ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Μια πρόχειρη ενημερωτική «βόλτα» στα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών καναλιών και στις πολιτικές σελίδες των αντιπολιτευόμενων εφημερίδων είναι πολύ εύκολο να δημιουργήσει την αίσθηση ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ «μετράει μέρες».
Κάποιοι, μάλιστα, με ιδιαίτερη αίσθηση του... χιούμορ, αναρωτιούνται σοβαρά με ποιον ακριβώς τρόπο θα επιλέξει η κυβέρνηση να αποχωρήσει από την εξουσία: «ομαλά», παραδίδοντας τη σκυτάλη μέσω εκλογών, ή βυθισμένη στον «αυταρχισμό» και διωγμένη από την κοινωνία και τους Ευρωπαίους; Άλλωστε, όπως διαβεβαιώνουν οι εν λόγω αρθρογράφοι, δεν είναι πλέον εφικτό κανένα σενάριο διεύρυνσης της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Όλα αυτά θα ήταν αρκούντως διασκεδαστικά αν η κατάσταση – και για την κυβέρνηση και για τη χώρα – δεν ήταν τόσο σοβαρή. Η συσσώρευση πολλών και δυσεπίλυτων προβλημάτων, κάποια εκ των οποίων δεν δημιουργήθηκαν με ελληνική ευθύνη, έχει δημιουργήσει έναν απίστευτο πολιτικό και διπλωματικό κλοιό, από τον οποίο η διαφυγή είναι σχεδόν αδύνατη χωρίς πολιτικά τραύματα.
Μια άκαιρη συζήτηση
Κατ’ αρχάς η συζήτηση περί κυβερνητικής «δραπέτευσης» είναι άκαιρη για πολλούς λόγους:
♦ Πρώτον, ο Τσίπρας είναι υποχρεωμένος – και το ξέρει – να εφαρμόσει ο ίδιος το μνημόνιο στο οποίο κατέληξε η διαπραγμάτευσή του. Όχι μόνο για ηθικούς λόγους, αλλά και διότι, αν κάνει τώρα πίσω, χάνει κάθε ίχνος πολιτικής αξιοπιστίας. Ο ισχυρισμός του ότι η δική του συμφωνία ήταν καλύτερη από τις προηγούμενες θα ακυρωθεί αυτομάτως αν η εφαρμογή της τον οδηγήσει σε παραίτηση ή «κοπάνα» μέσω νέων εκλογών.
♦ Δεύτερον, ύστερα από τέτοια... κατάχρηση της προσφυγής στη λαϊκή εντολή – τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις σε ενάμιση χρόνο –, είναι αστείο σήμερα ακόμη και να μιλάμε για οποιουδήποτε είδους αναμέτρηση. Ούτε στο τάβλι.
♦ Τρίτον, κανείς δεν μπορεί να φύγει όταν τόσα και τέτοιας σημασίας και έντασης μέτωπα – ασφαλιστική και φορολογική μεταρρύθμιση, μεταναστευτικό / προσφυγικό, ρύθμιση του χρέους, ποσοτική χαλάρωση, μεταρρύθμιση του κράτους και των θεσμών, παραγωγική ανασυγκρότηση κ.λπ. – έχουν ανοίξει ή έχουν κορυφωθεί επί των ημερών του και θα κρίνουν το μέλλον της χώρας.
♦ Τέταρτον, όποιος φεύγει «οικειοθελώς» από την εξουσία περνάει στην αφάνεια και την απαξίωση, αφού η ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα εν μέσω θυέλλης, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εκτιμήσει θετικά την «κοπάνα». Τα παραδείγματα Σημίτη, Καραμανλή, Παπανδρέου και Σαμαρά τα τελευταία χρόνια είναι κάτι περισσότερο από ενδεικτικά.
♦ Πέμπτον, αν η κυβέρνηση εγκαταλείψει τη μάχη σηκώνοντας λευκή πετσέτα, και τα δύο κόμματα που την απαρτίζουν θα γίνουν σκόνη και θρύψαλα.
Με άλλα λόγια, την κυβέρνηση αυτή «δεν την παίρνει» να δραπετεύσει, όπως εύχονται, λένε και γράφουν οι άσπονδοι εχθροί της, οι οποίοι, στην πρεμούρα τους, ψέγουν ακόμη και την αντιπολίτευση που... «δεν τη διώχνει». Σημαίνουν όλα τα παραπάνω ότι η κυβέρνηση αυτή μπορεί να βαδίσει χωρίς να κινδυνεύει; Προφανώς όχι. Ας δούμε λοιπόν πού βρίσκονται οι πραγματικοί κίνδυνοι.
