ΤΡΙΓΜΟΙ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΚΗΝΙΚΟ
ΣΤΙΣ ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΔΙΑΛΛΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
του ΑΡΗ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΥ
Η ταπεινωτική συνθηκολόγηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, τον περασμένο Ιούλιο, το αποτέλεσμα των εκλογών του Σεπτεμβρίου και η αλλαγή ηγεσίας στη Νέα Δημοκρατία δημιούργησαν ελπίδες, στους κόλπους των συστημικών κέντρων, για κοινωνική και πολιτική σταθεροποίηση στην Ελλάδα, ύστερα από μια θυελλώδη πενταετία. Η εδραίωση ενός νέου δικομματισμού, με τους Αλέξη Τσίπρα και Κυριάκο Μητσοτάκη στους βασικούς ρόλους, πάνω στο κοινό έδαφος των μνημονιακών δεσμεύσεων, θα έκλεινε επιτέλους την επικίνδυνη ρωγμή που άνοιξε ο κοινωνικός ριζοσπαστισμός και το πολιτικό “λιντσάρισμα” των παλιών αστικών κομμάτων από τα λαϊκά στρώματα. Ωστόσο, τα πράγματα εξελίσσονται σε πολύ διαφορετική κατεύθυνση, με το πολιτικό σύστημα που προέκυψε από τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου να εμφανίζεται ετοιμόρροπο, ήδη στην αυγή του 2016.
Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενός “Ταλιμπάν του νεοφιλελευθερισμού” που εξασφαλίζει εντυπωσιακή, θα λέγαμε προκλητική υποστήριξη από τα βασικά κέντρα εξουσίας, οδηγεί σε διάλυση το ΠΟΤΑΜΙ, κεντρικά στελέχη του οποίου έχουν ήδη δρομολογηθεί προς τη Νέα Δημοκρατία, προσφέροντας επίφαση αληθοφάνειας στην ψευδεπίγραφη “διεύρυνση προς το Κέντρο”. Αμυνόμενοι, η Φώφη Γεννηματά και οι ΠΑΣΟΚικοί μέντορές της, προωθούν τη δημιουργία ενός νέου, σοσιαλδημοκρατικού φορέα την άνοιξη, φιλοδοξώντας να συσπειρώσουν τα απολειφάδια από το ΠΟΤΑΜΙ, τη ΔΗΜΑΡ, το μόρφωμα του Γιώργου Παπανδρέου και ό,τι άλλο ήθελε προκύψει.
Κινήσεις σπασμωδικές, με την αίσθηση του κατεπείγοντος, υπό την πίεση εκτιμήσεων για πιθανότητα πρόωρων εκλογών μέσα στο 2016, στις οποίες τα όποια “κεντρώα” σχήματα θα αντιμετώπιζαν άμεση απειλή πολιτικής εξαφάνισης. Τις εικασίες για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών ενίσχυσε η ίδια η κυβέρνηση, όχι βέβαια με δηλώσεις, αλλά με συγκεκριμένες κινήσεις της, όπως η ανακίνηση θέματος αλλαγής του εκλογικού νόμου επί το αναλογικότερο (μείωση του μπόνους στο πρώτο κόμμα και του ορίου εισόδου στη Βουλή κλπ). Κινήσεις, που υποδηλώνουν ότι το επιτελείο Τσίπρα εκτιμά πρώτον ότι θα αναγκαστεί να οδεύσει πρόωρα στις κάλπες και δεύτερον ότι το συμφέρει ένας αναλογικότερος εκλογικός νόμος καθώς πιστεύει ότι έχει περισσότερες πιθανότητες από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να σχηματίσει συμμαχική κυβέρνηση, κατά το πορτογαλικό πρότυπο (αν και όχι, βέβαια, με στήριξη του ΚΚΕ).
Γιατί όμως να διακινδυνεύσουν κάτι τέτοιο ο Αλέξης Τσίπρας και οι συνεργάτες του; Προφανώς γιατί το σενάριο στο οποίο είχαν ποντάρει- πέρασμα των κρίσιμων μνημονιακών μέτρων χωρίς σοβαρές αντιδράσεις, κλείσιμο της αξιολόγησης και εξασφάλιση της χρηματοδότησης, κάποια έστω οριακή βελτίωση στο ζήτημα του χρέους, πολιτική σταθεροποίηση με ορίζοντα τετραετίας- δεν τους βγαίνει. Δεν τους βγαίνει πρώτα απ' όλα στο καθ' εαυτό οικονομικό πεδίο, όπου το δημοσιονομικό κενό μαρτυρά την απολύτως προβλέψιμη αποτυχία του τρίτου μνημονίου να πετύχει τους στόχους του, όπως άλλωστε συνέβη και στα δύο προηγούμενα. Δεν τους βγαίνει ούτε πολιτικά, καθώς η κυβέρνηση εγκλωβίζεται στις Συμπληγάδες των διευρυνόμενων κοινωνικών αντιδράσεων από τη μια μεριά και της σκληρότατης αδιαλλαξίας των δανειστών από την άλλη.
Με την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νέα Δημοκρατία και τις (πιθανότατα, πολλαπλά “πειραγμένες”) δημοσκοπήσεις που εμφανίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε γρήγορη πτώση, Ε.Ε. και ΔΝΤ αισθάνονται ακόμη πιο ισχυροί, με αποτέλεσμα να “σφίγγουν τη βίδα” στο λαιμό της κυβέρνησης μέχρι τα ακρότατα όρια. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει αναλάβει το ΔΝΤ, το οποίο διεμήνυσε, μέσω της Κριστίν Λαγκάρντ, ότι η πρώτη αξιολόγηση, από την οποία θα κριθεί αν συμμετάσχει ή όχι στο ελληνικό πρόγραμμα, δεν θα ολοκληρωθεί παρά μόνο στο δεύτερο εξάμηνο του 2016. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι θα παρατείνουν το “μαρτύριο της σταγόνας” μέχρι τη στιγμή που η κυβέρνηση Τσίπρα θα κληθεί να αποπληρώσει μεγάλες ληξιπρόθεσμες οφειλές και θα χρειάζεται εναγωνίως τη δόση των 5,7 δισ για να μη βρεθεί και πάλι σε κατάσταση πιστωτικής ασφυξίας, όπως έγινε τον περασμένο Ιούλιο. Με άλλα λόγια, η κ. Λαγκάρντ τίναξε στον αέρα τις ελπίδες της ελληνικής κυβέρνησης να κλείσει τα ανοιχτά θέματα τους πρώτους μήνες του 2016, δηλαδή σε μια κάπως πιο ευνοϊκή γι αυτήν συγκυρία, στην οποία δεν είχε ανάγκη μεγάλων ροών για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν.
Τούτων δοθέντων, οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου που έρχονται σήμερα στην Αθήνα αναμένεται να “διευρύνουν τα γκολπόστ”, ζητώντας από την κυβέρνηση Τσίπρα και νέα, δυσβάσταχτα αντιλαϊκά μέτρα, πέραν εκείνων που έχουν ήδη συμφωνηθεί ή βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση. Οι πληροφορίες λένε ότι θα αξιώσουν ακόμη σκληρότερα μέτρα στο ασφαλιστικό, συμπεριλαμβανομένης της (νέας) περικοπής και των κυρίων συντάξεων, πρόσθετα μέτρα της τάξης του ενός δισ για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού το 2016 και διεύρυνση των ιδιωτικοποιήσεων. Μάλιστα ο Γερούν Ντάισελμπλουμ απαίτησε με ωμό τρόπο τον έλεγχο της τρόικα ακόμη και στη... στελέχωση της δημόσιας διοίκησης (για τη στελέχωση των ΔΣ των τραπεζών το έχουν ήδη εξασφαλίσει με βάση τον σκανδαλώδη νόμο περί ανακεφαλαιοποίησης) απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο το πρόγραμμα χρηματοδότησης.
Με τον κλοιό των πιέσεων να γίνεται ασφυκτικός και την απειλή του πλήρους εξευτελισμού επί θύραις, ο Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του δεν αποκλείεται να σκέφτονται μια “φυγή προς τα εμπρός”, μέσω νέων εκλογών, προτού απαξιωθεί το όποιο πολιτικό κεφάλαιο τους έχει απομείνει. Σε κάθε περίπτωση, οι γρήγορες, χαοτικές εξελίξεις επιβεβαιώνουν αυτό που θα έπρεπε να είναι εξ αρχής αναμενόμενο: ότι όπως τα δύο προηγούμενα μνημόνια του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, έτσι και το τρίτο μνημόνιο των ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, λειτουργούν σαν Κρόνοι που τρώνε τα πολιτικά τους παιδιά. Κι ότι το αδιέξοδο των μνημονιακών πολιτικών επαναφέρει, και θα επαναφέρει με ακόμη μεγαλύτερη ένταση στην ημερήσια διάταξη το ενδεχόμενο του Grexit και την αναζήτηση ριζοσπαστικής, εναλλακτικής λύσης.
Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να δει κανείς και την ενορχηστρωμένη αναβίωση της βρώμικης συνωμοσιολογίας περί “Νομισματοκοπείου” και “παράλληλου νομίσματος” από τον Γιάννη Στουρνάρα, κύκλους των μυστικών υπηρεσιών και συνεργάτες τους. Μια εκστρατεία λάσπης που λειτουργεί ως “προληπτικό πλήγμα” εναντίον της Λαϊκής Ενότητας, της δύναμης που δικαιώνεται από την τροπή των εξελίξεων και εμφανίζεται ως ο πιο ενοχλητικός, επικίνδυνος αντίπαλος των συστημικών δυνάμεων σ' αυτή την τόσο κρίσιμη και ασταθή συγκυρία.
ΙΣΚΡΑ