Του Στέλιου Συρμόγλου
Συνήθως μας φταίνε οι ξένοι, οι "άρπαγες" των δίκαιων διεκδικήσεων μας. Μας φταίνε μονίμως οι "άλλοι", οι οποίοι ως τρωκτικά "κατατρώγουν" τα εθνικά μας συμφέροντα και μας περιθωριοποιούν από το ευρωπαικό ή το διεθνές γίγνεσθαι με διάφορα προσχήματα ή και εκβιαστικά διλήμματα.
Κι ας δεχθούμε ότι αυτοί οι "άλλοι" κάνουν τη "βρώμικη" δουλειά τους σε βάρος των εθνικών μας συμφερόντων. Εμείς τι κάνουμε; Και δεν είναι οι πρόσφατες εξελίξεις με το προσφυγικό πρόβλημα και οι απειλές για την αποβολή μας από τη ζώνη Σένγκεν. Αν εξακολουθήσουμε να εθελοτυφλούμε, δεν αποκλείεται να βρεθούμε μπροστά σε εθνικά αδιέξοδα.
Η Τουρκία, για παράδειγμα, έχει στόχους. Και ασκεί την εξωτερική της πολιτική χωρίς παλινδρομήσεις. Με ευελιξία και τελεσφόρες διπλωματικές πρακτικές. Οχι πάντα, αλλά σχεδόν πάντα. Στην ελληνική διπλωματία "όλα παίζονται", αφού οι πρακτικές της αποδείχθηκαν διάτρητες τις τελευταίες δεκαετίες, θυμίζοντας περισσότερο τυρί "έμενταλ".
Από την ούτω πως καλούμενη "εθνική πολιτική" των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της ΝΔ, μέχρι τις εκτρωματικές κυβερνήσεις των μνημονιακών χρόνων, με έμφαση στην ευτράπελη εικόνα της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, τι συμπέρασμα εξάγεται; Οτι δυστυχώς αυτά που για την Ελλάδα είναι δικαιώματα, για τους Τούρκους εξακολουθούν να είναι διμερή προβλήματα.
Δεν ξεχνάει η Τουρκία ότι κατακτητικά είχε κτυπήσει την πόρτα της Βιέννης. Κι ενώ η Οθωμανική αυτοκρατορία επί τρεις αιώνες εμφανιζόταν ως ετοιμοθάνατη ασθενής, ο Βενιζέλος το 1920 την έφερε στο ψυχορράγημα. Δεν μπορούμε να ασκούμε διπλωματία και "εθνική πολιτική", χωρίς ιστορική μνήμη. Ο ρεαλισμός ρεαλισμός και η ιστορία ιστορία, χωρίς άγνοια και παρερμηνείες.
Η Τουρκία θέλει όλο και περισσότερα. Ξέρει να εκμεταλλεύεται τη συγκυρία, όπως τώρα με το δυσεπίλυτο θέμα των προσφύγων, αλλά της είναι απαραίτητη και η περίοδος της απραγίας και της λήθης. Το απέδειξε επανειλημμένως. Της ήταν απαραίτητη η "επίθεση φιλίας" των Σημίτη και Παπανδρέου, αλλά και σχετικά πρόσφατα του Κώστα Καραμανλή.
Η περίοδος λήθης για ό,τι έκανε, ώστε να πετύχει τους στόχους της. Απραγίας για όσα δεν πρέπει να κάνουν οι Ελληνες. Και κάθε φορά, την περίοδο φιλίας, λήθης και αδράνειας, η Τουρκία βγαίνει στην επίθεση αξιώσεων, από τις οποίες ουδέποτε παραιτείται.
Οι Τούρκοι μας παρασύρουν σε αδιέξοδα με σύμμαχό τους την πολιτική μας αβελτηρία και τη διπλωματική μας ανεπάρκεια μας. Αλλωστε, γνωρίζουν ότι ξεχνούμε τα λάθη μας από τα πάθη μας. Και τα λάθη μας πάντα γονιμοποιούνται στη γη της ιστορίας, στην Ελλάδα. Με βερμπαλιστές και φανφαρόνους και ανερμάτιστους πολιτικούς ,αλλά και διπλωμάτες, γίναμε επανειλημμένως αποδέκτες συνεπειών εσφαλμένων ενεργειών.
Και συχνά ακούμε τους πολιτικούς της εθνικής εξαθλίωσης να μας μιλούν περί "εθνικής ομοψυχίας", προσπαθώντας να δώσουν το στίγμα της κρισιμότητας της κατάστασης στα εθνικά μας θέματα, εγκαταλείποντας την ευφορία των πομφολυγωδών δηλώσεων και εκτιμήσεων. Και είναι οι ίδιοι που με λόγια και πράξεις υπονομεύουν την "εθνική ομοψυχία".