Στο εσωτερικό μέτωπο η κατάσταση στο αγροτικό αρχίζει να δείχνει σημάδια εκτόνωσης ύστερα από τις συγκεντρώσεις των αγροτών στην Αθήνα και τις διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό τους, οι οποίες οδηγούν σημαντικό τμήμα τους στο τραπέζι του διαλόγου που αναμένεται να λάβει υπόσταση μετά τη Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό. Όμως, μέχρι να επέλθει όντως μια εκτόνωση, υπάρχει αρκετός δρόμος μπροστά μας.
Δύσκολη ισορροπία
Η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει οδό καταλλαγής και με το κίνημα των επιστημόνων και των ελεύθερων επαγγελματιών, ώστε από τη μια να υπάρξει διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αποκατάσταση της (μνημονιακού τύπου) ισορροπίας του ασφαλιστικού συστήματος και από την άλλη οι θιγόμενοι να προσγειωθούν κάπως ομαλά στο νέο καθεστώς. Εδώ τον αποφασιστικό λόγο θα τον έχει η τρόικα.
Μέχρι στιγμής, πάντως, παρά την τεράστια επικοινωνιακή φασαρία, η κοινωνική αναταραχή – ακόμη και αν τραυματίσει σοβαρά σε βάθος χρόνου το πολιτικό προφίλ της κυβέρνησης και τα εκλογικά ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ – δεν δείχνει ικανή να επιφέρει κυβερνητική πτώση. Ή, ακριβέστερα, η κυβερνητική σταθερότητα εξαρτάται αποκλειστικά από τη διάθεση των βουλευτών που απαρτίζουν την πλειοψηφία.
Ζημιά δεν φαίνεται να προκαλεί ούτε ο πόλεμος με τα κανάλια, τα οποία δίνουν τον «υπέρ πάντων αγώνα» κατά της κυβέρνησης λόγω της αναδιάρθρωσης του τηλεοπτικού τοπίου. Ενδεχομένως μάλιστα οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης στο πεδίο των ΜΜΕ να αποδειχθούν περισσότερο δημοφιλείς από το αναμενόμενο, ιδιαίτερα όσο εντείνεται ο πόλεμος φθοράς εκ μέρους τους.
Πολιτικό κόστος
Βεβαίως το ότι μια άμεση πτώση της κυβέρνησης αποτελεί ευσεβή πόθο κάποιων και όχι απτό ενδεχόμενο δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι το κλίμα είναι ανέφελο γι’ αυτήν... Αντιθέτως, καλείται σήμερα να καταβάλει τεράστιο πολιτικό κόστος για τις δίχως όριο προεκλογικές υποσχέσεις δυόμισι χρόνων και τις συνεπακόλουθες διαψεύσεις τους. Ήρθε η ώρα οι βουλευτές της να βιώσουν την ίδια κατάσταση με αυτήν που βίωσαν οι βουλευτές των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων: να μην μπορούν να κυκλοφορήσουν στον δρόμο χωρίς να τους γιουχάρουν.
Ακόμη χειρότερα, στο μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα, το οποίο δημιουργήθηκε χωρίς η ελληνική κυβέρνηση να φέρει την κύρια ευθύνη, επέδειξε κακή διαχείριση και πολιτική αφέλεια επί πολύ καιρό και προσέφερε πολλές ευκαιρίες σε εξωτερικούς παράγοντες να μας στριμώξουν:
♦ Οι Ευρωπαίοι, και δη οι Γερμανοί, να πετάξουν από πάνω τους την ευθύνη για την πλήρη ανυπαρξία πολιτικής τόσο στο μεγάλο περιφερειακό πρόβλημα ασφάλειας όσο και στο μεταναστευτικό / προσφυγικό και να μετατρέψουν την Ελλάδα σε «αποθήκη» ανθρώπων βάζοντας δυναμίτη στην κοινωνική συνοχή της Ελλάδας.
♦ Η Τουρκία να χρησιμοποιήσει το μεταναστευτικό / προσφυγικό ως μοχλό πίεσης προς την πολιτικά ασυνάρτητη Ευρώπη και τη χρεοκοπημένη και εξαρτημένη από τους Ευρωπαίους Ελλάδα ώστε να πάρει εμπράγματα κέρδη στο Αιγαίο, το οποίο αποτελεί το βασικό θέατρο των πάγιων διεκδικήσεών της εις βάρος της χώρας μας.
♦ Στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ να εγκατασταθούν στο Αιγαίο και, από σιωπηλοί διαιτητές εκ του μακρόθεν, να μετατραπούν σε αφεντικά με «ανοιχτή εντολή» και με άγνωστες διαθέσεις στο καυτό πεδίο του Αιγαίου.
Εδώ βρίσκεται ο πραγματικός κίνδυνος για την κυβέρνηση και τη χώρα. Κάθε ήττα στο πεδίο αυτό θα είναι καταστροφική και για τις δύο...