Οι κρατικές δαπάνες μειώνονται, τα χαράτσια αυξάνουν και παραδόξως τα Δημόσια Οικονομικά χειροτερεύουν

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΜΒΟΥΚΑΣ

Την προηγούμενη βδομάδα το Υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε τα στοιχεία εκτέλεσης του Γενικού Κρατικού Προϋπολογισμού (ΓΚΠ) του 2015 και τα στοιχεία εξέλιξης των δαπανών και των εσόδων της γενικής κυβέρνησης του ενδεκάμηνου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2015. Από τη στήλη αυτή ανελλιπώς και με ιδιαίτερη προσοχή παρακολουθούμε κάθε μήνα την πορεία των Δημοσίων Οικονομικών της χώρας. Ανεξάρτητα του γεγονότος ότι είμαστε πολέμιοι των μνημονίων, εντούτοις θεωρούμε ότι το μαρτύριο της σταγόνας με τις ασκούμενες μνημονιακές πολιτικές θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν να τελειώσει. Ευχόμαστε του χρόνου τέτοια εποχή, η χώρα να έχει περάσει στη φάση της ανάκαμψης, το τρίτο μνημόνιο να έχει πετύχει τους ποιοτικούς και τους ποσοτικούς του στόχους, το δημόσιο χρέος να ξανακουρευτεί και ο ελληνικός λαός να πειστεί ότι η περίοδος 2008-2016 υπήρξε μια κακή ανάμνηση και όλα στη χώρα άρχισαν να δουλεύουν ρολόι. Οι αναλύσεις μας όμως δεν βασίζονται στην ψηφοθηρική λογική των “θα, θα, θα” των πολιτικών, αλλά στην τεχνοκρατική λογική της αμερόληπτης επεξεργασίας των διαθέσιμων στατιστικών δεδομένων.

Δυστυχώς, τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών καταδεικνύουν, ότι, το 2015 υπήρξε χειρότερη δημοσιονομική χρονιά συγκριτικά με το 2014. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι η επιδεινούμενη πορεία των Δημοσίων Οικονομικών μετά το 2009, υπήρξε ο μοναδικός παράγοντας που η χώρα υποτάχθηκε στους ξένους πιστωτές και εξαναγκάστηκε νε δεσμευτεί με τις δανειακές συμβάσεις που συνοδεύουν όλα τα μνημόνια. Αν ο κατήφορος των Δημοσίων Οικονομικών συνεχιστεί και το 2016, με μαθηματική βεβαιότητα η Ελλάδα θα μπει στην περιπέτεια ενός τέταρτου μνημονίου. Πέντε είναι τα βασικά ποσοτικά δεδομένα που προκαλούν ανησυχία ως προς την πορεία των Δημοσίων Οικονομικών της χώρας εντός του 2016. Ειδικότερα: 1) Την περίοδο 2014-2015, τα καθαρά έσοδα του ΓΚΠ παρέμειναν αμετάβλητα στα 51,4 δις ευρώ (€). Δοθέντος ότι ο αρχικός δημοσιονομικός στόχος για το 2015 ήταν τα καθαρά έσοδα του ΓΚΠ να έφταναν τα 55,6 δις €, συμπεραίνεται πως η απόκλιση των εσόδων κατά -4,2 δις € (51,4-55,6=-4,2) επιβεβαιώνει την αποτυχία της ασκούμενης πολιτικής στο σκέλος των κρατικών εσόδων. Εντούτοις, τα έσοδα του ΓΚΠ παρουσιάζουν οφθαλμοφανή κόπωση, λόγω εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών από τα πολλά χαράτσια και την συρρίκνωση του πραγματικού τους εισοδήματος. Παράλληλα, η συνεχής ύφεση της εθνικής οικονομίας επιφέρει την περαιτέρω μείωση των δημοσίων εσόδων από την άμεση και την έμμεση φορολογία.

2) Την περίοδο 2014-2015, οι συνολικές δαπάνες του ΓΚΠ συμπεριλαμβανομένων των τόκων για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, διατηρήθηκαν σταθερές στα 55 δις €. Αν αναλογιστούμε ότι το 2009 οι αντίστοιχες δαπάνες του ΓΚΠ ήταν 84 δις €, καθίσταται εμφανές ότι η μείωσή τους κατά ολόκληρα 29 δις € την περίοδο 2009-2015 (84-55=29), δεν συνετέλεσε στην αποκατάσταση της πολυπόθητης δημοσιονομικής πειθαρχίας. Αν είναι δυνατόν, οι δαπάνες του ΓΚΠ την περίοδο 2009-2015 να ελαττωθούν 29 δις € και τα Δημόσια Οικονομικά να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Άποψή μας είναι ότι η κυβέρνηση δεν διαθέτει πλέον αρκετούς βαθμούς ελευθερίας, στην άσκηση μιας πιο συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής στο σκέλος των δαπανών. Αναμφίβολα, κακή εντύπωση προκαλεί η διαπίστωση ότι την περίοδο 2009-2015 οι κρατικές δαπάνες ψαλιδίστηκαν 34,5% και το 2012 το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης κουρεύτηκε δύο φορές συντελώντας στην απομείωσή του κατά 138 δις €, και παρόλα αυτά, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας εξακολουθεί να αυξάνει με αχαλίνωτους ρυθμούς. Η συνέχεια της ανάλυσής μας στην επόμενη επιφυλλίδα.

