Επιβεβαιώνει η ρωσική πλευρά την πρόθεση ανάπτυξης των μαχητικών πολλαπλών ρόλων τύπου Sukhoi Su-35S στη Συρία, αναφέροντας μάλιστα χαρακτηριστικά, ότι στόχος είναι να δοκιμαστούν οι επιχειρησιακές ικανότητες του μαχητικού σε πραγματικές συνθήκες πολέμου! Με το πρόσχημα των «δοκιμών» η ρωσική πλευρά επιχειρεί να συγκαλύψει την κάθετη κλιμάκωση που συνιστά η εισαγωγή σε ένα θέατρο πολέμου ενός οπλικού συστήματος πολύ μεγάλων επιχειρησιακών δυνατοτήτων. Και δεν είναι μόνο αυτό, τη στιγμή μάλιστα που η στάση της άλλης πλευράς είναι – ακόμη – εξαιρετικά προσεκτική.
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Δεν είναι βέβαια ακόμα δυνατό να εκτιμηθεί αν το ΝΑΤΟ δεν θα προχωρήσει σε κλιμάκωση της κρίσης εισάγοντας μαζικά στο εν λόγω θέατρο μαχητικά όπως για παράδειγμα τα F-22 Raptor σε ανάλογους αριθμούς, με στόχο την εξισορρόπηση σε επίπεδο συμβολισμών. Η ρωσική ενέργεια πάντως δεν «ανταποκρίνεται» στην κίνηση αποκλιμάκωσης των Αμερικανών όταν και είχαν αποσύρει μαχητικά τύπου F-15, παρότι αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί – και έτσι ήταν – άφηναν εν πολλοίς την Τουρκία που είναι – έστω απροσάρμοστο – μέλος του ΝΑΤΟ, ακάλυπτη, άρα συνιστούσε σαφέστατο μήνυμα προς τη Μόσχα, η οποία όμως έχει την τάση να ερμηνεύει τέτοιες κινήσεις ως αδυναμία.
Τι θα μπορούσε να συμβεί εάν η Συμμαχία αποφάσιζε να κλιμακώσει κάθετα την κατάσταση, εάν υποτεθεί ότι οι κινήσεις των Ρώσων ερμηνευθεί ότι συνιστούν προσπάθεια δια της βίας κλεισίματος της υπόθεσης υπό τους δικούς τους όρους αποκλειστικά; Το ρωσικό Γενικό Επιτελείο και το Κρεμλίνο ίσως δεν κατανοούν επαρκώς ότι όσα υψηλής τεχνολογίας αποτελεσματικά οπλικά συστήματα να εισαγάγουν στην περιοχή, το τακτικό μειονέκτημα της απόστασης από τη βάση ανεφοδιασμού των δυνάμεων δεν μπορούν να το αντισταθμίσουν, παρά μόνο με περισσότερη κλιμάκωση.
Εάν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου αναπτύσσονταν π.χ. δυο ομάδες μάχης αεροπλανοφόρων τι θα γινόταν; Πιστεύει κανείς ότι όσο ικανά και να είναι τα ρωσικά μαχητικά θα επιβίωναν εάν λαμβανόταν απόφαση καταστροφής τους; Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για τους S-400 που έχουν εγκατασταθεί στη βάση Χμέιμιμ στην περιοχή της Λατάκιας, καθότι παρά την επίσημη ρητορική, η ενότητα της Συρίας δεν απασχολεί τη Μόσχα που γνωρίζει καλά ότι η Συρία που υπήρχε στο παρελθόν δεν πρόκειται να υπάρξει ξανά.
Αυτό που ενδιαφέρει τους Ρώσους είναι ο έλεγχος της περιοχής που βγαίνει στη Μεσόγειο ώστε να διαθέτουν βάση για την εξασφάλιση της ναυτικής τους παρουσίας στα «θερμά ύδατα» από τα οποία παγίως επιχειρούν να την αποκλείσουν οι κατά τη γεωπολιτική θεωρία «ναυτικές δυνάμεις» και παράλληλα να διαθέτει «πάτημα» παρουσίας στις μεσανατολικές εξελίξεις, αφού οι αλλαγές δεν έχουν τελειώσει. Την ενδιαφέρει το αλαουιτικό κομμάτι, γι’ αυτό υποστηρίζει τον Άσαντ.
Όποιος δει τον χάρτη μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ότι οι από βορρά έξοδοι στη θάλασσα για τη Ρωσία είναι εξαιρετικά προβληματικές και μπορούν εύκολα να αποκοπούν. Γι’ αυτό η ανησυχία της Μόσχας είναι πολύ μεγάλη, αφού αισθάνεται να αναβιώνει η στρατηγική της «ανάσχεσης» (containment) του Ψυχρού Πολέμου σε βάρος της. Τα ίδια ισχύουν και στον νότο και σε μεγάλο βαθμό εδώ «κρύβεται» και η συνεχής νευρική αντιμετώπιση της κατάστασης από τη Μόσχα.
