ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΟΥΝΤΖΟΥΡΟΥΛΙΑΣ
Η Σερβία προτίθεται να αγοράσει τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά
συστήματα Tor, Pantsir και Buk, καθώς και μαχητικά MiG-29, σε απάντηση
στα σχέδια της Κροατίας για την αγορά των τακτικών πυραύλων MGM-140
ATACMS αμερικανικής κατασκευής.
Ο σερβικός στρατός έχει ήδη αποστείλλει το αιτημά του στη Μόσχα. Αυτό
θα εξεταστεί προς το τέλος Ιανουαρίου από μια διμερή επιτροπή για την
τεχνική και στρατιωτική συνεργασία, όπως αναφέρει η ρωσική εφημερίδα
Kommersant.
Το υπουργείο Άμυνας της Σερβίας υπέβαλε στη ρωσική Ομοσπονδιακή
Υπηρεσία Στρατιωτικής και Τεχνικής Συνεργασίας τον κατάλογο των όπλων
που θέλει να αγοράσει, δήλωσε ο Dmitry Rogozin μετά την επισκεψή του στο
Βελιγράδι.
Σύμφωνα με το άρθρο, η σερβική στρατιωτική αίτηση θα εξεταστεί από τη
διμερή Επιτροπή για την τεχνική και στρατιωτική συνεργασία. Η πρώτη της
συνεδρίαση αναμένεται να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του
Ιανουαρίου.
Το Βελιγράδι στρέφεται προς την Μόσχα μετά την πρόθεση της Κροατίας
να θέσει στο στρατιωτικό της οπλοστάσιο τα αμερικανικά MGM-140 ATACMS.
Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι σε θέση να χτυπήσουν στόχους σε απόσταση έως
300 χιλιομέτρων, όπως αναφέρει η Kommersant.
«Ο Σερβικός στρατός πιστεύει ότι η ανάπτυξη ενός τέτοιου
όπλου στα Βαλκάνια θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Η
Σερβία δεν έλαβε καμία βοήθεια από εκείνους που της ζητούν να ενταχθεί
στο ΝΑΤΟ. Ως αποτέλεσμα, αναγκάστηκαν να στραφούν προς τη Ρωσία», είπε μια πηγή.
Η Σερβία δεν θα ζητήσει παραχωρήσεις, αλλά έχουμε λόγους να
περιμένουμε πολλά από τη Ρωσία. Δεν θα εξαπολύσει πόλεμο εναντίον της
Κροατίας. Θα ήταν άσκοπος ένας πόλεμος της Σερβίας εναντίον μιας χώρας
του ΝΑΤΟ,» τόνισε ο Πρόεδρος Τόμισλαβ Νίκολιτς κατά τη συνάντησή του με
τον Rogozin.
Σύμφωνα με την Kommersant, η Σερβία θέλει να αγοράσει πυραύλους
μεσαίου βεληνεκούς τύπου Buk και Tor πυραύλους, καθώς και πυραύλους
μικρής εμβέλειας, όπως το Pantsir-S1.
Επιπλέον, το υπουργείο Άμυνας της Σερβίας θέλει να αναβαθμίσει το
στόλο της Πολεμικής Αεροπορίας της, ώστε να συμπεριλάβει μαχητικά τύπου
MiG-29 Επί του παρόντος, η Σερβία διαθέτει 10 MiG-29 αεροσκάφη (έξι από
αυτά τα είχε αγοράσει από τη Ρωσία το 2013), 11 MiG-21 (που αναμένεται
να βρίσκονται σε αδράνεια από το 2018), καθώς και αρκετές δεκάδες
αεροσκάφη J-22 Orao, όπως αναφέρει ο ιστότοπος sputnik.
Το πρόβλημα του Κοσόβου
Η Σερβία κάνει μια κίνηση ματ έναντι των Δυτικών, της ΕΕ και των ΗΠΑ
δηλαδή, καθώς τα συμφέροντα του Βελιγραδίου πλήττονται εντόνως με την
φανερή στήριξη που παρέχουν οι χώρες της Δύσης προς το Κόσσοβο.
Η ΕΕ πιέζει την Σερβία χρησιμοποιώντας το Κόσσοβο ως ανάχωμα της
ενσωμάτωσης του Βελιγραδίου στους δυτικούς θεσμούς συνεργασίας και
ασφάλειας.
