητα γύρω από τη διαχείριση των "κόκκινων" δανείων, στην πράξη επιδιώκεται να λειτουργήσουν προς την κατεύθυνση ενίσχυσης των ρυθμίσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών. Ήδη οι τράπεζες ολοκλήρωσαν στις 31/12/15 την αποστολή ειδοποιητηρίων προς τους οφειλέτες δανειολήπτες, καλώντας τους να σπεύσουν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους ώστε να θεωρηθούν συνεργάσιμοι και να αποφύγουν τον πλειστηριασμό. Πρόθεση των τραπεζών είναι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων οφειλετών σε πλήρη αδυναμία, όλοι οι ληξιπρόθεσμοι δανειολήπτες – πολλώ δε μάλλον οι στρατηγικοί κακοπληρωτές – να καταβάλουν μηνιαίως έστω μία συμβολική δόση δανείου.
Στο πλαίσιο αυτό θα ενταχθούν οι πλειστηριασμοί για το 2016, παραμένοντας στα χαμηλά επίπεδα των τελευταίων ετών, με αποκορύφωμα την περασμένη χρονιά όπου στην πράξη οι πλειστηριασμοί "πάγωσαν". Τα τελευταία επίσημα στοιχεία για το 2014 έδειξαν ότι οι πλειστηριασμοί υποχώρησαν στις 16.000 από 19.200 το 2013, έναντι των ετών "αιχμής" 2008 (43.000 πλειστηριασμοί) και 2009 (52.000).
Αυτό που θα ισχύσει από φέτος, πάντως, με βάση τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, είναι ότι οι πλειστηριασμοί ακινήτων θα γίνονται με βάση την εμπορική τιμή, γεγονός που καθιστά ευκολότερη την εύρεση αγοραστή. Σήμερα οι εμπορικές τιμές είναι, κατά μέσο όρο, 30% χαμηλότερες σε σχέση με τις αντικειμενικές.
Οι τιμές στην αγορά ακινήτων, από μόνες τους αποτελούν αντικίνητρο για μαζικούς πλειστηριασμούς από τις τράπεζες. Οι τελευταίες δεν έχουν κανένα λόγο να εκπλειστηριάσουν μαζικά ακίνητα που έχουν δανείσει σε υψηλές αξίες, επηρεάζοντας περαιτέρω πτωτικά τις τιμές στην αγορά. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που υπαγορεύει οι πλειστηριασμοί, σε πρώτη φάση, να είναι περιορισμένοι και απευθυνόμενοι σε στρατηγικούς κακοπληρωτές. Σημειώνεται ότι και μόνο το κόστος για τη διακράτηση των ακινήτων μέχρι τον πλειστηριασμό τους είναι της τάξεως των πολλών εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, καθώς κινείται στο 4% - 4,5% του book value των ακινήτων των τραπεζών.
Σταδιακά, ωστόσο, ο ρόλος των τραπεζών τόσο στη διενέργεια των πλειστηριασμών όσο και στις αγοραπωλησίες ακινήτων θα ενισχυθεί σημαντικά. Όπως εκτιμάται, την επόμενη πενταετία, πάνω από το 50% των πωλήσεων κατοικιών θα αφορούν περιπτώσεις ακινήτων με τιμή πώλησης χαμηλότερη της υποθήκης τους (πρόκειται για ακίνητα που αγοράστηκαν με υπέρογκα στεγαστικά δάνεια κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας). Σήμερα, με την πτώση των τιμών που έχει μεσολαβήσει, η αγοραία αξία των περισσότερων από αυτά τα ακίνητα είναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του δανείου, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να εξετάζουν την κάθε περίπτωση δανειολήπτη ξεχωριστά στη βάση των κριτηρίων που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας (διάθεση συνεργασίας του δανειολήπτη με την τράπεζα, περιουσιακή κατάσταση και εύλογες δαπάνες διαβίωσης).
Σημειώνεται ότι, στην πράξη, η προστασία από πλειστηριασμούς που παρέχει ο Κώδικας Δεοντολογίας για την πρώτη κατοικία ισχύει σχεδόν για όλο το 2016, αν υπολογιστεί το εξάμηνο που δίνουν περιθώριο οι διαδικασίες του Κώδικα μέχρι να κριθεί ο δανειολήπτης μη συνεργάσιμος, το τρίμηνο που θα τον καταστήσει υπερήμερο άνω των 90 ημερών και το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί η τράπεζα για να καταγγείλει το δάνειο και να εκδοθεί διαταγή πληρωμής.
Επομένως, στο διάστημα αυτό οι τράπεζες θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ρυθμίσεις δανείων, "ξεσκεπάζοντας" τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι από το σύνολο των περίπου 70 δισ. ευρώ στεγαστικών δανείων, σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών βρίσκονται δάνεια περίπου 20 δισ. ευρώ, και από αυτά το 30% θα μπορούσε να επανέλθει σε ομαλή αποπληρωμή.
capital.gr