Φυσικά, δεν θέλει καν ανάλυση το ότι η πλευρά της Δύσης δεν κάνει απολύτως τίποτε ώστε να διαβεβαιώσει τη ρωσική πλευρά ότι οι προθέσεις είναι ειρηνικές. Ενδεχομένως και να μην είναι, με αποτέλεσμα να σπρώχνουν την ανθρωπότητα σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια, ενώ βρισκόμαστε σε μεταβατική περίοδο όπου πολλά μπορούν να συμβούν έως ότουκαθοριστούν οι μετά-μεταψυχροπολεμικές ισορροπίες στον πλανήτη. Οι δυτικοί δεν συζητούν τρόπο με τον οποίο να μπορέσει η Ρωσική Ομοσπονδία να «αναπνεύσει» και να σταματήσει να συμπεριφέρεται επιλέγοντας διαρκώς στρατιωτικό και στρατηγικό «bullying».
Οι ρωσικές ενέργειες αποτελούν επίδειξη ισχύος υψηλού ρίσκου, η οποία εκπηγάζει από βαθύτατη ανησυχία και ανασφάλεια για το μέλλον και μάλιστα σε ένα χρονικό σημείο κατά το οποίο θεωρεί ότι εναντίον της διεξάγεται οικονομικός πόλεμος, ενώ επίκειται αναθεώρηση του προϋπολογισμού, αφού τα νούμερα στην οικονομία είναι από προβληματικά έως απελπιστικά, συνεπεία της κατάρρευσης των διεθνών τιμών των υδρογονανθράκων, από τις οποίες εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η ισορροπία της χώρας.
Κι όλα αυτά, παρά τις κουταμάρες περί περιορισμένου αντίκτυπου που υποστηρίζουν γραφίδες με αμιγώς οικονομικό προσανατολισμό οι οποίες ποτέ δεν κατάφεραν να απομονώσουν τη γεωπολιτική οπτική και να αντιληφθούν πως αυτή επηρεάζει τις οικονομικές ισορροπίες του πλανήτη. Εν ολίγοις το πώς τα πάντα είναι υποταγμένα στη γεωπολιτική ισορροπία και όχι η ψευδαίσθησή τους, ότι η οικονομική ισχύς από μόνη της, ακόμα και η υπερεθνική, καθορίζει τις εξελίξεις. Είναι ένας ακόμα πυλώνας ισχύος, τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο.
Όταν ο ήχος των όπλων ακουστεί, όλα τα υπόλοιπα απλώς ακυρώνονται, διότι ρόλο παίζει πλέον η πρόθεση ανοχής της καταστροφής από τους αντιπάλους. Εδώ δείχνει να θεωρεί η Μόσχα ότι έχει ένα πλεονέκτημα αφού έχει πολλά να χάσει, ενώ ο ρωσικός λαός είναι πολύ πιο συνηθισμένος στο να αντιμετωπίζει κακουχίες σε αντίθεση με τη Δύση που έχει θεοποιήσει την ευμάρεια και τον καταναλωτισμό και απειλεί να φέρει την ανθρωπότητα σε κατάσταση που δεν θα ήθελε να βιώσει ξανά. Κι εδώ πρέπει να προσέξει η πλευρά της Δύσης, διότι εάν «στραγγαλιστεί» η στρατιωτική παρουσία της Μόσχας στη Συρία και η διπλωματία δεν κάνει τη δουλειά της, δεν θα υπάρχει άλλη διέξοδο από τη στρατιωτική.
Θεωρητικά, θα μπορούσε ακόμα και να ενσωματώσει την ανατολική Ουκρανία απειλώντας στη συνέχεια εμμέσως να επεκτείνει τη στρατιωτική δραστηριότητα στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, ενώνοντας τα εδάφη υπό τον έλεγχό της με την Υπερδνειστερία. Όλα αυτά σε θέατρο όπου απολαμβάνει η Μόσχα το τακτικό πλεονέκτημα. Μπορεί ακόμα να απειλήσει – και θα το κάνει προβάλλοντας ένα κάπως παρορμητικό και όχι τόσο ορθολογικό προφίλ – ακόμα και με ενεργοποίηση του πυρηνικού οπλοστασίου, που έτσι και αλλιώς θεωρείται «όπλο τελικής καταφυγής», όταν δεν τα βγάζεις πέρα δηλαδή με πιο «φυσιολογικές» μεθόδους. Θα τοποθετήσει βαλλιστικούς πυραύλους τύπου Iskander στον θύλακα του Καλίνινγκραντ. Έχει κι άλλες επιλογές…
Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να προσπαθήσει η Ρωσία να εκμεταλλευτεί και τις διαιρέσεις που υπάρχουν στο «δυτικό στρατόπεδο» και τον φόβο χωρών στην άμεση ευρωπαϊκή της «γειτονιά» ότι η «ομπρέλα ασφαλείας» του ΝΑΤΟ δεν είναι και τόσο αποτελεσματική. Η Μόσχα πάντα επιχειρεί να χρησιμοποιήσει τη στρατηγική του «διαίρει και βασίλευε» (divide and rule), αν και στην περίπτωσή της το βασίλευε μεταφράζεται πιο αντιπροσωπευτικά ως «επιβίωνε». Επαναλαμβάνουμε, ότι οι ευθύνες της Δύσης είναι μεγάλες διότι δεν κάθεται να ακούσει – αν υποτεθεί ότι δεν γνωρίζει – ποιες είναι οι παράμετροι ασφαλείας από τις οποίες η γεωγραφία δεν επιτρέπει καμία απολύτως υποχώρηση.
