Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Στο ερώτημα του Υπουργού Οικονομικών αν η λεγόμενη αναδιανομή εισοδημάτων αποτελεί "ταξικό μίσος", η απάντηση οφείλει να είναι "ναι". Διότι δεν υπάρχει από πουθενά εξουσιοδότηση ώστε η διεκδίκηση της λαϊκής ψήφου στις εκλογές να συνεπάγεται αυτόματη κι ελεύθερη πρόσβαση στα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών κι’ αυθαίρετη αφαίρεση εισοδήματος από εκείνους που η κυβέρνηση θεωρεί αντιπαθείς, οικονομικά εύρωστους ή κοινωνικά ευνοημένους.
Ρόλος ιστορικά των κυβερνήσεων σε μιά δημοκρατία είναι η φροντίδα ώστε η ζωή των πολιτών να γίνεται καλύτερη και περισσότερο αποτελεσματική. Ουδείς έχει επιφορτίσει τις κυβερνήσεις με τη δύναμη να κάνει κάποιους πολίτες πλουσιότερους και κάποιους άλλους φτωχότερους. Αυτό είναι ευθύνη της ίδιας της οικονομίας και των επιλογών -άλλες επιτυχείς και άλλες ατυχείς- των ίδιων των μελών μιάς κοινωνίας.
Εκτός βέβαια αν πρόκειται για συστήματα που ο δημόσιος τομέας αναλαμβάνει να εγκαταλείψει την όποια θεωρητική του ουδετερότητα και να γίνει όργανο στα χέρια της εκάστοτε πλειοψηφίας -αν υποθέσουμε πως τελικά θα επιτραπεί η λαϊκή βούληση να επιβάλλει την εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία με βάση κυβερνητικές αποδόσεις και απογοήτευση του εκλογικού σώματος. Αλλά και τότε θα πρέπει οι σχετικές προθέσεις να γίνονται σαφείς προεκλογικά ώστε ο καθένας να προγραμματίζει τις προοπτικές και την προσωπική του πορεία.
Είναι δημοκρατικά αφύσικο να κερδίζονται εκλογές με βάση υποσχέσεις περί μείωσης φορολογικών βαρών και στη συνέχεια να έρχονται στην επιφάνεια προθέσεις "αναδιανομής εισοδημάτων" μέσω φόρων ή, ακόμα χειρότερα, μέσω αύξησης ασφαλιστικών εισφορών!!
Ο Υπ. Οικονομικών έχει μπερδέψει προφανώς τη λογική επιβολής φόρων με στόχο την εξασφάλιση της λειτουργίας της κρατικής μηχανής (με αρχικό σκοπό την προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών) με τη χρήση του κρατικού βραχίονα (μέσω των φόρων) για την επίτευξη πολιτικών αποτελεσμάτων –όπως η επιβράβευση κοινωνικών ομάδων που στρατεύονται με αντικειμενικό σκοπό την ανατροπή της οικονομικής τάξης και τη βίαιη αναδιανομή εισοδημάτων (και αφαίρεση περιουσιακών στοιχείων κάποιων ΆΛΛΩΝ κοινωνικών ομάδων). Στις περιπτώσεις αυτές όμως είναι σαφές πως υπάρχει ανοιχτή ταξική αντιπαράθεση με στόχο απότομες κοινωνικό - οικονομικές μεταβολές. Στις χώρες που εφαρμόζονται παρόμοιες πολιτικές οι σχετικές προθέσεις γίνονται από την αρχή –πριν από τις εκλογές δηλαδή–γνωστές ώστε οι πολίτες να κατανοούν τις συνέπειες. Οι Εργατικοί στη Βρετανία έτσι έφθασαν να καταλάβουν την εξουσία. Και εμμένοντας σε τέτοιες πολιτικές την έχασαν στη συνέχεια και πρόσφατα απέτυχαν παταγωδώς να την επανακτήσουν.
Είναι όμως η πρόθεση αναδιανομής εισοδημάτων κοινωνικά δίκαιη; Αν κάποιος αφαιρέσει εισόδημα αυθαίρετα από τα θυλάκια κάποιου πολίτη τιμωρείται με αυστηρές ποινές –συχνά ακόμη και φυλάκισης. Γιατί αν αυτό το κάνει το δημόσιο δικαιολογείται σαν νόμιμη ενέργεια και πολιτικά αποδεκτή; Είναι αδιανόητο να γίνεται προσπάθεια να επιβληθεί μια άνωθεν εμπνευσμένη εξίσωση σε μια κατάσταση φυσιολογικής ανισότητας. Είναι σαν να γίνεται προσπάθεια άνωθεν "αναδιανομής βαθμών" σε σχολικές εξετάσεις, ούτως ώστε όλοι να βγαίνουν με εξισωμένη την τελική τους βαθμολογία. Αν η προσπάθεια είναι να αποτραπούν διαφορές και ανισορροπίες σε εξεταστικά αποτελέσματα τότε το κίνητρο της δουλειάς και της προσπάθειας μηδενίζεται και όλοι πλέον θα συνωστίζονται στο επίπεδο της χαμηλότερης απόδοσης.
Είναι σαν να γίνεται αγώνας ταχύτητας και να πιστεύουν κάποιοι πως οι δρομείς θα τερματίσουν όλοι μαζί. Όπως και σε ένα αγώνα ποδοσφαίρου να θεωρείται σκόπιμο να ορίζεται διαιτητής με στόχο να φέρνει το ματς... ισόπαλο! Αφού δεν θα υπάρχει επιβράβευση, για ποιο λόγο κάποιοι θα δουλεύουν και θα αποδίδουν περισσότερο από άλλους; Η προσπάθεια εξίσωσης (προφανώς προς τα κάτω) είναι το μέσο που αναπόφευκτα οδηγεί σε μιά πορεία παρακμής και αθλιότητας…
Σε πολλές χώρες η ανάμιξη του δημόσιου τομέα οδηγεί έτσι σε ανισορροπίες και τραγικά αρνητικά αποτελέσματα. Οι κοινωνίες, αφημένες ελεύθερες, από μόνες τους προσπαθούν. Η ανάμιξη του κράτους ορθώνει συνήθως εμπόδια και οδηγεί σε αδιέξοδα. Εύστοχα ένας Ινδός καθηγητής σχολιάζει: "Η Ινδία αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οταν δηλ. η κυβέρνηση κοιμάται!" Και στον λεγόμενο Τρίτο Κόσμο λοιπόν έχει γίνει απόλυτη συνείδηση η καταστρεπτική επιρροή του δημόσιου τομέα στην όποια προσπάθεια εξέλιξης και ανάπτυξης.
Η επιβολή κυβερνητικών μέτρων αφαίρεσης και αναδιανομής εισοδημάτων συντελεί στη διάβρωση της δημοκρατίας, στον εξοβελισμό του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και στη νομιμοποίηση της κρατικής κλοπής σαν μέσου άσκησης πολιτικής. Για πόσο διάστημα μπορεί, κάτω από τέτοιες συνθήκες, να αντέξει ανέπαφο το οικοδόμημα μιάς σύγχρονης δυτικής κοινωνίας;