Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Τα drones, αυτά τα ιπτάμενα ρομποτάκια που κατακλύζουν όλο και περισσότερο τους αιθέρες αποτελούν –εκτός από χαριτωμένα gadget– μία από τις πιο αναπτυσσόμενες αγορές για τις εταιρείες τεχνολογίας και προσφέρουν ένα τεράστιο εύρος δυνατοτήτων και εφαρμογών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, η παγκόσμια αγορά των drones αναμένεται να φτάσει τα 5,6 δισ. δολάρια μέχρι το 2020, χωρίς να υπολογίζονται οι... προεκτάσεις της.
Μέχρι και η Ελληνική Αστυνομία εξοπλίστηκε με drones, ενώ έχει βάλει στα... ραντάρ της πιθανούς κινδύνους από τη χρήση τηλεκατευθυνόμενων αντικειμένων για κακόβουλους σκοπούς.
Από την καταγραφή στιγμιοτύπων και τη λήψη φωτογραφιών, μέχρι την πρόβλεψη ηφαιστειακών εκρήξεων και την κατασκευή τοίχων, τα drones φέρνουν επανάσταση σε πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους, ενώ αντίστοιχα δημιουργούν και αρκετά προβλήματα, με αποτέλεσμα να χαρακτηρίζονται από πολλούς ακόμη και ως «απειλή για τη δημόσια ασφάλεια». Μήπως ο κόσμος μας γίνεται... τηλεκατευθυνόμενος;
Η μανία για τα drones διαμορφώνει ένα νέο πεδίο δράσης για νεοφυείς επιχειρήσεις ανά τον κόσμο που θέλουν να καινοτομήσουν και να εκμεταλλευτούν τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας. Στον αντίποδα, τα drones προκαλούν πονοκέφαλο στις αρμόδιες Αρχές, αφού σε πολλές περιπτώσεις δεν κρίνεται επαρκές το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο. Γιατί, όπως όλες οι αγορές, έτσι και αυτή των drones χρειάζεται κανόνες.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η αγορά των drones θα διπλασιάζει το μέγεθός της σε ετήσια βάση, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια και όσο αυξάνονται οι διαθέσιμες εφαρμογές τους. Είναι ενδεικτικό, ότι στη μεγαλύτερη έκθεση τεχνολογίας στον κόσμο "Consumer Electronics Show 2016" που πραγματοποιήθηκε στο Λας Βέγκας στις 6-9 Ιανουαρίου, υπήρχε για πρώτη φορά τμήμα της έκθεσης αφιερωμένο στα drones.
Εντυπωσιακό είναι, επίσης, το στοιχείο ότι στις ΗΠΑ τα drones αποτέλεσαν το πιο δημοφιλές δώρο για τα Χριστούγεννα που μας πέρασαν. Πάνω από 500.000 drones πωλήθηκαν κατά την εορταστική περίοδο, ενώ, μέχρι στιγμής, τα ιπτάμενα gadgets που έχουν εγγραφεί στα μητρώα της ομοσπονδιακής υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας (FAA) μετά βίας φτάνουν τις 200.000. Η FAA, μάλιστα, εκτιμά ότι μέχρι το 2020 θα χρησιμοποιούνται πάνω από 30.000 drones μόνο για επαγγελματική χρήση. Το γεγονός αυτό τρομάζει τις Αρχές, καθώς οι κλήσεις στην αστυνομία που σχετίζονται με τη δραστηριότητα των drones αυξάνονται με ιλιγγιώδη ρυθμό.
Άλλα πέφτουν από τον ουρανό λόγω κακού χειρισμού και προκαλούν ζημιές και άλλα εμφανίζονται από... το πουθενά παραβιάζοντας την ιδιωτική ζωή των πολιτών. Όπως και να' χει, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η χρήση τους θέλει μέτρο και πάνω απ' όλα κανόνες.
Χρησιμεύουν παντού
Τα drones δεν είναι όμως μόνο για διασκέδαση. Για παράδειγμα, επιστήμονες στην Ισλανδία χρησιμοποιούν drones για την παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας, θέλοντας να προλάβουν ανεπιθύμητες καταστάσεις, όπως η απαγόρευση των πτήσεων σε μεγάλο τμήμα της Ευρώπης το 2010, όταν εξερράγη το ηφαίστειο Εϊγιαφιάτλαγιοκουτλ προκαλώντας σημαντικά προβλήματα στις αερομεταφορές.
Η Amazon ήταν από τις πρώτες εταιρείες που θέλησαν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες των drones και να παραδίδει πακέτα στην πόρτα του αγοραστή. Στον Καναδά, τα ταχυδρομεία της χώρας εξετάζουν, επίσης, το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουν drones για αποστολές από αέρος, ενώ στη Μ. Βρετανία οι αστυνομικές Αρχές δοκιμάζουν drones για την αναζήτηση αγνοούμενων και την άμεση ανταπόκριση σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Στις ΗΠΑ, η Walmart έλαβε άδεια για την αποστολή προϊόντων στους καταναλωτές με drones.