Κάπου εδώ έρχεται όμως και το καλό σενάριο, στο οποίο αναφερθήκαμε στην αμέσως προηγούμενη ανάλυση (βλ. http://www.defence-point.gr/news/?p=145934), ότι μεγάλος στόχος της Ρωσίας είναι να οδηγήσει τα πράγματα στη Συρία σε κλείσιμο, μέσω διαπραγματεύσεων, καθώς πηγές προσκείμενες στους Ρώσους έχουν υπονοήσει ότι στη δική τους αντίληψη, στόχος των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ είναι να παγιδεύσουν τους Ρώσους σε μακροχρόνια εμπλοκή, κάτι το οποίο σε συνδυασμό με την οικονομική κατάσταση θα τους οδηγήσει σε κατάρρευση οικονομική…
Εάν η Δύση συμπεριφερθεί ορθολογικά, τότε θα σταματήσει να ακούει τις πολεμικές ιαχές του Ερντογάν ο οποίος βέβαια δεν τόλμησε ούτε σε μια στιγμή να δώσει εντολή στον «αήττητο» τουρκικό στρατό να κινηθεί εντός της Συρίας, καθότι τα φέρετρα που θα επέστρεφαν μαζικά στη χώρα θα υπονόμευαν την πολιτική ισχύ του, την οποία έχτισε με μεγάλο κόπο και θυσίες, με αποτέλεσμα να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση και γι’ αυτόν. Είναι και για τις ΗΠΑ να «κοντύνουν» αποφασιστικά τον Ερντογάν, αρκεί να το αποφασίσουν και να «ξεκολλήσουν» τα μυαλά ορισμένων στο State Department και σε άλλους πυλώνες ισχύος στην Ουάσιγκτον.
Πρέπει ταχύτατα να σταματήσουν οι κωλυσιεργίες και οι δυο πλευρές να συμφωνήσουν στα βασικά ώστε να προχωρήσει η αποκλιμάκωση της κατάστασης, διότι αν δεν το έχουν αντιληφθεί οι εγχώριοι – στην Ελλάδα – φορείς τεραστίων ποσοτήτων… τεστοστερόνης, θαυμαστών γενικώς και αορίστως του «ξανθού γένους» και του σημερινού ηγέτη του, θαυμαστές που δεν έχουν όμως ιδιαίτερη επαφή με την ελληνική και διεθνή πραγματικότητα, η διαδικασία εποικισμού της ευρωπαϊκής ηπείρου από εκατομμύρια μεταναστών και προσφύγων έχει σαν αφορμή τη Συρία, ενώ απειλεί την Ελλάδα περισσότερο από κάθε άλλον.
Και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το συμφέρον της Ρωσίας, τουλάχιστον το βραχυπρόθεσμο – μεσοπρόθεσμο, είναι εναντίον της γειτνίασης με μια Ευρώπη σε αναταραχή, μια Ευρώπη με κοινωνίες που θα αντισταθούν στη μετάβαση στον «πολυπολιτισμό», τις συνέπειες του οποίου αρχίζουν να κατανοούν ακόμα και οι αφελέστεροι, με τις επιλογές των Σκανδιναβικών χωρών που κάποτε «κουνούσαν το δάχτυλο» σε όλους τους υπόλοιπους παριστάνοντας πως έχουν το μονοπώλιο στον ανθρωπισμό, να είναι εξόχως αποκαλυπτικές, σε όποιον φυσικά θέλει να ανοίξει τα μάτια του και να δει…
Η κατάσταση είναι επικίνδυνη και αυτό θα φανεί εάν η διεθνής διπλωματία δεν βρει τον τρόπο να απομονώσει τις ακραίες φωνές εκατέρωθεν, παράλληλα με την επίδειξη ευελιξίας από όλους τους υπόλοιπους, πλην Ερντογάν. Εάν θέλει να πραγματώσει το νεοθωμανικό του όραμα για τη Συρία, ας τον αφήσουν να πάει. Μη ζητά όμως από το ΝΑΤΟ να βγάλει «τα κάστανα από τη φωτιά». Ας πάει με την υπερδύναμή του και ας μετρηθεί με τις ρωσικές δυνάμεις. Καλό θα ήταν βέβαια σε αυτή την περίπτωση, να λοξοκοιτά και βόρεια…
*Οι πολύ όμορφες φωτογραφίες του μαχητικού προέρχονται από σχετική ανάρτηση του ρωσικού ειδησεογραφικού πρακτορείου RIA Novosti (Sputnik).