Στην πολιτική μετράει τι επιβάλλεται από την ιστορική αναγκαιότητα και τι είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται οι πολιτικοί ή να επωμίζονται. Γιατί ο Σημίτης παλαιότερα, ο αδιανόητος Γιωργάκης Παπανδρέου, ο "σιωπηλός" κατά τη βολή του Κώστας Καραμανλής, ο ψυχονευρωτικός κατά τις περιστάσεις Αντώνης Σαμαράς και ο απαίδευτος, αλλά αρκούντως πονηρός και εξουσιολάγνος Αλέξης Τσίπρας, να επωμιστούν το βάρος των εθνικών προβλημάτων;
Ηταν και είναι πάντα ευκολότερο να πετάξουν τα "τσουβάλια των προβλημάτων" στη θάλασσα και να "δαγκώσουν", όπως ο Ζορμπάς, γαρίφαλο ή κλάδον ελαίας και να περιφέρονται προσβλέποντας στο Τίποτα.
Οι ραγδαίες εξελίξεις διεθνώς και στην ευρύτερη περιοχή μας, με την Ευρώπη να εγκλωβίζεται στα δικά της ολέθρια σφάλματα και να εμφανίζεται μετέωρη μπροστά στο πρόβλημα των προσφύγων, επαναφέρει στην επικαιρότητατην όλη συλλογιστική, που καλύπτει και οριοθετεί την ακολουθητέα διαδικασία προς διευθέτηση των εθνικών μας θεμάτων.
Παράλληλα, ενεργούν ως κίνητρα απομυθοποίησης και απεγκλωβισμού από καθιερωμένα και διαδικαστικά σχήματα, που αντιδιαλεκτικά και υπεραπλουστευτικά αλλοιώνουν τις προοπτικές σχεδιασμού μιας υπέυθυνης, ρεαλιστικής και εύρωστης εθνικής πολιτικής...
Για χρόνια οι εγχώριοι πολιτικοί τσαρλατάνοι, οι επιζητούντες την...εθνική ομοψυχία ακολουθούν με συνέπεια ζημιογόνα εξωτερική πολιτική, γιατί βασικά ανάγουν το κόμματα σε Ελλάδα και την Ελλάδα σε μέσο και τόπο της εξουσίας τους.
Μια άγονη πολιτική. Χωρίς εξάλλου προσεκτικό σχεδιασμό δεν κάνεις πολιτική. Σου κάνουν πολιτική!..
Η Ευρωπαική Ενωση απεδείχθη ότι δεν αποτελεί "πανάκεια" για την προώθηση των εθνικών μας θεμάτων. Οι νομικές ιδιαιτερότητες της διεθνούς δικαιοταξίας, έτσι όπως τουλάχιστον εκφράζονται μέσα από τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, καθιστούν τη λήψη προληπτικών και ιδίως κατασταλτικών μέτρων, αν όχι αδύνατη, πάντως εξαιρετικά δύσκολη.
Αυτό αποτελεί αξιωματική αλήθεια αναφορικά με τα δικαστικά ή διαιτητικά διεθνή θέματα. Κι αυτό, γιατί ο κίνδυνος να παρεισφρήσουν σκοπιμότητες σε βάρος του δικαίου, όχι μόνο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά όπως η διεθνής πρακτική αποδεικνύει, αποτελεί σχεδόν κανόνα.
Αν οι πιέσεις που ασκούνται, αν ασκούνται. στο ασφυκτικό πλαίσιο της μυστικής διπλωματίας,εξυπηρετούν τον κυνισμό της επικαιρικής σκοπιμότητας, οι παραπλανητικές αυταπάτες, που συνεπάγεται η μονομερής επιδίωξη με επιπόλαια τεχνάσματα ή συναισθηματισμό, δεσμεύουν γενικά την ευφυία και τη διακριτικότητα στο χειρισμό των εξωτερικών μας σχέσεων.
Στις εκπτωχευτικές μονομέρειες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, αντί να επιζητούμε το αυτονόητο της εθνικής ομοψυχίας,είναι καιρός να αντιτάξουμε τις πολυμέρειες και τις δυνατότητες που εγκλείουν οι διπλωματικές πρακτικές. Οχι δογματική εμμονή σε ανωφελή πολιτική, αλλά πραγματισμός. Οχι "σταυροφορική" εξωτερική πολιτική, αλλά διπλωματία ρεαλιστική και ευέλικτη.