 +++

Το σημερινό άρθρο αποτελεί συνέχεια του χθεσινού, εστιάζοντας στην εξέλιξη των Δημοσίων Οικονομικών της χώρας βάσει των στοιχείων εκτέλεσης του Γενικού Κρατικού Προϋπολογισμού του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2014/2015 και την εξέλιξη των κύριων δημοσιονομικών δεικτών της γενικής κυβέρνησης της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2014/2015. Τρεις είναι οι βασικές παρατηρήσεις που θα κάνουμε στη σημερινή μας ανάλυση:

1) Το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2015, τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης ανήλθαν σε 66 δις ευρώ (€). Το 2014 τα συνολικά έσοδα της γενικής κυβέρνησης ήταν 76,1 δις €. Παράλληλα, στα πλαίσια της ασκούμενης μνημονιακής πολιτικής, η κυβέρνηση και το κουαρτέτο προσδοκούσαν το 2015 σε σύνολο κρατικών εσόδων 81 δις €. Άρα, η επίτευξη του ποσοτικού στόχου για κρατικά έσοδα 81 δις το 2015, προϋποθέτει την άνοδο των εσόδων της γενικής κυβέρνησης τον Δεκέμβριο του 2015 στο εκπληκτικό ποσό των 15 δις € (81-66=15). Ο στόχος για συλλογή κρατικών εσόδων 15 δις € σε ένα μόνο μήνα κυριολεκτικά είναι εξωπραγματικός. Το 2015 αξιολογείται μια αποτυχημένη δημοσιονομική χρονιά στην πλευρά των κρατικών εσόδων. Ακόμα και στην περίπτωση, που τα δημόσια έσοδα αυξηθούν κατά 11,1 δις € τον Δεκέμβριο, ώστε το σύνολο των εσόδων της γενικής κυβέρνησης το 2015 να διαμορφωθεί σε 77,1 δις €, δηλαδή όσο ήταν το 2014, συνάγεται ότι οι αποκλίσεις έναντι του αρχικού στόχου των 81 δις καθρεφτίζουν την αποτυχία της ασκούμενης φορολογικής πολιτικής.

2) Ως γνωστόν, τα “χρεολύσια βραχυπρόθεσμου δανεισμού” χρηματοδοτούνται από την πλευρά του Υπουργείου Οικονομικών, με τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του ελληνικού δημοσίου κυρίως τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας. Την περίοδο 2014-2015, οι δαπάνες χρεολυσίων βραχυπρόθεσμου δανεισμού από 129 εκτιμάται ότι εκτινάχτηκαν σε 741 δις €. Το ιλιγγιώδες ποσό των 741 δις € θεωρείται δανεισμός του ελληνικού κράτους, που όμως δεν αθροίζεται στο επίσημο χρέος της κεντρικής κυβέρνησης των 326 δις €, γιατί το χρέος αυτό ανακυκλώνεται εντός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος με συνεχείς επανεκδόσεις εντόκων γραμματίων. Ουσιαστικά τα 741 δις € είναι χρέος της χώρας έναντι των τραπεζών και προοδευτικά στο μέλλον θα πρέπει να εξοφληθεί. Το ερώτημα που εγείρεται και αρκετές φορές το έχουμε θέσει από τη στήλη αυτή είναι: Μα είναι δυνατόν να υπάρχει βραχυπρόθεσμο χρέος της τάξης των 741 δις €, το χρέος αυτό συνεχώς να αυξάνει και να μην καταγράφεται στα επίσημα στοιχεία που απεικονίζουν το συνολικό δημόσιο χρέος της Ελλάδας; Το Υπουργείο Οικονομικών με αναλυτικό δελτίο τύπου οφείλει να εξηγήσει στον ελληνικό λαό, γιατί το σύνολο των πιστωτικών εσόδων από 73,5 δις το 2013 εκτοξεύτηκε σε 762 δις € το 2015.

3) Από την προσεκτική μελέτη των δημοσιονομικών στοιχείων, προκύπτει ότι ένα μέρος των κρατικών δαπανών χρηματοδοτείται με πιστωτικά έσοδα. Πιστωτικά έσοδα που αντικατοπτρίζονται σε περιοδικές εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Αν όμως τα εκάστοτε κυβερνητικά οικονομικά επιτελεία, υιοθετούν την πρακτική της χρηματοδότησης τρεχουσών κρατικών δαπανών με πιστωτικά έσοδα, συμπεραίνεται ότι οι επίσημες δημόσιες δαπάνες, το έλλειμμα και άρα το χρέος της γενικής κυβέρνησης τεχνηέντως υποεκτιμώνται.

Η αποκρυπτογράφηση των προαναφερθέντων σκοτεινών σημείων που συσχετίζονται με την ξέφρενη ανοδική πορεία των πιστωτικών εσόδων, θα μπορούσε να γίνει από μια αδέσμευτη επιτροπή τεχνοκρατών, η οποία θα διερευνούσε όλες τις κρατικές δαπάνες ανά κωδικό και τη συσχέτισή τους με τα πιστωτικά έσοδα. Σε γενικές γραμμές, η ανάλυση της χθεσινής και της σημερινής επιφυλλίδας, εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς την τύχη του τρίτου μνημονίου. Επιτακτική ανάγκη για το καλό της πατρίδας είναι η έξοδος της ελληνικής οικονομίας από το τέλμα της ύφεσης. Αναμένουμε το δεύτερο εξάμηνο του 2016, η πρόβλεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα περί εισόδου της οικονομίας στη φάση της ανάκαμψης, να επιβεβαιωθεί από την εξέλιξη των στοιχείων. Ίδωμεν!


Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail