Απόστολος Αποστολόπουλος
Η ανατροπή που μας άφησε ο παλιός χρόνος ολοκληρώνοντας τη θητεία του ήταν ότι η Ρωσία διεκδικεί ρόλο σε πλανητικό επίπεδο, όπως η ΕΣΣΔ, επεμβαίνοντας στο Μεσανατολικό. Αν η Ρωσία σταθεροποιήσει τη νικηφόρα επέμβασή της στη Μ. Ανατολή επιβάλλοντας λύση συμβατή με τα συμφέροντα της, οι ΗΠΑ δεν θα είναι πλέον η μοναδική Υπερδύναμη και ο Κόσμος θα γίνει πολυπολικός. Η ανάδυση περιφερειακών Δυνάμεων, όπως η Κίνα και, ως τώρα, η Ρωσία, περιπλέκει αλλά δεν ανατρέπει την απόλυτη, αν και όχι ανεξέλεγκτη, υπεροχή των ΗΠΑ. Αν, όμως, χάσουν την απόλυτη κυριαρχία τους στην κομβική περιοχή της Μ. Ανατολής, θα είναι η αρχή του τέλους της μονοκρατορίας τους. Εντός του 2016 θα δοθεί επαρκώς σαφής απάντηση.
Τη νικηφόρα ρωσική επέμβαση ακολούθησε σχεδόν αμέσως, (συμπτωματικά;), η τρομοκρατική ενέργεια στο Παρίσι με τις συνέπειές της σε όλη την Ευρώπη. Το κλίμα φόβου στις ΗΠΑ μετά την πτώση των «Δίδυμων Πύργων», μεταφέρθηκε στην Ευρώπη. Αλλά ενώ οι Αμερικανοί αποδέχθηκαν παθητικά την εισβολή στο Ιράκ, στην Ευρώπη ο κόσμος φαίνεται πολύ λιγότερο πρόθυμος να στηρίξει πολεμικές περιπέτειες στη Μ. Ανατολή. Οι «τρελές περιπέτειες» την εποχή της ευημερίας, το 2001, δεν γίνονται δεκτές με την ίδια ευκολία σήμερα, εποχή των ισχνών αγελάδων. Όταν μάλιστα η εκστρατεία του Τζ. Μπους αποδείχθηκε ότι στηρίζονταν σε ψεύδη, κατέληξε σε φιάσκο και άφησε πίσω της το ατελεύτητο χάος.
Εχθρός, επίσημα, είναι οι Τζιχαντιστές αλλά ο κόσμος διακρίνει ότι ο πραγματικός αντίπαλος για τους ηγέτες της Δύσης είναι η Ρωσία του Πούτιν. Πολλοί τον μισούν αλλά όλοι υπολογίζουν πολύ προσεκτικά την απειλή του ότι από συμβατικούς πολέμους εκτός Ευρώπης, μπορεί να περάσουμε σε πυρηνικό ολοκαύτωμα. Η αντιρωσική προπαγάνδα στη Δύση έχει οξυνθεί αλλά σε λάθος κατεύθυνση. Νομίζουν ότι παρουσιάζοντας τον Πούτιν ως επικίνδυνο τέρας (αλά Στάλιν) συσπειρώνουν τον κόσμο εναντίον της Ρωσίας, όπως στον Ψυχρό Πόλεμο. Αλλά τώρα δεν είναι περίοδος ευημερίας και του ιδεολογικού, αντικομμουνιστικού, αγώνα προς υπεράσπισή της. Ο Πούτιν γίνεται συμπαθής ως αντίπαλος ενός Δυτικού Κόσμου διεφθαρμένου, ανίκανου να τηρήσει την υπόσχεση περί ευημερίας, αδύναμου να νικήσει τον αντίπαλο επί του πεδίου των μαχών. Η εποχή των Σταυροφόρων έχει παρέλθει. Όχι επειδή η Ευρώπη γέμισε από δειλούς και μαλθακούς. Αλλά επειδή η Ευρώπη τελεί υπό την Αμερικανική κηδεμονία και ο μόνος ωφελημένος από ένα γενικευμένο πόλεμο, συμβατικό, θα είναι οι ΗΠΑ. Οι Ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι πλέον Μεγάλες Δυνάμεις ώστε να διεκδικήσουν ισότιμα μερίδιο από πολεμικά κέρδη και ως κολαούζοι δεν αξίζει να ρισκάρουν για λίγα ψίχουλα.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, η Ρωσία αλωνίζει χωρίς να είναι ισχυρότερη από τους αντιπάλους της. Στην πραγματικότητα βρίσκεται σε αμυντική θέση και όλες της οι κινήσεις, πχ η προσάρτηση της Κριμαίας, έχουν στόχο να αποφύγουν τη θανάσιμη τανάλια που επίμονα σχεδιάζουν και εφαρμόζουν οι αντίπαλοί της, με πρωτομάστορα τις ΗΠΑ. Οι συνεχείς αναφορές της ρωσικής ηγεσίας για διεθνή συνεργασία (εναντίον των Τζιχαντιστών) είναι δημόσια παραδοχή ότι δεν διεκδικεί όλη την τούρτα και είναι πρόθυμη να συζητήσει το μερίδιό της. Αλλά αυτό σημαίνει ότι οι άλλοι θα αναγνωρίσουν δικαιώματα στη Ρωσία (ενώ τώρα δεν έχει κανένα κεκτημένο) και ότι θα της παραχωρήσουν κομμάτι από το γλυκό, ενώ τώρα το έχουν όλο δικό τους. Η μόνη πιθανότητα σχετικής ηρεμίας θα έρθει αν η Ρωσία επιβάλλει τη θέση της ως «η άλλη» Υπερδύναμη και επέλθει κάποια ισορροπία.
