Της Κύρας Αδάμ
Απρόβλεπτες συνέπειες τείνει να πάρει
για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις -αλλά όχι μόνον- μια φαινομενικώς
απρόσεκτη και γι' αυτό εξόχως επικίνδυνη διεθνής αγγελία (ΝΟΤΑΜ) της
ΥΠΑ, για την περιοχή της Ικαρίας, που προκάλεσε -μέχρι στιγμής- την
αμφισβήτηση της ελληνικότητας της νήσου, ως πρώτη αντίδραση της
Τουρκίας, με την παράλληλη εκκωφαντική υποβάθμιση του θέματος από την
Αθήνα.
Έτσι, στις 18 Ιανουαρίου 2016 η ΥΠΑ
εξέδωσε μια ΝΟΤΑΜ, την Α0113/16, αρκετά διαφορετική από τις συνήθεις, με
την οποία δήλωνε ότι «Στρατιωτικές δραστηριότητες χωρίς πυρά θα γίνουν
εντός της ανώτερης ελληνικής περιοχής πληροφοριών (HELLAS UIR) σε ύψη
από 26000 έως 29000 πόδια από τις 25 Ιανουαρίου έως 11 Φεβρουαρίου 2016.
Τα αεροσκάφη θα πετάνε VFR/VMC (πτήση με κανόνες εξ όψεως/με καθαρές
μετεωρολογικές συνθήκες».
Η δεύτερη περιοχή της ΝΟΤΑΜ βρίσκεται
ανατολικά του 25ου μεσημβρινού, στην περιοχή της Ικαρίας, όπως φαίνεται
στον χάρτη. Η αγγελία αυτή δεν είναι συνηθισμένη, διότι δεν προσδιορίζει
με λεπτομέρειες όπως προβλέπει ο ICAO, ποιες είναι αυτές οι
«στρατιωτικές δραστηριότητες» (π.χ. άσκηση, εκπαιδευτική ή επιχειρησιακή
πτήση και ποιας εθνικότητας αεροσκάφη παίρνουν μέρος κλπ.) ενώ
εκτελείται σε περιοχή UIR, δηλαδή σε ύψη ανώτερα από αυτά του FIR
Αθηνών.
Η τουρκική επιθετική στρατηγική
Την επομένη ακριβώς ημέρα η Τουρκία
αντέδρασε στην ελληνική ΝΟΤΑΜ, θεωρώντας και πάλι ότι τα ελληνικά νησιά
του Αν. Αιγαίου είναι δοβλέτι της, με την τουρκική αγγελία Α0253/19
Ιανουαρίου 2016, με την οποία δηλώνει διεθνώς τα ακόλουθα: «Η ελληνική
ΝΟΤΑΜ Α0113/16 σχετικά με την AHIKERYA συνιστά παραβίαση της Συνθήκης
της Λωζάννης από την Ελλάδα, που προβλέπει αποστρατιωτικοποίηση των
νήσων του Αν. Αιγαίου. Έτσι η AHIKERYA δεν πρέπει να περιλαμβάνεται σε
κανένα σενάριο/σχέδιο οποιασδήποτε στρατιωτικής εκπαίδευσης, άσκησης ή
δραστηριότητας».
Και αυτή η τουρκική ΝΟΤΑΜ συνιστά
εχθρική και επιθετική ενέργεια κατά της Ελλάδας, διότι η Τουρκία και όχι
η Ελλάδα παραβιάζει και στην πράξη καταργεί την Συνθήκη της Λωζάννης,
προκειμένου να αμφισβητήσει την ελληνικότητα των νήσων του Αν Αιγαίου,
δεδομένου ότι η Συνθήκη της Λωζάννης προβλέπει για τα νησιά Mytilene,
Chios,Samos και NICARIA τα ακόλουθα:
- όχι ναυτική βάση και στρατιωτικοποίηση των νήσων.
- απαγορεύεται στα ελληνικά στρατιωτικά
αεροσκάφη να πετούν πάνω από τις ακτές της Ανατολίας και στα τουρκικά
στρατιωτικά αεροσκάφη απαγορεύεται να πετούν πάνω από τα νησιά αυτά.
- οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις στα νησιά αυτά θα περιορίζονται στο φυσιολογικό σώμα στρατού.
Η Άγκυρα με την στρατηγική της τουρκικής
ΝΟΤΑΜ αμφισβητεί την ελληνικότητα της Ικαρίας και των νήσων του Αν
Αιγαίου, διότι όπως η Συνθήκη της Λωζάννης, καμία Συνθήκη και καμία
Σύμβαση παγκοσμίως δεν απαγορεύει στα στρατιωτικά αεροσκάφη μιας χώρας
να πετάνε πάνω από την κυριαρχία των νήσων της, είτε αυτά είναι
αποστρατιωτικοποιημένα είτε όχι. Βεβαίως, οι Συνθήκες και οι Διεθνείς
Συμβάσεις απαγορεύουν στα στρατιωτικά αεροσκάφη μιας χώρας να πετούν
πάνω από την κυριαρχία, άλλης, ξένης χώρας.
Έτσι, με το να απαιτεί η Άγκυρα την
απαγόρευση των στρατιωτικών ελληνικών ή άλλης εθνικότητας αεροσκαφών
(μετά από διπλωματική άδεια της ελληνικής κυβέρνησης) πάνω από την
Ικαρία, για άσκηση ή εκπαίδευση, στην ουσία και στην πράξη δηλώνει και
υποστηρίζει ότι η Ικαρία δεν είναι ελληνική, αλλά ξένο κράτος…
Επιπροσθέτως, στην τουρκική ΝΟΤΑΜ αναγράφεται το τουρκικό όνομα της
Ικαρίας (ΑΗΙΚΕΡΥΑ), παραβιάζοντας για μια ακόμα φορά τη Συνθήκη της
Λωζάννης.
Η ελλιπής ελληνική απάντηση
Η αναμενόμενη ελληνική απάντηση ήρθε δια
χειρός υπουργείου Εξωτερικών και πήρε δια της ΥΠΑ την μορφή της ΝΟΤΑΜ
Α0119/19 Ιανουαρίου, με εμφανή την πρόθεση το όλο θέμα να… πεταχτεί ως
μπάλα στην εξέδρα και η παραβατική προκλητικότητα της Τουρκίας να πέσει
στα μαλακά.
Έτσι η ελληνική ΝΟΤΑΜ αναφέρει: «Η
τουρκική ΝΟΤΑΜ είναι άκυρη διότι αναφέρεται στο FIR Αθηνών, όπου η μόνη
αρμόδια αρχή για έκδοση ΝΟΤΑΜ, σύμφωνα με τον ICAO είναι η ΥΠΑ».
Μολονότι η τουρκική ΝΟΤΑΜ στοχεύει στην ελληνικότητα της Ικαρίας και
συνολικώς των νησιών του Αν. Αιγαίου, η ΥΠΑ αναφέρεται λανθασμένα (;)
και άσχετα στο FIR Αθηνών, ενώ η δραστηριότητα στην Ικαρία αφορά
αποκλειστικώς και μόνον στο HELLAS UIR.
Έτσι με τη διατύπωση αυτή, η ελληνική
πλευρά θεωρεί την τουρκική ΝΟΤΑΜ άκυρη μόνον μέσα στο FIR Αθηνών, (το
οποίο εκτείνεται μέχρι του ύψους των 24500 ποδών), με αποτέλεσμα η
τουρκική ΝΟΤΑΜ να είναι έγκυρη και σε ισχύ στην περιοχή HELLAS UIR, (που
εκτείνεται από το ύψος των 24500ποδών και άνω), μέσα στην οποία
εκτελείται η ασαφής «στρατιωτική δραστηριότητα». Με άλλα λόγια, η ΥΠΑ,
δια χειρός ΥΠΕΞ, χαρακτηρίζει την τουρκική ΝΟΤΑΜ άκυρη μόνον για το FIR
Αθηνών, με αποτέλεσμα η τουρκική ΝΟΤΑΜ και οι τουρκικές θέσεις γα την
Ικαρία να παραμένουν σε ισχύ, διότι αφορούν μόνον στην περιοχή HELLAS
UIR.
