Του Ηλία Μπενέκου
Στη μέγγενη ανεξέλεγκτων προσφυγικών ροών, οργισμένων κοινωνικών ομάδων και απρόθυμων δανειστών, δείχνει να βρίσκεται το τελευταίο διάστημα το Μαξίμου. Η κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με ένα εκρηκτικό κοκτέιλ αστάθμητων εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων που προκαλούν αναταράξεις στην ομαλή πορεία της χώρας και απαιτούν διαρκή επαναχάραξη στρατηγικής.
Και αν σε οριακές καταστάσεις το ζητούμενο είναι μία μίνιμουμ συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων μπροστά στα μεγάλα προβλήματα, στην παρούσα φάση αυτό δεν φαίνεται πιθανό, με μοναδική εξαίρεση την προσφυγική κρίση. Άλλωστε η τελευταία εμφάνιση του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή, και η ιδιαίτερα σκληρή κριτική που επιφύλαξε για την αντιπολίτευση δεν άφησε ελπίδες για μεγάλες συγκλίσεις, παρά μόνο τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών αρχηγών για το μεταναστευτικό.
Προσφυγικό
Η τελευταία εμφάνιση του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή, και η ιδιαίτερα σκληρή κριτική που επιφύλαξε για την αντιπολίτευση δεν άφησε ελπίδες για μεγάλες συγκλίσεις, παρά μόνο τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικ
Η τελευταία εμφάνιση του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή, και η ιδιαίτερα σκληρή κριτική που επιφύλαξε για την αντιπολίτευση δεν άφησε ελπίδες για μεγάλες συγκλίσεις, παρά μόνο τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών αρχηγών για το μεταναστευτικό
Εντός της εβδομάδας και σίγουρα πριν τη Σύνοδο Κορυφής της 7ης Μαρτίου οι πολιτικοί αρχηγοί θα καθίσουν μαζί γύρω από το τραπέζι συσκέψεων του Μαξίμου, προκειμένου να χαραχθεί κοινή γραμμή για την προσφυγική κρίση. Βασικό ζητούμενο να δοθεί μία ηχηρή απάντηση στις ευρωπαϊκές χώρες που αρνούνται την πιστή εφαρμογή των συμφωνηθέντων αναφορικά με την μετεγκατάσταση προσφύγων στις χώρες του Βορρά. Στο συγκεκριμένο πεδίο, εξαιτίας και των ανεξέλεγκτων διαστάσεων που τείνει να λάβει το πρόβλημα λόγω συνεχών αφίξεων νέων προσφύγων από την Τουρκία και κλειστών συνόρων στα Σκόπια, οι πολιτικές δυνάμεις εμφανίζονται διατεθειμένες να συναινέσουν στα βασικά, αντιμετωπίζοντας το θέμα ως εθνικό.
Το αυστηρό μήνυμα που εξέπεμψε ο πρωθυπουργός προς την Ευρώπη από το βήμα της Βουλής - επισείοντας ακόμη και τη απειλή του βέτο - η απαίτηση για άμεση εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο με ανάληψη από την Τουρκία των υποχρεώσεων που της αναλογούν, αλλά και ο διπλωματικός μαραθώνιος που έχει αναλάβει μέσω διαρκών επικοινωνιών με ξένους ηγέτες και αξιωματούχους, είναι ενδεικτικά της ανησυχίας που επικρατεί στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Ωστόσο και παρά την εκπεφρασμένη βούληση των πολιτικών αρχηγών να υπάρξουν σημεία σύγκλισης στο προσφυγικό, οι προσδοκίες από το επικείμενο συμβούλιο είναι μάλλον περιορισμένες, λόγω και του πολεμικού κλίματος που διαμορφώνεται στις σχέσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης μετά την εμπρηστική ομιλία του κ. Τσίπρα στη Βουλή, που ενώ ζητούσε συνεννόηση εξαπέλυε σφοδρή επίθεση στη ΝΔ για ζητήματα διαφάνειας.