Ενόψει της, ισχυρής, προοπτικής συνεννόησης Ρωσίας-ΗΠΑ (και ΕΕ), η Τουρκία έκανε ρελάνς καταρρίπτοντας το ρωσικό μαχητικό. Η Ρωσία μέσα σε δυο-τρεις μήνες έδειξε ότι είναι σχετικά εύκολο να ηττηθούν οι Τζιχαντιστές. Με την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού η Τουρκία μετέφερε το κέντρο βάρους από το έλασσον ζήτημα των Τζιχαντιστών στην ουσιαστική αντιπαράθεση με τη Μόσχα. Στόχος, να δημιουργηθούν συνθήκες άμεσης αντιπαράθεσης Ρωσίας-ΗΠΑ/ΕΕ ώστε να αποκλειστούν συμφωνίες των γιγάντων σε βάρος των περιφερειακών τουρκικών συμφερόντων. Επιδίωξη δεν ήταν, όχι αναγκαστικά, ένας παγκόσμιος πόλεμος, αλλά μια συνολική διαπραγμάτευση, με την Τουρκία ισότιμο εταίρο στο τραπέζι του δούναι και λαβείν. Η τουρκική ενέργεια, όμως, ήταν τόσο προκλητική που θα εξέθετε όποιον υποστήριζε τον Ερντογάν. Όλοι προτίμησαν να πουν ότι η διαμάχη είναι διμερής, Ρωσίας-Τουρκίας, και ο Πούτιν, προσεκτικός, συνδράμει αυτή την άποψη.
Μόλις ο Ερντογάν απέτυχε να φέρει σε αντιπαράθεση Ρωσία-ΗΠΑ, η Σ. Αραβία, με τους ίδιους στόχους και για τους ίδιους λόγους, εξωθεί στα άκρα εκτελώντας τον Σιίτη ιμάμη Νιμρ αλ Νιμρ με αποτέλεσμα την προβλεπόμενη μανιασμένη αντίδραση των απανταχού ομοθρήσκων του. Μέσω της άμεσης, καθολικής σύγκρουσης των τοπαρχών, Τουρκία και Σ. Αραβία επιδιώκουν σε μια αντιπαράθεση των Ισχυρών έτσι ώστε για να αποφευχθεί ένας γενικευμένος Πόλεμος να στηθεί ένα Μεγάλο Τραπέζι όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι θα μετάσχουν. Και χωρίς σενάρια συνομωσίας, τα ιδιαίτερα ζωτικά συμφέροντα των εν λόγω υποδεέστερων παικτών αρκούν για να φθάσουμε στο χείλος του γκρεμού. Αυτό είχε γίνει στην κρίση της Κούβας και αυτή την τακτική είχε υποδείξει ο Κίσσινγκερ για την επίλυση της διαμάχης Ελλάδας-Τουρκίας.
Ας επαναλάβουμε ότι οι ρωσικές νίκες οδηγούν στην ίδρυση Κουρδικού Κράτους φιλικού στη Μόσχα και διαμελισμό της Τουρκίας ενώ καταστροφή των Τζιχαντιστών θα πλήξει θανάσιμα την Εξουσία της βασιλικής οικογένειας στη Σ. Αραβία, κυρίαρχη στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου.
