Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Διπλωματικά παιχνίδια υψηλού ρίσκου παίζει η Αθήνα, λειτουργώντας εν θερμώ μετά τις πρωτοβουλίες της Βιέννης να υποστηρίξει το κλείσιμο των συνόρων των Σκοπίων και να διαφοροποιηθεί από τις αποφάσεις της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής. Το ζήτημα όμως δεν είναι να διαρραγούν οριστικά οι σχέσεις της χώρας ακόμη και με πλευρές που εμφανίζονται... "απέναντι", αλλά το πώς θα αξιοποιηθεί προς όφελος της Ελλάδας η "ανταρσία" της Αυστρίας.
Στην εξωτερική πολιτική, οι λεονταρισμοί δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικοί. Την ώρα που ο ίδιος ο Γιουνκέρ καταφέρεται κατά της Αυστρίας, η Ελλάδα οφείλει να αναβαθμίσει την πίεσή της προς τα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων για να κερδίσει ό,τι περισσότερο μπορεί ενόψει της κρίσιμης νέας Συνόδου Κορυφής στις 7 Μαρτίου. Με άλλα λόγια, το ζητούμενο δεν είναι πώς θα πλακωθείς με την Αυστρία, αλλά πώς θα αξιοποιήσεις τη δική της ανασφάλεια για το προσφυγικό για να ισχυροποιήσεις τις δικές σου γραμμές άμυνας έναντι των προσφυγικών ροών και τη χρηματοδότησή σου για να τις αντιμετωπίσεις. Όχι το πώς θα κάνεις διμερές πρόβλημα, ένα καυτό ευρωπαϊκό ζήτημα.
Η ανάκληση της Ελληνίδας πρέσβειρας στην Αυστρία, κ. Αλειφέρη, για διαβουλεύσεις στην Αθήνα και το ύφος της ανακοίνωσης που εκδόθηκε από το ΥΠΕΞ με αναφορά σε πρακτικές του 19ου αιώνα, μπορεί στο μυαλό του Ν. Κοτζιά και του Α. Τσίπρα να φαντάζει ως μία σκληρή και ηρωικού τύπου απάντηση της χώρας. Ίσως δε και να θεωρούν ότι παίρνουν για λογαριασμό του... Καποδίστρια εκδίκηση από τον... Μέττερνιχ και τις ανθελληνικές μηχανορραφίες του προς όφελος των συμφερόντων της Αυστριακής αυτοκρατορίας, σχεδόν δύο αιώνες μετά.
"Είναι σαφές ότι, τα μεγάλα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με σκέψεις, νοοτροπίες και εξωθεσμικές πρωτοβουλίες που έχουν τις ρίζες τους στο 19ο αιώνα", αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ. Δεν μπορώ να πω. Εκ πρώτης όψεως μπορεί να σε ανεβάσει ως προς το εθνικό συναίσθημα. Μόνο που το ζητούμενο δεν είναι το φρόνημα αλλά οι λύσεις. Το αποτέλεσμα, όχι η επικοινωνιακή διαχείριση. Γιατί υπάρχει και η εξής απορία. Η ανάκληση της κυρίας Αλειφέρη ήταν μήνυμα προς την Αυστρία και την Ευρωπαϊκή Ένωση ή για εσωτερική κατανάλωση; Και αν ήταν μήνυμα προς την Αυστρία τι ακριβώς σήμαινε; Ότι δεν θα ανεχθεί η Ελλάδα παρόμοιες συμπεριφορές; Και θα πράξει δηλαδή τι;
Οι καταστάσεις και οι στιγμές που ζούμε είναι εξαιρετικά κρίσιμες. Υπό μία έννοια ιστορικές, έστω και δραματικές. Και οι σωστοί χειρισμοί θα κρίνουν πολλά. Σε όλα τα επίπεδα. Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι το βάρος που καλείται σήμερα να σηκώσει η χώρα είναι πέρα για πέρα άδικο και δυσβάσταχτο. Και ότι η συμπεριφορά της Ευρώπης απέναντι στην Ελλάδα δεν... ξεχειλίζει από αλληλεγγύη. Ωστόσο πρέπει να αναλογισθεί κανείς και αν οι χειρισμοί από τη δική μας πλευρά, ήταν οι ενδεδειγμένοι σε όλα τα επίπεδα. Και στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος αλλά και στη διαχείριση της διαπραγμάτευσης με τους "θεσμούς" για την αξιολόγηση. Και το πώς επιχειρήθηκε να σπεκουλάρει η ελληνική πλευρά χρονικά για να κερδίσει πολιτικό χρόνο και να συνδέσει αξιολόγηση και προσφυγικό για να αποκομίσει όπως εκτιμούσε πρόσθετα οφέλη. Και να που το πράγμα έχει φτάσει σε οριακό σημείο.
Πρέπει να σχεδιαστούν με πολύ μεγάλη προσοχή οι επόμενες κινήσεις. Με γνώμονα το συμφέρον και την επιβίωση της χώρας και όχι τη μικροπολιτική και τα κομματικά συμφέροντα. Αν υπάρχει μία ευκαιρία για την Ελλάδα, αυτή προέρχεται από την αγωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην διασπαστεί. Και ο κίνδυνος διάσπασης προέρχεται από τη Βρετανία. Η Ευρώπη τρέμει το ενδεχόμενο να συμβεί ένα Βrexit τον προσεχή Ιούνιο. Δεν μπορεί να διαχειριστεί ένα πιθανό "όχι" των Βρετανών στην παραμονή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση ταυτόχρονα με το τεράστιο προσφυγικό ζήτημα. Και σίγουρα δεν μπορεί να αντέξει "διπλή" απειλή εξόδου. Γιατί αν δεν στηρίξει την Ελλάδα, δεν θα αντέξει.
Και σε αυτή την τεράστια ανασφάλεια θα πρέπει να επενδύσει η ελληνική πλευρά. Όχι όμως με χρονοκαθυστερήσεις και τερτίπια. Όχι σα να προκαλεί η ίδια τις εξελίξεις. Πρέπει να κλείσει τάχιστα η αξιολόγηση για να διεκδικήσει στη συνέχεια η ελληνική πλευρά ό,τι μπορεί περισσότερο σε σχέση με το προσφυγικό, αξιοποιώντας την ευρωπαϊκή ανασφάλεια. Χωρίς να δίνει άλλοθι σε όσους επιθυμούν να την πλήξουν τονίζοντας τη... χρόνια αναξιοπιστία της.
capital.gr