Κοινωνικές αντιδράσεις
Διπλή γλώσσα καταλογίζεται στην κυβέρνηση και σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις διαρκώς ογκούμενες κοινωνικές αντιδράσεις και κυρίως το μέτωπο των αγροτικών κινητοποιήσεων. Και αυτό γιατί ενώ όλες τις τελευταίες μέρες το Μαξίμου απηύθυνε εκκλήσεις για διάλογο, την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός έστελνε ηχηρό μήνυμα σε αγρότες που «στήνουν παραστάσεις εις βάρος βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ προσκαλώντας τις κάμερες», καθώς και σε μεγαλοεισοδηματίες που περιφέρονται στα μέσα ενημέρωσης. Η συγκεκριμένη τακτική πάντως, που από μερίδα των αγροτών ερμηνεύτηκε και ως προσπάθεια διάσπασης του μετώπου τους, προς το παρόν δείχνει να μην αποφέρει καρπούς. Και αυτός ίσως είναι ο λόγος που από το Μαξίμου συνεχίζεται η τακτική του καρότου και του μαστίγιου. Δεν είναι τυχαίο ότι επέλεξε να κρατήσει -. αποστάσεις ασφαλείας ακόμη και από την παρέμβαση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου για τα αγροτικά μπλόκα, η οποία μπορεί να δώσει μια πρώτη λύση στους κλειστούς δρόμους. Σε κάθε περίπτωση όμως ακόμη και αν το πρόβλημα με το αγρότες αντιμετωπισθεί σε αυτή τη φάση, το μέτωπο του ασφαλιστικού παραμένει ανοιχτό και μέχρι αυτό να έρθει στη Βουλή είναι σίγουρο ότι θα πυροδοτεί δυναμικές αντιδράσεις σε πληττόμενες κοινωνικές ομάδες.
Η διαπραγμάτευση
Θολό παραμένει το τοπίο και στο πεδίο των σχέσεων με τους δανειστές, καθώς η μη οριστικοποίηση της ημερομηνίας επιστροφής του κουαρτέτου στην Αθήνα εντείνει την αγωνία για την πορεία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης. Η επιλογή της κυβέρνησης να επιρρίπτει την ευθύνη στο ΔΝΤ που δεν ξεκαθαρίζει τη στάση του, δεν φαίνεται να αποδίδει καρπούς, αφού επί της ουσίας, στο Μαξίμου γνωρίζουν - αν και δεν το παραδέχονται δημοσίως - ότι η απροθυμία του Ταμείου οφείλεται στην επιμονή του για ικανοποίηση των σκληρών απαιτήσεων που έχει θέσει, με βασικότερη το μαχαίρι στις κύριες συντάξεις. Και μπορεί σε αυτή τη φάση το θέμα των διαπραγματεύσεων να έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο λόγω των υπόλοιπων ανοιχτών μετώπων, ωστόσο θεωρείται δεδομένο ότι οι πιέσεις θα ενταθούν το προσεχές διάστημα. Εξάλλου η τακτική της κωλυσιεργίας δεν φαίνεται να ευνοεί ούτε την κυβέρνηση αφού μεταφέρει για το απώτερο μέλλον τη συζήτηση για το χρέος που αποτελούσε και ένα από τα τελευταία θετικά «αντίβαρα» του Μαξίμου.
Υστατη λύση
Σενάρια εκλογών
Υπό το φως των εξελίξεων δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνεχίζουν να συζητούν ως πιθανό το σενάριο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, παρότι η κυβέρνηση το έχει αποκλείσει κατ' επανάληψη. Στα αδιέξοδα που μπορεί να προκύψουν το αμέσως επόμενο διάστημα - τόσο σε κοινοβουλευτικό, όσο και σε κοινωνικό ή εθνικό επίπεδο - εκτιμάται ότι ο Αλ. Τσίπρας θα μπορούσε να απαντήσει μέσω κάλπης. Πολλώ δεν μάλλον όταν, ούτε ο ίδιος ούτε και ο πρόεδρος της ΝΔ, δείχνουν να προκρίνουν άλλες λύσεις από την παρούσα Βουλή, όπως για παράδειγμα το σχηματισμό Οικουμενικής. Το ενδεχόμενο νέων εκλογών άλλωστε εκτιμάται από πολλούς - και εντός ΣΥΡΙΖΑ - ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως προειδοποίηση τόσο απέναντι στη ΝΔ (που στην παρούσα φάση δεν θέλει εκλογές) όσο και έναντι των δανειστών, που σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν νέο γύρο πολιτικής αστάθειας στην Ελλάδα, προκειμένου να περιορίσουν τις απαιτήσεις τους. Το βασικό ζητούμενο όμως είναι αν η οικονομία και η χώρα αντέχουν μια νέα περιπέτεια...