Η ανατροπή που μας άφησε ο παλιός χρόνος ολοκληρώνοντας τη θητεία του ήταν ότι η Ρωσία διεκδικεί ρόλο σε πλανητικό επίπεδο, όπως η ΕΣΣΔ, επεμβαίνοντας στο Μεσανατολικό. Αν η Ρωσία σταθεροποιήσει τη νικηφόρα επέμβασή της στη Μ. Ανατολή επιβάλλοντας λύση συμβατή με τα συμφέροντα της, οι ΗΠΑ δεν θα είναι πλέον η μοναδική Υπερδύναμη και ο Κόσμος θα γίνει πολυπολικός. Η ανάδυση περιφερειακών Δυνάμεων, όπως η Κίνα και, ως τώρα, η Ρωσία, περιπλέκει αλλά δεν ανατρέπει την απόλυτη, αν και όχι ανεξέλεγκτη, υπεροχή των ΗΠΑ. Αν, όμως, χάσουν την απόλυτη κυριαρχία τους στην κομβική περιοχή της Μ. Ανατολής, θα είναι η αρχή του τέλους της μονοκρατορίας τους. Εντός του 2016 θα δοθεί επαρκώς σαφής απάντηση.
Τη νικηφόρα ρωσική επέμβαση ακολούθησε σχεδόν αμέσως, (συμπτωματικά;), η τρομοκρατική ενέργεια στο Παρίσι με τις συνέπειές της σε όλη την Ευρώπη. Το κλίμα φόβου στις ΗΠΑ μετά την πτώση των «Δίδυμων Πύργων», μεταφέρθηκε στην Ευρώπη. Αλλά ενώ οι Αμερικανοί αποδέχθηκαν παθητικά την εισβολή στο Ιράκ, στην Ευρώπη ο κόσμος φαίνεται πολύ λιγότερο πρόθυμος να στηρίξει πολεμικές περιπέτειες στη Μ. Ανατολή. Οι «τρελές περιπέτειες» την εποχή της ευημερίας, το 2001, δεν γίνονται δεκτές με την ίδια ευκολία σήμερα, εποχή των ισχνών αγελάδων. Όταν μάλιστα η εκστρατεία του Τζ. Μπους αποδείχθηκε ότι στηρίζονταν σε ψεύδη, κατέληξε σε φιάσκο και άφησε πίσω της το ατελεύτητο χάος.
Εχθρός, επίσημα, είναι οι Τζιχαντιστές αλλά ο κόσμος διακρίνει ότι ο πραγματικός αντίπαλος για τους ηγέτες της Δύσης είναι η Ρωσία του Πούτιν. Πολλοί τον μισούν αλλά όλοι υπολογίζουν πολύ προσεκτικά την απειλή του ότι από συμβατικούς πολέμους εκτός Ευρώπης, μπορεί να περάσουμε σε πυρηνικό ολοκαύτωμα. Η αντιρωσική προπαγάνδα στη Δύση έχει οξυνθεί αλλά σε λάθος κατεύθυνση. Νομίζουν ότι παρουσιάζοντας τον Πούτιν ως επικίνδυνο τέρας (αλά Στάλιν) συσπειρώνουν τον κόσμο εναντίον της Ρωσίας, όπως στον Ψυχρό Πόλεμο. Αλλά τώρα δεν είναι περίοδος ευημερίας και του ιδεολογικού, αντικομμουνιστικού, αγώνα προς υπεράσπισή της. Ο Πούτιν γίνεται συμπαθής ως αντίπαλος ενός Δυτικού Κόσμου διεφθαρμένου, ανίκανου να τηρήσει την υπόσχεση περί ευημερίας, αδύναμου να νικήσει τον αντίπαλο επί του πεδίου των μαχών. Η εποχή των Σταυροφόρων έχει παρέλθει. Όχι επειδή η Ευρώπη γέμισε από δειλούς και μαλθακούς. Αλλά επειδή η Ευρώπη τελεί υπό την Αμερικανική κηδεμονία και ο μόνος ωφελημένος από ένα γενικευμένο πόλεμο, συμβατικό, θα είναι οι ΗΠΑ. Οι Ευρωπαϊκές χώρες δεν είναι πλέον Μεγάλες Δυνάμεις ώστε να διεκδικήσουν ισότιμα μερίδιο από πολεμικά κέρδη και ως κολαούζοι δεν αξίζει να ρισκάρουν για λίγα ψίχουλα.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, η Ρωσία αλωνίζει χωρίς να είναι ισχυρότερη από τους αντιπάλους της. Στην πραγματικότητα βρίσκεται σε αμυντική θέση και όλες της οι κινήσεις, πχ η προσάρτηση της Κριμαίας, έχουν στόχο να αποφύγουν τη θανάσιμη τανάλια που επίμονα σχεδιάζουν και εφαρμόζουν οι αντίπαλοί της, με πρωτομάστορα τις ΗΠΑ. Οι συνεχείς αναφορές της ρωσικής ηγεσίας για διεθνή συνεργασία (εναντίον των Τζιχαντιστών) είναι δημόσια παραδοχή ότι δεν διεκδικεί όλη την τούρτα και είναι πρόθυμη να συζητήσει το μερίδιό της. Αλλά αυτό σημαίνει ότι οι άλλοι θα αναγνωρίσουν δικαιώματα στη Ρωσία (ενώ τώρα δεν έχει κανένα κεκτημένο) και ότι θα της παραχωρήσουν κομμάτι από το γλυκό, ενώ τώρα το έχουν όλο δικό τους. Η μόνη πιθανότητα σχετικής ηρεμίας θα έρθει αν η Ρωσία επιβάλλει τη θέση της ως «η άλλη» Υπερδύναμη και επέλθει κάποια ισορροπία.
Ενόψει της, ισχυρής, προοπτικής συνεννόησης Ρωσίας-ΗΠΑ (και ΕΕ), η Τουρκία έκανε ρελάνς καταρρίπτοντας το ρωσικό μαχητικό. Η Ρωσία μέσα σε δυο-τρεις μήνες έδειξε ότι είναι σχετικά εύκολο να ηττηθούν οι Τζιχαντιστές. Με την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού η Τουρκία μετέφερε το κέντρο βάρους από το έλασσον ζήτημα των Τζιχαντιστών στην ουσιαστική αντιπαράθεση με τη Μόσχα. Στόχος, να δημιουργηθούν συνθήκες άμεσης αντιπαράθεσης Ρωσίας-ΗΠΑ/ΕΕ ώστε να αποκλειστούν συμφωνίες των γιγάντων σε βάρος των περιφερειακών τουρκικών συμφερόντων. Επιδίωξη δεν ήταν, όχι αναγκαστικά, ένας παγκόσμιος πόλεμος, αλλά μια συνολική διαπραγμάτευση, με την Τουρκία ισότιμο εταίρο στο τραπέζι του δούναι και λαβείν. Η τουρκική ενέργεια, όμως, ήταν τόσο προκλητική που θα εξέθετε όποιον υποστήριζε τον Ερντογάν. Όλοι προτίμησαν να πουν ότι η διαμάχη είναι διμερής, Ρωσίας-Τουρκίας, και ο Πούτιν, προσεκτικός, συνδράμει αυτή την άποψη.
Μόλις ο Ερντογάν απέτυχε να φέρει σε αντιπαράθεση Ρωσία-ΗΠΑ, η Σ. Αραβία, με τους ίδιους στόχους και για τους ίδιους λόγους, εξωθεί στα άκρα εκτελώντας τον Σιίτη ιμάμη Νιμρ αλ Νιμρ με αποτέλεσμα την προβλεπόμενη μανιασμένη αντίδραση των απανταχού ομοθρήσκων του. Μέσω της άμεσης, καθολικής σύγκρουσης των τοπαρχών, Τουρκία και Σ. Αραβία επιδιώκουν σε μια αντιπαράθεση των Ισχυρών έτσι ώστε για να αποφευχθεί ένας γενικευμένος Πόλεμος να στηθεί ένα Μεγάλο Τραπέζι όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι θα μετάσχουν. Και χωρίς σενάρια συνομωσίας, τα ιδιαίτερα ζωτικά συμφέροντα των εν λόγω υποδεέστερων παικτών αρκούν για να φθάσουμε στο χείλος του γκρεμού. Αυτό είχε γίνει στην κρίση της Κούβας και αυτή την τακτική είχε υποδείξει ο Κίσσινγκερ για την επίλυση της διαμάχης Ελλάδας-Τουρκίας.
Ας επαναλάβουμε ότι οι ρωσικές νίκες οδηγούν στην ίδρυση Κουρδικού Κράτους φιλικού στη Μόσχα και διαμελισμό της Τουρκίας ενώ καταστροφή των Τζιχαντιστών θα πλήξει θανάσιμα την Εξουσία της βασιλικής οικογένειας στη Σ. Αραβία, κυρίαρχη στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου.