Οι Κούρδοι της Συρίας βαδίζουν με αποφασιστικά βήματα προς την ανακήρυξη αυτόνομης περιοχής στα σύνορα με την Τουρκία, εξασφαλίζοντας συμμαχίες με την Ουάσινγκτον, αλλά επίσης και με τη Ρωσία, όπως πρόσφατα στην επαρχία του Χαλεπίου.
Προς μεγάλη δυσαρέσκεια της Άγκυρας, οι κουρδικές δυνάμεις εκμεταλλεύθηκαν την προέλαση των δυνάμεων του καθεστώτος της Δαμασκού απέναντι στις ανταρτικές δυνάμεις στη βόρεια Συρία, για την κατάληψη περιοχών που βρίσκονται σε απόσταση μόλις λίγων χιλιομέτρων από τα τουρκικά σύνορα.
Από την έναρξη της κρίσης το 2011, εκμεταλλεύθηκαν την απόσυρση του στρατού από τις περιοχές τους για να κινηθούν προς την αυτονομία, εγκαθιδρύοντας τοπική διοίκηση από το βορειοδυτικό έως το βορειοανατολικό άκρο της χώρας.
Σύμφωνα με τον ειδικό για την Συρία Φαμπρίς Μπαλάνς, οι Κούρδοι, οι οποίοι προωθήθηκαν απωθώντας τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους, ελέγχουν πλέον το 14% του συριακού εδάφους (26.000 τετρ. χλμ), έναντι 9% το 2012. Σύμφωνα δε με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ελέγχουν τα τρία τέταρτα των 800 χιλιομέτρων της τουρκοσυριακής μεθορίου.
Στόχος τους είναι η αποκατάσταση της σύνδεσης ανάμεσα στα τρία κουρδικά “καντόνια” –Αφρίν και Κομπάνι, στην επαρχία του Χαλεπίου, και Τζαζιρέ, στην επαρχία Χασακέ– και η αυτονομία των κουρδικών περιοχών κατ΄εικόνα του ιρακινού Κουρδιστάν.
“Ο κύριος στόχος των Κούρδων είναι η προσάρτηση των καντονίων… θέλουν μία αποκεντρωμένη Συρία που θα λειτουργεί με ένα σύστημα καντονίων”, δηλώνει από την Ουάσινγκτον στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Μουτλού Τσιβίρογλου, αναλυτής ειδικός στη Συρία και του Κούρδους.
“Οι Κούρδοι θέλουν να συνδέσουν το Κομπάνι με το Αφρίν (στην επαρχία του Χαλεπίου) ώστε η Ροζάβα (συριακό Κουρδιστάν) να έχει μία εδαφική συνέχεια”, σύμφωνα με τον Φαμπρίς Μπαλάνς.
Ούτε καθεστώς, ούτε αντάρτες
Στη μάχη του Χαλεπίου, που ξεκίνησε στις αρχές του Φεβρουαρίου, οι κουρδικές δυνάμεις αρχικά έσπασαν την πολιορκία του Αφρίν, η οποία είχε επιβληθεί εδώ και έναν χρόνο από τους ισλαμιστές αντάρτες και το Μέτωπο αλ Νόσρα, εκμεταλλευόμενοι τις ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στην περιοχή.
Και για τη σύνδεση των δύο καντονίων του Αφρίν και του Κομπάνι, ετοιμάζονται για την επόμενη μάχη, με το Ισλαμικό Κράτος, επικεντρωμένη στην επαρχία του Χαλεπίου. Ομως οι Κούρδοι δεν συμμαχούν ούτε με το καθεστώς, ούτε με τους αντάρτες.
“Από την αρχή, ακολουθούν αυτό που ονομάζουν τρίτος δρόμος. Ούτε με το καθεστώς, ούτε με τους αντάρτες, διότι καμία από τις δύο πλευρές δεν αναγνωρίζει τα δικαιώματα των Κούρδων. Πράγμα που σημαίνει ότι ούτε το καθεστώς, ούτε οι αντάρτες είναι ικανοποιημένοι μαζί τους”, εξηγεί ο Μουτλού Τσιβίρογλου.
Οι σύροι αντάρτες έχουν άλλωστε κατηγορήσει τις Μονάδες Προστασίας του Κουρδικού Λαού ότι παίζουν το παιγνίδι του καθεστώτος εκδιώκοντάς τους από ολόκληρες περιοχές και πόλεις, όπως η Ταλ Ριφάατ, αλλά και αεροπορικές βάσεις, όπως του Μέναγ.