Στην απαντητική ελληνική ΝΟΤΑΜ
αναφέρεται ακόμα ότι: «...Οι ισχυρισμοί που περιέχονται στην τουρκική
ΝΟΤΑΜ είναι εσφαλμένοι, παραπλανητικοί και στερούνται νομικής βάσης. Σ
αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε τις στρατιωτικές ασκήσεις σε αυτή την
περιοχή σύμφωνα με την διεθνή νομοθεσία».
Είναι άξιο περιέργειας, γιατί η ελληνική
απαντητική ΝΟΤΑΜ -δια χειρός ΥΠΕΞ- δεν απαντά ευθέως και
κατηγορηματικώς στην σκόπιμη κακομεταχείριση της Συνθήκης της Λωζάννης
και μάλιστα επιλέγει να μην την αναφέρει καν. Έτσι, ενώ η Άγκυρα
αναφέρεται διεθνώς σε «παραβίαση» της Συνθήκης της Λωζάννης περί
αποστρατιωτικοποίησης της Ικαρίας, η κυβέρνηση με τη ΝΟΤΑΜ της ΥΠΑ
απαντά μετριοπαθώς «σε παραπλανητικούς και εσφαλμένους τουρκικούς
ισχυρισμούς», αποφεύγοντας να κατονομάσει και την Ικαρία και την Συνθήκη
της Λωζάννης, που αποτελεί και το ισχυρό στοιχείο διασφάλισης της
ελληνική πλευράς.
Η εξαφάνιση
Όσο για τους... δυστυχείς
αεροναυτιλόμενους, ακόμα ψάχνουν να εντοπίσουν σε ποιο πράγμα αναφέρεται
αυτή η δεύτερη ελληνική ΝΟΤΑΜ:
Η ΥΠΑ με τη ΝΟΤΑΜ Α0119, δηλώνει διεθνώς
ότι «η μόνη έγκυρη και σε ισχύ για το FIR Αθηνών είναι η ελληνική ΝΟΤΑΜ
Α0113/16». Ωστόσο, η ελληνική ΝΟΤΑΜ Α0113 στην οποία παραπέμπει η ΥΠΑ
τους αεροναυτιλόμενους προκειμένου για την ασφάλεια τους να μην
προσεγγίζουν τις περιοχές της άσκησης, όχι μόνον δεν είναι σε ισχύ, αλλά
η ΥΠΑ... την έχει εξαφανίσει και μάλιστα χωρίς προειδοποίηση, με
αποτέλεσμα το FIR Αθηνών-HELLAS UIR να καθίσταται επισφαλές σε διεθνές
επίπεδο.
Έτσι, με αυτήν την πρωτότυπη βλακώδη
ενέργεια της απόσυρσης της αρχικής ελληνικής ΝΟΤΑΜ, ουδείς γνωρίζει
ποιες είναι οι επικίνδυνες περιοχές της άσκησης για να τις αποφύγει.
Είναι μάλλον προφανές ότι η Άγκυρα
επιχειρεί πλέον να εφαρμόσει έναν ασφυκτικό οικονομικό θαλάσσιο και
αεροπορικό αποκλεισμό του Αν. Αιγαίου και δεν χάνει ευκαιρία να τον
εκδηλώσει.
Στον αντίποδα, η ελληνική πλευρά
συσσωρεύει λάθη και προχειρότητες. Η ΥΠΑ, η οποία το τελευταίο διάστημα
τείνει να εξελιχθεί σε... εκτελεστικό βραχίονα του ΥΠΕΞ, διακρίνεται για
προχειρότητα και επιπολαιότητα στην εφαρμογή των αρμοδιοτήτων της για
εναέρια κυκλοφορία, ασφάλεια αεροσκαφών και επιβατών, καθώς και στον
τομέα έρευνας και διάσωσης που έχει εκχωρήσει ο ICAO για το FIR Αθηνών.
Παράλληλα η κυβέρνηση δείχνει να μην έχει καταλήξει σε σαφή και συνεχή πολιτική για την αντιμετώπιση της τουρκικής στάσης.
Το μείγμα είναι εκρηκτικό και δεν συγκρατεί τα τουρκικά προγεφυρώματα σε βάρος της Ελλάδας.