Του Στέλιου Συρμόγλου
Στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ κοινή συνείδηση της απόλυτης, της πρωταρχικής αναγκαιότητας. Και η αναγκαιότητα αυτή έχει να κάνει με την πολιτική παιδεία, την πολιτική αγωγή, την αισθητική στην πολιτική στο γενικότερο πλαίσιο της Παιδείας, που ήταν και εξακολουθεί να είναι ο...μέγας υπανάπτυκτος, στη χώρα τούτη του πολιτικού βούρκου και της "γουρουνοποίησης" των πολιτικών.
Και αντί οι ηγετικές τάξεις να αντιδράσουν στη λαική ραστώνη που υποδέχεται ανεξέλεγκτα τον αφορισμό του πτωχοπρόδρομου, την έκαναν οι ίδιες κτήμα τους και πίστη τους και συνετέλεσαν στον εκμαυλισμό της, με την προσήλωσή τους σε άγονες διαφωνίες και με το άγχος του παροντισμού που τις διέκρινε.
Και η αδυναμία να συλληφθεί ο Ελληνισμός ως μια ενότητα που δεν έχει μόνο παρελθόν και παρόν, αλλά και μέλλον, διόγκωνε κάθε φορά το πρόσχημα της οικονομικής μας φτώχειας και εμπόδιζε κατά κανόνα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, κάθε μακρόπνοη προσπάθεια.
Φταίει και ο λαός. Αν και γεννιέται ανεπτυγμένος, γίνεται υπανάπτυκτος. Γεννιέται μ' όλες τις ανησυχίες που συνοδεύουν σήμερα τον πραγματικό άνθρωπο και υπό την πίεση της εθνικής μας ατμόσφαιρας και των εθνικών μας παραισθήσεων, παραιτείται από κάθε προσπάθεια. Φιλεί τον υπήκοον μιμείσθαι τους άρχουσι...
Ο λαός ωστόσο είναι αμετάκλητα καλεσμένος σε μια ιστορική αποστολή και για να ανταποκριθεί οφείλει να ενσαρκώνει ορισμένες αξίες, οι οποίες και συνιστούν την αιχμή του ιστορικού δόρατος Οπωσδήποτε υπεισέρχονται αδυναμίες, πάθη, εθνικοί μεσσιανισμοί, τα οποία καταχειμάζουν την παραπαίουσα ιστορική συνείδηση του λαού.
Και όμως, η ιστορική τραγωδία των λαών αποτελεί πρώτη και έσχατη διακινδύνευση της προσωπικής και κοινωνικής συνείδησης. Η μεγάλη ηγετική προσωπικότητα εμπνέεται από το λαό, για να φωτίσει με τη σειρά της το λαό!
Διαβάζοντας κάποιος τα παραπάνω, χωρίς να παραμείνει απλώς στην εικονογράφηση του κειμένου, μπορεί να χαρακτηρίσει τούτες τις αδρές σκέψεις του γράφοντος ως θεωρητικού επιπέδου, που συγκρούονται με τον επικαιρικό χαρακτήρα των καταιγιστικών γεγονότων...
Η απάντησή μου στον αβασάνιστα σκεπτόμενο αναγνώστη, τον εθισμένο βασικά να κρίνει με "δανεικές" σκέψεις και να αξιολογεί πρόσωπα και καταστάσεις με τη "φαστφουντάδικη" λογική, την εμπεδωμένη πλέον στην καθημερινότητά μας, είναι ότι εμφανιζόμαστε να θρηνούμε επάνω στα ερείπια της κοινωνίας και κάποιοι εκφωνούμε επιταφίους λόγους γεμάτους συναίσθημα και ολοφυρμούς, αλλά θα ήταν ειλικρινέστερο και θετικότερο να αναζητήσουμε με λογισμό τα βαθύτερα αίτια της βαριάς και ενδημικής αρρώστιας, που χρόνια μαστίζει την πολιτική και την ίδια την κοινωνία.
Οσο συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε επιδερμικά την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα, τόσο εισδύει το πνεύμα της "ολιγάρκειας" σ' όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής.Το πνεύμα του "περίπου". Το πνεύμα του "μη ακριβώς". Εισβάλλουν η χαλαρότητα, ο ερασιτεχνισμός και η προχειρότητα, η ασυνέπεια. Γεννιέται και ευδοκιμεί η αντίληψη του "δεν βαριέσαι", του "ωχ αδελφέ" σ' όλες τις μορφές της νεοελληνικής ζωής.
Ετσι διαμορφώθηκε η Ελλάδα του πρόσκαιρου και επικράτησε η ατομικότητα, Μόνο που η ατομικότητα δεν μπορεί να συλληφθεί ιστορικά, χωρίς το κοινωνικό σύνολο, το οποίο θα εκφραστεί ως λαική συνείδηση,
Ετσι εγκαθιδρύθηκε η ημιμάθεια και έμεινε αγεώργητο το έδαφος της κοινωνικής συνείδησης και "άπραγο" το κοινωνικό ένστικτο. Ετσι βιώνουμε στην πράξη τον πλέον ακραίο και στυγνό πολιτικό φορμαλισμό, τον πολιτικό αμοραλισμό. Ετσι "χανόμαστε"στη μετάφραση των αντικρουόμενων πολιτικών δηλώσεων και των εκβιαστικών διλημμάτων.
Ετσι φτάσαμε στο "σφαγιασμό" της αξιοπρέπειας και σχεδόν κάθε κοινωνικού δικαιώματος. Ετσι αποδεχόμαστε επιπόλαιες και εμβαλωματικές λύσεις. Λύσεις που δεν αντέχουν στο χρόνο, ωστόσο "βαφτίζονται" μεταρρυθμίσεις. Ετσι ανεχόμαστε στον πολιτικό κρετινισμό και έτσι μας ενοχλούν οι θαρραλέες διαπιστώσεις, ευρισκόμενοι ουσιαστικά στον Καιάδα των αναπήρων της πολιτικής σκέψης.
Ετσι γινόμαστε θύματα της δύναμης της υποβολής. Και "στρατολογούνται" οι συνειδήσεις για την υπαγωγή τους σε μια πολιτική πρακτική, που δεν εννοεί να σταματήσει στο στάδιο της λογικής, εκεί όπου η πειθώ αντιπαλεύει τίμια την κρίση.
Συμέρασμα: Αν νομιζουμε ότι ανεχόμενοι την πολιτική κοροιδία ή αναπαράγοντας την σε ευρήματα "εξυπναδίστικα" ως μωρόπιστοι ή εκ πεποιθήσεως "βολεψίες", τότε ο καθείς εξ' ημών μπορεί να κοιμάται ήσυχος, όπως ο χοίρος μέσα στο βούρκο. Και να ονειρευόμαστε ότι "ο βούρκος θα γίνει μια μέρα νεφέλη φωτεινή και ο χοίρος χερουβείμ...".