“Δεν έχουμε καμία σχέση με τη μάχη του καθεστώτος”, βεβαιώνει ο Σαλάχ Τζαμίλ, στέλεχος του Κόμματος Δημοκρατικής Ενωσης (PYD), του μεγαλύτερου κουρδικού κόμματος της Συρίας, στρατιωτικό σκέλος του οποίου είναι οι Δυνάμεις Προστασίας του Λαού.
“Πολεμήσαμε την αλ-Νούσρα και άλλες οργανώσεις που ακολουθούν την τουρκική στρατηγική διότι πολιόρκησαν τις περιοχές μας και βομβάρδισαν τα χωριά μας”, λέει.
“Τώρα, προτεραιότητα του PYD είναι να εκμεταλλευθεί τα εδαφικά κέρδη που έχει εξασφαλίσει και να συμπήξει τοπικές και διεθνείς συμμαχίες για να γίνει αδιαμφισβήτητος πολιτικός παράγοντας στη νέα Συρία”, δηλώνει η Μαρία Φανταπίε, ειδική του International Crisis Group για τους Κούρδους του Ιράκ και της Συρίας.
Αν και δεν προσεκλήθη στις συνομιλίες της Γενεύης ανάμεσα στο καθεστώς και την αντιπολίτευση, το PYD συναντήθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την εκστρατεία κατά του Ισλαμικού κράτους Μπρετ ΜακΓκέρκ και άνοιξε αντιπροσωπεία στη Μόσχα.
Ανήσυχη από τις κινήσεις αυτές, η Τουρκία, η οποία επένδυσε στην υποστήριξη προς τη συριακή αντιπολίτευση εναντίον του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ εδώ και πέντε χρόνια, βομβαρδίζει εδώ και εβδομάδες τις κουρδικές θέσεις στη βόρεια Συρία.
Γεγονός που προκαλεί τη δυσαρέσκεια της Ουάσινγκτον, που θεωρεί ότι οι Κούρδοι είναι απολύτως απαραίτητοι στην εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους, αλλά ταυτόχρονα είναι και σύμμαχος της Τουρκίας, μέλους του ΝΑΤΟ.
Ο Πούτιν ήταν σαφής…
Παράλληλα, εμφανίσθηκε μία άτυπη σύμπραξη ανάμεσα στους Κούρδους και τους Ρώσους, που πλήττουν τις θέσεις των Σύρων ανταρτών και των τζιχαντιστών από τον Σεπτέμβριο. Τα αεροπορικά αυτά πλήγματα επέτρεψαν στους Κούρδους να καταλάβουν, για παράδειγμα, την αεροπορική βάση του Μέναγ.
“Η Μόσχα δεν μπορεί να αγνοήσει τους Κούρδους, που είναι η κύρια μάχιμη δύναμη κατά των τζιχαντιστών. Είναι προς το συμφέρον των Ρώσων, όπως και των Αμερικανών”, παρατηρεί ο Μουτλού Τσιβίρογλου.
Για τη Ρωσία, που υποστηρίζει το καθεστώς της Δαμασκού, το κουρδικό ζήτημα αποτελεί μέσον για να εξοργισθεί η Αγκυρα και να προκληθούν ρωγμές στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον Φαμπρίς Μπαλάνς, ο Ασαντ είναι ενοχλημένος από τη ρωσική υποστήριξη προς τους Κούρδους, αλλά δεν έχει άλλη επιλογή, “το μέλλον του είναι συνδεδεμένο με τη ρωσική υποστήριξη”.
“Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν πολύ σαφής μαζί του ως προς το αντάλλαγμα της απευθείας επέμβασής του στον συριακό πόλεμο: απεριόριστη υποστήριξη στους Κούρδους της Συρίας για να δημιουργήσουν το αυτόνομο κράτος τους στο βορρά”, λέει ο αναλυτής που συνεργάζεται με το Washington Institute.
“Έτσι, οι Κούρδοι θα είναι οι συνοριοφύλακες της Συρίας”.
mignatiou.com
Γαλλικό Πρακτορείο, Αθηναϊκό Πρακτορείο-WWW.AMNA.GR., Βηρυτός, Λίβανος