Την ίδια ώρα, η NASA συνεργάζεται με τις βρετανικές αρχές για την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης κυκλοφορίας των drones που αναμένεται να προκαλέσουν... μποτιλιάρισμα τα επόμενα χρόνια. Στο ίδιο μήκος κύματος, τέσσερις πιλότοι της British Airways άνοιξαν σχολή για την εκπαίδευση όσων θέλουν να χειριστούν drones. Η Shell, από την πλευρά της, χρησιμοποιεί drones σε ορισμένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια ενέργειας στην Ευρώπη σε ελέγχους που διενεργεί σε μέρη δυσπρόσιτα για τον άνθρωπο.
Ακόμη και κατασκευαστικές εταιρείες, όπως η Balfour Beatty, εξετάζουν τρόπους για να χτίζουν τοίχους (!) με drones και να προστατεύουν τους εργάτες σε επικίνδυνα σημεία.
Ο ασφαλιστικός κλάδος είναι επίσης από τους κερδισμένους της χρήσης των drones. Πραγματογνώμονες μπορούν να κάνουν πιο εύκολα τη δουλειά τους, με αποτέλεσμα να επιταχύνονται οι διαδικασίες αποζημίωσης, ενώ στις αχανείς εκτάσεις των ΗΠΑ και της Αυστραλίας οι ασφαλιστικές χρησιμοποιούν τα drones για την καταγραφή των ζημιών που προκαλούν οι καταστροφικές πυρκαγιές που σημειώνονται κάθε χρόνο. Στη Μ. Βρετανία, οι ασφαλιστικές χρησιμοποίησαν drones για να εκτιμήσουν τις ζημιές από τις πρωτοφανείς πλημμύρες που σάρωσαν το νησί.
Παράλληλα, έχει ανοίξει μία νέα αγορά ασφάλισης των τηλεκατευθυνόμενων αυτών αντικειμένων για την αστική ευθύνη που πηγάζει από την πρόκληση ζημιών, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για την παραβίαση της ιδιωτικής ζωής. Αναλυτές του κλάδου κάνουν για λόγο για μία αγορά αρκετών δισεκατομμυρίων για τις ασφαλιστικές.
Τρομοκρατία
Τρόμο έχουν προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες στη Μ. Βρετανία εκθέσεις think tanks που προειδοποιούν για τρομοκρατικά χτυπήματα με τη χρήση drones και την πιθανότητα αξιοποίησης αυτού του «όπλου» από τους τζιχαντιστές. Σύμφωνα με το Oxford Research Group, τα drones στα χέρια των τζιχαντιστών μπορούν να γίνουν «ιπτάμενες βόμβες» και να αποτελέσουν τεράστιο πλεονέκτημα για τους τρομοκράτες.
Τα drones θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τρομοκρατικές οργανώσεις ως «απλοί, φθηνοί και αποτελεσματικοί αερομεταφερόμενοι αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί». Αυτό υποστηρίζει, από την πλευρά του, το think tank Remote Control Project. Απευθύνει, μάλιστα, έκκληση στις βρετανικές Αρχές να χαλαρώσουν το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ραδιοσυχνότητες και να κάνουν πιο αυστηρή τη διαδικασία έγκρισης αδειών για τη χρήση drones.
Σήμερα, στις περισσότερες χώρες, όποιος θέλει μπορεί να αγοράσει και να πετάξει drone για ιδιωτικούς σκοπούς, αρκεί το βάρος του να είναι μικρότερο των 20 κιλών. Το γεγονός αυτό έχουν εκμεταλλευτεί τρομοκρατικές και εγκληματικές οργανώσεις καθώς και ομάδες ακτιβιστών που χρησιμοποιούν drones τόσο για επιθέσεις όσο και για τη συλλογή πληροφοριών.
Ο φόβος, δε, ότι τα drones μπορούν να εξελιχθούν σε ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό όπλο στα χέρια τρομοκρατών έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη «αμυντικών συστημάτων».
Τελευταίο δημιούργημα αυτό της Airbus, το οποίο μπορεί να μπλοκάρει το «σήμα» των drones και να αναλάβει τον έλεγχό τους, σε ακτίνα έως και 10 χιλιομέτρων. Παράλληλα, χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνολογικά εργαλεία της Airbus το εν λόγω σύστημα αξιολογεί την πιθανότητα απειλής. Άλλες εταιρείες όπως η Boeing αναπτύσσουν συστήματα laser τα οποία απλώς καταστρέφουν τα ιπτάμενα αντικείμενα.