Το θέμα του Κοσόβου αποτελεί την ανοικτή πληγή του κράτους
και του λαού της Σερβίας. Οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου είναι
μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα και προσπαθούν να αποδείξουν πως Σέρβοι δεν
έζησαν ποτέ στην περιοχή, κάτι που φυσικά ιστορικά δεν ισχύει.
Το αποκορύφωμα στο ζήτημα του Κοσόβου έλαβε χώρα το 1999. Το
UCK συστάθηκε αρχικά αποκλειστικά από κοσοβάρους αντάρτες που πολεμούσαν
τους Γιουγκοσλάβους, ενώ αργότερα άρχισαν Αλβανοί να εισέρχονται στους
κόλπους της άτυπης στρατιωτικής οργάνωσης.Ο »απελευθερωτικός στρατός του
Κοσόβου» δρούσε υπό την ανοχή του ΝΑΤΟ και των Αμερικανικών δυνάμεων,
μάλιστα κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών στο Κόσοβο εκπαιδεύτηκαν και
εξοπλίστηκαν από τις Δυτικές Δυνάμεις.
Ο Ρωσικός παράγοντας
Η Ρωσία σαν περιφερειακή δύναμη πλέον έχει ζωτικά συμφέροντα στην
ευρύτερη των Βαλκανίων. Οι περισσότερες χώρες των Βαλκανίων έχουν
ενταχθεί πλέον στο άρμα της Δύσης και η Σερβία είναι ίσως η μοναδική
χώρα που κρατά αποστάσεις σε σχέση με τα κράτη της γιουγκοσλαβίας.
Εξάλλου δεν είναι εύκολο να διαγραφούν από την μνήμη των Σέρβων οι
βομβαρδισμοί και τα χιλιάδες θύματα του πολέμου το 1999. Η Ρωσία ήταν
και είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που στήριξε και στηρίζει τα ζωτικά
συμφέροντα του Βελιγραδίου. Τόσο σε οικονομικό όσο και γεωπολιτικό
επίπεδο. Η Ρωσία έχει παράσχει χρηματοδότηση προς τη Σερβία – περίπου
1.500.000.000 δολαρίων τα τελευταία δύο χρόνια.
Η Ρωσία επίσης δεν θα ήθελε να δει άλλη μια χώρα των Βαλκανίων να
ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Στις 2 Δεκεμβρίου, το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ αποφάσισε
την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Μαυροβούνιο, για την ένταξη της
βαλκανικής χώρας στον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Ρώσοι
πολιτικοί και εμπειρογνώμονες αντέδρασαν αρκετά έντονα σε αυτή την
είδηση. Η θέση της Ρωσίας σχετικά με την πιθανή διεύρυνση του ΝΑΤΟ με το
Μαυροβούνιο, έχει από καιρό καθοριστεί.
Από το 2011, ακόμα, ο
Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, είχε εκφραστεί για το θέμα,
λέγοντας ότι η ένταξη του Μαυροβουνίου δεν θα προσθέσει ασφάλεια ούτε
στην περιοχή, ούτε στη Συμμαχία ως σύνολο, ενώ το 2014 χαρακτήρισε το
ενδεχόμενο της προσχώρησης του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ ως μια πράξη
«ανεύθυνη και προβοκατόρικη».
Η ανησυχία της Μόσχας είναι δικαιολογημένη, καθώς στην ουσία το ΝΑΤΟ είναι ο δούρειος ίππος των ΗΠΑ στα Βαλκάνια.
Η Ρωσία έχει στενούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με χώρες
όπως η Σερβία και η Ελλάδα. Στόχος της Ρωσίας στα Βαλκάνια είναι να
αποτραπεί η επέκταση των δυτικών στρατιωτικών υποδομών στην περιοχή,
διατηρώντας παράλληλα επαρκή δύναμη για την υλοποίηση στρατηγικών έργων
ενεργειακής υποδομής.
Το μόνο σίγουρο είναι πως αν προχωρήσει η αγορά των οπλικών
συστημάτων, το γεωπολιτικό status quo θα αλλάξει τις ισορροπίες δυνάμεων
στα Βαλκάνια, με την σύγκρουση Ρωσίας-ΗΠΑ-ΕΕ να λαμβάνει νέες
διαστάσεις.