Του Μιχαήλ Στυλιανού
Σε συμφωνία για το πάγωμα της παραγωγής πετρελαίου στα επίπεδα του Ιανουαρίου κατέληξαν οι σημερινές συνομιλίες Ρωσίας- Σαουδικής Αραβίας στη Ντόχα, με τη συμμετοχή της Βενεζουέλας και του Κατάρ.
Η εφαρμογή ωστόσο της συμφωνίας προϋποθέτει ότι θα την υιοθετήσουν το Ιράν και το Ιράκ, οι άλλες δύο μείζονες πετρελαιοπαραγωγοί χώρες. Συνομιλίες με το Ιράν θα πραγματοποιηθούν αύριο στην Τεχεράνη.
Η είδηση της μυστικής συνάντησης των υπουργών της Ρωσίας και Σαουδικής ανέβασε χθες την τιμή του πετρελαίου στα 35 δολάρια το βαρέλι, αλλά με τη σημερινή ανακοίνωση, που εισάγει την αβεβαιότητα συναίνεσης της Τεχεράνης, η τιμή «κάθησε» στα 34 δολάρια.
Το Ιράν είχε διακηρύξει την πρόθεσή του να αναπτύξει τις εξαγωγές του στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων του -με την άρση του εμπάργκο- παρά την πτώση της ζήτησης και την κατάρρευση της τιμής. Και η σημερινή παραγωγή του Ιράν είναι χαμηλότερη των δυνατοτήτων του κατά ένα εκατομμύριο τόνους την ημέρα. Αυτό θεωρείται ως ο μείζων συντελεστής αβεβαιότητος ως προς την τελική εφαρμογή της συμφωνίας.
Το Ιράκ έχει επίσης περιθώρια αύξησης της παραγωγής και των εξαγωγών του, πιστεύεται όμως ότι δεν θα αποτελέσει εμπόδιο.
Ο Σαουδάραβας υπουργός πετρελαίου αιτιολόγησε την επιλογή της παραγωγής του Ιανουαρίου ως το επίπεδο παγώματος με το γεγονός ότι τότε είχε επιτευχθεί τιμή πετρελαίου συγκριτικά ικανοποιητική.
Η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου σε 28 δολάρια το βαρέλι καταλογιζόταν στην πολιτική της Σαουδικής Αραβίας, που παρά την πτώση της ζήτησης (με την διεθνή οικονομική ύφεση) εμπόδιζε συμφωνία των χωρών του ΟΠΕΚ για μείωση της παραγωγής, για την ενίσχυση της τιμής. Η πολιτική αυτή απεδίδετο σε πρόθεση της Ριάντ να πλήξει τη Ρωσία, για την υποστήριξή της στο Πρόεδρο ΄Ασαντ της Συρίας και ταυτόχρονα να εξοντώσει την αμερικανική παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου, η οποία λειτουργεί με υψηλό κόστος.
Ενώ στον πρώτο της στόχο απέτυχε, στον δεύτερο επέτυχε σε πολύ μεγάλο βαθμό, αλλά στη διαδρομή υπέστη η ίδια βαρύτατες ζημίες. Σε συνδυασμό με την πολυδάπανη σε αίμα, βόμβες διασποράς, μισθοφόρους και σε φήμη απανθρωπίας στρατιωτική εκστρατεία της στην Υεμένη, η πολιτική πετρελαίου προκάλεσε βαρύτατη αιμορραγία στα συναλλαγματικά αποθέματα του βασιλείου των Σαούντ. Και το εξανάγκασε στην εισαγωγή μέτρων οικονομικής λιτότητας, αδιανόητων μέχρι πρόσφατα και άκρως επικίνδυνων, σε χώρα της οποίας η ανοχή του πληθυσμού στο καθεστώς εξασφαλίζεται με την καταβολή υψηλών οικογενειακών επιδομάτων.
Η συνεργασία τώρα με την Ρωσία στον πετρελαϊκό τομέα, παράλληλα με την αναγγελία στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία εναντίον της Ρωσίας αποτελεί μια κραυγαλέα αντίφαση, που αναπόφευκτα δημιουργεί την εντύπωση πολιτικής σύγχυσης.